Trên địa bàn Hà Nội và TP. HCM đang triển khai đầu tư 6 tuyến metro với tổng mức đầu tư lớn, các dự án này đều thuộc diện giám sát tiến độ hằng năm của Quốc hội. Trong đó, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) làm chủ đầu tư 2 tuyến (Yên Viên - Ngọc Hồi và Cát Linh - Hà Đông, Hà Nội); UBND TP. Hà Nội làm chủ đầu tư 2 tuyến (Nhổn - Ga Hà Nội và Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo); UBND TP. HCM làm chủ đầu tư 2 tuyến (Bến Thành - Suối Tiên và Bến Thành - Tham Lương).
Về tổng mức đầu tư sau khi được điều chỉnh tăng so với kế hoạch duyệt lần đầu với 5 tuyến đã lên tới hơn 178.000 tỷ đồng (chưa gồm tuyến Yên Viên - Ngọc Hồi của Hà Nội, do chưa phê duyệt vốn đầu tư toàn tuyến).
Nếu tính cả tuyến Yên Viên - Ngọc Hồi theo mức đầu tư của tư vấn đề xuất, tổng số vốn đầu tư cho 6 tuyến này lên tới trên 243.400 tỷ đồng (gấp đôi số vốn để làm 11 đoạn cao tốc kết nối Bắc - Nam). Các dự án này đều sử dụng vốn vay ODA và đối ứng từ ngân sách. Điểm chung đáng chú ý của các tuyến metro này đều là chậm tiến độ, đội vốn.
Thực tế, tuyến metro đã rõ hình hài và có tàu chạy thử lại là Cát Linh - Hà Đông, các tuyến còn lại hoặc chưa thi công hoặc dở dang.
Ban quản lý dự án đường sắt (Bộ GTVT, đại diện chủ đầu tư) cho biết, sau gần 1 năm phải tạm dừng vì ảnh hưởng dịch Covid-19, nay các nhân sự của Tổng thầu EPC (Trung Quốc) và tư vấn đánh giá an toàn hệ thống (Pháp) đều đã sang Việt Nam và đang cách ly phòng dịch.
Dự kiến, trong tháng 12 tới, tuyến đường sắt này sẽ vận hành thử toàn hệ thống trong 20 ngày để làm cơ sở đánh giá và nghiệm thu đưa vào khai thác thương mại. Chính phủ cũng chỉ đạo Bộ GTVT phải tập trung giải quyết dứt điểm vướng mắc, khó khăn, để vận hành thương mại vào cuối năm nay.
Trong khi đó, tuyển Nhổn - ga Hà Nội, tiến độ mới đạt khoảng 65,1% (đoạn trên cao đạt hơn 80%), giải ngân đạt hơn 13.400 tỷ đồng (đạt 41%). Do chậm thanh toán một số gói thầu, nên tư vấn đã dừng 1 số dịch vụ, các nhà thầu giảm công việc.
Trong khi đó, phần thi công đoạn đi ngầm chưa thể khởi công do chưa có vốn tạm ứng. Cũng vì dự án kéo dài, hợp đồng với nhà thầu phải gia hạn lại, làm tăng chi phí trả cho nhà thầu và thêm vướng mắc trong giải quyết thủ tục.
Tại TP. HCM, khối lượng thi công tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên đạt khoảng 77%. Dự án cũng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nên tiến độ chậm lại, thiết bị chưa thể nhập về.
Ngoài ra, sau khi kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị một số nội dung nên ảnh hưởng tới việc thanh toán cho nhà thầu. Còn tuyến Bến Thành - Tham Lương mới khởi công gói thầu xây dựng nhà điều hành khu depot Tham Lương, các gói thầu còn lại dự kiến cuối năm 2021 mới được khởi công.
Với 2 tuyến metro còn lại của Hà Nội là Yên Viên - Ngọc Hồi và Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo (Hà Nội) hiện tại vẫn vướng nhiều thủ tục đầu tư. Do đó, dù được phê duyệt từ năm 2008-2010 nhưng tới nay dự án vẫn chưa triển khai thi công được gì.
