Có nên giao địa phương làm hạ tầng đường sắt quốc gia?
Kỳ Nam -
01/06/2022 08:02 (GMT+7)
Việc giao địa phương đầu tư dự án hạ tầng đường sắt quốc gia nhằm huy động thêm nguồn lực nhưng điều quan trọng là phương án phải khả thi.
Có nên giao địa phương làm hạ tầng đường sắt quốc gia?
Vốn đầu tư ngân sách mới đạt 5,8% nhu cầu
UBND tỉnh Đồng Nai vừa báo cáo Thủ tướng Chính phủ xin được giao làm cơ quan Nhà nước có thẩm quyền triển khai thực hiện dự án đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành và dự án đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu.
Đây là hai dự án đã được hoạch định trong Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tiến độ đầu tư trước năm 2030.
Các tuyến này cũng đã được Thủ tướn g đưa vào danh mục quốc gia các dự án kêu gọi đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021 - 2025.
Ủng hộ đề xuất này của Đồng Nai, nhưng do các tuyến đường sắt trên đi qua địa phận nhiều tỉnh, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai thống nhất với các địa phương để báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.
Trước đó, tại Dự thảo báo cáo tổng kết thực hiện Luật Đường sắt 2017, Cục Đường sắt VN cũng nêu quan điểm cần huy động các nguồn lực đầu tư đường sắt ngoài vốn ngân sách Trung ương.
Cụ thể, ngoài Bộ GTVT đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, cần thiết xem xét bổ sung thêm chủ thể là UBND cấp tỉnh được quyền thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đầu tư xây dựng để huy động các nguồn vốn hợp pháp tham gia hỗ trợ đầu tư.
Cục Đường sắt VN cho hay, theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 thì nhu cầu vốn cho phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia đến năm 2030 cần khoảng 240.000 tỷ đồng.
Nhưng thực tế hiện nay, ngân sách Nhà nước bố trí giai đoạn 2021 - 2025 là 14.025 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 5,8% so với nhu cầu).
Do đó để hoàn thành quy hoạch theo lộ trình, ngoài việc huy động nguồn lực ngoài ngân sách theo Đề án “Huy động vốn xã hội hóa để đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt” đã được Bộ GTVT phê duyệt, cần huy động các nguồn lực hợp pháp khác, trong đó có xét đến huy động nguồn lực từ các địa phương có nhu cầu phát triển đường sắt.
Tuy nhiên, việc phân cấp địa phương đầu tư chỉ nên áp dụng đối với đường sắt kết nối đường sắt đô thị, đường sắt chuyên dùng, đường sắt nối các cảng biển lớn, cảng cạn, cảng thủy nội địa, khu kinh tế, khu du lịch... với mạng lưới đường sắt quốc gia và đầu tư đường sắt kết nối nội vùng.
Quan trọng là dự án phải khả thi
Trao đổi với Báo Giao thông về đề xuất mới nhất của Đồng Nai, Cục trưởng Cục Đường sắt VN Vũ Quang Khôi cho biết, dù ai là chủ thể đầu tư thì cũng phải được sự đồng ý của Bộ GTVT và Bộ GTVT phải báo cáo Thủ tướng.
Vì theo luật, Bộ GTVT là chủ thể đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, là cơ quan quản lý Nhà nước về tiêu chuẩn, quy chuẩn.
“Việc kêu gọi đầu tư đối với tuyến đường sắt quốc gia qua địa bàn nhiều tỉnh, nếu để địa phương làm cơ quan thực hiện chức năng đầu tư, chúng tôi hoàn toàn ủng hộ vì sẽ tăng thêm khả năng kêu gọi nguồn vốn ngoài ngân sách. Tuy nhiên, như trên đã nói, phải báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định”, ông Khôi nói.
Cục trưởng Cục Đường sắt nêu quan điểm: “Quan trọng là địa phương phải có kế hoạch thực hiện dự án khả thi thì cấp thẩm quyền mới đồng ý, vì còn phải xem cách thức tổ chức thế nào, huy động nguồn vốn ra sao...”.
