Kỹ sư bán dẫn: Không chỉ có những 'ngôi sao' lương hàng chục ngàn USD
(VNF) - TS.Chử Đức Hoàng - Chánh văn phòng Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (Bộ KH-CN) cho rằng, Ngành bán dẫn không chỉ có thiết kế chip lương chục ngàn đô. Nó cần cả những kỹ sư vận hành nhà máy, kỹ sư kiểm thử... với mức thu nhập hợp lý và lộ trình phát triển rõ ràng.
Khát vọng đưa Việt Nam trở thành một trung tâm quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu đang mạnh mẽ hơn bao giờ hết, được cụ thể hóa bằng mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư vào năm 2030 và các chính sách hỗ trợ ở cấp cao nhất. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, đây không phải là vấn đề đơn giản.

Chúng ta đang tập trung quá nhiều vào phần hào nhoáng
Về nhân lực của ngành bán dẫn, TS Chử Đức Hoàng, Chánh văn phòng Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (Bộ KH-CN) cho rằng điểm sáng lớn nhất của chúng ta là khát vọng và sự quyết tâm chính trị ở cấp cao nhất, thể hiện qua các chủ trương quyết liệt như tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chúng ta có một lực lượng lao động trẻ, ham học hỏi và một vị thế địa chính trị thuận lợi.
Tuy nhiên, theo ông Hoàng thách thức cốt lõi và lớn nhất lại nằm ở chính tư duy tiếp cận. Chúng ta đang nhìn vào ngành bán dẫn với một sự hào hứng, nhưng có phần nóng vội và phiến diện.
“Bức tranh thực tế về nhân lực ngành bán dẫn cho thấy chúng ta đang dành quá nhiều sự chú ý và nguồn lực để theo đuổi những gì tôi gọi là “ngà voi”, mà có nguy cơ lãng quên việc phải nuôi dưỡng cả “con voi” – một nền tảng khổng lồ và đa tầng đang âm thầm quyết định sự thành bại của cả ngành”, ông Hoàng nói.
"Ngà voi", theo ông Hoàng chính là phần hào nhoáng, tinh hoa nhất mà chúng ta đang thấy và theo đuổi, ví dụ vài trăm chuyên gia thiết kế chip hàng đầu được săn đón từ nước ngoài, vài chục "thần đồng" AI và thiết kế chip tốt nghiệp các trường tốp đầu thế giới, những người có khả năng tạo ra tài sản trí tuệ (IP) trị giá hàng triệu USD. Đây là phần nổi, thu hút truyền thông, nhưng chỉ chiếm khoảng 5 - 10% hệ sinh thái.
"Con voi" là toàn bộ phần còn lại, một hệ sinh thái nhân lực khổng lồ, đa tầng nhưng lại âm thầm hơn. Nhưng đây mới là nền tảng vững chắc để những chiếc "ngà voi" kia có thể tồn tại và phát huy giá trị.
“Họ là kỹ sư thực thi như kỹ sư quy trình, sản xuất, kiểm thử, đóng gói, kỹ thuật viên… để biến một bản thiết kế trên máy tính thành một con chip vật lý có thể hoạt động được; luật sư chuyên về sở hữu trí tuệ, chuyên gia chuỗi cung ứng và vật liệu, chuyên gia thương mại hóa sản phẩm và tài chính công nghệ… để thương mại hóa, bảo hộ sở hữu…”, ông Hoàng lý giải.
Tiếp tục đưa ra bình luân, ông Hoàng lý giải việc dành quá nhiều nguồn lực để đi tìm "ngà voi" mà chưa đầu tư nuôi dưỡng cả "con voi" không khác gì việc chúng ta muốn có tướng giỏi, nhưng lại thiếu một đội quân tinh nhuệ. Nếu không có nền tảng "con voi" đủ mạnh, những chiếc "ngà voi" dù quý giá đến đâu cũng sẽ trở nên lạc lõng, không có đất dụng võ và sớm muộn cũng bỏ.
Chuyển từ tư duy hỗ trợ "dự án" sang xây dựng "hệ sinh thái"
Để giải quyết vấn đề trên, ông Hoàng cho rằng cần thay đổi tư duy này một cách cấp thiết nhất và sự thay đổi phải đến từ tất cả các bên, một cách đồng bộ.
