Làm thế nào để chúng ta có thể giữ nhịp tăng trưởng và đảm bảo phát triển đều các mục tiêu - là những điều kiện cần và đủ để chúng ta phát triển bền vững cho cả giai đoạn 2022 - 2030? Tạp chí Đầu tư Tài chính có cuộc trao đổi với đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương) về vấn đề này:
- Ông đánh giá như thế nào về kết quả thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội năm 2022-2023?
Với những kết quả phục hồi và phát triển khá toàn diện của năm 2022, Chính phủ đã đưa ra các chỉ tiêu cho năm 2023 khá hợp lý. Nhìn chung, xét trong bối cảnh suy thoái toàn cầu, ảnh hưởng từ cuộc xung đột Nga-Ukraine, sau đại dịch Covid-19 các chuỗi cung ứng chưa được trở lại bình thường như trước đây, những kết quả phát triển kinh tế xã hội của chúng ta đã được các tổ chức uy tín trên thế giới ghi nhận là quốc gia giữ đà phát triển ổn định tốp đầu.
Nhìn vào mục tiêu GDP tăng 6,5%, đây là mục tiêu chính, chi phối cho các hoạt động khác. Nhưng xét từ Đại hội Đảng XIII với mốc thu nhập trung bình cao vào năm 2030, thì tăng trưởng 6,5% là không đủ, chúng ta phải tăng trưởng liên tục 8% cho các năm còn lại. Lấy mốc năm 2022 thu nhập bình quân GDP đầu người là 4.000 USD thì chúng ta phải tăng trưởng ổn định với 8%/năm, đến năm 2030 mới đạt 7.000 USD.
Như vậy, nếu chỉ có một năm đạt dưới 6,5% thì các năm khác sẽ rất khó khăn. Do đó, theo tôi, nếu có thể, chúng ta vẫn phải tính đến tác động Nghị quyết 43/2022 của Quốc hội về gói kích cầu. Mục đích của nghị quyết này là muốn cho tăng thêm từ 1,5% đến 2%/năm từ năm 2022 đến 2023 để hỗ trợ phát triển kinh tế.
Nếu duy trì hỗ trợ để thực hiện ổn định qua các năm mới giữ được “nhịp” của mục tiêu 2030. Tuy nhiên, nếu chúng ta thiên về phát triển thì có thể sẽ không giữ được bình ổn kinh tế vĩ mô. Cho nên, Nghị quyết 43/2022 với mục đích là bình ổn kinh tế vĩ mô bằng chính sách tài khoá, chính sách tiền tệ phải đi cùng với chính sách tài khoá. Chúng tôi mong muốn Chính phủ xem xét để đưa thêm vào chỉ tiêu phấn đấu cho năm 2023 thì sẽ toàn diện hơn, và đúng với định hướng của Đại hội Đảng XIII.
- Ông có thể nói rõ thêm về quan điểm đảm bảo yêu cầu tăng trưởng cao có thể ảnh hưởng đến ổn định kinh tế vĩ mô và tính bền vững?
Qua tổng kết, một số chỉ tiêu của năm 2022 về môi trường, xã hội chúng ta chưa đạt được kết quả như mong muốn. Do đó, năm 2023 tôi đề nghị cần quan tâm các chỉ tiêu này. Chẳng hạn như an sinh thiết yếu của người dân. Muốn phát triển bền vững nhưng không quan tâm đến an sinh thiết yếu mà chỉ tập trung phát triển giao thông là một thiếu sót lớn. Hay như các vấn đề về thoát nước, cấp nước, chất thải rắn, nhà ở cho người thu nhập thấp, điều kiện sống của công nhân lao động… Tất cả các vấn đề này phải đưa ra chỉ tiêu cụ thể.
Khi phát triển kinh tế - xã hội, chúng ta phải lập “ma trận” đa mục tiêu. Tức là mỗi chương trình, dự án có nhiều mục tiêu, và ngược lại một mục tiêu nằm ở nhiều chương trình, dự án. Ví dụ, xây dựng hạ tầng nhưng không tham chiếu biến đổi khí hậu thì một thời gian lại phải xây dựng chương trình biến đổi khí hậu. Đây là chủ đề lãng phí đang được đề cập tại kỳ họp này. Vấn đề này cần nghiên cứu, suy xét thêm một lần nữa, hiệu chỉnh lại kế hoạch phục hồi kinh tế-xã hội năm 2023 thì sẽ toàn diện hơn.
- Ngoài việc đảm bảo yêu cầu toàn diện, phục hồi của nền kinh tế còn phải có chiến lược dài hạn nữa, thưa ông?
Đúng là như vậy, việc xây dựng chiến lược dài hạn một cách chi tiết và cụ thể cho cả giai đoạn là điều vô cùng cần thiết. Vậy vấn đề đặt ra là chúng ta xây dựng chiến lược dài hạn trên cơ sở nào?
