Bộ GTVT từng đề xuất nhượng, bán các sân bay, cảng biển nào?
Đức Thọ -
16/08/2020 10:01 (GMT+7)
(VNF) - Để có vốn đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) từng đề xuất nhượng, bán sân bay, cảng biển nhằm hút vốn tư nhân... Điển hình là dự án sân bay Vân Đồn đã được Tập đoàn Sun Group xây dựng vận hành trong thời gian qua. Tuy nhiên, đến cuối năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã "tuýt còi" việc bán, nhượng quyền khai thác cảng biển, sân bay cho tư nhân.
Sân bay Vân Đồn là một trong những sân bay đầu tiên được được tư nhân xây dựng
Sân bay, cảng biển nào từng được "rao bán"?
Theo tìm hiểu của VietnamFinance, tính đến thời điểm này, Chính phủ chỉ cho phép khởi động dưới hai hình thức: nhượng quyền khai thác các dự án và bán vốn nhà nước tại các doanh nghiệp nhà nước trong quá trình cổ phần hóa. Còn việc bán các dự án hạ tầng là chưa từng xảy ra.
Tuy nhiên, ngay cả việc nhượng quyền thai thác thu phí cũng đã "biến tướng", để xảy ra thất thoát nghiêm trọng tại dự án cao tốc TP. HCM - Trung Lương và sai phạm trong nhượng quyền thu phí cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ (của Tổng công ty Đầu tư và Phát triển đường cao tốc Việt Nam) đều cho công ty Yên Khánh (sân sau của Đinh Ngọc Hệ - tức "Út trọc"). Điều này gây tiền lệ xấu đã và đang được cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an vào cuộc làm rõ.
Tuy nhiên, song hành với các dự án trên, ngành giao thông từng đề xuất nhượng, bán dự án lớn khác cho tư nhân.
Ví dụ vào tháng 10/2014, Bộ GTVT đã "bật đèn xanh" cho Tổng công ty Phát triển đầu tư hạ tầng và Tài chính Việt Nam (VIDIFI) - "ông chủ" đầu tư cao tốc Hà Nội - Hải Phòng ký hợp đồng ghi nhớ bán 70% cổ phần cho nhóm các nhà đầu tư gồm IL& FS Transportation Networks Limited (ITNL), Strategic Alliance Holdings (SAHI) và Tung Shing Groups (Tung Shing).
Trong lĩnh vực hàng hải, tháng 3/2014, cảng Cái Mép - Thị Vải cũng được Bộ đồng ý cho liên danh cảng Sài Gòn – PTSC – PM – Commodities thuê lại từ Cục Hàng Hải để khai thác trong thời hạn 30 năm với giá là 130 triệu USD.
Ngay sau đó là thương vụ "tai tiếng" khi Tập đoàn T&T Group của ông Đỗ Quang Hiển (bầu Hiển) đã thâu tóm và nắm giữ 98% cổ phần của cảng Quảng Ninh. Liên quan đến cảng biển này, nguyên Phó thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh đã bị đề nghị kỷ luật vì có vi phạm, khuyết điểm trong việc quyết định chủ trương thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại cảng Quảng Ninh trái với kết luận của Bộ Chính trị.
Ngoài ra, với lý do hút vốn xây dựng hạ tầng hàng không, Bộ GTVT từng có chủ trương thí điểm bán 100% vốn nhà nước tại sân bay Phú Quốc; bán quyền khai thác nhà ga T1, Nội Bài; bán một phần sân bay Cam Ranh, sân bay Đà Nẵng và nhiều sân bay khác.
Theo tìm hiểu của VietnamFinance, sân bay Phú Bài (Thừa Thiên Huế) đã được Tập đoàn Changi - Singapore ngỏ ý mong muốn đầu tư. Tập đoàn ADC&HAS (Mỹ) cũng sẵn sàng rót vốn vào sân bay Cam Ranh (Khánh Hòa).
Gần đây nhất là Công ty Cổ phần đầu tư Việt Nam - Oman (VOI), đã xin tham gia nhận chuyển nhượng phần vốn tại cảng Hải Phòng. Được biết, VOI là một doanh nghiệp rất lớn, có công ty mẹ là Quỹ dự trữ quốc gia Oman (SGRF) sở hữu 84,16% vốn điều lệ.
Cũng theo tìm hiểu của VietnamFinance, "mặt hàng" sân bay dường như tỏ ra hấp dẫn doanh nghiệp hơn cả khi Sun Group xây dựng sân bay Vân Đồn hoặc Tập đoàn Rạng Đông đầu tư theo hình thức BOT khu hàng không dân dụng sân bay Phan Thiết.
