Sáng 6/5, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 9, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã thay mặt Thủ tướng trình bày tờ trình dự án Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo trước Quốc hội. Theo nội dung tờ trình, dự thảo luật lần này có nhiều điều chỉnh quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học, đặc biệt là nghiên cứu cơ bản.
Dự thảo nhấn mạnh sự cân đối giữa hai lĩnh vực nghiên cứu: khoa học tự nhiên và khoa học xã hội - nhân văn. Đồng thời, chú trọng thúc đẩy các nghiên cứu cơ bản được khởi nguồn từ những vấn đề thực tiễn nảy sinh trong quá trình nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ. Cách tiếp cận này tạo nên sự liên kết chặt chẽ giữa các loại hình nghiên cứu, từ đó gia tăng tỷ trọng các nghiên cứu có khả năng ứng dụng thực tế cao.
Một điểm đổi mới nổi bật là trao quyền tự chủ cho các cơ sở nghiên cứu trong việc triển khai hoạt động, tổ chức bộ máy, chi tiêu theo cơ chế khoán chi. Vai trò của Nhà nước được chuyển hướng sang quản lý mục tiêu, đầu ra và hiệu quả nghiên cứu, thay vì can thiệp vào cách thức triển khai. Cơ chế này được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thông thoáng, linh hoạt, đẩy nhanh tiến độ và hiệu suất nghiên cứu.
Đáng chú ý, đối với các đề tài nghiên cứu không đạt kết quả như kỳ vọng, tổ chức thực hiện sẽ không bị yêu cầu bồi thường như trước đây và được miễn trừ trách nhiệm dân sự nếu đã tuân thủ đúng quy định. Mặc dù rủi ro được chấp nhận ở cấp nhiệm vụ, việc đánh giá hiệu quả vẫn được thực hiện trên tổng thể chương trình và tổ chức. Những đơn vị có kết quả tích cực sẽ được ưu tiên tăng kinh phí, trong khi các tổ chức hoạt động kém hiệu quả có thể bị cắt giảm nguồn lực hoặc xem xét giải thể.
Việc chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu không đồng nghĩa với việc buông lỏng trách nhiệm, mà là bước đi cần thiết để xây dựng một môi trường linh hoạt, khuyến khích đổi mới. Chính sự dũng cảm đối mặt với rủi ro sẽ là động lực để giới khoa học theo đuổi các vấn đề mang tính thách thức, mở ra khả năng tạo đột phá trong khoa học và công nghệ. Ngay cả những nghiên cứu thất bại cũng đem lại giá trị lớn về mặt kinh nghiệm, định hướng cho tương lai.
Cơ chế đánh giá gắn với phân bổ tài chính cũng được điều chỉnh theo hướng minh bạch và hợp lý hơn. Nguồn lực từ Nhà nước sẽ tập trung cho các hoạt động, tổ chức khoa học có tác động thực sự đến tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội. Phương thức cấp kinh phí mới cũng linh hoạt hơn, thông qua các quỹ nghiên cứu kết hợp với cơ chế hậu kiểm, thay vì tiền kiểm như trước.
Đặc biệt, Điều 21 của dự thảo quy định rõ: các tổ chức, cá nhân được cấp phép thử nghiệm và thực hiện đúng quy định sẽ được loại trừ trách nhiệm hình sự nếu xảy ra rủi ro trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm, hoặc áp dụng tiến bộ khoa học và công nghệ. Đây là một thay đổi quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhà nghiên cứu, đồng thời khuyến khích sự sáng tạo và dám thử nghiệm trong khoa học.
Tags:
(VNF) - Từ những nương khoai sọ bám theo sườn núi Trạm Tấu đến các mô hình nông lâm kết hợp phục hồi đất dốc ở Tây Bắc, tri thức bản địa của đồng bào H’Mông đang được "đánh thức" bằng khoa học kỹ thuật hiện đại, mở lối sinh kế bền vững, giảm nghèo cho người dân tộc thiểu số.
(VNF) - Thực tiễn tại nhiều địa phương cho thấy, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang trở thành “lối đi” quan trọng, mở ra lối thoát nghèo hiệu quả, bền vững, giúp người dân chủ động nâng cao thu nhập, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển.
(VNF) - Ngành công nghệ toàn cầu đang đứng trước 1 câu hỏi mang tính sống còn: những khoản đầu tư khổng lồ vào hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ thực sự “sống” được bao lâu?
(VNF) - Năm 2025 được đánh dấu là một cột mốc quan trọng trong hành trình thu hút đầu tư công nghệ cao của Việt Nam, chuyển mình từ vị thế điểm gia công sang một trung tâm nghiên cứu, thiết kế, sản xuất và đổi mới sáng tạo trong khu vực ASEAN.
(VNF) - Ông Bùi Hoàng Hải - Phó chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, cơ quan này đang chuẩn bị trình Chính phủ nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động tại thị trường tài sản mã hóa, dự kiến trong tháng 12/2025.
(VNF) - Samsung lại một lần nữa khiến giới công nghệ phải chú ý với Galaxy Z TriFold - chiếc smartphone gập ba thiết kế táo bạo.
