'Xe lu' Hòa Phát đang định hình lại cuộc chơi ngành thép như thế nào?
Thanh Long -
07/08/2020 07:58 (GMT+7)
(VNF) - Từ "đại dương đỏ" tới "đại dương xanh", Hòa Phát đang tái định hình bản thân cũng như định hình lại cuộc chơi ngành thép theo cách rất mạnh mẽ.
Hòa Phát đang định hình lại cuộc chơi ngành thép
Nửa đầu năm 2020, Công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG) trở thành hiện tượng hiếm có trong bối cảnh cộng đồng doanh nghiệp nói chung, các doanh nghiệp niêm yết nói riêng gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19.
Trong khi các doanh nghiệp niêm yết trên sàn HoSE ghi nhận lợi nhuận sau thuế quý II/2020 giảm bình quân khoảng 15% thì Hòa Phát lại ghi nhận tăng trưởng tới 34%. Lũy kế 6 tháng đầu năm nay, lợi nhuận sau thuế của Hòa Phát đạt 5.060 tỷ đồng, tăng 31% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nông nghiệp là một mảnh ghép quan trọng trong thành quả này, với trợ lực từ diễn biến giá thịt lợn cực kỳ thuận lợi. Tuy nhiên, thép vẫn là bệ phóng, là nền tảng chính để Hòa Phát đạt được tăng trưởng vượt trội.
Dữ liệu từ báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2020 cho thấy, lợi nhuận sau thuế của mảng thép (chưa loại trừ ảnh hưởng giao dịch nội bộ) đã tăng 20% so với quý II/2019. Lũy kế 6 tháng, mức tăng trưởng là 21%. Sự vượt trội hiện ra rõ nét hơn nếu nhìn sang mức lỗ 88,3 tỷ đồng trong quý II và mức lỗ 144 tỷ đồng lũy kế 6 tháng của một "ông lớn" ngành thép xây dựng khác là Pomina.
Điều gì giúp Hòa Phát đạt được mức tăng trưởng này trong bối cảnh chung đầy khó khăn hiện tại?
Trong chuỗi giá trị ngành thép, Hòa Phát tham gia từ đầu đến cuối: nhập quặng sắt/than về luyện gang, luyện thép, cho ra phôi thép, từ đó sản xuất thành phẩm thép xây dựng; thậm chí hiện tại còn đầu tư sản xuất thép cuộn cán nóng (HRC) - đầu vào chính để sản xuất tôn, ống thép... - qua đó cơ bản khép kín toàn bộ chuỗi giá trị.
So với các doanh nghiệp khác cũng tham gia chuỗi giá trị từ đầu đến cuối (từ nhập quặng sắt/than đến cho ra thành phẩm thép xây dựng), Hòa Phát có lợi thế rõ rệt về công nghệ và quy mô sản xuất nên giá thành rẻ hơn đáng kể.
So với các doanh nghiệp chuyên sản xuất thành phẩm khác, Hòa Phát có lợi thế khi có thể bán sản phẩm thô nếu như tiêu thụ thành phẩm gặp khó khăn, giúp duy trì tương đối ổn định công suất sản xuất, là nền tảng rất quan trọng cho sự phát triển bền vững của một doanh nghiệp công nghiệp.
Chẳng hạn, nếu tiêu thụ thành phẩm thép xây dựng gặp khó khăn, Hòa Phát có thể bán luôn phôi thép cho các đối tác trong và ngoài nước (từ phôi thép ra thép xây dựng chỉ thêm một công đoạn). Trên thực tế, Hòa Phát vẫn đang làm như vậy và điều này đã tạo ra lợi ích rất lớn, thể hiện ngay trong kết quả kinh doanh nửa đầu năm. Theo chia sẻ từ lãnh đạo tập đoàn này, đẩy mạnh xuất khẩu phôi thép ra nước ngoài là một trong những nguyên nhân rất quan trọng giúp tạo ra tăng trưởng trong bối cảnh dịch Covid-19 tác động mạnh đến nhu cầu thép thành phẩm trong nước.
