Tìm lại thời hoàng kim
Công ty Chứng khoán TP. HCM (HSC, HoSE: HCM), cùng với Công ty Chứng khoán SSI, là hai công ty chứng khoán lọt vào Top 3 thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE lâu nhất trong hơn 10 năm qua. Tuy nhiên, nếu như SSI vẫn ở trong Top 3 cho đến tận bây giờ thì HSC lại “bật bãi” khỏi Top 3 từ quý III/2021 và từ đó đến nay chưa có quý nào trở lại. Có những quý, HSC còn rơi ra khỏi Top 5 thị phần.
Đỉnh cao thị phần trong 10 năm qua của HSC là 15,83%, diễn ra vào quý IV/2017, tăng tới hơn 5 điểm phần trăm so với quý liền trước đó, trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang trên đà bùng nổ. Từ khi “bật bãi” khỏi Top 3, thị phần môi giới chứng khoán trên sàn HoSE của HSC thường dao động trong khoảng từ 5% đến không quá 7%.
Điều gì đã khiến HSC tụt lại trong cuộc đua thị phần môi giới? Thời điểm HSC ra khỏi Top 3 diễn ra vào đúng “cơn sóng thần” tiếp theo của thị trường chứng khoán với sự bùng nổ của nhà đầu tư cá nhân trong nước thời đại dịch Covid-19. HSC - vốn dĩ có lợi thế phục vụ khách hàng nước ngoài - đã bị các công ty chứng khoán có đội ngũ môi giới hùng hậu và công nghệ giao dịch hiện đại, trải nghiệm giao dịch thân thiện với nhà đầu tư cá nhân như VNDIRECT và VPS lấn át. Mặt khác, việc tăng vốn không kịp thời do phải được sự đồng ý của cổ đông Nhà nước là Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP.HCM (HFIC), cũng là một nguyên nhân quan trọng khiến HSC bị tụt hậu.
Số liệu từ báo cáo tài chính của HSC cho thấy suốt từ quý II/2019 đến quý III/2021, HSC không tăng vốn điều lệ, khiến công ty chứng khoán này buộc phải “liều mình” tăng vay nợ để đáp ứng nhu cầu phát triển. Dư nợ vay của HSC cuối quý II/2019 chỉ ở mức 2.441 tỷ đồng, sang đến quý III/2021 đã tăng lên… 12.886 tỷ đồng, nghĩa là tăng gấp hơn 5 lần chỉ trong vòng hơn 2 năm. Tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu cũng tăng vọt từ 58% lên 251% trong cùng khoảng thời gian.
Mất dần vị thế thị phần, lợi nhuận của HSC cũng kém sắc. Sau khi đạt đỉnh 1.430 tỷ đồng trong năm 2021, lợi nhuận trước thuế của HSC giảm xuống còn 1.068 tỷ đồng vào năm 2022 và tiếp tục giảm xuống 842 tỷ đồng vào năm 2023. Nguyên nhân quan trọng nhất chính nằm ở mảng môi giới chứng khoán. Thanh khoản thị trường suy giảm cùng với việc đánh mất thị phần và cuộc cạnh tranh phí giao dịch đã khiến lãi thuần từ mảng môi giới chứng khoán (doanh thu môi giới chứng khoán - chi phí môi giới chứng khoán) của HSC giảm từ 623 tỷ đồng trong năm 2021 xuống 309 tỷ đồng trong năm 2022 và tiếp tục xuống 202 tỷ đồng trong năm 2023.
Lãi thuần từ hoạt động tự doanh cũng chứng kiến sự suy giảm liên tục qua các năm. Trong khi đó, lãi từ các khoản cho vay và phải thu (chủ yếu là cho vay margin) trồi sụt, từ 1.179 tỷ đồng hồi năm 2021 tăng lên 1.273 tỷ đồng trong năm 2022 rồi lại giảm xuống chỉ còn 1.067 tỷ đồng trong năm 2023. Nhìn sang nhiều công ty chứng khoán khác, mặc dù lợi nhuận từ các mảng tự doanh và môi giới chứng khoán có thể suy giảm nhưng lợi nhuận trước thuế vẫn khởi sắc, nhất là trong năm 2023, bởi hoạt động cho vay margin vẫn tăng trưởng tốt.
Điều này cũng dễ hiểu bởi hai yếu tố. Thứ nhất, dư nợ cho vay margin khó có thể bứt lên trong bối cảnh thị phần môi giới suy giảm, chẳng hạn như quý II/2023 và quý III/2023, HSC thậm chí còn ra khỏi Top 5 thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE. Thứ hai, hạn chế về nguồn vốn tự có phần nào cũng khiến HSC lép vế hơn trong cuộc đua thị phần cho vay margin; công ty chứng khoán này đã phải liên tục nâng tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu từ 69% vào cuối quý I/2023 lên 110% vào cuối quý IV/2023 để đáp ứng nhu cầu vốn.