Giao địa phương phải căn cứ nhiều yếu tố
Theo GS.TSKH Bùi Xuân Phong, Chủ tịch Hội Kinh tế và vận tải đường sắt Việt Nam, để đầu tư thì trước tiên tuyến đường sắt phải được nêu trong Quy hoạch Mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Hơn nữa, đường sắt là ngành đặc thù nên khi triển khai đầu tư phải có cơ quan chuyên ngành tham gia. Còn khi phê duyệt đầu tư, có thể giao vai trò chủ đầu tư cho một chủ thể khác ngoài Bộ GTVT, miễn là họ có đủ năng lực, trong đó các tỉnh/thành.
Tuy nhiên, theo GS. Phong, việc đầu tư đường sắt đòi hỏi vốn rất lớn vì phải đầu tư đồng bộ từ nền đường, kiến trúc tầng trên như ray, tà vẹt... đến nhà ga, thông tin tín hiệu và phương tiện đầu máy, toa xe.
Ngoài ra còn rất nhiều các yếu tố kĩ thuật khác cần năng lực, kinh nghiệm chuyên ngành. Trong khi hoàn vốn khó khăn, mất nhiều thời gian nên sức hấp dẫn của dự án đường sắt khi kêu gọi vốn đầu tư rất kém.
Do đó, địa phương phải trình được phương án cụ thể, khả thi như phương án kêu gọi vốn, kế hoạch triển khai... và phải có sự tham gia của cơ quan chuyên ngành đường sắt. Trên cơ sở đó mới xem xét giao cho địa phương hay không.
Đối với các tuyến đường sắt nhánh, GS. Phong cho rằng, nếu đường sắt trong cảng hay trong khu công nghiệp, chế xuất thì nên để doanh nghiệp tự đầu tư, căn cứ vào nhu cầu vận tải, sản xuất kinh doanh.
Còn đường sắt kết nối từ cảng, khu công nghiệp trên địa bàn địa phương với ga đường sắt quốc gia có thể giao cho địa phương đầu tư căn cứ nhu cầu phát triển kinh tế địa phương.
UBND TP.HCM vừa có văn bản phản hồi đề xuất của UBND tỉnh Đồng Nai về việc giao địa phương này làm cơ quan có thẩm quyền triển khai dự án đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành.
Theo UBND TP.HCM, đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành nằm trong nhóm 9 tuyến đường sắt quy hoạch mới thuộc mạng lưới đường sắt quốc gia đến năm 2030. Luật Đường sắt 2017 hiện không quy định việc UBND cấp tỉnh tổ chức đầu tư các tuyến đường sắt thuộc mạng lưới đường sắt quốc gia.
Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về danh mục quốc gia các dự án kêu gọi đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021 - 2025, đầu mối liên hệ đối với dự án đường sắt nhẹ nêu trên là Vụ Đối tác công tư (Bộ GTVT).
Về thực hiện dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP), Nghị định 35 của Chính phủ hướng dẫn, đối với dự án đi qua hai tỉnh trở lên, các địa phương có dự án báo cáo HĐND cấp tỉnh xem xét, đồng thuận về việc đề xuất thực hiện dự án. Căn cứ văn bản đồng thuận của HĐND cấp tỉnh, UBND cấp tỉnh thống nhất với bộ chuyên ngành về việc giao một địa phương làm cơ quan có thẩm quyền.
Do vậy, theo UBND TP.HCM, tỉnh Đồng Nai cần phối hợp chặt chẽ với Bộ GTVT đề xuất cấp thẩm quyền quyết định giao cơ quan có thẩm quyền thực hiện dự án đường sắt nhẹ đảm bảo đúng thẩm quyền, phù hợp với quy định về đầu tư PPP, quy định về đường sắt và chủ trương chung của Chính phủ.
Trường hợp đảm bảo đầy đủ các điều kiện theo quy định, UBND TP.HCM thống nhất đề xuất UBND tỉnh Đồng Nai là cơ quan có thẩm quyền thực hiện dự án theo phương thức đối tác công tư PPP.
(VNF) - TP. HCM gỡ vướng sổ hồng cho loạt dự án, nhà sáng lập SM Entertainment đầu tư dự án gần 2.600 tỷ đồng tại Gia Lai, giá đất ven biển Vũng Tàu dự kiến tăng gần 2,5 lần từ 2026... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 3/11.
(VNF) - Masterise Homes cất nóc Masteri Rivera Đà Nẵng, công ty Enclave Phú Quốc sắp triển khai dự án gần 1,3 tỷ USD ở Phú Quốc ... là những thông tin đáng chú ý về bất động sản 2/12.
