Một con đường mới đang được xây dựng dọc theo Biển Ả Rập nhằm mục đích giảm bớt tắc nghẽn ở Mumbai, thành phố nơi thường xuyên diễn ra cảnh “5 làn xe bấm còi inh ỏi”. Một hệ thống tàu điện ngầm tốc độ cao dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong tháng 12 tới trong khi một hệ thống vận tải đường sắt kéo dài đến New Delhi dài 870 dặm đang được xây dựng với kỳ vọng sẽ giúp giảm thời gian vận chuyển hàng hóa từ 14 ngày xuống còn 14 giờ.
Việc tái cơ cấu cơ sở hạ tầng ở Mumbai là một phần trong kế hoạch tổng thể của gần 10.000 dự án nhằm thúc đẩy nền kinh tế Ấn Độ tiến gần hơn đến mốc 5.000 tỷ USD vào năm 2025.
Trong những năm gần đây, chính phủ Ấn Độ đã tốn một khoản tiền không nhỏ để giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, chỉ đến khi phương Tây và các công ty đa quốc gia để mắt đến Ấn Độ trong cuộc chạy đua “đa dạng hóa nguồn cung ứng” thì nỗ lực nâng cấp cơ sở hạ tầng của Ấn Độ mới ngày càng được thể hiện rõ nét hơn.
Quy mô xây dựng trong những năm gần đây của Ấn Độ gói gọn trong 3 chữ: “đáng kinh ngạc”. Theo Bộ Giao thông Đường bộ và Đường cao tốc, Ấn Độ có khoảng 90.000 dặm đường quốc lộ vào cuối năm tài chính vừa qua, gần gấp đôi so với con số 49.000 dặm vào một thập kỷ trước đó. Hàng trăm dặm đường mới vẫn đang được “bổ sung” mỗi tháng.
Các siêu dự án đầy tham vọng đang được thực hiện có thể kể đến như một chuỗi cảng mới hoặc được nâng cấp dọc theo bờ biển Ấn Độ, những cây cầu và đường hầm kết nối các tỉnh vùng sâu vùng xa, các công viên năng lượng mặt trời dùng để cung cấp điện cho các ngôi nhà và nhà máy, hệ thống giao thông công cộng hiện đại hơn ở hàng chục thành phố cùng các tuyến đường sắt mới nối liền thành phố lớn với nhau.
Bộ Tài chính Ấn Độ cho biết, quốc gia này đã chi hơn 120 tỷ USD trong năm tài chính kết thúc này. Con số trên cao hơn 37% so với năm tài chính trước đó và cao hơn 50% số tiền chi tiêu trong năm 2019.
Chính phủ Ấn Độ đã công bố một loạt các dự án cơ sở hạ tầng từ năm 2019 đến năm 2025 với tổng trị giá gần 2.000 tỷ USD. Theo Invest India, cơ quan xúc tiến đầu tư của nước này cho biết phần lớn nguồn tài trợ dự kiến sẽ đến từ chính quyền trung ương và tiểu bang, mặc dù chính phủ hy vọng khu vực tư nhân sẽ tài trợ khoảng 22% số tiền đó.
Đến nay, nỗ lực của Ấn Độ đã mang lại một số kết quả ấn tượng. Các khoản chi khổng lồ cùng với năng suất tăng đang giúp thúc đẩy nền kinh tế của quốc gia này. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, đây sẽ là động lực lớn nhất cho sự phát triển của Ấn Độ trong những năm tới.
Dòng vốn đầu tư nước ngoài cũng đổ vào Ấn Độ nhiều hơn. Các gã khổng lồ công nghệ, điện tử như Apple hay Foxconn cũng đã tăng gấp đôi đầu tư vào Ấn Độ trong 10 năm qua, lên khoảng 50 tỷ USD trong năm 2022.
Ông Wes Burgess, giám đốc sản phẩm của Cocona, một công ty Mỹ sản xuất vật liệu điều chỉnh nhiệt độ dùng trong may mặc và chăn ga gối đệm, đã đến Ấn Độ vào năm 2020 để tìm kiếm cơ hội đầu tư. Ông đã tìm thấy được nhiều đối tác sản xuất và những khách hàng lớn ở Delhi và Bengaluru. Đồng thời, ông còn nhìn thấy được cơ hội lớn ở thị trường tiêu dùng của Ấn Độ.