Với nhà hoạch định chính sách, cần chuyển từ tư duy hỗ trợ "dự án" và "mục tiêu số lượng" sang tư duy xây dựng "hệ sinh thái". Các chính sách như tinh thần của Nghị quyết 57 hay Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo cần được cụ thể hóa thành cơ chế đầu tư cho toàn bộ chuỗi giá trị nhân lực, không chỉ tập trung vào ưu đãi cho các "ngôi sao".

Nhà nước phải giữ vai trò “nhạc trưởng”, kiến tạo luật chơi minh bạch và đầu tư “mồi” vào các hạ tầng nghiên cứu dùng chung mang tầm quốc gia.
Một đề xuất táo bạo là thành lập một “Viện Công nghiệp bán dẫn Việt Nam - VSIRI” theo mô hình ITRI của Đài Loan. Đây không phải cơ quan hành chính mà là một công ty công nghệ của quốc gia, nhận nhiệm vụ từ Chính phủ để nghiên cứu, chuyển giao các công nghệ lõi cho doanh nghiệp.
Doanh nghiệp (cả FDI và nội địa) phải là người “đặt hàng” và cùng tham gia vào quá trình đào tạo. Sự tham gia này phải được ràng buộc bằng các hợp đồng kinh tế. Doanh nghiệp đầu tư vào phòng lab của trường sẽ có quyền ưu tiên tuyển dụng, quyền đồng sở hữu các bằng sáng chế phát sinh.
Với trường đại học, tôi cho rằng đây là nơi cần thay đổi mạnh mẽ nhất. Phải thoát khỏi tư duy "đào tạo theo những gì mình có" sang "đào tạo theo những gì ngành cần". Viện/trường phải được “cởi trói” hoàn toàn về cơ chế tự chủ, được phép liên doanh, thành lập công ty spin-off từ kết quả nghiên cứu và có cơ chế chia sẻ lợi nhuận rõ ràng để tái đầu tư; phải trở thành những "Talent Hub" thực sự năng động.
Với xã hội, phụ huynh và sinh viên, họ cần một cái nhìn thực tế hơn. Ngành bán dẫn không chỉ có thiết kế chip lương chục ngàn đô. Nó cần cả những kỹ sư vận hành nhà máy, kỹ sư kiểm thử... với mức thu nhập hợp lý và lộ trình phát triển rõ ràng. Đừng tạo ra một làn sóng đổ xô vào một vài vị trí "hot" mà bỏ trống cả một nền tảng rộng lớn phía sau.
Vung tiền phá rào, chip AI Trung Quốc đang ở vị trí nào thế giới?
- AI, Blockchain vào Danh mục 11 nhóm công nghệ chiến lược Việt Nam 13/06/2025 03:15
- ‘Việt Nam đặt mục tiêu thành một trung tâm của ngành công nghiệp bán dẫn’ 30/05/2025 04:13
- Quan hệ Mỹ - Trung lại 'căng như dây đàn' 29/05/2025 02:30
Đồ chơi thời AI: Giật mình khi gấu bông ‘trò chuyện’ tình dục với trẻ nhỏ
(VNF) - Đồ chơi AI đang tạo ra những người bạn “thông minh” cho trẻ. Nhưng nó cũng kéo theo rủi ro về nội dung độc hại và xâm phạm quyền riêng tư.
C.Product: Lợi thế giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh dựa trên dữ liệu
(VNF) - Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh bằng tốc độ và dữ liệu, doanh nghiệp cần những công cụ tự động hóa để thu thập, phân tích và phản hồi khách hàng nhanh nhất. Nền tảng hợp nhất C.Product giúp đội ngũ bán hàng không chỉ nắm bắt thông tin kịp thời mà còn biến dữ liệu thành lợi thế cạnh tranh thực sự.
iPhone 18 Pro nguy cơ tăng giá, Apple có ‘tuyệt chiêu’ để hoá giải?
(VNF) - Liệu Apple có đủ mạnh để giữ giá iPhone 18 Pro và iPhone 18 Pro Max trước bão tăng chi phí do thiếu hụt nguồn cung chip nhớ.