Mới đây nhất, tháng 7/2020, UBND tỉnh Quảng Nam cũng đề xuất cho phép tư nhân được đầu tư xây dựng, quản lý vận hành sân bay Chu Lai tương tự như sân bay Vân Đồn.
Chưa dừng lại ở đó, bản thân các doanh nghiệp hàng không cũng mong muốn được đầu tư sân bay riêng như: Vietjet xin xây dựng sân bay Điện Biên và xây dựng nhà ga hành khách thứ 2 tại sân bay Cát Bi.
Tuy nhiên, cách trả lời của Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam Lại Xuân Thanh tỏ ra khá rõ ràng: "Sân bay thì có hạn, lại là tài sản quốc gia nên không thể bán nhượng quyền, hoặc xin 'tấc đất cắm dùi' được, nếu cứ mỗi hãng hàng không đều xin vậy thì ACV sẽ khó có thể đáp ứng".
Nhiều rủi ro khi "nhượng, bán" sân bay, cảng biển
Theo ông Nguyễn Đình Cung, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), khó khăn nhất trong việc nhượng, bán cảng biển, sân bay trong thời gian qua là khung chể chế cần thiết chưa thật rõ ràng.
"Việc chuyển nhượng với giá nào, xác định giá ra sao chưa thực sự minh bạch để mọi người có thể kiểm soát, tránh thất thoát tài sản. Ngoài ra, đặc thù sân bay của nước ta khác với các nước khác vì là sân bay lưỡng dụng (vừa có chức năng dân dụng và quân sự), vì vậy, cần sức cẩn trọng, tránh rủi ro", ông Cung nói.
Ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng từng chia sẻ: "Một số trường hợp từ ngữ dùng chưa chính xác như 'bán' sân bay, 'bán' bến cảng nên đã gây hiểu lầm, lo ngại. Từ chính xác ở đây là nhượng quyền khai thác. Và không phải chúng ta 'bán' hết cả sân bay hay bến cảng. Trong nhượng quyền, phải phân loại tài sản, có chọn lọc chứ không phải cái nào cũng cho nước ngoài khai thác".
“Tuy nhiên, sau khi nhượng quyền khai thác, không để chủ khai thác nâng phí vô tội vạ trên những con đường mà dân, doanh nghiệp bắt buộc phải đi”, ông Phúc nói.
Rõ ràng, trong lộ trình nhượng, bán các sân bay, cảng biển, đường cao tốc... Bộ GTVT từng là những đơn vị đi tiên phong. Trong thời điểm các điều luật chưa hoàn thiện, việc triển khai không tránh khỏi những sai lầm, đặc biệt, ngay cả Chính phủ cũng tỏ ra lúng túng dẫn đến những sai phạm trong quản lý nhà nước.
Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến nguyên Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh (kỳ 2011 - 2016) bị kỷ luật cảnh cáo do có vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng trong công tác; Bộ Chính trị đã thi hành kỷ luật về Đảng.
(VNF) - Thanh tra Chính phủ vừa chỉ ra loạt tồn tại, sai phạm tại dự án Đầu tư xây dựng Tòa nhà thương mại, dịch vụ, văn phòng và chung cư để bán do Công ty cổ phần Tập đoàn Dabaco Việt Nam làm chủ đầu tư, có tổng mức đầu tư 678 tỷ đồng.
(VNF) - Nhiều dự án hạ tầng trọng điểm với tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng đang được triển khai nhanh chóng. Vành đai 2, 3, nút giao An Phú, Mỹ Thủy và cao tốc TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây là những công trình chiến lược giúp tăng cường khả năng liên kết vùng. Đặc biệt, sân bay Long Thành dự kiến vận hành vào năm 2026 sẽ thúc đẩy bất động sản (BĐS) TP. Thủ Đức bứt phá, mở ra cơ hội tăng trưởng dài hạn.
(VNF) - Sự kiện khởi công vòng xuyến dự án Vinhomes Golden Avenue (TP. Móng Cái, Quảng Ninh) đã góp phần nâng giá trị bất động sản tại đây lên tầm cao mới. Trong đó, dòng sản phẩm shophouse deluxe Asia Vibe càng trở nên đắt giá nhờ hội tụ “kiềng ba chân”: hạ tầng bứt phá, tiềm năng kinh doanh đa dạng và chính sách ưu đãi hấp dẫn.
(VNF) -Ngày 03/04, Tập đoàn Stavian và Tập đoàn Shinec đã chính thức ký kết hợp tác chiến lược triển khai các dự án bất động sản (BĐS) công nghiệp trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
(VNF) - Thị trường bất động sản Việt Nam, đặc biệt là bất động sản khu công nghiệp và dân sinh sẽ chịu những tác động không nhỏ từ việc Mỹ áp mức thuế đối ứng lên tới 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
(VNF) - Tập đoàn Trung Nam mong muốn dự án Golden Hills City sớm được giải quyết thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư.
