'Cửa sáng' nào cho HSC tìm lại hào quang trong ngành chứng khoán?
Thanh Long -
08/10/2024 09:55 (GMT+7)
(VNF) - Nâng dần thị phần môi giới, đồng thời gia tăng cho vay margin đang là hướng đi của HSC nhằm trở lại đường đua lợi nhuận.
Tìm lại thời hoàng kim
Công ty Chứng khoán TP. HCM (HSC, HoSE: HCM), cùng với Công ty Chứng khoán SSI, là hai công ty chứng khoán lọt vào Top 3 thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE lâu nhất trong hơn 10 năm qua. Tuy nhiên, nếu như SSI vẫn ở trong Top 3 cho đến tận bây giờ thì HSC lại “bật bãi” khỏi Top 3 từ quý III/2021 và từ đó đến nay chưa có quý nào trở lại. Có những quý, HSC còn rơi ra khỏi Top 5 thị phần.
Đỉnh cao thị phần trong 10 năm qua của HSC là 15,83%, diễn ra vào quý IV/2017, tăng tới hơn 5 điểm phần trăm so với quý liền trước đó, trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang trên đà bùng nổ. Từ khi “bật bãi” khỏi Top 3, thị phần môi giới chứng khoán trên sàn HoSE của HSC thường dao động trong khoảng từ 5% đến không quá 7%.
Điều gì đã khiến HSC tụt lại trong cuộc đua thị phần môi giới? Thời điểm HSC ra khỏi Top 3 diễn ra vào đúng “cơn sóng thần” tiếp theo của thị trường chứng khoán với sự bùng nổ của nhà đầu tư cá nhân trong nước thời đại dịch Covid-19. HSC - vốn dĩ có lợi thế phục vụ khách hàng nước ngoài - đã bị các công ty chứng khoán có đội ngũ môi giới hùng hậu và công nghệ giao dịch hiện đại, trải nghiệm giao dịch thân thiện với nhà đầu tư cá nhân như VNDIRECT và VPS lấn át. Mặt khác, việc tăng vốn không kịp thời do phải được sự đồng ý của cổ đông Nhà nước là Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP.HCM (HFIC), cũng là một nguyên nhân quan trọng khiến HSC bị tụt hậu.
Số liệu từ báo cáo tài chính của HSC cho thấy suốt từ quý II/2019 đến quý III/2021, HSC không tăng vốn điều lệ, khiến công ty chứng khoán này buộc phải “liều mình” tăng vay nợ để đáp ứng nhu cầu phát triển. Dư nợ vay của HSC cuối quý II/2019 chỉ ở mức 2.441 tỷ đồng, sang đến quý III/2021 đã tăng lên… 12.886 tỷ đồng, nghĩa là tăng gấp hơn 5 lần chỉ trong vòng hơn 2 năm. Tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu cũng tăng vọt từ 58% lên 251% trong cùng khoảng thời gian.
Thị phần và thứ hạng thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE của HSC hơn 10 năm qua
Mất dần vị thế thị phần, lợi nhuận của HSC cũng kém sắc. Sau khi đạt đỉnh 1.430 tỷ đồng trong năm 2021, lợi nhuận trước thuế của HSC giảm xuống còn 1.068 tỷ đồng vào năm 2022 và tiếp tục giảm xuống 842 tỷ đồng vào năm 2023. Nguyên nhân quan trọng nhất chính nằm ở mảng môi giới chứng khoán. Thanh khoản thị trường suy giảm cùng với việc đánh mất thị phần và cuộc cạnh tranh phí giao dịch đã khiến lãi thuần từ mảng môi giới chứng khoán (doanh thu môi giới chứng khoán - chi phí môi giới chứng khoán) của HSC giảm từ 623 tỷ đồng trong năm 2021 xuống 309 tỷ đồng trong năm 2022 và tiếp tục xuống 202 tỷ đồng trong năm 2023.