Về tiến độ của 6 tuyến metro, tại Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông theo kế hoạch ban đầu là hoàn thành vào cuối năm 2013, sau đó lùi tới năm 2016, rồi năm 2018, 2019 và nay dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2020 đầu năm 2021.
Tuyến Nhổn - ga Hà Nội ban đầu dự kiến hoàn thành năm 2018, nay kéo dài tới năm 2022. Tuyến Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo ban đầu dự kiến hoàn thành năm 2015, nay kéo dài tới năm 2027 mới hoàn thành. Còn tuyến Yên Viên - Ngọc Hồi, ban đầu kế hoạch hoàn thành năm 2017, nay lùi tới năm 2024.
Tương tự, với TP. HCM, đoạn Bến Thành - Suối Tiên kế hoạch ban đầu sẽ hoàn thành vào năm 2018, nay kéo dài tới cuối năm 2021; tuyến Bến Thành - Tham Lương theo kế hoạch ban đầu sẽ hoàn thành năm 2016, sau đó lùi tới năm 2018, 2020, nay dự kiến kéo tới năm 2026.
Về vốn, tuyến Cát Linh - Hà Đông được phê duyệt lần đầu năm 2008, với tổng mức đầu tư 8.769 tỷ đồng, sau đó tăng lên 18.001 tỷ đồng (vốn ODA Trung Quốc và đối ứng của Việt Nam); dự án chưa đưa vào sử dụng nhưng đã phải bố trí vốn để trả nợ gốc vay theo hiệp định.
Tuyến Nhổn - ga Hà Nội được phê duyệt năm 2009, tổng vốn ban đầu khoảng 21.912 tỷ đồng, sau điều chỉnh tăng lên hơn 32.910 tỷ đồng (vốn ODA của Pháp và tổ chức tín dụng quốc tế).
Tuyến Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo phê duyệt năm 2008 với tổng vốn 19.555 tỷ đồng, sau tăng lên 35.679 tỷ đồng (sử dụng vốn vay ODA Nhật Bản).
Tại TP. HCM, tuyến Bến Thành - Suối Tiên phê duyệt năm 2007 với tổng vốn 17.387 tỷ đồng sau đó được điều chỉnh tăng lên 43.757 tỷ đồng (sử dụng ODA Nhật Bản). Tuyến Bến Thành - Tham Lương phê duyệt năm 2010 với tổng vốn 26.116 tỷ đồng được tăng lên 47.890 tỷ đồng (sử dụng ODA của ADB và một số tổ chức tín dụng quốc tế).
Riêng tuyến Yên Viên - Ngọc Hồi, ban đầu được phê duyệt năm 2008, với tổng mức đầu tư toàn bộ dự án là 19.460 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau đó tư vấn thiết kế kỹ thuật đưa ra tổng mức đầu tư cho toàn bộ công việc này (gồm cả cầu vượt sông Hồng) phải cần tới khoảng 65.175 tỷ đồng đầu tư.
Do đó, Bộ GTVT đã quyết định điều chỉnh dự án, với mức vốn đầu tư còn 19.046 tỷ đồng và chỉ thực hiện khu tổ hợp ga Ngọc Hồi, phục vụ cho cả đường sắt quốc gia và đường sắt đô thị sau này (số vốn này chưa gồm xây dựng đoạn đường sắt đô thị Giáp Bát tới Gia Lâm và cầu vượt sông Hồng). Dự án sử dụng vốn vay ODA Nhật Bản.
Về lý do tăng vốn, theo các chủ đầu tư, do đây là loại hình mới đầu tiên triển khai ở Việt Nam nên chưa nắm được công nghệ, thiếu kinh nghiệm, thiết kế và dự toán chưa sát thực tế; dự án kéo dài dẫn tới chi phí nhân công, thiết bị tăng, tỷ giá tăng… làm tăng vốn đầu tư.
