Thông thường những ngành nghề gắn chặt với hành vi mua sắm của người tiêu dùng là những ngành có tính chu kỳ cao. Đây là những ngành nghề được hưởng lợi trong giai đoạn kinh tế hưng thịnh nhờ lãi suất thấp và cầu tiêu dùng tăng mạnh. Khi nền kinh tế bắt đầu bước vào chu kỳ suy thoái, tỷ lệ thấp nghiệp và lãi suất dần tăng dẫn đến cầu tiêu dùng giảm mạnh. Hàng tồn kho tăng mạnh kéo theo việc cắt giảm sản lượng cũng như giảm đầu tư mở rộng sản xuất. Một số ngành chu kỳ tiêu biểu là: Ngân hàng, du lịch hàng không, bán lẻ, tiêu dùng bao gồm các nhóm ngành như ô tô, dệt may, hàng xa xỉ…
Đối với cổ phiếu nhóm ngành chu kỳ, theo thống kê qua nhiều năm của chỉ số S&P 500, các đặc trưng cơ bản của cổ phiếu nhóm ngành chu kỳ bao gồm: Thứ nhất, đây thường là những cổ phiếu có chỉ số beta cao (lớn hơn 1); thứ hai, đây là nhóm cổ phiếu có P/E thấp (so với P/E của thị trường).
Nhu cầu có xuống có lên, chỉ lo không đủ sức cạnh tranh
Từ khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), dệt may là một trong những ngành đã tham gia sâu vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu và đã nằm trong top 3 các quốc gia xuất khẩu lớn trên thế giới. Trong giai đoạn 2015 - 2020, ngành dệt may liên tục tăng trưởng với tốc độ bình quân 17%/năm, phần lớn đến từ xuất khẩu. Kim ngạch xuất khẩu ngành dệt may năm 2021 đạt 39 tỷ USD, năm 2022 đạt 44 tỷ USD, vượt xa so với năm 2019 - thời điểm trước đại dịch. Ngoài các yếu tố lực lượng lao động dồi dào, chi phí nhân công, chi phí thuê đất và điện hấp dẫn, yếu tố hỗ trợ cho đà tăng trưởng mạnh mẽ của ngành dệt may Việt Nam trong những năm gần đây là việc gia nhập hàng loạt các Hiệp định Thương mại (FTA) cũng như quá trình dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc. Điều này cho thấy độ mở rất lớn của ngành dệt may Việt Nam dẫn đến triển vọng vĩ mô thế giới sẽ có tác động rất lớn đến ngành.
Nếu xét đến khía cạnh tác động cụ thể thì Mỹ hiện là đối tác lớn của ngành dệt may Việt Nam với khoảng 46% thị phần xuất khẩu năm 2022, các nước EU và Nhật Bản lần lượt chiếm khoảng 12% và 11% thị phần xuất khẩu dệt may, Hàn Quốc chiếm gần 9% thị phần. Vì vậy có thể nói cầu tiêu dùng của Mỹ và Châu Âu tác động rất lớn đến diễn biến của ngành dệt may. Từ quý III/2022, lạm phát và lãi suất tăng đã phủ bóng lên triển vọng kinh tế của Mỹ và khu vực EU, khiến người tiêu dùng các nước này thắt chặt chi tiêu và lượng hàng tồn kho tăng vọt, do đó ngành dệt may Việt Nam cũng chịu tác động đáng kể.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, ngành dệt may Việt Nam tiếp tục bị bủa vây bởi những khó khăn từ cầu tiêu dùng thế giới chưa có dấu hiệu phục hồi, lãi suất vẫn neo ở mức cao cũng như gia tăng cạnh tranh từ các đối thủ khác như Ấn Độ, Bangladesh. Theo số liệu mới nhất vừa được Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) công bố, trong 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu dệt may ước đạt 18,6 tỷ USD giảm 17,6% so với cùng kỳ năm ngoái; kim ngạch nhập khẩu ước đạt 10,7 tỷ USD giảm 20,5%.