Lãi thuần từ hoạt động tự doanh cũng chứng kiến sự suy giảm liên tục qua các năm. Trong khi đó, lãi từ các khoản cho vay và phải thu (chủ yếu là cho vay margin) trồi sụt, từ 1.179 tỷ đồng hồi năm 2021 tăng lên 1.273 tỷ đồng trong năm 2022 rồi lại giảm xuống chỉ còn 1.067 tỷ đồng trong năm 2023. Nhìn sang nhiều công ty chứng khoán khác, mặc dù lợi nhuận từ các mảng tự doanh và môi giới chứng khoán có thể suy giảm nhưng lợi nhuận trước thuế vẫn khởi sắc, nhất là trong năm 2023, bởi hoạt động cho vay margin vẫn tăng trưởng tốt.
Điều này cũng dễ hiểu bởi hai yếu tố. Thứ nhất, dư nợ cho vay margin khó có thể bứt lên trong bối cảnh thị phần môi giới suy giảm, chẳng hạn như quý II/2023 và quý III/2023, HSC thậm chí còn ra khỏi Top 5 thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE. Thứ hai, hạn chế về nguồn vốn tự có phần nào cũng khiến HSC lép vế hơn trong cuộc đua thị phần cho vay margin; công ty chứng khoán này đã phải liên tục nâng tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu từ 69% vào cuối quý I/2023 lên 110% vào cuối quý IV/2023 để đáp ứng nhu cầu vốn.
Nhưng không có khó khăn nào là mãi mãi. Nửa đầu năm 2024, tình hình kinh doanh của HSC đã khởi sắc hơn nhiều khi ghi nhận lợi nhuận trước thuế lên đến 736 tỷ đồng, gấp đôi cùng kỳ năm ngoái. Tận dụng việc thị phần môi giới liên tục cải thiện trong 2 quý đầu năm, cộng với việc tăng vốn thành công thêm gần 1.800 tỷ đồng, đồng thời huy động thêm lượng lớn vốn vay (khiến tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu tăng từ 110% lên 153%), HSC đã đẩy rất mạnh hoạt động cho vay margin. Dư nợ cho vay margin của công ty chứng khoán này tăng vọt từ khoảng 12.100 tỷ đồng lên 18.500 tỷ đồng, tức là tăng gấp rưỡi. Hệ quả là lãi từ hoạt động cho vay margin nửa đầu năm nay tăng tới 60% so với cùng kỳ năm ngoái, là lực đẩy quan trọng nhất cho lợi nhuận sau thuế bứt phá.
Sang đến quý III/2024, mặc dù thứ hạng thị phần môi giới của HSC vẫn giữ nguyên nhưng thị phần tiếp tục tăng quý thứ 5 liên tiếp.
Các công ty chứng khoán trong nước có xu hướng tăng cường vay nợ, trong đó có HSC
Cơ hội chuyển mình
Nâng dần thị phần môi giới, đồng thời gia tăng cho vay margin đang là hướng đi của HSC nhằm trở lại đường đua lợi nhuận. Trước mắt, chiến lược này đã cho thấy hiệu quả trong nửa đầu năm 2024. Nhưng tình hình có thể còn thuận lợi hơn từ quý IV/2024 trở đi.
Cụ thể, ngày 2/11/2024, Thông tư 68/2024/TT-BTC sẽ chính thức có hiệu lực, theo đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài có thể giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền (Non Pre-funding solution – NPS). Đây là một bước tiến gần hơn để thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng các yêu cầu nâng hạng lên thị trường mới nổi của FTSE Russell.
Tình huống này có thể được ví như “gió đổi chiều” đối với HSC khi lợi thế phục vụ nhà đầu tư nước ngoài trước đây bị mai một trong đợt bùng nổ nhà đầu tư cá nhân trong nước, nay có thể lại trở thành “động cơ” để HSC bứt tốc trong thời gian tới. Trong bối cảnh Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất, tỷ giá USD/VND hạ nhiệt, cộng thêm Thông tư 68 có hiệu lực, dự báo sẽ khiến dòng vốn ngoại quay trở lại mua ròng trên thị trường chứng khoán Việt Nam, đó là chưa kể đến dòng vốn trực tiếp đổ vào Việt Nam khi chính thức được FTSE Russell nâng hạng (dự báo trong năm 2025) và xa hơn là triển vọng nâng hạng theo tiêu chuẩn của MSCI.
Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội “trời ban” này, bài toán nguồn vốn vẫn cần phải được HSC chú ý. Như đã đề cập, tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu của HSC tính đến cuối tháng 6/2024 đã lên đến 153%, trong khi bình quân của 19 công ty chứng khoán trong nước chỉ là 124%. Điều này hàm ý rằng HSC vẫn cần tiếp tục tăng vốn chủ sở hữu trong thời gian ngắn sắp tới thì “rộng đường” khai thác cơ hội “trời ban”.
HFIC, cổ đông Nhà nước sở hữu trên 23% cổ phần của HSC, được cho là sẽ thoái vốn trong năm 2025. Đây sẽ là “game lớn” đối với HSC và nếu HFIC thoái thành công toàn bộ vốn, HSC sẽ chủ động hơn trong huy động vốn.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận sự phục hồi rõ nét của thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ dòng vốn nước ngoài. Theo tổng hợp từ các hãng tư vấn và công bố doanh nghiệp, giá trị các thương vụ M&A có yếu tố vốn ngoại trong năm ước đạt hàng chục tỷ USD, trải rộng từ y tế, tiêu dùng, công nghệ cho đến công nghiệp và nông nghiệp.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank; UPCoM: KLB) vừa chính thức nhận quyết định ngày 18/12 chấp thuận niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HoSE), đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lộ trình phát triển và hội nhập của Ngân hàng trên thị trường vốn.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào nhịp điều chỉnh khi mặt bằng giá nhiều cổ phiếu giảm sâu, dù VN-Index vẫn duy trì ở mức cao. Trong bối cảnh định giá đã chiết khấu mạnh và triển vọng trung - dài hạn tích cực, cổ phiếu chứng khoán đang được đánh giá là một trong những điểm sáng đáng chú ý.
(VNF) - Ba phiên giảm sàn của DGC không chỉ khiến cổ phiếu này bị siết margin mà còn cảnh báo về rủi ro đầu tư “all-in” vào cổ phiếu tưởng chừng an toàn.
(VNF) - Với việc vận hành cơ chế hành chính rút gọn hướng tới mô hình "chính quyền 2 cấp", Thanh Hóa đang tạo ra một "đường băng" thông thoáng để dòng vốn từ Liên minh Hợp tác xã chảy trực tiếp xuống từng xã, từng hộ dân. Những mô hình kinh tế tại các vùng sinh thái Thường Xuân, Lang Chánh hay Bá Thước giờ đây là minh chứng cho bài toán quản trị công hiệu quả - giảm trung gian, tăng trách nhiệm.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất khoản tiền lương của chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ kinh doanh sẽ không được tính vào chi phí giảm thuế thu nhập cá nhân.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của làn sóng IPO và niêm yết với loạt doanh nghiệp lớn chào sàn, tạo nên chu kỳ sôi động mới cho thị trường chứng khoán.
(VNF) - Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang ghi nhận sự trở lại rõ nét của khối bất động sản. Điểm đáng chú ý không chỉ nằm ở quy mô phát hành, mà còn ở mức lãi suất, có lô lên đến 13,5%/năm.
(VNF) - Sau 11 tháng năm 2025, Tổng công ty Phát điện 3 – CTCP (EVNGENCO3, HoSE: PGV) ghi nhận kết quả kinh doanh khả quan khi doanh thu sản xuất điện tăng trên 5% so với cùng kỳ năm ngoái.
(VNF) - Cổ phiếu MCH sẽ chào sàn vào ngày 25/12 với giá tham chiếu 212.800 đồng/cổ phiếu, khép lại một năm sôi động với hàng loạt cổ phiếu IPO, niêm yết, chuyển sàn
(VNF) - Một số ngành nghề then chốt của nền kinh tế được ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp quy định tại Nghị định số 320 của Chính phủ mới được ban hành.
(VNF) - Giá vonfram liên tục thiết lập các mức cao kỷ lục và được dự báo sẽ duy trì xu hướng tăng trong thời gian tới. Điều này diễn ra trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu ngày càng khan hiếm, trong khi nhu cầu từ các ngành công nghiệp chiến lược tăng mạnh.