Cùng với đó, cả 6 dự án metro hiện tại đều hết thời hạn giải ngân vốn theo hiệp định vay và tăng vốn nên phải vay bổ sung. Phát sinh này khiến các dự án kéo dài thêm do thủ tục gia hạn, đàm phán các khoản vay bổ sung mất nhiều thủ tục, thời gian.
Ngoài ra, do kéo dài thời gian hợp đồng với các nhà thầu, phải bổ sung chi phí cho nhà thầu, việc này lại vướng trong khâu kiểm toán, dẫn tới kéo dài...
Về phần mình, Bộ GTVT nhận trách nhiệm trên cương vị là chủ đầu tư với dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, bộ đã chỉ đạo các đơn vị liên quan làm rõ trách nhiệm.
Trong đó, có trách nhiệm của Bộ GTVT và Ban quản lý dự án Đường sắt (chủ đầu tư); trách nhiệm của địa phương về giải phóng mặt bằng chậm, trách nhiệm của nhà thầu thiết kế, nhà thầu giám sát, thi công... Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho dự án, thời gian qua, Chính phủ, Bộ GTVT đã làm việc với phía Chính phủ và Sứ quán Trung Quốc để thúc đẩy công việc tại dự án này.
| TS Nguyễn Hữu Đức (chuyên gia giao thông) Chủ đầu tư chưa làm tròn trách nhiệm Các dự án metro đều chậm tiến độ, đội vốn lớn có nhiều nguyên nhân, trong đó có năng lực của các chủ đầu tư, ban quản lý dự án. Đáng ra, nếu chúng ta chưa có kinh nghiệm thì có thể thuê đơn vị quản lý từ nước ngoài, hoặc liên danh – liên kết để học hỏi kinh nghiệm. Dù đưa ra lý do gì thì các chủ đầu tư vẫn chưa làm tròn trách nhiệm. Và khi đã xảy ra tình trạng trên, phải làm rõ trách nhiệm để xử lý nghiêm minh, không phải nêu ra vậy rồi tất cả đều “bình an”, chưa thấy ai bị phê bình hay kỷ luật gì từ các dự án metro. Đội vốn ít còn có thể chấp nhận, chứ đội vốn nhiều thì cần làm rõ nguyên nhân. Cùng với đó, cần xử lý tình trạng có một số chủ đầu tư lựa chọn giải pháp an toàn, làm đúng quy trình nhưng chậm tiến độ chỉ bị khiển trách, còn làm nhanh mà sai có thể bị kỷ luật. Về giải pháp, trước tiên có thể thay các ban quản lý dự án thiếu năng lực bằng thuê đơn vị quản lý dự án nước ngoài. Nếu đơn vị chuyên nghiệp quản lý dự án, chắc chắn sẽ hạn chế rủi ro. Tuy nhiên, do quy định của ta không có việc doanh nghiệp quản lý dự án, nên cần sửa đổi điều này để có thể áp dụng cơ chế thuê quản lý dự án. Cùng với đó, khi vay vốn ODA cũng cần lựa chọn đối tác đáng tin cậy, đối tác không tin cậy sẽ không vay. BỐN VIỆT (ghi) |
Tags:
(VNF) - TP. Huế vừa công bố hai dự án khu dân cư với tổng mức đầu tư gần 600 tỷ đồng tại xã Phú Diên mở ra bước chuẩn bị cho quá trình lựa chọn nhà đầu tư. Các dự án được đánh giá sẽ tạo diện mạo đô thị mới, đồng thời gia tăng nguồn lực xã hội hóa vào phát triển hạ tầng khu vực ven đầm phá.
(VNF) - Công ty Cổ phần ARQUE DEGI vừa được chấp thuận đầu tư 3 dự án khu đô thị và du lịch nổi tại Đầm Đề Gi với tổng vốn hơn 8.500 tỷ đồng. Doanh nghiệp đang được đề xuất chuyển nhượng 75% cổ phần cho các tập đoàn quốc tế trong lĩnh vực siêu du thuyền và tài chính.
