50.000 nhân viên bốc xếp đình công, kinh tế Mỹ tắc nghẽn và rối loạn

Cuộc đình công quy mô lớn

Theo truyền thông Mỹ, ngay từ thời khắc chuyển giao sang ngày 1/10 (giờ địa phương), một cuộc đình công quy mô lớn đã diễn ra tại các cảng ở Bờ Đông và Bờ Vịnh Mỹ.

Tờ CNN cho biết gần 50.000 thành viên của Hiệp hội công nhân bốc xếp quốc tế (ILA) đã tham gia vào cuộc đình công, trong khi hãng tin CBC của Canada đưa tin có 45.000 người tham gia đình công để đấu tranh đòi tăng lương và đảm bảo việc làm. Trước đó, Liên minh Hàng hải Mỹ (USMX) cho biết có khoảng 25.000 công nhân sẽ tham gia đình công.

Cuộc đình công này, lần đầu tiên xảy ra tại các cảng Bờ Đông và Bờ Vịnh kể từ năm 1977, diễn ra sau một thời gian dài bế tắc trong các cuộc đàm phán lao động giữa Hiệp hội công nhân bốc xếp quốc tế (ILA) và Liên minh Hàng hải Mỹ (USMX), một nhóm trong ngành vận tải biển đại diện cho các nhà khai thác cảng và hãng vận tải biển.

Theo USMX, cuộc đình công dự kiến ​​sẽ đóng cửa 14 cảng: Baltimore; Boston; Charleston, Nam Carolina; Jacksonville, Florida; Miami; Houston; Mobile, Alabama; New Orleans; New York/New Jersey; Norfolk, Virginia; Philadelphia; Savannah, Georgia; Tampa, Florida; và Wilmington, Delaware.

Trong khi đó, theo CBC, tổng cộng số cảng bị ảnh hưởng có thể lên tới con số 36 cảng, với khả năng xử lý tới một nửa khối lượng thương mại của Mỹ.

ILA đang yêu cầu tăng lương đáng kể và cấm hoàn toàn việc sử dụng cần cẩu tự động, cổng và xe tải chở container để dỡ hàng hóa.

Hiệp hội này cho biết họ đã "đóng cửa tất cả các cảng từ Maine đến Texas ... khi hàng chục nghìn thành viên của ILA bắt đầu lập các tuyến biểu tình tại các cơ sở ven sông trên khắp Bờ biển Đại Tây Dương và Bờ biển Vịnh" sau khi lời đề nghị gần đây nhất của USMX "không đáp ứng được những gì các thành viên cấp cơ sở của ILA yêu cầu về tiền lương và các biện pháp bảo vệ chống lại quá trình tự động hóa".

Các cảng New York và New Jersey nhanh chóng thông báo sẽ đóng cửa nhiều cơ sở vào ngày 1/10 do cuộc đình công. Cảng Virginia cũng làm tương tự.

Theo hãng tin AP News, công nhân bắt đầu biểu tình tại Cảng Philadelphia ngay sau nửa đêm, đi thành vòng tròn tại một đường ray xe lửa bên ngoài cảng và hô vang khẩu hiệu "Không làm việc nếu không có hợp đồng công bằng", đồng thời cho biết thêm rằng ILA đã dựng bảng thông báo trên một chiếc xe tải với nội dung "Tự động hóa gây tổn hại đến gia đình: ILA đấu tranh bảo vệ việc làm".

Tổng thống Biden, một đồng minh thân cận của tổ chức lao động, cho đến nay đã từ chối can thiệp, viện dẫn nhu cầu tôn trọng quyền thương lượng tập thể. Nhưng các nhóm doanh nghiệp chắc chắn sẽ tăng cường kêu gọi hành động nếu cuộc đình công kéo dài.

Sự việc này xảy ra ngay sau các cuộc đình công của các nhà sản xuất ô tô Mỹ và Boeing, cùng nhiều công ty khác.

Hệ quả với với người tiêu dùng và nền kinh tế Mỹ

Các cảng bị ảnh hưởng bởi cuộc đình công xử lý khoảng một nửa lượng hàng hóa vận chuyển bằng tàu của Mỹ. Do đó, các chuyên gia cho biết tác động kinh tế của việc ngừng làm việc kéo dài có thể rất lớn, có khả năng làm tăng chi phí hàng tiêu dùng và tạo ra tình trạng thiếu hụt trước kỳ nghỉ lễ.

Cụ thể hơn, tờ CBS News cho biết một cuộc đình công kéo dài một tuần có thể khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại gần 3,8 tỷ USD và làm tăng giá hàng tiêu dùng.

Một phân tích khác từ JPMorgan dự đoán rằng một cuộc đình công có thể khiến nền kinh tế Hoa Kỳ thiệt hại 5 tỷ USD/ngày.

Đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp, một cuộc đình công kéo dài có thể cản trở việc vận chuyển các sản phẩm như chuối, linh kiện sản xuất, ván ép và nguyên liệu thô như bông và đồng. Thịt tươi và các thực phẩm đông lạnh khác cũng có thể bị hỏng, dẫn đến tình trạng thiếu hụt và tăng giá.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp đã chuẩn bị trong nhiều tháng, tích trữ các sản phẩm có thể bị gián đoạn do việc đóng cửa cảng.

Ngay sau khi cuộc bãi công bắt đầu, Thống đốc New York Kathy Hochul đã đưa ra tuyên bố rằng chính quyền của bà "đã làm việc suốt ngày đêm để đảm bảo rằng các cửa hàng tạp hóa và cơ sở y tế của chúng ta có các sản phẩm thiết yếu mà họ cần. Điều quan trọng là USMX và ILA phải sớm đạt được một thỏa thuận công bằng, tôn trọng người lao động và đảm bảo dòng chảy thương mại qua các cảng của chúng ta. Trong thời gian chờ đợi, chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực giảm thiểu sự gián đoạn cho người dân New York".

Trong cuộc họp báo ngày 30/9, bà Hochul cho biết New York không lo thiếu hụt các mặt hàng thiết yếu trong thời gian tới và bà khuyên người tiêu dùng không nên tích trữ hàng hóa.

Chi phí cao hơn, chậm trễ hơn

Nhìn chung, một cuộc đình công sẽ làm tăng chi phí vận chuyển đồng thời gây ra sự chậm trễ kéo dài.

Năm cảng hàng đầu trong nhóm đàm phán — New York và New Jersey; Savannah, Ga.; Houston; Norfolk; và Charleston, SC — đã xử lý hơn 1,5 triệu đơn vị tương đương 20 feet trị giá 83,7 tỷ USD vào tháng 8, theo John McCown, thành viên cấp cao tại Trung tâm Chiến lược Hàng hải. Ông cho biết khoảng 2/3 lượng hàng đó là hàng nhập khẩu, trong khi phần còn lại là hàng xuất khẩu.

Các chuyên gia hậu cần cảnh báo rằng tình trạng gián đoạn thương mại do ngừng việc sẽ bắt đầu ngay lập tức, khiến lãi suất tăng cao và ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế Mỹ.

Các nhà phân tích tại Sea-Intelligence, một công ty tư vấn vận chuyển có trụ sở tại Copenhagen, ước tính rằng có thể mất từ ​​4-6 ngày để giải quyết tình trạng tồn đọng sau một ngày đình công.

Maersk, một trong những nhà cung cấp dịch vụ vận tải biển lớn nhất và là thành viên của nhóm các nhà tuyển dụng, đã cảnh báo rằng việc ngừng hoạt động trong một tuần có thể mất tới sáu tuần để phục hồi, "với tình trạng tồn đọng và chậm trễ đáng kể gia tăng theo từng ngày".

Đình công và tác động tới các ngành hàng

Ô tô, máy móc và phụ tùng:

Theo S&P Global Market Intelligence, các cảng bị ảnh hưởng bởi đình công đã xử lý 37,8 tỷ USD giá trị nhập khẩu xe trong 12 tháng kết thúc vào ngày 30/6.

Dữ liệu của S&P Global Market Intelligence cho thấy các cảng này cũng dẫn đầu Mỹ về các lô hàng máy móc, thép chế tạo và dụng cụ chính xác, lần lượt đạt 97,4 tỷ USD, 16,2 tỷ USD và 15,7 tỷ USD.

Nông nghiệp và dược phẩm

Khoảng 53% tổng lượng nông sản nhập khẩu bằng đường thủy của Mỹ, theo khối lượng, sẽ có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi đình công.

Trong khoảng thời gian một tuần, giá trị tiềm năng của những mặt hàng xuất khẩu đó ước tính là 1,1 tỷ USD, theo Liên đoàn Cục Nông trại Mỹ. Đối với xuất khẩu nông sản, con số đó là 318 triệu USD.

Thị trường xuất khẩu thịt bò và thịt lợn trị giá 18 tỷ USD/năm của Mỹ và ngành xuất khẩu gia cầm và trứng trị giá 5,8 tỷ USD phụ thuộc vào các container lạnh không thể để nhàn rỗi trong thời gian dài.

Theo Everstream Analytics, các cảng bị ảnh hưởng cũng xử lý hơn 91% lượng hàng nhập khẩu bằng container và 69% lượng hàng xuất khẩu bằng container của các sản phẩm dược phẩm Mỹ.

Hàng tiêu dùng

Theo S&P Global Market Intelligence, các cảng có thể bị ảnh hưởng bởi cuộc đình công tiềm tàng là nơi nhập khẩu hơn một nửa hàng may mặc dệt kim và không dệt kim của Washington, có giá trị cộng lại là 32,8 tỷ USD, cũng như đồ nội thất, có giá trị 23,4 tỷ USD.