Tôi cho rằng, chúng ta phải dựa vào các nghị quyết của Đảng, đây là định hướng chiến lược và dài hạn. Bên cạnh đó, chúng ta phải đảm bảo các chương trình mà Việt Nam đã cam kết, như COP 26, chiến lược biến đổi khí hậu... Cùng với đó, chúng ta nên vận dụng phương pháp “ma trận” đa mục tiêu để đối chiếu đa chiều. Nếu chúng ta không có đối chiếu đa chiều thì khi thực hiện chương trình, dự án sẽ không chính xác, chỉ ngắn hạn. Khi mục tiêu ngắn hạn, cụ thể một chương trình, dự án thì sẽ không tạo thành bàn đạp để đạt mục tiêu phát triển dài hạn, liên tục đến năm 2045 trở thành nước phát triển. Như vậy, năm trước phải là nền tảng của năm sau, nhiệm kỳ trước phải trở thành nền tảng của nhiệm kỳ sau.
- Ông có đề xuất, kiến nghị về việc tiếp tục chương trình này?
Chúng ta phải xem lại chỉ số GDP, để bình ổn kinh tế vĩ mô thì phải xem xét các chính sách tài khoá và các gói hỗ trợ. Đặc biệt, phải bình ổn kinh tế vĩ mô và phát triển, nếu tăng trưởng thấp thì không đạt được mục tiêu. Khi đã xác định được mục tiêu về kinh tế, tài khoá thì sẽ đưa ra các gói hỗ trợ mục tiêu cụ thể mà chúng ta đã có trong chiến lược phát triển tại Đại hội Đảng XIII.
Quy hoạch tổng thể sẽ định hướng phát triển đến năm 2030, qua đó chúng ta sẽ có bức tranh tổng thể rõ nét hơn. Nhưng về cơ bản, ngay cả quy hoạch tổng thể chưa ra đời thì chúng ta vẫn có thể dựa vào định hướng của Đại hội XIII cũng như kế hoạch phát triển từng năm.
Đó là các cột mốc để chúng ta đi. Chiến lược đã có, bây giờ chỉ phân bổ kế hoạch từng năm. Do đó, tôi đề nghị cần quản lý theo “ma trận” thì sẽ thực hiện được mục tiêu đã đề ra.
- Cụ thể, đâu sẽ là vấn đề nổi bật cần lưu tâm trong Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2022 - 2030? Các vấn đề này nên được giải quyết ra sao?
Đại hội Đảng khóa XIII đã đề ra mục tiêu đến năm 2030 nước ta sẽ đạt mốc thu nhập trung bình cao, đến năm 2045 sẽ là nước thu nhập cao. Để đạt được các chỉ tiêu cao liên tục trong nhiều năm, cần chú trọng phát triển bền vững, bảo vệ môi trường để không tốn chi phí khắc phục ô nhiễm môi trường và tiết kiệm tài nguyên...
Cùng với đó, điểm nghẽn hạ tầng, trong đó có hạ tầng giao thông, hạ tầng năng lượng, hạ tầng thủy lợi, hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh cũng là một trong những vấn đề sớm được giải quyết vì các điểm nghẽn đó đã, đang và sẽ kìm hãm sự phát triển kinh tế. Trong vấn đề này, tôi cũng muốn nhấn mạnh tới hạ tầng cấp thoát nước. Đồng thời, cần có cơ chế tốt hơn để thu hút đầu tư tư nhân vào lĩnh vực xử lý nước thải, cần giao thêm trách nhiệm xử lý nước thải cho các địa phương cho đến khi có Luật về xử lý, thoát nước được ban hành.
Cùng với đó, với tư cách là đại biểu Quốc hội, tôi đề nghị bổ sung thêm nội dung hoàn thiện hạ tầng thiết yếu phục vụ nhu cầu dân sinh, bên cạnh việc hoàn thiện hạ tầng về giao thông tại phần phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2023.
- Vậy, để tạo nền tảng cho cả quá trình 2022-2023, theo ông trước mắt đâu sẽ là những giải pháp hữu hiệu để phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội?
Việc phục hồi và phát triển kinh tế vĩ phụ thuộc rất nhiều vào chính sách tài khóa, tiền tệ, trọng cung... Trong đó, “trọng cung” là dùng năng lực sản xuất của nền kinh tế sẽ ít tốn kém nhất, không phải điều chỉnh nhiều về các chính sách khác như tiền tệ, tài khóa...
Cùng với đó, theo tôi, việc phục hồi và phát triển kinh tế còn phục thuộc vào năng suất lao động ở trong nước. Hiện nay, năng suất lao động của Việt Nam còn thấp. Nếu năng suất lao động mà tăng được thì GDP cũng sẽ tăng nhiều mà không ảnh hưởng nhiều đến vốn đầu tư. Do đó, thời gian tới vấn đề nâng cao năng suất lao động, cải thiện kỹ năng nghề cho người lao động là vấn đề cần được quan tâm đặc biệt.
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
