Hầm xuyên núi nhìn từ lòng ‘Núi Vung’ được đào thông

Sự phức tạp, khó lường trong lòng núi

Hầm Núi Vung hai mũi đào từ hướng Bắc và hướng Nam của nhánh trái hầm đã thông nhau với độ chính xác tuyệt đối. Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, ông Lê Anh Tuấn đã chúc mừng Tập đoàn Đèo Cả khắc chế các khó khăn khách quan, dùng kinh nghiệm thực hiện nhiều công trình hầm lớn để đạt dấu mốc quan trọng trong đường găng tiến độ dự án này.

Ông Bùi Hồng Đăng, một trong những kỹ sư chỉ huy thi công hầm núi Vung cho biết hầm Núi Vung có chiều dài 2,2km được thi công theo phương pháp NATM (New Austrian Tunneling Method) của Áo, công nghệ này giúp thi công linh hoạt trong nhiều điều kiện địa chất và an toàn hơn so với công nghệ xây hầm truyền thống.

Đây cũng là công nghệ mà Đèo Cả áp dụng tại một số công trình hầm để khắc chế được khó khăn của địa chất phức tạp.

Theo anh Đăng, hầm núi Vung có địa chất rất phức tạp, khó lường: “Do công tác khảo sát địa chất bằng phương pháp sóng nên không phát hiện được túi nước của lòng suối cổ. Tuy nhiên, khi đào đến vùng địa chất trên, Đèo Cả đã huy động các chuyên gia, kỹ sư hàng đầu của mình vòng trong lòng núi “tầm soát” và đưa ra phương án giải quyết từng vấn đề”.

Điều ông Đăng hài lòng là sau khi đào thông hầm đi qua vùng địa chất địa chất yếu (đá phong hoá) dài khoảng 100m mà không có sự cố nào xảy ra.

Việc thực hiện công việc sâu trong lòng núi, có độ dài từ vài km trở lên, kỹ sư Đăng nói “nhiều vấn đề gặp phải, không phải ai cũng biết. Nếu không có đủ các thiết bị, kinh nghiệm thì không thể thực hiện được”.

Những người đào thông núi Vung, phần lớn là những “thợ khoan hầm” từng thực hiện Cổ Mã, Đèo Cả, Cùng Mông, Hải Vân… Những kỹ sư này không chỉ là các "thỏi vàng" của Đèo Cả mà họ là tài sản quý của ngành đào hầm Việt Nam.

Chúng tôi đã chứng kiến công việc của họ khi đang trực tiếp chỉ huy thi công tại công trường hầm Hải Vân 2. Điểm 1.844m tính từ cửa nam Hải Vân 2 gặp địa chất rất yếu các kỹ sư kiểm tra từng mảng đất đá để có giải pháp xử lý ổn định.

Trong lòng núi Hải Vân mấy ngàn mét này, ngoài đục xuyên những khối đá cứng, việc bắt gặp những đoạn địa chất "vò nhàu", đất yếu, có khi gặp cả túi bùn lớn rất thường diễn ra. Có những đoạn kết cấu phức tạp gây khó khăn cho công việc nổ mìn đã đành, việc thi công vỏ hầm cũng rất phức tạp, có nhiều đoạn phải làm vòm ngược để chịu lực xe cộ chạy trên mặt hầm...

Những lần gặp sự cố bất ngờ, Đèo Cả luôn có những chuyên gia hàng đầu sát cánh. Một trong số đó là TS. Nguyễn Thế Phùng, chuyên gia công trình ngầm và hầm của Thường trực Hội đồng nghiệm thu Nhà nước về các công trình xây dựng.

Tại công trình hầm núi Vung, TS. Phùng đã nhiều lần vào kiểm tra các gương đào mỗi khi gặp sự cố bất thường. Dưới sự tham mưu, tư vấn đã thống nhất các biện pháp xử lý.

Các sự cố về địa chất cũng như cách xử lý mà tập đoàn đã áp dụng thành công đang được tập đoàn này biên soạn để phổ biến rộng cho công tác đào hầm theo NATM phù hợp với điều kiện thực tế tại Việt Nam.

Chinh phục thử thách mới

Trong chuyến kiểm tra cao tốc Bắc - Nam ngày 5/7, một thứ trưởng khác của Bộ Giao thông Vận tải là ông Lê Đình Thọ đánh giá rất cao sáng kiến đào hầm tại Quảng Ngãi – Hoài Nhơn. Hiện tại, Đèo Cả đã tiến hành mở cửa hầm số 3, sau khi hoàn thành sẽ trở thành hầm lớn thứ 3 cả nước và đặt mục tiêu cuối năm nay đào thông hầm số 2 tại dự án này.

Đối với công tác thi công, ban điều hành đã báo cáo với thứ trưởng phương án đào hầm còn lại bằng 4 mũi thi công sau khi thông ống hầm thứ nhất. Phương án này được Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho là sáng tạo mới.

Hàng chục cây số hầm đường bộ xuyên núi và hàng trăm cây số hầm thủy điện do người Việt đào thành công, được xem là thành tựu lớn. Đèo Cả đã có những sự chuẩn bị để hướng đến nhắm đến các dự án hầm “dài hơi” hơn, hiện đại hơn... bằng việc hợp tác, học tập kinh nghiệm của các nước có công nghệ đào hầm hàng đầu trên thế giới.

PGS.TS Trần Chủng, chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam – nhận xét, khi tiếp nhận công nghệ nước ngoài, người Việt đã không áp dụng một cách máy móc mà là vận dụng, sáng tạo để thích ứng trong từng trường hợp cụ thể. Đó là sự phát triển công nghệ trong điều kiện đặc thù của Việt Nam, tạo ra tốc độ đào nhanh, chất lượng tốt, phù hợp hơn...

Ông minh chứng thông qua những lần kỹ sư Đèo Cả đề xuất cải tiến hoặc đưa ra giải pháp tăng bước đào. Có những trường hợp theo đúng lý thuyết thì chỉ có thể đào 2,5m, nhưng có kỹ sư đề xuất đào đến 3m, thậm chí dài hơn và cho kết quả an toàn. 

Hiện nay, hầu hết các điểm "nghẽn" giao thông do những mạch đèo núi nhô ra biển trên quốc lộ 1A cơ bản đã được "giải cứu" bởi hệ thống hầm xuyên núi. Ngoài các tuyến cao tốc đã và đang hoàn thành đào hầm, sẽ có thêm một số hầm đường bộ được đào, dự kiến hoàn thành trong vài năm tới.