‘Xóa sổ’ hơn 11.000 ha khu bảo tồn đất ngập nước để xây khu đô thị nghỉ dưỡng, sân golf?

Hơn 11.000 hectares (ha) rừng đặc dụng ven biển Tiền Hải đã bị "xóa sổ" theo quyết định số 731/QĐ-UBND do UBND tỉnh Thái Bình phê duyệt vào ngày 17.4.2023. Điều này cũng có thể gây nguy cơ xóa sổ Khu dự trữ sinh quyển thế giới sông Hồng...

Giảm 90% diện tích rừng đặc dụng - khu bảo tồn thiên nhiên

Theo Quyết định 731, rừng đặc dụng - Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải chỉ còn 1.320 hectares, gồm 632 hectares rừng ngập mặn và 688 hectares là đất chưa có rừng; nằm trên địa phận ba xã ven biển gồm xã Nam Phú, Nam Hưng và Nam Thịnh, huyện Tiền Hải. 

Quyết định 2159/QĐ-UBND do UBND tỉnh Thái Bình phê duyệt ngày 26.9.2014 cho thấy, rừng đặc dụng - Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải có tổng diện tích là 12.500 hectares, bao gồm diện tích rừng ngập mặn, đất bãi bồi và đất ngập nước. 

Do đặc thù của vùng cửa sông nên diện tích toàn bộ Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải là vùng lõi, thuộc diện tích bảo vệ, và không phân thành các phân khu chức năng như các khu bảo tồn thiên nhiên khác. 

Phải chăng việc chính quyền tỉnh Thái Bình "xóa sổ" 90% tổng diện tích rừng đặc dụng ven biển nói trên là nhằm phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế tỉnh, bao gồm để xây dựng Khu đô thị, dịch vụ, nghỉ dưỡng sân golf Cồn Vành - Cồn Thủ quy mô 3.348 hectares? Khu đô thị này đã được UBND tỉnh Thái Bình phê duyệt đồ án Quy hoạch phân khu xây dựng 1/2.000 theo quyết định 2478/QĐ-UBND ngày 21.8.2020. 

Khu đô thị, dịch vụ, nghỉ dưỡng sân golf Cồn Vành - Cồn Thủ dự kiến có quy mô dân số khoảng 34.600 người, với năm phân khu chức năng gồm: sân golf, casino và khách sạn nghỉ dưỡng 5 sao, khu du lịch sinh thái – tâm linh, công viên vui chơi giải trí cảm giác mạnh, khu đô thị du lịch sinh thái.

Theo báo Đầu tư (ngày 1.5.2020)1, khoảng từ năm 2016 Công ty Cổ phần Tập đoàn Phú Thành đã quyết định tập trung mọi nguồn lực, nghiên cứu cơ hội đầu tư thực hiện mong ước được đóng góp xây dựng cho Tiền Hải. Mong ước cao đẹp ấy đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của lãnh đạo cùng người dân Thái Bình và được hiện thực hóa bằng việc UBND tỉnh đồng ý chấp thuận cho Tập đoàn (Phú Thành) tài trợ Đồ án Quy hoạch Khu đô thị, dịch vụ, nghỉ dưỡng sân golf Cồn Vành - Cồn Thủ.

Bản đồ được trích từ phụ lục Quyết định số 731/QĐ-UBND do UBND tỉnh Thái Bình phê duyệt vào ngày 17.4.2023.

Được biết, Quy hoạch Khu đô thị dịch vụ nghỉ dưỡng, sân golf Cồn Vành - Cồn Thủ là cụ thể hóa Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Thái Bình quy mô 30.583 hectares đến năm 2040 tầm nhìn 2050, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tháng 10.2019. 

Từ trái sang: Quy hoạch khu kinh tế Thái Bình; Quy hoạch sử dụng đất Khu Kinh tế Thái Bình; Định hướng phát triển giao thông Khu kinh tế Thái Bình.

Nguy cơ xóa sổ khu sinh quyển thế giới sông Hồng

Rừng đặc dụng - Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải là một trong hai vùng lõi Khu dự trữ sinh quyển đất ngập nước liên tỉnh Châu thổ Sông Hồng (gọi tắt là Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng) được UNESCO công nhận năm 2004. 

Khu dự trữ sinh quyển sông Hồng gồm gồm hai vùng lõi là Vườn quốc gia Xuân Thuỷ (nằm ở phía nam cửa sông Hồng) và Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải (nằm phía bắc cửa biển sông Hồng). Hai khu vực này có thể duy trì một đơn vị sinh thái liên tục.

Theo Khung Pháp lý của Mạng lưới Toàn cầu các Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới, các khu dự trữ sinh quyển cần đáp ứng 7 tiêu chí, trong đó tiêu chí thứ 4 và thứ 5 là có diện tích đủ lớn để thực hiện ba chức năng của khu dự trữ sinh quyển (gồm chức năng bảo tồn, phát triển và hỗ trợ) và được phân vùng cụ thể nhằm thực hiện ba chức năng (gồm vùng lõi, vùng đệm và vùng chuyển tiếp). 