Tỷ phú USD Trần Đình Long, Chủ tịch HĐQT Hòa Phát từng nhấn mạnh đến chiến lược này khi nhiều cổ đông bày tỏ băn khoăn rằng làm thế nào để tập đoàn có thể tiêu thụ tới hơn 8 triệu tấn thép khi khu liên hợp thép Dung Quất cơ bản hoàn thành vào năm 2021. "Chính sách của chúng ta là ra bao nhiêu bán hết từng đó. Nếu phần thép bán chậm thì tăng bán phôi. Làm sao sản lượng thép thô 8 triệu tấn bán được hết", ông Long nói.
Hòa Phát cơ bản đã khép kín chuỗi giá trị sản xuất
Bên cạnh đó, lợi thế về chuỗi giá trị sản xuất còn là tiền đề để Hòa Phát tiếp tục đánh chiếm thị phần trong nước, dù tập đoàn này đang giữ "ngôi vương", trong đó, chiến lược phổ biến là giảm giá bán nhờ giá thành thấp. Trong năm 2020, Hòa Phát đẩy rất mạnh chiến lược trên tại thị trường thép xây dựng miền Nam - thị trường lớn mà tập đoàn này còn đang giữ thị phần khiêm tốn so với miền Bắc.
Hiệu quả thấy rõ khi số liệu mới nhất cho thấy riêng trong tháng 7/2020, sản lượng thép xây dựng bán ra tại thị trường miền Nam cao gấp hơn 2 lần cùng kỳ năm ngoái. Nhờ đó mà sản lượng thép xây dựng bán ra toàn quốc tăng 27,5% trong tháng.
Lũy kế 7 tháng, sản lượng thép xây dựng Hòa Phát tăng 14,5% so với cùng kỳ.
Đè bẹp đối thủ ngay trong lúc thị trường chung khó khăn, Hòa Phát đang thực sự là chiếc "xe lu" trong ngành thép, như ông Trần Đình Long từng ví von.
Nếu nhìn nhận dưới góc nhìn chiến lược, những động thái trên có thể coi là bước đi kinh điển của Hòa Phát khi ngành thép xây dựng trong nước bước vào "đại dương đỏ" - thời kỳ mà thị trường không còn nhiều dư địa phát triển và cạnh tranh ngày càng trở nên khốc liệt, không chỉ giữa các doanh nghiệp trong nước mà còn giữa doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp nước ngoài (đặc biệt là doanh nghiệp Trung Quốc).
Hòa Phát đang chiến đấu trong "đại dương đỏ", nhưng ở một "mặt trận" khác, đang tiến đến một "đại dương xanh" - nơi mà dư địa phát triển còn rất lớn và cạnh tranh vẫn đang ở mức thấp.
"Đại dương xanh" đó chính là thị trường thép cuội cán nóng (HRC).
Nói về thị trường HRC, Chủ tịch Trần Đình Long dẫn số liệu năm 2019 rằng, toàn thị trường Việt Nam tiêu thụ 11 triệu tấn HRC, trong đó Formosa chiếm 4 triệu tấn. Dây chuyền của Hòa Phát tối đa 3 triệu tấn, nghĩa là tổng cầu lớn hơn tổng cung.
"Một ngành mà chỉ có 2 đơn vị sản xuất thì quá ít. Các ngành khác hàng nghìn doanh nghiệp cạnh tranh nhau", ông Long nhấn mạnh.
Việc sản xuất HRC ngoài để đáp ứng nhu cầu lớn của thị trường, còn giúp Hòa Phát tự chủ nguyên liệu sản xuất các mặt hàng có giá trị gia tăng cao như tôn, ống thép..., từ đó gia tăng lợi thế trong cuộc đua thị phần với "ông lớn" trong phân khúc này là Hoa Sen, dù lợi thế này vẫn còn khá nhỏ nhoi nếu so với lợi thế về hệ thống phân phối của đối thủ chính là Hoa Sen.
Nhìn chung, Hòa Phát đang tái định hình bản thân cũng như định hình lại cuộc chơi ngành thép theo một cách rất mạnh mẽ. Thành quả bước đầu cho thấy những bước đi này đang khá đúng đắn.