(VNF) - Lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, một giải pháp công nghệ do doanh nghiệp trong nước phát triển lọt vào vòng chung khảo hạng mục sản phẩm dành cho khu vực công (Public sector) tại giải thưởng số ASEAN 2026 (ASEAN Digital Awards 2026 - ADA).
(VNF) - Apple nhiều khả năng sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn cho thế hệ iPhone 18 ra mắt vào năm 2026, trước áp lực giá linh kiện tăng cao.
(VNF) - Một báo cáo dự báo mới cho thấy năm 2026 có thể trở thành giai đoạn đầy thử thách đối với Apple, Samsung và toàn bộ ngành công nghiệp smartphone toàn cầu.
(VNF) - Theo Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, thị trường tài sản số nếu được vận hành đúng chuẩn sẽ góp phần mở rộng không gian tăng trưởng.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận nhiều vụ việc vi phạm liên quan đến người nổi tiếng thu hút sự quan tâm lớn của công chúng. Trong đó, các từ khóa liên quan đến Ngân 98, Shark Bình, Mailisa, Trịnh Văn Quyết... tăng mạnh.
(VNF) - Từ các hệ thống đài truyền thanh thông minh đến internet miễn phí tại thôn, mô hình giảm nghèo bằng thông tin và công nghệ đã giúp hàng nghìn hộ dân tiếp cận tri thức, tăng thu nhập và cải thiện đời sống.
(VNF) - 94GB dữ liệu người dùng cao cấp nền tảng video người lớn PornHub bị hacker đánh cắp và đe doạ công khai nếu không trả tiền chuộc.
(VNF) - Bất chấp các quy định cấm nghiêm ngặt, những video AI “nhạy cảm” về trẻ vị thành niên vẫn lan truyền rộng rãi trên TikTok, thu hút hàng triệu lượt thích.
(VNF) - Ông Bùi Hoàng Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước - đã có những chia sẻ quan trọng về định hướng hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và cơ chế vận hành cho hoạt động token hóa tài sản, nhằm vừa thúc đẩy đổi mới sáng tạo, vừa thu hút và bảo vệ nhà đầu tư cá nhân.
(VNF) - Mẫu Galaxy S26 Ultra tiếp tục là tâm điểm chú ý khi dòng Galaxy S26 được kỳ vọng ra mắt vào tháng 1/2026, với những nâng cấp "đặc quyền" flagship của Samsung.
(VNF) - Nhiều mẫu smartphone Trung Quốc trang bị bộ kit chuyên dụng cho chụp ảnh, hồi sinh 1 trào lưu cũ. Nhưng các “ông lớn” Apple và Samsung đang đứng ngoài cuộc chơi này.
(VNF) - FPT công bố thành lập ban chỉ đạo công nghệ chiến lược với 5 đơn vị, trong đó có công nghệ đường sắt FPT (FMT).
(VNF) - Nếu có ý định mua iPhone mới trong 1 năm tới, bạn hãy cứ mạnh dạn chọn iPhone 17. Những tin đồn hiện tại về iPhone 18 chưa đủ sức thuyết phục.
(VNF) - Nhận diện thách thức về "rào cản thông tin", Hải Phòng đã đưa nội dung “giảm nghèo về thông tin” trở thành một cấu phần quan trọng trong Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
(VNF) - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, khởi nghiệp sáng tạo là động lực phát triển cốt lõi của mọi quốc gia, doanh nghiệp và người dân trong kỷ nguyên kinh tế số và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
(VNF) - OpenAI và xAI hiện là hai trong số những cái tên dẫn đầu cuộc đua công nghệ AI nghìn tỷ USD, với CEO là 2 kỳ phùng địch thủ Altman và Musk.
(VNF) - Bà Nguyễn Thị Tuyết - Giám đốc vận hành nền tảng đổi mới sáng tạo BambuUP cho rằng, AI sẽ bùng nổ mạnh nhất trong các ngành có lượng dữ liệu lớn và nhu cầu tối ưu hóa ra quyết định, đặc biệt là tài chính - ngân hàng, y tế và sản xuất - chuỗi cung ứng.
(VNF) - CT Group mở rộng mạng lưới nghiên cứu phát triển công nghệ cao thông qua hợp tác với Đại học danh giá Southampton - Anh quốc, sở hữu hệ sinh thái nghiên cứu sâu rộng từ AI, bán dẫn, lượng tử đến UAV và công nghệ sinh học…
(VNF) - Hầu hết các smartphone có thể tăng giá ngay từ đầu năm sau, do một loại linh kiện quen thuộc khan hiếm gây áp lực lên các nhà sản xuất.
(VNF) - Từ những nương khoai sọ bám theo sườn núi Trạm Tấu đến các mô hình nông lâm kết hợp phục hồi đất dốc ở Tây Bắc, tri thức bản địa của đồng bào H’Mông đang được "đánh thức" bằng khoa học kỹ thuật hiện đại, mở lối sinh kế bền vững, giảm nghèo cho người dân tộc thiểu số.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.
