Tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Cá nhân đầu tư trái phiếu doanh nghiệp: Nhận diện và ứng xử với rủi ro" do Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức mới đây đã chỉ ra một số vấn đề nhà đầu tư cá nhân cần lưu ý khi tham gia vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Trước hết, về những rủi ro mà nhà đầu tư có thể gặp phải, ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch HĐQT Fiin Ratings chỉ ra 4 nhóm rủi ro chính.
Thứ nhất là rủi ro tín dụng. Theo ông Thuân, rủi ro mà nhà đầu có thể gặp phải là tổ chức phát hành trái phiếu không có khả năng trả lãi suất định kỳ hoặc thanh toán khoản gốc không đúng hạn.
Thứ hai là rủi ro thanh khoản, nhà đầu tư không thể ngay lập tức bán được trái phiếu khi có nhu cầu tiền mặt, hoặc không bán được trái phiếu với mức giá như kỳ vọng hoặc phải chi trả nhiều chi phí để bán được trái phiếu.
Rủi ro thứ ba là định giá lãi suất. Theo ông Thuân, định giá lãi suất điều chỉnh với rủi ro chưa hợp lý, dẫn tới lãi suất cao nhưng rủi ro lớn và không tương xứng với lãi suất.
Cuối cùng, ông Thuân đề cập đến một nhóm rủi ro khác bao gồm rủi ro mua lại, tái đầu tư, lạm phát, lãi suất, bất ổn kinh tế, các thay đổi về pháp lý, các thương vụ mua bán sáp nhập, thảm họa hay đại dịch…
Cũng về vấn đề rủi ro, Luật sư Trương Thanh Đức chia sẻ một trường hợp dễ gây nhầm lẫn cho các nhà đầu tư là “nghĩa vụ bảo lãnh” khi chưa biết rõ là bảo lãnh phát hành hay bảo lãnh thanh toán.
Theo ông, bảo lãnh phát hành là đơn vị bảo lãnh sẽ chịu trách nhiệm tiêu thụ trái phiếu doanh nghiệp nếu không bán hết. Còn bảo thanh toán thì đơn vị bảo lãnh như ngân hàng và công ty chứng khoán có nghĩa vụ trả nợ thay cho nhà phát hành.
TS. Nguyễn Trí Hiếu lại đề cập đến vấn đề rủi ro khi doanh nghiệp phá sản, cụ thể là thứ tự ưu tiên trả nợ của doanh nghiệp khi phá sản mà nhà đầu tư phải nắm rõ để biết được thứ tự nào áp dụng cho họ.
Trước những rủi ro mà nhà đầu tư có thể gặp phải khi tham gia vào thị trường trái phiếu, từ góc độ của cơ quan quản lý, ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) cho biết khi các nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường ngày càng nhiều thì Bộ Tài chính đã đánh giá lại về mức độ rủi ro và đưa ra chính sách mới.
Cụ thể, việc phát hành riêng lẻ chỉ dành cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, doanh nghiệp thực hiện phát hành phải được tư vấn bởi các công ty chứng khoán, phải đáp ứng điều kiện phát hành và công bố thông tin đầy đủ theo quy định, đặc biệt là về mục đích sử dụng vốn.
Ông Dương cũng cho biết, việc phát hành trái phiếu ra công chúng sẽ được tiến hành dưới sự thẩm định hồ sơ của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước để cấp phép chào bán, trong đó các doanh nghiệp phát hành bắt buộc phải kinh doanh có lãi, các nhà đầu tư tham gia cũng đa dạng hơn.
Ngoài ra, từ ngày 1/1/2023, quy định đối với trái phiếu doanh nghiệp phát hành ra công chúng là bắt buộc phải có xếp hạng tín nhiệm.
Theo ông Dương, việc xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là trách nhiệm của tổ chức phát hành. Còn ở thị trường thứ cấp thì công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư thực hiện giao dịch mua chứng khoán có trách nhiệm xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp trước khi thực hiện giao dịch.