Tuy nhiên, mặc dù rất chủ động trong chiến lược nhưng không phải không có những yếu tố mà Hòa Phát không kiểm soát được, có thể tác động mạnh đến doanh thu và lợi nhuận. Trong đó phải kể đến yếu tố nguyên liệu đầu vào.
Năm 2019 là năm rủi ro này thể hiện rất rõ. Việc giá quặng sắt tăng rất mạnh là nguyên nhân chủ yếu khiến lợi nhuận sau thuế của tập đoàn này giảm 12% so với năm 2018, dù doanh thu thuần vẫn tăng 14%.
Theo tiết lộ từ lãnh đạo Hòa Phát, không chỉ giá quặng sắt mà giá than cũng đóng vai trò quyết định đến giá thành sản xuất thép. Mỗi loại nguyên liệu chiếm từ 30% đến 40% giá thành. Vì thế mà biến động giá quặng sắt và giá than vừa tạo ra cơ hội cho Hòa Phát (nếu giá xuống thấp) nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro không nhỏ (nếu giá lên cao).
(VNF) - Bà Lương Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Quản lý tài sản, Khối trong nước, Dragon Capital Việt Nam - cho biết mức độ hiểu biết về tài chính của người Việt dưới mức 25%, theo một nghiên cứu của PwC.
(VNF) - Đó là đánh giá của ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS) tại Diễn đàn Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026 với chủ đề “Bứt phá trên nền tảng mới” do Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) và Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance tổ chức.
(VNF) - Làn sóng niêm yết của các công ty chứng khoán trong nước đang tăng nhiệt, nhưng con đường lên sàn ấy lại thiếu vắng bóng dáng các công ty chứng khoán ngoại.
(VNF) - Năm 2025 được xem là giai đoạn bản lề đối với Công ty Tài chính Tổng hợp Cổ phần Điện lực (EVF) khi công ty cùng lúc triển khai chiến lược tái định vị thương hiệu và đặt ra mục tiêu kinh doanh đầy thách thức với lợi nhuận trước thuế 960 tỷ đồng. Trước thềm kết thúc năm tài khóa 2025, các chỉ số tài chính tích cực cho thấy EVF đang củng cố vững chắc nền tảng tài chính, qua đó tạo đà tăng tốc cho những tháng cuối năm.
(VNF) - Công ty cổ phần Công nghệ tài chính Encapital (Encapital Fintech) mới công bố thông tin về việc phát hành thành công lô trái phiếu ECF12502 trị giá 280 tỷ đồng.
(VNF) - Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số như Bitcoin, Ethereum... sẽ chịu mức thuế 0,1%, theo quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2026.
(VNF) - Nhựa Bình Thuận phát hành 260 tỷ đồng trái phiếu xanh kỳ hạn 7 năm, được GuarantCo bảo lãnh thanh toán, tài trợ dự án nhà máy nhựa Hưng Yên và pallet tái chế.
(VNF) - Chuyên gia cho rằng, ngưỡng doanh thu miễn thuế 500 triệu được Quốc hội thông qua ngày 10/12 sẽ giúp khoảng 90% hộ kinh doanh không bắt buộc sử dụng hoá đơn và sổ sách kế toán.
(VNF) - Đứng giữa giá chung cư Hà Nội và áp lực an cư, nhiều gia đình rơi vào vòng tranh luận giữa tối ưu vốn và nhu cầu ổn định cuộc sống. Trao đổi với VietnamFinance, chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân Trần Đức Trung cho rằng, để giải bài toán này không phải chọn bên nào thắng, mà cần một chiến lược dung hòa – vừa đảm bảo tăng trưởng tài sản, vừa tạo sự yên tâm cho gia đình.
(VNF) - Luật Viên chức (sửa đổi) được thông qua chuyển cơ chế quản lý và trả lương sang vị trí việc làm từ 1/7/2026, kèm theo các quy định khuyến khích sự đổi mới, sáng tạo.