Nhưng không có khó khăn nào là mãi mãi. Nửa đầu năm 2024, tình hình kinh doanh của HSC đã khởi sắc hơn nhiều khi ghi nhận lợi nhuận trước thuế lên đến 736 tỷ đồng, gấp đôi cùng kỳ năm ngoái. Tận dụng việc thị phần môi giới liên tục cải thiện trong 2 quý đầu năm, cộng với việc tăng vốn thành công thêm gần 1.800 tỷ đồng, đồng thời huy động thêm lượng lớn vốn vay (khiến tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu tăng từ 110% lên 153%), HSC đã đẩy rất mạnh hoạt động cho vay margin. Dư nợ cho vay margin của công ty chứng khoán này tăng vọt từ khoảng 12.100 tỷ đồng lên 18.500 tỷ đồng, tức là tăng gấp rưỡi. Hệ quả là lãi từ hoạt động cho vay margin nửa đầu năm nay tăng tới 60% so với cùng kỳ năm ngoái, là lực đẩy quan trọng nhất cho lợi nhuận sau thuế bứt phá.
Sang đến quý III/2024, mặc dù thứ hạng thị phần môi giới của HSC vẫn giữ nguyên nhưng thị phần tiếp tục tăng quý thứ 5 liên tiếp.
Cơ hội chuyển mình
Nâng dần thị phần môi giới, đồng thời gia tăng cho vay margin đang là hướng đi của HSC nhằm trở lại đường đua lợi nhuận. Trước mắt, chiến lược này đã cho thấy hiệu quả trong nửa đầu năm 2024. Nhưng tình hình có thể còn thuận lợi hơn từ quý IV/2024 trở đi.
Cụ thể, ngày 2/11/2024, Thông tư 68/2024/TT-BTC sẽ chính thức có hiệu lực, theo đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài có thể giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền (Non Pre-funding solution – NPS). Đây là một bước tiến gần hơn để thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng các yêu cầu nâng hạng lên thị trường mới nổi của FTSE Russell.
Tình huống này có thể được ví như “gió đổi chiều” đối với HSC khi lợi thế phục vụ nhà đầu tư nước ngoài trước đây bị mai một trong đợt bùng nổ nhà đầu tư cá nhân trong nước, nay có thể lại trở thành “động cơ” để HSC bứt tốc trong thời gian tới. Trong bối cảnh Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất, tỷ giá USD/VND hạ nhiệt, cộng thêm Thông tư 68 có hiệu lực, dự báo sẽ khiến dòng vốn ngoại quay trở lại mua ròng trên thị trường chứng khoán Việt Nam, đó là chưa kể đến dòng vốn trực tiếp đổ vào Việt Nam khi chính thức được FTSE Russell nâng hạng (dự báo trong năm 2025) và xa hơn là triển vọng nâng hạng theo tiêu chuẩn của MSCI.
Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội “trời ban” này, bài toán nguồn vốn vẫn cần phải được HSC chú ý. Như đã đề cập, tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu của HSC tính đến cuối tháng 6/2024 đã lên đến 153%, trong khi bình quân của 19 công ty chứng khoán trong nước chỉ là 124%. Điều này hàm ý rằng HSC vẫn cần tiếp tục tăng vốn chủ sở hữu trong thời gian ngắn sắp tới thì “rộng đường” khai thác cơ hội “trời ban”.
HFIC, cổ đông Nhà nước sở hữu trên 23% cổ phần của HSC, được cho là sẽ thoái vốn trong năm 2025. Đây sẽ là “game lớn” đối với HSC và nếu HFIC thoái thành công toàn bộ vốn, HSC sẽ chủ động hơn trong huy động vốn.
Tags:
(VNF) - Theo đề xuất của Bộ Tài chính, sẽ giảm mức thuế suất ở bậc 2 và 3 của biểu thuế hiện hành nhằm đảm bảo giảm áp lực thuế đối với nhóm có thu nhập dưới 60 triệu/tháng.
(VNF) - Vingroup là doanh nghiệp đầu tiên của Việt Nam đạt mức vốn hoá trên 1 triệu tỷ USD. Con số này gấp đôi đơn vị xếp sau là Vietcombank.
(VNF) - Cổ phiếu KSV có nguy cơ bị huỷ niêm yết do Vimico chưa đáp ứng đủ điều kiện về cơ cấu cổ đông của công ty đại chúng. Cơ cấu quá cô đặc cũng là nguyên nhân dẫn đến những pha "tăng sốc", giảm sâu" của cổ phiếu thời gian vừa qua.
(VNF) - Cổ phiếu GTD của Giầy Thượng Đình đã tăng trần 8 phiên liên tiếp, ghi nhận đà tăng gấp 2,9 lần kể từ khi có thông tin thoái vốn của UBND TP. Hà Nội.
(VNF) - Vụ việc chị Nguyễn Thị Thu Th. ở Quảng Trị chuyển nhầm gần 500 triệu đồng vào tài khoản một người quen nhưng nhiều lần yêu cầu vẫn không được hoàn trả đang thu hút sự chú ý. Dù cơ quan công an đã vào cuộc, người nhận tiền vẫn né tránh làm việc, đặt ra nhiều vấn đề pháp lý liên quan quyền sở hữu và trách nhiệm hoàn trả tài sản.