Về xử phạt, các mức phạt theo quy định của pháp luật khi lựa chọn nhà đầu tư tham gia chào bán, phát hành trái phiếu riêng lẻ dao động từ 100-150 triệu đồng, đối với tổ chức cung cấp dịch vụ liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nếu không đảm bảo được việc chào bán, phát hành theo quy định của pháp luật có thể bị phạt tiền từ 200-300 triệu đồng.
Trước những ý kiến của đại diện Bộ Tài chính, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng khung pháp lý như hiện nay còn nhiều lỗ hổng và chưa đủ để kiểm soát và ngăn chặn rủi ro.
Đồng quan điểm, Luật sư Trương Thanh Đức cũng bày tỏ sự không đồng tình về pháp lý phát hành trái phiếu riêng lẻ.
Cụ thể, ông trích dẫn khoản 2 Điều 128 Luật Doanh nghiệp 2020 về việc chào bán trái phiếu riêng lẻ và cho rằng 99% các doanh nhân và doanh nghiệp không thể hiểu được điều này.
Ông nhận định Điều 128 Luật Doanh nghiệp 2020 là “rất có vấn đề”, nếu không sửa luật hay không có sự giải thích thì nhà đầu tư cũng như doanh nghiệp đều có sự lúng túng.
Cũng về khung pháp lý, nhận định về quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2020 về việc không chào bán trái phiếu riêng lẻ qua phương tiện thông tin đại chúng, Luật sư Trương Thanh Đức cho rằng việc này đi ngược với công nghệ hiện nay.
Theo luật sư, việc chào bán có càng nhiều người mua, người biết càng tốt, giống như đấu giá và chỉ cần đảm bảo điều kiện bán không quá 100 nhà đầu tư.
“Nhà đầu tư mất tiền đi quảng cáo để mọi người biết đến và có sự cạnh tranh nên việc chào bán qua phương tiện thông tin đại chúng là không sai”, ông Trương Thanh Đức cho hay.
Theo ông, việc cấm bán cho nhà đầu tư không chuyên là không có lý. Ông cho rằng bảo vệ nhà đầu tư là cần thiết, nhưng phải cân đối và hợp lí trong tổng thể giữa nhà phát hành và người mua.
Ở góc độ doanh nghiệp, trước những rủi ro của nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp, ông Nguyễn Quang Thuân chỉ ra 4 giải pháp để hỗ trợ phòng tránh rủi ro cho các nhà đầu tư là sử dụng tư vấn chuyên nghiệp, tự đánh giá rủi ro nếu có khả năng, đa dạng hóa kênh đầu tư cùng đặc điểm, hiểu về kết quả tín nhiệm nhà phát hành và trái phiếu.
Ngoài ra, ông Thuân cũng đề xuất 2 chỉ số thông dụng cho các nhà đầu tư khi đánh giá năng lực nhà phát hành là chỉ số khả năng chi trả nợ gốc (nợ vay/EBITDA) và chỉ số khả năng chi trả lãi vay EBITDA (EBITDA/chi phí lãi vay).
Theo ông Đỗ Ngọc Quỳnh, đứng từ góc độ rủi ro thì việc tìm ra trái phiếu doanh nghiệp tốt và không tốt là điều dễ dàng. Nhưng nếu tìm một trái phiếu phù hợp với khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư lại là câu chuyện khác.
Ông Quỳnh cho rằng nhà đầu tư cần phải hiểu rõ về tình hình tài chính cá nhân của mình để tránh trường hợp bỏ hết trừng vào một rỏ, từ đó tìm được khẩu vị rủi ro trước khi quyết định đầu tư một phần tài sản của mình vào trái phiếu doanh nghiệp.
“Nếu chưa thực sự hiểu thì chưa nên đầu tư”, ông Quỳnh nhấn mạnh.