(VNF) - Báo cáo mới nhất của Batdongsan.com.vn cho thấy thị trường bất động sản (BĐS) trong nước ngày càng quan tâm tới các tiêu chí xanh, bền vững. Một số ít dự án phát triển theo xu hướng BĐS “xanh nguyên bản”, được giới đầu tư sành sỏi quan tâm bởi sở hữu nhiều giá trị khác biệt, bắt nhịp xu hướng toàn cầu.
(VNF) - Với kế hoạch phát triển đô thị đại học cùng chiến lược đầu tư hạ tầng bài bản về nhà ở, y tế, giáo dục, Hà Nam được kỳ vọng trở thành “cánh tay nối dài” góp phần giải bài toán giãn dân và tái cấu trúc đô thị cho Thủ đô Hà Nội.
(VNF) - Thị trường bất động sản Hải Phòng trở nên sôi động với hàng loạt dự án mới chuẩn bị ra mắt. Trong số đó, chủ lực là các dự án đất nền với hàng nghìn lô sắp được tung ra bán.
(VNF) - Sự xuất hiện đồng thời của Vingroup, Ecopark với những “đại dự án” khiến không ít người đặt kỳ vọng thị trường bất động sản Long An có thể lặp lại thành công của Hưng Yên trước đó.
(VNF) - Luật Nhà ở 2023, vẫn giữ nguyên mức lợi nhuận 10% cho phần nhà ở xã hội trong khi thủ tục vô cùng phức tạp đã đẩy DN vào nhiều nguy cơ rủi ro. Điều này khiến cho đầu tư nhà ở xã hội (NƠXH) không được nhiều DN mặn mà.
(VNF) - Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra số 81/KL-TTCP về thanh tra trách nhiệm quản lý nhà nước về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của Bộ Xây dựng.
(VNF) - Tiếp nối những tín hiệu tích cực về quy hoạch hạ tầng, y tế và giáo dục tại Hà Nam, ngày 31/3, hơn 1.000 chuyên viên kinh doanh nhiệt huyết đã quy tụ tại sự kiện kick-off “Kích hoạt tâm điểm sắc màu” để chào đón dòng căn hộ mới Park Residence thuộc đô thị nghỉ dưỡng Sun Urban City.
(VNF) - Đánh giá về việc phát triển nhà ở xã hội, TS Cấn Văn Lực cho rằng vốn không phải là vấn đề lớn. Điểm nghẽn chủ yếu nằm ở tư duy, nguồn cung và quy trình thực hiện.
(VNF) - Việc hàng loạt đại dự án xuất hiện đã làm thị trường bất động sản Long An trở nên sôi động. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra lo ngại thị trường có thể bị “bội thực” do nguồn cung quá nhiều.
(VNF) - Việc thay đổi địa giới hành chính thường đi kèm với sự điều chỉnh về quy hoạch đô thị, hệ thống hạ tầng và chính sách quản lý đất đai. Những yếu tố này có thể tạo ra những biến động đáng kể về giá cả và cơ hội đầu tư bất động sản.
(VNF) - UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu Công an tỉnh chủ động kiểm tra, nắm bắt thông tin để xử lý đối với các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu lừa đảo, lũng đoạn, xúi giục, kích động, gây bất ổn thị trường bất động sản.
(VNF) - Đầu tháng 2/2025, TP. Thủ Đức công bố quy hoạch chung đến năm 2040 với mục tiêu thúc đẩy kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế cho cả TP. HCM và vùng Đông Nam bộ. Từ đây, thị trường bất động sản (BĐS) đã có nhiều tín hiệu tích cực, tạo đà bứt phá trong thời gian tới.
(VNF) - Có doanh nghiệp năm trước lãi kỷ lục, năm nay giảm kế hoạch hơn 90%; có doanh nghiệp năm trước tồi tệ nhất lịch sử, năm nay đặt mục tiêu tăng trưởng bằng lần; có doanh nghiệp tự tin tung tăng vào thời kỳ mới, lại có đơn vị lại thận trọng, co cụm vì thấy rủi ro… đó là những màu sắc đối lập khi xem xét tài liệu đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2025 của các doanh nghiệp địa ốc.
(VNF) - Thanh tra Chính phủ vừa chỉ ra loạt tồn tại, sai phạm tại dự án Đầu tư xây dựng Tòa nhà thương mại, dịch vụ, văn phòng và chung cư để bán do Công ty cổ phần Tập đoàn Dabaco Việt Nam làm chủ đầu tư, có tổng mức đầu tư 678 tỷ đồng.
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.