Vụ đầu độc cựu điệp viên Nga: Tuyên bố bất ngờ của Tổng thống Czech

Lê Anh - 04/05/2018 19:08 (GMT+7)

(VNF) – Tổng thống Cộng hòa Czech Milos Zeman ngày 3/5 thừa nhận nước này đã từng sản xuất chất độc thần kinh Novichok. Nghị sĩ Nga Aleksey Pushkov cho rằng thông tin này là "một cú giáng mạnh" vào cáo buộc của Anh đối với Nga. "London đang bối rối vì toàn bộ lập luận đang lung lay", ông nhấn mạnh.

VNF — Tổng thống Czech Milos Zeman thừa nhận Czech từng chế tạo chất độc Novichok.

Tổng thống Cộng hòa Czech Milos Zeman phát biểu trên đài truyền hình nhà nước Barrandov TV: "Phải thừa nhận rằng chúng tôi đã sản xuất và thử nghiệm Novichok mặc dù chỉ với số lượng nhỏ và đã được tiêu hủy".

Anh đã luôn cáo buộc Nga sử dụng chất độc Novichok để đầu độc hai cha con cựu điệp viên Sergei Skripal và Yulia Skripal hồi đầu tháng 3. Ngay sau khi vụ việc diễn ra, Tổng thống Cộng hòa Czech Milos Zeman đã chỉ đạo điều tra xem Novichok từng được sản xuất ở nước này hay không.

Ông Milos Zeman đưa ra phát biểu sau cuộc điều tra của lực lượng tình báo quốc phòng nước này. Theo đó, chất độc thần kinh mang mật danh "A230" do Viện nghiên cứu Quân sự Czech sản xuất chính là Novichok.

Lực lượng cấp cứu kiểm tra hiện trường nơi ông Skripal được phát hiện bị đầu độc ở Salisbury.

"Sẽ là đạo đức giả nếu giả vờ như không có. Không việc gì chúng ta phải nói dối". Ông Zeman khẳng định những gì ông tuyên bố dựa trên một báo cáo của tình báo quân sự Czech.

Mặc dù Thủ tướng Czech Andrej Babis và nhiều quan chức chính phủ đã từng lên tiếng phủ nhận khả năng Czech từng sở hữu Novichok.

Trước đó, theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, Novichok đã bị tiêu hủy hoàn toàn ở Nga, song nói nó vẫn có thể được tìm thấy tại một vài nước, có thể là Anh, Slovakia, Cộng hòa Czech, Thụy Điển, và cả từ Mỹ. Lý do là các nước này đã nghiên cứu các thành phần liên quan đến dự án chất độc hóa học Novichok từ thập niên 1990.

Anh đã luôn cáo buộc Nga sử dụng chất độc Novichok để đầu độc hai cha con cựu điệp viên Sergei Skripal và Yulia Skripal.

"Người Nga lại một lần nữa vượt biên giới khi họ nói chất Novichok đến từ Cộng hòa Czech. Thật là một sự dối trá", Thủ tướng Czech Andrej Babis từng chỉ trích.

Ở một động thái liên quan khác, mới đây, nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã chỉ trích truyền thông Anh bất ngờ "ỉm đi" về vụ đầu độc cựu điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal cùng con gái là Yulia.

Chiếc xe tải được phục vụ cho việc khử nhiễm những địa điểm có liên quan tới vụ đầu độc cựu điệp viên.

"Các phóng viên Anh đã im lặng trong những ngày qua. Tất cả bọn họ đều trở lại trạng thái im lặng. Không có bất kỳ vụ việc Skripal nào trên truyền thông Anh nữa. Vụ việc này đã không còn thú vị".

Bà Zakharova cho hay các nhà báo Anh là những người dày dặn kinh nghiệm trong việc đưa tin, liên kết và điều tra vụ việc. Tuy nhiên, việc đột nhiên "im hơi lặng tiếng" trong vụ việc cựu điệp viên Skripal khiến nước này thực sự quan ngại.

Trong bài phát biểu ngày 3/5, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cũng tiếp tục khẳng định Mátxcơva sẵn sàng hợp tác với Anh trong vụ đầu độc Skripal, kêu gọi London nên "thành thật" với Nga trong quá trình hợp tác điều tra.

Cựu điệp viên Nga Sergei Skripal, bị Cơ quan An ninh Liên bang Nga bắt giữ năm 2004 và sau đó bị kết án 13 năm tù giam vì tội phản bội tổ quốc (làm gián điệp cho Anh), bị tước bỏ mọi chức vụ và danh hiệu.

6 năm sau, điệp viên hai mang này được trao cho phía Mỹ trong một cuộc trao đổi điệp viên. Ông Skripal hợp tác với Cơ quan tình báo nước ngoài của Anh (MI6) kể từ khi ông được Anh cho tị nạn.

Ông cùng con gái Yulia được phát hiện trong tình trạng nguy kịch ở thành phố Salisbury, Anh, hôm 4/3, do bị tấn công bằng chất độc.

Dù chưa có bằng chứng rõ ràng, Anh cáo buộc Nga đứng sau vụ đầu độc và cùng hàng chục các quốc gia phương Tây trục xuất 150 nhà ngoại giao Nga. Đây là vụ trục xuất nhà ngoại giao tập thể lớn nhất kể từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Bác bỏ cáo buộc, Nga cũng đáp trả tương xứng với quyết định trục xuất 150 nhà ngoại giao phương Tây đồng thời cảnh báo các động thái của phương Tây có thể đẩy thế giới vào một cuộc Chiến tranh Lạnh mới.

Ông Gary Aikenhead, Giám đốc điều hành Phòng thí nghiệm Khoa học và Công nghệ Quốc phòng (DSTL) tại căn cứ Porton Down (Anh) ngày 3/4 cho biết cơ quan này xác định đây là Novichok, chất độc thần kinh ở cấp độ quân sự nhưng không xác định được nguồn gốc chính xác.

Cho tới nay, Anh vẫn từ chối cung cấp bằng chứng để chứng minh cho cáo buộc Nga có liên quan đến vụ việc Skripal. Anh cũng từ chối điều tra chung với Nga về vụ việc này.