TS. Nguyễn Trí Hiếu thì cho rằng trong giai đoạn vô cùng khó khăn của nền kinh tế thì đây không phải lúc để nhà đầu tư bùng nổ và kiếm lợi nhuận bằng mọi giá mà là thời điểm của sự chọn lọc và cẩn trọng.
Tags:
(VNF) - Bà Lương Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Quản lý tài sản, Khối trong nước, Dragon Capital Việt Nam - cho biết mức độ hiểu biết về tài chính của người Việt dưới mức 25%, theo một nghiên cứu của PwC.
(VNF) - Đó là đánh giá của ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS) tại Diễn đàn Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026 với chủ đề “Bứt phá trên nền tảng mới” do Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) và Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance tổ chức.
(VNF) - Làn sóng niêm yết của các công ty chứng khoán trong nước đang tăng nhiệt, nhưng con đường lên sàn ấy lại thiếu vắng bóng dáng các công ty chứng khoán ngoại.
(VNF) - Năm 2025 được xem là giai đoạn bản lề đối với Công ty Tài chính Tổng hợp Cổ phần Điện lực (EVF) khi công ty cùng lúc triển khai chiến lược tái định vị thương hiệu và đặt ra mục tiêu kinh doanh đầy thách thức với lợi nhuận trước thuế 960 tỷ đồng. Trước thềm kết thúc năm tài khóa 2025, các chỉ số tài chính tích cực cho thấy EVF đang củng cố vững chắc nền tảng tài chính, qua đó tạo đà tăng tốc cho những tháng cuối năm.
(VNF) - Công ty cổ phần Công nghệ tài chính Encapital (Encapital Fintech) mới công bố thông tin về việc phát hành thành công lô trái phiếu ECF12502 trị giá 280 tỷ đồng.
(VNF) - Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số như Bitcoin, Ethereum... sẽ chịu mức thuế 0,1%, theo quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2026.
(VNF) - Nhựa Bình Thuận phát hành 260 tỷ đồng trái phiếu xanh kỳ hạn 7 năm, được GuarantCo bảo lãnh thanh toán, tài trợ dự án nhà máy nhựa Hưng Yên và pallet tái chế.
(VNF) - Chuyên gia cho rằng, ngưỡng doanh thu miễn thuế 500 triệu được Quốc hội thông qua ngày 10/12 sẽ giúp khoảng 90% hộ kinh doanh không bắt buộc sử dụng hoá đơn và sổ sách kế toán.
(VNF) - Đứng giữa giá chung cư Hà Nội và áp lực an cư, nhiều gia đình rơi vào vòng tranh luận giữa tối ưu vốn và nhu cầu ổn định cuộc sống. Trao đổi với VietnamFinance, chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân Trần Đức Trung cho rằng, để giải bài toán này không phải chọn bên nào thắng, mà cần một chiến lược dung hòa – vừa đảm bảo tăng trưởng tài sản, vừa tạo sự yên tâm cho gia đình.
(VNF) - Luật Viên chức (sửa đổi) được thông qua chuyển cơ chế quản lý và trả lương sang vị trí việc làm từ 1/7/2026, kèm theo các quy định khuyến khích sự đổi mới, sáng tạo.
(VNF) - TS Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội, cho hay, thành phố đang “đốt đuốc” tìm kiếm các kỹ sư trưởng ở nhiều lĩnh vực, trong đó có tài sản số. Ngoài ra, thành phố đã chi ngay "vốn mồi" 600 tỷ đồng cho Quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên trên cả nước.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp lớn vừa công bố kế hoạch chi cổ tức tiền mặt quy mô lớn, trong đó FT1 trả 51,42% cho cổ đông, PAT tạm ứng tới 100% và DGC dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Sunshine Group vừa được vinh danh là “Doanh nghiệp có chiến lược M&A tiêu biểu năm 2024-2025” tại Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 17. Đây là sự kiện uy tín nhất trong lĩnh vực mua bán, sáp nhập tại Việt Nam, do Báo Tài chính – Đầu tư tổ chức dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Bộ Tài chính.