Với kết quả này, ngành dệt may xuất siêu 7,9 tỷ USD trong nửa đầu năm 2023 (cùng kỳ 2022 xuất siêu 8,8 tỷ USD). Hầu hết các thị trường xuất khẩu đều ghi nhận suy giảm giá trị xuất khẩu, trong đó Mỹ giảm 27,1%, EU giảm 6,2%, Nhật Bản tăng 6,6%, Hàn Quốc giảm 2%, Canada giảm 10,9%...
Tuy nhiên, một vài tín hiệu cho thấy triển vọng lạc quan hơn đối với ngành dệt may từ thời điểm này. Chỉ số lạm phát của Mỹ và khu vực Châu Âu đã hạ nhiệt đáng kể trong những tháng gần đây. Trong đó, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6 của Mỹ chỉ tăng 3,0% so với một năm trước, giảm mạnh so với mức tăng 4% vào tháng 5, đây cũng là mức tăng thấp nhất trong hai năm gần đây. Nhiều dự báo cũng cho thấy Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) chỉ sẽ tăng lãi suất thêm 1 lần. Lạm phát tại khu vực EU tiếp tục giảm tháng thứ 7 liên tiếp xuống còn 5,5% trong tháng 6. Bên cạnh đó, tình hình việc làm khu vực EU vẫn ổn định với tỷ lệ thất nghiệp hiện vẫn ở mức thấp kỷ lục, với 6,5% trong tháng 5 (nguồn: Eurostat). Những tín hiệu này mang đến kỳ vọng rằng thời điểm khó khăn nhất của ngành dệt may có thể đã qua.
Tuy nhiên, trong cùng thời điểm, xuất khẩu dệt may của Bangladesh ghi nhận mức tăng trưởng gần 11% (giai đoạn từ tháng 6/2022 đến tháng 5/2023). Điều này cho thấy, ngoài yếu tố cầu tiêu dùng thế giới chưa phục hồi, năng lực cạnh tranh ngành dệt may Việt Nam bị suy giảm. Về mặt vĩ mô, yếu tố về tỷ giá đã tác động rất lớn đến các doanh nghiệp xuất khẩu nói chung và dệt may nói riêng. Từ đầu năm đến nay, đồng Việt Nam đang duy trì vị thế ổn định so với đồng USD trong khi đồng nội tệ của các quốc gia xuất khẩu cạnh tranh khác như Ấn Độ, Thái Lan, Trung Quốc, … ghi nhận mức giảm từ 3 – 6%, điều này làm cho hàng hóa Việt Nam đang kém cạnh tranh hơn.
Bên cạnh đó, xu hướng “xanh hóa” cũng đang đặt ra áp lực cho ngành dệt may. Quy định về Thẩm định chuỗi cung ứng có trách nhiệm về quyền con người và môi trường của OECD đang trở thành quy định bắt buộc ở nhiều thị trường xuất khẩu của Việt Nam. Trong khi đó, Bangladesh, đối thủ cạnh tranh lớn nhất của dệt may Việt Nam, đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc chuyển đổi sang sản xuất xanh bằng cách cắt giảm sử dụng điện và nước cũng như giảm lượng khí thải carbon trong quá trình sản xuất quần áo cho thị trường nước ngoài. Đấy cũng là nước có số lượng nhà máy may mặc thân thiện với môi trường cao nhất được chứng nhận với nhãn Lãnh đạo về Thiết kế Năng lượng và Môi trường (LEED) bởi Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ, với hơn 200 nhà máy đã được công nhận đạt được chứng chỉ này. Điều này cho thấy ngành dệt may Việt Nam cần sự đầu tư hơn nữa để kịp thời đáp ứng những quy định quốc tế trong thời gian tới.
Trong khó khăn chung của ngành, ngay từ đầu năm, các doanh nghiệp dệt may đều đặt kế hoạch khá thận trọng với lợi nhuận giảm từ 20% cho đến 70% so với năm trước. Chẳng hạn như Công ty Cổ phần Dệt may Đầu tư Thương mại Thành Công (TCM) đặt mục tiêu lợi nhuận 2023 giảm 13%; Công ty Cổ phần Sản xuất Kinh doanh Xuất nhập khẩu Bình Thạnh (GIL) lên mục tiêu doanh thu 2023 giảm hơn một nửa, lợi nhuận sau thuế đạt gần 104 tỷ đồng, giảm tới 71% so với cùng kỳ. Kết quả kinh doanh sơ bộ 6 tháng đầu năm 2023 cũng đã phần nào phản ánh những khó khăn của ngành. TCM ghi nhận lợi nhuận sau thuế giảm 26%, hoàn thành 56% mục tiêu cả năm. Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ (STK), doanh nghiệp đầu ngành sợi, ghi nhận doanh thu giảm 40%, lợi nhuận giảm 73% trong nửa đầu năm 2023.