(VNF) - Trong bối cảnh thị trường tài chính biến động khó lường, nhu cầu tiếp cận thông tin minh bạch và các phân tích chuyên sâu ngày càng gia tăng, các nền tảng kết hợp công nghệ phân tích dữ liệu với năng lực tư vấn đầu tư của đội ngũ chuyên gia được xem là hướng đi phù hợp nhất để nâng cao trải nghiệm và củng cố sự an tâm cho nhà đầu tư.
(VNF) - ThaiBev - tập đoàn đồ uống của tỉ phú Thái Lan Charoen Sirivadhanabhakdi - thông qua Fraser and Neave muốn chi 6.011 tỷ đồng mua hơn 96 triệu cổ phiếu Vinamilk.
(VNF) - Việc cổ phiếu IBC bị hủy niêm yết và đình chỉ giao dịch đồng nghĩa với việc Apax Holdings chính thức không còn hiện diện trên các sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam, đánh dấu một cái kết đầy tiếc nuối.
(VNF) - Theo chuyên gia, thời gian chuyển đổi mô hình quản lý thuế đã đến gần, các hộ kinh doanh cần thực hiện 7 bước để quá trình chuyển từ khoán sang kê khai được thuận lợi, thông suốt.
(VNF) - Tổng công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp – CTCP (Becamex, HoSE: BCM) vừa thông qua nghị quyết Hội đồng quản trị về việc tăng vốn góp tại Công ty Liên doanh TNHH Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore (VSIP JV).
(VNF) - Nhịp tăng mạnh của cổ phiếu YEG được ghi nhận trong bối cảnh Yeah1 công bố thông tin về việc thu hút nhà đầu tư chiến lược quốc tế vào công ty con 1Label.
(VNF) - Vừa bán Dự án Khu nhà ở Lam Hạ Center Point trong quý III/2025, DIC Corp tiếp tục bán một phần Dự án Khu đô thị Du lịch sinh thái Đại Phước cho nhà đầu tư trong nước.
(VNF) - Hoàng Quân (HoSE: HQC) tiếp tục triển khai phương án phát hành 50 triệu cổ phiếu riêng lẻ nhằm hoán đổi 500 tỷ đồng nợ vay, theo tỷ lệ 10.000 đồng công nợ đổi 1 cổ phiếu mới. Kế hoạch này được kỳ vọng giúp doanh nghiệp giảm áp lực tài chính, cải thiện cơ cấu vốn và nâng vốn điều lệ lên khoảng 6.266 tỷ đồng trong giai đoạn 2025–2026, sau khi được cơ quan quản lý chấp thuận.
(VNF) - MWG vừa hoàn tất việc mua lại 10 triệu cổ phiếu quỹ với tổng giá trị chi ra hơn 800 tỷ đồng, khép lại một trong những giao dịch đáng chú ý nhất trên thị trường thời gian qua. Động thái này diễn ra trong bối cảnh MWG bước vào giai đoạn tái cấu trúc sâu, đồng thời chuẩn bị các bước đi chiến lược liên quan đến tổ chức lại hoạt động kinh doanh và kế hoạch IPO Điện Máy Xanh dự kiến triển khai trong những năm tới.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu sự trở lại của M&A toàn cầu với ít giao dịch hơn nhưng giá trị lớn hơn, nhờ các thương vụ mang tính tái cấu trúc trong lĩnh vực bất động sản, công nghệ, y tế và công nghiệp.
(VNF) - Theo ông Đinh Minh Trí, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Mirae Asset (MAS), mục tiêu tăng trưởng GDP 10% là tham vọng lớn và không dễ hiện thực hóa trong bối cảnh hiện nay. Trong khi đó, kịch bản tăng trưởng ở mức 8-9% được đánh giá khả thi hơn, vẫn giữ Việt Nam trong nhóm nền kinh tế tăng trưởng tốt hàng đầu châu Á.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận sự phục hồi rõ nét của thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ dòng vốn nước ngoài. Theo tổng hợp từ các hãng tư vấn và công bố doanh nghiệp, giá trị các thương vụ M&A có yếu tố vốn ngoại trong năm ước đạt hàng chục tỷ USD, trải rộng từ y tế, tiêu dùng, công nghệ cho đến công nghiệp và nông nghiệp.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.