Mỗi lần đến Ấn Độ, ông Wes lại bất ngờ trước tốc độ phát triển cơ sở hạ tầng ở đây. Ở khắp mọi nơi đều có những tòa nhà, con đường mới đang được xây dựng. Ấn Độ thậm chí còn có một số sân bay tốt nhất thế giới, ông nói.
Nhiều nhưng chưa đủ
Ông Zarir N. Langrana, Giám đốc điều hành thuộc tập đoàn Tata Group hàng đầu Ấn Độ, nhận định Ấn Độ đang được trang bị cơ sở hạ tầng tốt hơn, sẵn sàng đón đầu dòng chảy thương mại quốc tế. “Tôi không nghĩ cơ sở hạ tầng của bảy, năm hoặc thậm chí là ba năm trước có thể đáp ứng được điều đó”.
“Mumbai sẽ sớm có thể sánh ngang với các thành phố nước ngoài”, anh Deepak Thackley, 30 tuổi, chủ một cửa hàng bán đồ ngọt cạnh một ngôi chùa nổi tiếng ở Ấn Độ cho biết.
Công việc kinh doanh của anh đang được hưởng lợi từ những cải tiến về cơ sở hạ tầng của thành phố. Con ngõ mới gần cửa hàng của anh có khả năng thoát nước tốt hơn, giúp tránh ngập lụt mỗi khi mưa lớn. Đường mới đẹp hơn cũng giúp các tín đồ đến viếng chùa dễ dàng hơn. Thời gian hai giờ đi từ trung tâm thành phố đến chùa đã giảm xuống còn một nửa nhờ tuyến tàu điện ngầm mới.
Bất chấp những thay đổi vượt bậc trong cơ sở hạ tầng, các nhà kinh tế cho rằng vẫn còn rất lâu nữa mới có được những cơ sở hạ tầng đủ tốt để phục vụ cho một nền kinh tế lớn hơn. Nếu so với Trung Quốc, quốc gia mà Ấn Độ đang muốn “thế chân” để trở thành “công xưởng của thế giới”, rõ ràng cơ sở hạ tầng của Ấn Độ vẫn đang đi sau hàng chục năm.
“Cơ sở hạ tầng của Ấn Độ có tốt hơn không? Câu trả lời là có. Nhưng liệu nó có đủ để đáp ứng được những tham vọng của Ấn Độ không? Vậy thì câu trả lời là không. Cơ sở hạ tầng ở Ấn Độ vẫn đang trong quá trình hoàn thiện”, ông Arup Raha, người đứng đầu bộ phận kinh tế châu Á tại Oxford Economics, cho biết.
Những đoạn đường sắt cũ kĩ, đường xá đầy ổ gà và hệ thống điện “quá tuổi” là minh chứng cho thấy nhiều năm qua Ấn Độ đã đứng ngoài chuỗi cung ứng toàn cầu – vốn đòi hỏi mạng lưới hậu cần hiện đại.
Tính đến tháng 8 năm nay, sản lượng điện trung bình hàng tháng của Ấn Độ đã tăng 42% so với một thập kỷ. Tuy nhiên, trong những mùa cao điểm, hệ thống điện tại Ấn Độ vẫn không đủ để đáp ứng cho nhu cầu ngày một lớn của người dân và các nhà máy.
Một thập kỷ trước, các tập đoàn lớn của Ấn Độ đã tự mình khởi xướng nhiều dự án xây dựng đường xá và trạm điện. Thông thường số tiền xây dựng đều lấy từ khoản vay lãi suất thấp của các ngân hàng quốc doanh. Thế nhưng, phần lớn các dự án này vẫn chưa được hoàn thành do vướng vào cuộc chiến pháp lý về việc thu hồi đất từ nông dân, tranh chấp chính trị giữa các bang cùng nạn hối lộ.
Mặc dù giờ đây, các dự án phát triển đường bộ, đường sắt và hệ thống điện hầu hết được chính quyền trung ương tài trợ hoặc bảo lãnh nhưng vẫn còn đó những bất cập và cản trở các dự án hoàn thành đúng kế hoạch đề ra, tờ WSJ nhận định.