(VNF) - Nhiều dự án chung cư tại Hà Nội, từng là “điểm nóng” về giá, đang chững lại. Dù giá chững, thanh khoản vẫn yếu, người mua ở thực vẫn e dè khi mức giá vượt quá khả năng chi trả.
(VNF) - Tòa nhà chung cư FPT Plaza 4 – Khu đô thị Công nghệ FPT Đà Nẵng gần 1.400 căn hộ vừa được xác nhận đủ điều kiện mở bán, bổ sung nguồn cung nhà ở quy mô lớn cho khu vực này.
(VNF) - Thi hành án dân sự TP. Đà Nẵng thông báo đấu giá 3 khu đất thương mại – dịch vụ nằm trên trục biển Võ Nguyên Giáp, với tổng giá khởi điểm hơn 330 tỷ đồng.
(VNF) - T&T Group của "bầu" Hiển muốn làm khu đô thị thể thao 1,2 tỷ USD tại Bắc Ninh, Hà Nội khởi công dự án chống ngập Nam Thăng Long, Đèo Cả triển khai cao tốc TP. HCM - Mỹ Thuận 36.000 tỷ đồng... là những tin tức đáng chú ý về bất động sản 28/11.
(VNF) - Giữa bối cảnh thị trường bất động sản cả nước còn nhiều biến động, Hải Phòng vẫn nổi lên như một điểm sáng hiếm hoi khi duy trì được thanh khoản, tiếp tục thu hút dòng vốn đầu tư và ghi nhận những chỉ số tăng trưởng kinh tế ấn tượng.
(VNF) - Bất động sản Việt Nam đang chứng kiến một cuộc dịch chuyển vĩ mô, nơi không gian sống trở thành tuyên ngôn về phong cách và giá trị cá nhân. Dẫn dắt xu hướng Branded Living đến Việt Nam, Masterise Homes khẳng định trải nghiệm và niềm tin thương hiệu đang trở thành thước đo mới, định hình cuộc đua về chất lượng và đẳng cấp trên thị trường.
(VNF) - Thị trường bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam đang bùng nổ khi các tập đoàn lớn như Vingroup, Sun Group, Novaland đua nhau triển khai dự án đô thị hưu trí, khu nghỉ dưỡng sức khỏe và viện dưỡng lão tiêu chuẩn quốc tế. Dân số già hóa nhanh mở ra cơ hội tỷ USD, nhưng phát triển bền vững đòi hỏi chính sách, nhân lực và mô hình vận hành chuyên nghiệp.
(VNF) - Hà Nội thông qua bảng giá đất mới, cao nhất hơn 700 triệu đồng/m2 từ 2026, Hải Phòng gia hạn tiến độ siêu dự án hơn 6.000 tỷ đồng tại chợ Sắt, Khánh Hòa sắp có hơn 1.100 căn nhà ở xã hội giá dự kiến 19,5 triệu đồng/m2... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 27/11.
(VNF) - TP. Hà Nội sẽ áp dụng bảng giá đất mới từ 1/1/2026, với mức cao nhất tại khu trung tâm lên hơn 700 triệu đồng/m², tăng nhẹ so với hiện hành.
(VNF) - Giữa lúc du lịch phục hồi mạnh, nhiều nhà đầu tư "đi săn" khách sạn với kỳ vọng tỷ suất lợi nhuận 7% - 7,5%/năm. Nhưng thực tế cho thấy, mức lợi suất này hấp dẫn nhưng không dễ “ăn”, bởi chỉ những dự án vận hành chuyên nghiệp, có thương hiệu và chọn đúng thị trường mới thực sự sinh lời bền vững.
(VNF) - UBND TP.HCM lên kế hoạch đấu giá 7 lô đất ở Thủ Thiêm trong năm 2026, trong đó có 3 lô đã từng đấu giá thành nhưng bỏ 'cọc'.