(VNF) - Những thay đổi về thuế năm 2026 cùng sự biến động của thị trường đang tạo nên áp lực lớn cho cả hộ kinh doanh nhỏ và người làm thuê. Nhưng nhìn từ góc độ kinh tế – vận hành – con người, nhiều chuyên gia nhấn mạnh, đây không chỉ là giai đoạn khó khăn mà còn là thời điểm để trưởng thành trong cách làm ăn.
(VNF) - Trước những vướng mắc, bất cập về chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT), đặc biệt lĩnh vực nông nghiệp, Bộ Tài chính đã đề xuất cách tháo gỡ “điểm nghẽn” trong việc hoàn loại thuế này.
(VNF) - Mức phạt đối với hành vi lập hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành có thông tin sai lệch theo Nghị định 306 được nâng lên 500–600 triệu đồng, tăng đáng kể so với khung 400–500 triệu đồng quy định tại Nghị định 156.
(VNF) - "Cá mập" Phần Lan PYN Elite Fund nâng mục tiêu dài hạn cho VN-Index từ 2.500 điểm lên 3.200 điểm.
(VNF) - Là doanh nghiệp phát hành trái phiếu chưa từng trễ hạn thanh toán và đang đưa ra mức lãi suất lên tới 10%/năm, F88 hiện được đánh giá sở hữu dòng trái phiếu đại chúng khá hấp dẫn, hứa hẹn thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nhờ tính ổn định và mức sinh lời cạnh tranh.
(VNF) - KIDO xin ý kiến cổ đông về việc thông qua giao dịch bán 24,03% vốn tại KDF cho Nutifood, đồng thời bán nốt 49% vốn còn lại.
(VNF) - Kế hoạch cấm xe máy chạy xăng theo giờ trong Vành đai 1 Hà Nội từ 2026 tạo ra áp lực đối với doanh số xe 2 bánh của Honda - "gà đẻ trứng vàng" của VEAM.
(VNF) - Tạm tính theo mức giá kết phiên sáng 27/11, HDBank có thể thu về gần 1.160 tỷ đồng nếu thoái thành công toàn bộ cổ phiếu VJC nắm giữ.
(VNF) - Ông Vũ Đăng Linh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động (HoSE: MWG) đã nhấn mạnh việc tập đoàn đang đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc hệ sinh thái nhằm chuẩn bị cho kế hoạch IPO độc lập các chuỗi kinh doanh trong những năm tới.
(VNF) - Cổ phiếu MSB tăng kịch trần với thanh khoản đột biến sau thông tin về thương vụ đấu giá của VNPT. Tập đoàn này sẽ thoái toàn bộ cổ phần MSB với giá khởi điểm 18.239 đồng/cp.
(VNF) - UBCKNN chỉ ra hàng loạt “lỗ hổng” trong nghiệp vụ và kiểm toán nội bộ của các công ty chứng khoán và vấn đề minh bạch thông tin trái phiếu tại các doanh nghiệp bất động sản.
(VNF) - Cơ quan thuế đã triển khai 3 chuyên đề trọng điểm nhằm chống thất thu thuế, gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT), nhất là đối với lĩnh vực kinh doanh vàng.
(VNF) - Các quỹ đầu tư giúp chuyển hóa dòng tiết kiệm của người dân sang đầu tư một cách chuyên nghiệp, giảm rủi ro cho từng cá nhân, đồng thời nâng tính thanh khoản và hiệu quả vận hành của thị trường.
(VNF) - HĐQT Tập đoàn Đạt Phương (HoSE: DPG) đã phê duyệt phương án chào bán gần 17,8 triệu cổ phiếu theo hình thức riêng lẻ.
(VNF) - Ông Lê Hải Đoàn - Chủ tịch HIPT tiếp tục đăng ký mua thêm gần 5,5 triệu cổ phiếu VNS. Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông Đoàn liên tục nâng tỷ lệ sở hữu tại Vinasun hơn một năm qua, từng bước củng cố vị thế trong cơ cấu cổ đông của hãng taxi này.
(VNF) - Tổng Công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam vừa bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt vi phạm hành chính tổng số tiền xử phạt hơn 200 triệu đồng.
(VNF) - Công ty cho biết sau khi rà soát, hồ sơ phát hành cần được điều chỉnh và bổ sung thông tin trước khi tiếp tục triển khai.
(VNF) - Thêm phương án tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN), nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế và được trừ ngưỡng doanh thu không chịu thuế trước khi tính thuế là 3 điểm mới được Bộ Tài chính đề xuất.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất, đối với cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu vượt ngưỡng miễn thuế có thể tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trên lợi nhuận thay vì áp theo doanh thu.
(VNF) - Bộ Tài chính dự kiến điều chỉnh biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến từng phần theo hướng xem xét giảm mức thuế suất 15%, 25% xuống 10%, 20%.
(VNF) - Theo đề xuất của Bộ Tài chính, sẽ giảm mức thuế suất ở bậc 2 và 3 của biểu thuế hiện hành nhằm đảm bảo giảm áp lực thuế đối với nhóm có thu nhập dưới 60 triệu/tháng.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