Việc Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải bị giảm gần 90% tổng diện tích là ảnh hưởng tới việc đáp ứng các tiêu chí của Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng đã được UNESCO công nhận. 

Được biết, khu Dự trữ sinh quyển sông Hồng cần đệ trình Báo cáo đánh giá định kỳ 10 năm lần thứ 2 lên Ban Thư ký Chương trình Con người và Sinh quyển (MAB) thuộc tổ chức UNESCO trước ngày 30.9.2024.

Trên cơ sở báo cáo đánh giá định kỳ, Hội đồng Điều phối Liên Chính phủ Chương trình Con người và Sinh quyển (MAB ICC) sẽ quyết định Khu dự trữ sinh quyển sông Hồng có tiếp tục đáp ứng các tiêu chí và đảm bảo các chức năng hay không. Nếu không đáp ứng, MAB ICC sẽ có khuyến nghị tới Chính phủ quốc gia và Ban Quản lý Khu dự trữ sinh quyển và đưa Khu dự trữ sinh quyển sông Hồng vào danh sách đề nghị rút danh hiệu.

“Quyết định của UBND tỉnh Thái Bình không chỉ xóa sổ Khu bảo tồn thiên nhiên ngập nước Tiền Hải mà còn nguy cơ có thể xóa sổ luôn cả một khu dự trữ sinh quyển thế giới!”, ông Trịnh Lê Nguyên, giám đốc Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), bình luận. 

Rừng đặc dụng - Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải có vai trò, chức năng bảo tồn sinh cảnh tự nhiên tiêu biểu, độc đáo của hệ sinh thái đất ngập nước vùng cửa sông Ba Lạt, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bảo vệ khu vực di trú của các loài chim nước, trong đó có nhiều loài chim di cư quý hiếm.

Khu Bảo tồn thiên nhiên Tiền Hải cũng giữ vai trò phòng hộ ven biển và cửa sông, đảm bảo an ninh, môi trường, sự phát triển bền vững của tỉnh Thái Bình và khu vực. 

Dự án đầu tư xây dựng sân golf cồn Vành có ý nghĩa rất quan trọng Theo báo Thái Bình, chiều ngày 24.5.2023, đoàn công tác của UBND tỉnh do ông Nguyễn Khắc Thận - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh làm trưởng đoàn có buổi làm việc với UBND huyện Tiền Hải về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, kinh doanh. Tại buổi làm việc, lãnh đạo UBND huyện Tiền Hải báo cáo làm rõ một số vướng mắc, khó khăn và đề xuất, kiến nghị trong đó có nội dung sớm trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Thái Bình làm cơ sở để huyện Tiền Hải triển khai thực hiện các quy hoạch khác, có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp trong khu công nghiệp khi chuyển đổi sang sử dụng khí LNG... Trong chiều ngày 24.5, đoàn công tác của UBND tỉnh do ông Nguyễn Khắc Thận, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh làm trưởng đoàn khảo sát thực địa dự án đầu tư xây dựng sân golf cồn Vành (dự kiến trên địa bàn xã Nam Phú).  Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Dự án đầu tư xây dựng sân golf cồn Vành có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần từng bước hiện thực hóa quy hoạch chung Khu kinh tế Thái Bình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và cụ thể hóa điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 khu đô thị, du lịch, nghỉ dưỡng sân golf cồn Vành - cồn Thủ; hình thành một dự án điểm nhấn, biểu tượng đủ sức thu hút và lan tỏa cho cả khu vực, góp phần xúc tiến thu hút đầu tư vào Khu kinh tế Thái Bình nói riêng và tỉnh Thái Bình nói chung; khai thác tối đa các tiềm năng, lợi thế nguồn tài nguyên du lịch của vùng đất ven biển tỉnh Thái Bình; đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của huyện Tiền Hải cũng như tăng cường xúc tiến, quảng bá và từng bước xây dựng tỉnh Thái Bình trở thành địa bàn trọng điểm về du lịch của vùng đồng bằng Bắc Bộ.  Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình đề nghị các sở, ngành chức năng và huyện Tiền Hải nhanh chóng triển khai các công việc tiếp theo để dự án sớm được phê duyệt; huyện Tiền Hải đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nắm bắt và hiểu rõ ý nghĩa, vai trò của dự án đối với phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, từ đó tạo sự đồng thuận trong nhân dân; đồng thời, tập trung rà soát hiện trạng đất đai, tiến hành các bước để thu hồi diện tích đất của các hộ nuôi trồng thủy hải sản trong vùng dự án đã hết thời hạn thuê đất. Theo Báo Thái Bình