(VNF) - Thương vụ Kokuyo thâu tóm Thiên Long dù mới dừng lại ở khâu công bố thông tin và đang xúc tiến thực hiện tạo được tiếng vang như dấu mốc về sự trở lại mạnh mẽ của nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam.
(VNF) - Theo các chuyên gia, tài sản số sẽ sớm chính thức bước ra khỏi “vùng xám” để trở thành một kênh dẫn vốn chính thống và hiệu quả cho nền kinh tế.
(VNF) - Sau khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC, lộ trình áp dụng IFRS đã trở thành yêu cầu bắt buộc với doanh nghiệp Việt Nam. Cơ hội nâng tầm minh bạch và chuẩn hóa quốc tế đang mở ra, nhưng đi kèm là thách thức lớn về dữ liệu, hệ thống và nhân lực – những yếu tố then chốt quyết định thành công của quá trình chuyển đổi.
(VNF) - Bà Lê Thị Duyên Hải khuyên rằng, chính sách thuế đối với hộ, cá nhân cho trường hợp có đăng ký hoặc không đăng ký kinh doanh sẽ rất khác nhau. Do đó, cần thực hiện theo quy định để hưởng đúng quyền lợi của mình.
(VNF) - Lượng tiền gửi của người dân liên tục tăng cao, cho thấy ý thức tích luỹ ngày càng rõ rệt. Tuy nhiên, đằng sau bức tranh tiết kiệm tích cực ấy là thực tế phần lớn người Việt vẫn quản lý tài chính theo thói quen, ít tham gia đầu tư và chưa khai thác hiệu quả các công cụ tài chính hiện đại.
(VNF) - Sau vài năm mạnh tay mở rộng sản xuất rồi chững lại vì đơn hàng lao dốc, chủ thương hiệu đồ chơi Nam Hoa Toys đã quyết định bán nhà máy tại Củ Chi – cơ sở vừa được đưa vào vận hành từ năm 2019.
(VNF) - Công ty Cổ phần Halcom Việt Nam (HoSE: HID) vừa có văn bản giải trình về việc cổ phiếu tăng trần 5 phiên liên tiếp từ 02 - 08/12.
(VNF) - Việc Kokuyo bày tỏ tham vọng thâu tóm Thiên Long cho thấy dòng vốn Nhật đang mở rộng lĩnh vực đầu tư tại Việt Nam, trong đó chủ yếu hướng tới các thương hiệu lâu đời.
(VNF) - Tổng giám đốc OCBS nhận định rằng bước sang năm 2026, thị trường chứng khoán Việt Nam có cơ sở để hình thành một chu kỳ tăng trưởng mới với động lực từ tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp và định giá hấp dẫn.
(VNF) - Theo quy định tại Luật Quản lý thuế (thay thế), hộ kinh doanh sẽ được chia làm 4 nhóm với sự khác nhau về ngưỡng doanh thu và phương pháp nộp thuế từ 1/1/2026.
(VNF) - Luật thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sửa đổi quy định, mức thuế suất cao nhất là 35%, áp dụng với thu nhập tính thuế trên 100 triệu đồng/tháng.
(VNF) - Nếu tính riêng hoạt động kinh doanh casino, lũy kế 5 năm thí điểm, kết quả kinh doanh casino của Casino Phú Quốc đạt 3.339 tỷ đồng, tuy nhiên, tính chung toàn dự án lỗ 4.239 tỷ đồng.
(VNF) - Bà Lương Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Quản lý tài sản, Khối trong nước, Dragon Capital Việt Nam - cho biết mức độ hiểu biết về tài chính của người Việt dưới mức 25%, theo một nghiên cứu của PwC.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