Ưu tiên cổ phiếu xơ, sợi
Ở giai đoạn cuối của chu kỳ suy thoái, mặc dù cầu tiêu dùng chưa phục hồi song hàng tồn kho tạo đáy do hệ quả của quá trình cắt giảm sản xuất trước đó, vì vậy một số ngành chu kỳ, trong đó có ngành dệt may, sẽ bắt đầu thoát khỏi giai đoạn khó khăn nhất. Dòng tiền đầu tư cũng thường tìm kiếm cơ hội đối với các nhóm ngành này trong giai đoạn cuối của chu kỳ suy thoái.
Tôi cho rằng những khó khăn của ngành dệt may phần nào đã phản ánh vào định giá cổ phiếu. Tuy nhiên trong giai đoạn đầu của chu kỳ phục hồi, mức độ hưởng lợi của các phân khúc trong ngành cũng như của mỗi doanh nghiệp là tương đối khác nhau. Ở thời điểm này, tín hiệu phục hồi kinh tế của Trung Quốc khá rõ ràng, doanh số bán lẻ hàng hóa dệt may và giày dép của đất nước này đã tăng trên hai chữ số trong tháng 4 và tháng 5 gần đây, đánh dấu sự phục hồi tiêu dùng sau giai đoạn mở cửa. Trung Quốc hiện là thị trường nhập khẩu sợi chính của Việt Nam, chiếm 48% tổng giá trị xuất khẩu. Việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế sẽ khiến việc xuất khẩu các mặt hàng sang Trung Quốc như xơ, sợi phục hồi trong nửa cuối năm 2023. Vì vậy, các công ty có tỷ trọng xuất khẩu sang Trung quốc cao sẽ là những doanh nghiệp có diễn biến tốt hơn trong giai đoạn này.
(VNF) - Central Retail chính thức thoái toàn bộ vốn khỏi Nguyễn Kim sau gần một thập kỷ gắn bó, chấp nhận “cắt lỗ” để tái cơ cấu danh mục đầu tư tại Việt Nam, dồn lực cho hai trụ cột chiến lược là thực phẩm và bất động sản.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu, việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam cần được triển khai theo lộ trình thận trọng, phù hợp với năng lực thực tế, không thể nóng vội hay “đốt cháy giai đoạn”.
(VNF) - VN-Index tăng thêm 47 điểm, tiếp đà hưng phấn được duy trì từ cuối tuần trước nhờ dòng tiền ngoại nhập cuộc mạnh mẽ, mua ròng với giá trị 473,94 tỷ đồng.
(VNF) - Sau 15 năm làm việc tại thành phố lớn, sở hữu hơn 1 tỷ đồng tiền tích lũy nhưng vẫn đứng trước lựa chọn đầy áp lực giữa vay nợ mua nhà hay tiếp tục thuê trọ. Câu chuyện không chỉ phản ánh nỗi bế tắc cá nhân mà còn cho thấy thực trạng an cư ngày càng khó tiếp cận của nhiều gia đình có thu nhập trung bình và khá, cùng những góc nhìn tài chính đáng suy ngẫm về nhà ở, đầu tư và an toàn tài chính dài hạn.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu sự hồi phục mạnh của ngành tài chính – ngân hàng Việt Nam, khi hầu hết các định chế đều công bố kết quả kinh doanh quý III với nhiều chỉ tiêu vượt kỳ vọng. Bên cạnh lợi nhuận, các chỉ số tài chính then chốt như CAR, LDR, ROE và quy mô tài sản tiếp tục là yếu tố phản ánh rõ nét sức khỏe của từng tổ chức tín dụng.