(VNF) - Giá đất nông nghiệp tại TP. HCM sắp bước vào đợt điều chỉnh mạnh nhất trong nhiều năm, với mức cao nhất dự kiến lên tới 1,2 - 1,4 triệu đồng/m², tăng gần 85% so với hiện hành. Dự thảo bảng giá đất mới được kỳ vọng sẽ thu hẹp chênh lệch với giá thị trường và giảm gánh nặng tài chính cho người dân khi chuyển mục đích sử dụng đất.
(VNF) - TP. HCM công bố dự thảo bảng giá đất 2026; Đồng Nai đấu giá 102ha đất tại Phước An, giá khởi điểm 5.000 tỷ đồng; Hà Nội mở loạt đấu giá đất trong tháng 12, nổi bật lô đất “vàng” 18 Cao Bá Quát... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 1/12.
(VNF) - Những năm gần đây, giá bất động sản TP. HCM liên tục lập kỷ lục mới. Nhiều dự án chung cư từng được mở bán khoảng 100 triệu đồng/m² nay vọt lên 500 triệu đồng/m², đẩy phân khúc cao cấp vào tình trạng “nghìn người tranh mua, người có nhu cầu ở thực khó chạm tới”. Nguyên nhân xuất phát từ khan hiếm nguồn cung, cơ chế, chi phí đất và áp lực thị trường, tạo nên bức tranh bất động sản trung tâm đầy thử thách.
(VNF) - Trong thời gian gần đây, thị trường nhà ở xã hội (NƠXH) tại các khu vực Đông Anh, Mê Linh trở nên rất sôi động nhờ sự xuất hiện của nhiều dự án đáng chú ý và đón nhận sự quan tâm lớn của người mua.
(VNF) - Giá thuê nhà tại TP. HCM đang tăng ở nhiều khu vực, khiến cả người thuê lẫn chủ nhà đều “khóc ròng”. Người thuê chật vật xoay xở khi chi phí sinh hoạt bị đội lên, còn chủ nhà cũng không vui khi tỷ suất lợi nhuận cho thuê rơi xuống mức thấp kỷ lục, thậm chí kém hơn lãi gửi tiết kiệm ngắn hạn.
(VNF) - Sự xuất hiện của những nhà phát triển lớn cộng hưởng với hạ tầng và dư địa tăng trưởng rộng đang tạo nên triển vọng cho bất động sản Mê Linh. Song, theo giới chuyên môn, để khu vực này thực sự “thức giấc” và có được lực đẩy bền vững, vẫn cần tháo gỡ những điểm nghẽn còn tồn tại suốt thời gian qua.
(VNF) - Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) yêu cầu các sàn giao dịch, công ty và đội ngũ môi giới cả nước siết chặt kỷ luật hành nghề, chấm dứt tình trạng cam kết “suất mua”, “suất nội bộ”, thu tiền chênh lệch...
(VNF) - Bảng giá đất lần đầu áp dụng từ ngày 1/1/2026 tại TP. HCM dự kiến giữ nguyên mức trần 687 triệu đồng mỗi m2 ở khu vực trung tâm, dù giá khảo sát của đơn vị tư vấn cao hơn đáng kể. Dự thảo mới cho thấy xu hướng “cân chỉnh” mặt bằng giá thay vì tăng đồng loạt, đồng thời thiết lập khung giá thống nhất cho ba khu vực sau sáp nhập.
Cử tri phản ánh, nhiều trường hợp người dân phải làm các thủ tục đăng ký biến động, đính chính do biến động, hủy sổ đỏ... không được cán bộ hướng dẫn tận tình, bị gây khó khăn. Tuy nhiên, khi người dân thuê làm dịch vụ thì được giải quyết rất nhanh.
(VNF) - TP. Huế vừa công bố hai dự án khu dân cư với tổng mức đầu tư gần 600 tỷ đồng tại xã Phú Diên mở ra bước chuẩn bị cho quá trình lựa chọn nhà đầu tư. Các dự án được đánh giá sẽ tạo diện mạo đô thị mới, đồng thời gia tăng nguồn lực xã hội hóa vào phát triển hạ tầng khu vực ven đầm phá.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
(VNF) - Hà Nội đấu giá khu đất gần 6.500m2 xây nhà thấp tầng, giá khởi điểm hơn 700 tỷ đồng; ROX Living Kiến Tường bàn giao sổ hồng; Nghệ An vượt gần gấp đôi chỉ tiêu nhà ở xã hội năm 2025... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 29/11.