(VNF) - TS Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội, cho hay, thành phố đang “đốt đuốc” tìm kiếm các kỹ sư trưởng ở nhiều lĩnh vực, trong đó có tài sản số. Ngoài ra, thành phố đã chi ngay "vốn mồi" 600 tỷ đồng cho Quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên trên cả nước.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp lớn vừa công bố kế hoạch chi cổ tức tiền mặt quy mô lớn, trong đó FT1 trả 51,42% cho cổ đông, PAT tạm ứng tới 100% và DGC dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Sunshine Group vừa được vinh danh là “Doanh nghiệp có chiến lược M&A tiêu biểu năm 2024-2025” tại Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 17. Đây là sự kiện uy tín nhất trong lĩnh vực mua bán, sáp nhập tại Việt Nam, do Báo Tài chính – Đầu tư tổ chức dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Bộ Tài chính.
(VNF) - Thương vụ Kokuyo thâu tóm Thiên Long dù mới dừng lại ở khâu công bố thông tin và đang xúc tiến thực hiện tạo được tiếng vang như dấu mốc về sự trở lại mạnh mẽ của nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam.
(VNF) - Theo các chuyên gia, tài sản số sẽ sớm chính thức bước ra khỏi “vùng xám” để trở thành một kênh dẫn vốn chính thống và hiệu quả cho nền kinh tế.
(VNF) - Sau khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC, lộ trình áp dụng IFRS đã trở thành yêu cầu bắt buộc với doanh nghiệp Việt Nam. Cơ hội nâng tầm minh bạch và chuẩn hóa quốc tế đang mở ra, nhưng đi kèm là thách thức lớn về dữ liệu, hệ thống và nhân lực – những yếu tố then chốt quyết định thành công của quá trình chuyển đổi.
(VNF) - Bà Lê Thị Duyên Hải khuyên rằng, chính sách thuế đối với hộ, cá nhân cho trường hợp có đăng ký hoặc không đăng ký kinh doanh sẽ rất khác nhau. Do đó, cần thực hiện theo quy định để hưởng đúng quyền lợi của mình.
(VNF) - Lượng tiền gửi của người dân liên tục tăng cao, cho thấy ý thức tích luỹ ngày càng rõ rệt. Tuy nhiên, đằng sau bức tranh tiết kiệm tích cực ấy là thực tế phần lớn người Việt vẫn quản lý tài chính theo thói quen, ít tham gia đầu tư và chưa khai thác hiệu quả các công cụ tài chính hiện đại.
(VNF) - Sau vài năm mạnh tay mở rộng sản xuất rồi chững lại vì đơn hàng lao dốc, chủ thương hiệu đồ chơi Nam Hoa Toys đã quyết định bán nhà máy tại Củ Chi – cơ sở vừa được đưa vào vận hành từ năm 2019.
(VNF) - Việc Kokuyo bày tỏ tham vọng thâu tóm Thiên Long cho thấy dòng vốn Nhật đang mở rộng lĩnh vực đầu tư tại Việt Nam, trong đó chủ yếu hướng tới các thương hiệu lâu đời.
(VNF) - Tổng giám đốc OCBS nhận định rằng bước sang năm 2026, thị trường chứng khoán Việt Nam có cơ sở để hình thành một chu kỳ tăng trưởng mới với động lực từ tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp và định giá hấp dẫn.
(VNF) - Theo quy định tại Luật Quản lý thuế (thay thế), hộ kinh doanh sẽ được chia làm 4 nhóm với sự khác nhau về ngưỡng doanh thu và phương pháp nộp thuế từ 1/1/2026.
(VNF) - Nếu tính riêng hoạt động kinh doanh casino, lũy kế 5 năm thí điểm, kết quả kinh doanh casino của Casino Phú Quốc đạt 3.339 tỷ đồng, tuy nhiên, tính chung toàn dự án lỗ 4.239 tỷ đồng.
(VNF) - Bà Lương Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Quản lý tài sản, Khối trong nước, Dragon Capital Việt Nam - cho biết mức độ hiểu biết về tài chính của người Việt dưới mức 25%, theo một nghiên cứu của PwC.