(VNF) - Dự thảo bảng giá đất năm 2026 của Hải Phòng đang lấy ý kiến gây nhiều tranh luận khi hàng loạt mức giá được xác định bằng công thức nội suy theo tỷ lệ cố định, thay vì dựa trên các phương pháp định giá theo nguyên tắc thị trường.
(VNF) - UBND TP. Đà Nẵng yêu cầu lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi môi giới trái phép, “cò mồi”, thu tiền đặt chỗ, thu phí “bảo đảm trúng hồ sơ”, rao bán “suất ngoại giao” trái quy định trong nhận hồ sơ mua, bán nhà ở xã hội.
(VNF) - Hạ tầng liên tục được hoàn thiện, loạt tuyến giao thông chiến lược mở ra trục kết nối mới với trung tâm Hà Nội, Mê Linh (cũ) đang trở thành “điểm rơi” của dòng vốn tỷ USD. Liệu sự đổ bộ của các “ông lớn” bất động sản có khiến vùng đất từng được xem là vùng trũng bước vào chu kỳ chuyển mình mạnh mẽ?
(VNF) - Thanh tra nêu tồn tại liên quan đến ký quỹ, giấy phép môi trường, công khai thông tin và tình trạng cho thuê lại căn hộ tại Dự án NƠXH Lê Thánh Tông.
(VNF) - Sau nhiều năm được chấp thuận chủ trương đầu tư, dự án Tổ hợp thương mại, dịch vụ Vintraco tại xã Nghi Phong, huyện Nghi Lộc, Nghệ An (nay thuộc phường Vinh Phú) do Công ty CP Vintraco làm chủ đầu tư đến nay vẫn chưa thể khởi công xây dựng.
(VNF) - Sở Tài chính TP. Huế vừa công bố danh mục dự án sử dụng đất nhằm mời gọi nhà đầu tư đăng ký thực hiện hai dự án sân golf tại phường Phong Phú, với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 872 tỷ đồng.
(VNF) - HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (HoSE: NVL) vừa phê duyệt kế hoạch dùng phần sở hữu tại Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc No Va cùng Công ty cổ phần Đầu tư thương mại và phát triển BĐS An Phát để tăng vốn cho Công ty TNHH Ngôi nhà Mega.
(VNF) - Theo quy định, các đối tượng được ưu tiên đều sẽ được bố trí mua nhà ở xã hội cho đến khi hết. Còn các đối tượng khác không thuộc nhóm ưu tiên thì sẽ phải bốc thăm để có suất mua nhà ở xã hội.
(VNF) - Kinh Bắc đang thực hiện thủ tục pháp lý liên quan KCN Bình Giang. Dự án có quy mô 147,8 ha, tổng mức đầu tư 1.755 tỷ đồng, chuẩn bị khởi công từ quý I/2026.
(VNF) - TP. HCM khởi công hơn 300 căn nhà ở xã hội, Hà Nội sắp mở bán dự án nhà ở xã hội giá từ 14,5 triệu/m² tại Mê Linh, Tập đoàn Nam Cường bị thu hồi đất tại Hải Phòng... là những tin tức đáng chú ý về bất động sản 26/11.
(VNF) - Đồng loạt hạ tầng “khủng” về đích đưa Vũng Tàu thành điểm nóng đầu tư quý IV/2025. Trong dòng chảy đó, biệt thự Casa thuộc đô thị biển Blanca City do Sun Property phát triển xuất hiện như một “di sản sống”, không chỉ là tác phẩm kiến trúc đậm tính nghệ thuật, mà còn mang giá trị sinh lời bền vững.
(VNF) - TP. Huế vừa công bố hai dự án khu dân cư với tổng mức đầu tư gần 600 tỷ đồng tại xã Phú Diên mở ra bước chuẩn bị cho quá trình lựa chọn nhà đầu tư. Các dự án được đánh giá sẽ tạo diện mạo đô thị mới, đồng thời gia tăng nguồn lực xã hội hóa vào phát triển hạ tầng khu vực ven đầm phá.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