(VNF) - T&T Homes, thương hiệu bất động sản thuộc Tập đoàn T&T Group, chính thức vận hành Sales Gallery đầu tiên tại TP. HCM. Sự kiện không chỉ đánh dấu bước phát triển mới trong chiến lược mở rộng thị trường phía Nam, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của T&T Homes nói riêng, T&T Group nói chung trong việc chuẩn hóa quy trình tư vấn, nâng tầm trải nghiệm khách hàng thông qua việc ứng dụng các giải pháp công nghệ và mô phỏng thực tế tiên tiến.
(VNF) - Giá đất tại Mê Linh đang có xu hướng nhích lên, thanh khoản được cải thiện, trong bối cảnh hạ tầng dần hoàn thiện và các “ông lớn” chuẩn bị triển khai dự án. Dù vậy, theo giới chuyên môn, vẫn còn những rủi ro về pháp lý và tiến độ dự án mà các nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng.
(VNF) - Đà Nẵng thành lập 8 tổ công tác do các Phó Chủ tịch UBND thành phố phụ trách nhằm xử lý vướng mắc của 376 dự án, trong đó có 28 dự án trọng điểm được kỳ vọng tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội.
(VNF) - Công ty Cổ phần ARQUE DEGI vừa được chấp thuận đầu tư 3 dự án khu đô thị và du lịch nổi tại Đầm Đề Gi với tổng vốn hơn 8.500 tỷ đồng. Doanh nghiệp đang được đề xuất chuyển nhượng 75% cổ phần cho các tập đoàn quốc tế trong lĩnh vực siêu du thuyền và tài chính.
(VNF) - Nhiều dự án chung cư tại Hà Nội, từng là “điểm nóng” về giá, đang chững lại. Dù giá chững, thanh khoản vẫn yếu, người mua ở thực vẫn e dè khi mức giá vượt quá khả năng chi trả.
(VNF) - Tòa nhà chung cư FPT Plaza 4 – Khu đô thị Công nghệ FPT Đà Nẵng gần 1.400 căn hộ vừa được xác nhận đủ điều kiện mở bán, bổ sung nguồn cung nhà ở quy mô lớn cho khu vực này.
(VNF) - Thi hành án dân sự TP. Đà Nẵng thông báo đấu giá 3 khu đất thương mại – dịch vụ nằm trên trục biển Võ Nguyên Giáp, với tổng giá khởi điểm hơn 330 tỷ đồng.
(VNF) - T&T Group của "bầu" Hiển muốn làm khu đô thị thể thao 1,2 tỷ USD tại Bắc Ninh, Hà Nội khởi công dự án chống ngập Nam Thăng Long, Đèo Cả triển khai cao tốc TP. HCM - Mỹ Thuận 36.000 tỷ đồng... là những tin tức đáng chú ý về bất động sản 28/11.
(VNF) - Giữa bối cảnh thị trường bất động sản cả nước còn nhiều biến động, Hải Phòng vẫn nổi lên như một điểm sáng hiếm hoi khi duy trì được thanh khoản, tiếp tục thu hút dòng vốn đầu tư và ghi nhận những chỉ số tăng trưởng kinh tế ấn tượng.
(VNF) - Bất động sản Việt Nam đang chứng kiến một cuộc dịch chuyển vĩ mô, nơi không gian sống trở thành tuyên ngôn về phong cách và giá trị cá nhân. Dẫn dắt xu hướng Branded Living đến Việt Nam, Masterise Homes khẳng định trải nghiệm và niềm tin thương hiệu đang trở thành thước đo mới, định hình cuộc đua về chất lượng và đẳng cấp trên thị trường.
(VNF) - TP. HCM gỡ vướng sổ hồng cho loạt dự án, nhà sáng lập SM Entertainment đầu tư dự án gần 2.600 tỷ đồng tại Gia Lai, giá đất ven biển Vũng Tàu dự kiến tăng gần 2,5 lần từ 2026... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 3/11.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.