(VNF) - Những tháng cuối năm 2025 chứng kiến làn sóng cổ phiếu rời sàn HNX và UPCoM. Điểm chung của phần lớn các trường hợp là doanh nghiệp bị hủy tư cách công ty đại chúng do không còn đáp ứng điều kiện pháp lý.
(VNF) - Tại Hội nghị công bố thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, UBND TP. Đà Nẵng đã công bố 10 tổ chức trở thành thành viên của Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam tại Đà Nẵng.
(VNF) - TP. HCM đã làm việc, trao đổi với hơn 50 nhà đầu tư, đối tác sáng lập thuộc bốn nhóm lĩnh vực và lựa chọn các nhà đầu tư tiềm năng tham gia giai đoạn đầu.
(VNF) - Trong một bước đi chiến lược mang tính lịch sử, Emall Việt Nam, đơn vị đứng sau hệ thống 100 cửa hàng giày Pierre Cardin & Oscar Fashion tại Việt Nam, vừa công bố mua lại quyền sở hữu hệ thống phân phối và thương hiệu Pierre Cardin tại Canada.
Dù mang trên mình vị thế của những doanh nghiệp đầu ngành với câu chuyện AI đầy hứa hẹn, năm 2025 lại đang dần khép lại như một "năm đáng quên" đối với cổ đông của những mã cổ phiếu này.
(VNF) - Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi với nhiều nội dung liên quan đến lương hưu. Đáng chú ý, người nghỉ hưu cuối 2025 có cơ hội hưởng lương hưu mở rộng, tỷ lệ tối đa 75%.
(VNF) - Theo Dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vừa được cơ quan chức năng công bố, các hộ kinh doanh có từ hai cửa hàng trở lên, dù hoạt động trên cùng hay khác tỉnh, thành phố, đều sẽ thực hiện khai thuế tập trung trên một hồ sơ và sử dụng chung một mã số thuế.
(VNF) - Những năm gần đây, nhà đầu tư Thái Lan không còn xa lạ trên thị trường vốn Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh các thương vụ mua bán - sáp nhập (M&A) công khai, giới tài chính đang chứng kiến một làn sóng đầu tư kín tiếng hơn: gom cổ phần doanh nghiệp Việt thông qua chứng chỉ lưu ký (Depositary Receipt – DR) và các quỹ đầu tư quy mô lớn.
(VNF) - Theo quy định mới về chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, các loại thuế và mức thuế suất nhóm này phải thực hiện được quy định tại Dự thảo đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận sự phục hồi rõ nét của thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ dòng vốn nước ngoài. Theo tổng hợp từ các hãng tư vấn và công bố doanh nghiệp, giá trị các thương vụ M&A có yếu tố vốn ngoại trong năm ước đạt hàng chục tỷ USD, trải rộng từ y tế, tiêu dùng, công nghệ cho đến công nghiệp và nông nghiệp.
(VNF) - Các phiên đấu giá tại Hải Hà – Kotobuki và Colusa – Miliket giúp Vinataba thu về hàng trăm tỷ đồng, vượt xa giá trị sổ sách, trái ngược với thực tế “ế ẩm” tại một số doanh nghiệp khác trong danh mục thoái vốn.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp niêm yết chốt ngày giao dịch không hưởng quyền để nhận cổ tức tiền mặt với tỷ lệ hấp dẫn. Trong đó, Hoá chất Đức Giang dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Thoát nghèo bền vững không chỉ dựa vào hỗ trợ trước mắt mà quan trọng hơn là sự thay đổi tư duy và cách làm của người dân. Thực tiễn tại nhiều địa phương, việc kết hợp với vốn tín dụng chính sách đang trở thành đòn bẩy hiệu quả, giúp người nghèo chủ động phát triển sinh kế, ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo bền vững.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank; UPCoM: KLB) vừa chính thức nhận quyết định ngày 18/12 chấp thuận niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HoSE), đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lộ trình phát triển và hội nhập của Ngân hàng trên thị trường vốn.
(VNF) - Central Retail chính thức thoái toàn bộ vốn khỏi Nguyễn Kim sau gần một thập kỷ gắn bó, chấp nhận “cắt lỗ” để tái cơ cấu danh mục đầu tư tại Việt Nam, dồn lực cho hai trụ cột chiến lược là thực phẩm và bất động sản.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.