Không phải Nvidia, đây mới là công ty AI ‘nóng’ nhất thế giới lúc này
(VNF) - Khó có khả năng bất kỳ ai tái lập được mức độ thống trị như Nvidia hiện nay, nhưng Google đang khiến thị trường đổi chiều.
Facebook, YouTube và TikTok gây hại trẻ vị thành niên: Lời thú nhận về '1 loại ma túy'
(VNF) - Một loạt cáo buộc mới cho rằng Facebook, YouTube, TikTok và Snapchat từ lâu đã biết chính xác mức độ gây hại của nền tảng đối với thanh thiếu niên, nhưng phớt lờ.
Quyết tâm vào chuỗi bán dẫn toàn cầu: Mục tiêu và thách thức nhân lực của Việt Nam
(VNF) - Trong làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu, các quốc gia không chỉ cạnh tranh bằng ưu đãi đầu tư mà bằng chính năng lực vận hành công nghệ, trong đó nhân lực là yếu tố quyết định.
Nvidia tuyên bố sở hữu công nghệ 'đi trước 1 thế hệ' khiến các đối thủ sốc
(VNF) - Khẳng định sở hữu công nghệ chip “đi trước một thế hệ”, Nvidia tự tin rằng hệ sinh thái GPU của họ là lựa chọn số 1 cho các mô hình AI lớn.
Apple vượt Samsung sau 14 năm: iPhone 'lên đỉnh' toàn cầu
(VNF) - Apple dự kiến sẽ xuất xưởng nhiều smartphone hơn Samsung trong năm 2025 - lần đầu tiên trong 14 năm qua, theo báo cáo mới từ Counterpoint Research công bố hôm thứ Tư.
Nền tảng khoa học cơ bản 'đâm chồi' những ngành công nghệ mới
(VNF) - Ít ai biết rằng tại Việt Nam, có một doanh nghiệp chọn đi từ “gốc rễ” bằng việc đầu tư bài bản vào khoa học cơ bản và đổi mới sáng tạo, xây nền tảng để phát triển bền vững nhiều công nghệ lõi mới trong một hệ sinh thái có tính cộng hưởng.
Các ‘ông lớn’ công nghệ ra tay cứu trợ vụ cháy thảm khốc nhất Hong Kong
(VNF) - Làn sóng quyên góp dồn dập từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc sau vụ cháy chung cư kinh hoàng ở Hong Kong, khiến ít nhất 94 người thiệt mạng.
Nghiên cứu khoa học phải tạo doanh thu gấp 5–10 lần vốn đầu tư
(VNF) - Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng cho biết các nhiệm vụ khoa học sẽ phải tạo doanh thu gấp 5 – 10 lần vốn đầu tư sau 3–5 năm, trong đó tối thiểu 30% lợi nhuận thương mại hóa thuộc về nhóm nghiên cứu trực tiếp.
Chọn mua iPhone phù hợp dịp cuối năm: Flagship đỉnh cao hay giá rẻ?
(VNF) - Không có chiếc iPhone hoàn hảo cho tất cả, mà chỉ có chiếc iPhone phù hợp nhất với bạn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để chọn mua iPhone năm 2025.
Bắt tay Elon Musk và Jensen Huang, Saudi Arabia muốn thành trung tâm AI hàng đầu thế giới
(VNF) - Cuộc tái định hình quan hệ với Mỹ cho thấy tham vọng của Saudi Arabia: đưa vương quốc trở thành trung tâm AI hàng đầu thế giới.
Kinh tế số Việt Nam có thể đạt 39 tỷ USD trong năm nay
(VNF) - Nền kinh tế số Việt Nam được dự báo đạt 39 tỷ USD tổng giá trị hàng hóa vào cuối năm 2025, tăng trưởng 17% so với cùng kỳ năm trước.
Chuyển đổi hạ tầng chứng thực điện tử quốc gia
(VNF) - Việc chuyển đổi hạ tầng dịch vụ chứng thực điện tử quốc gia (Root CA) giúp chuẩn hóa và nâng tầm dịch vụ tin cậy về chữ ký số.
OpenAI sắp ra mắt sản phẩm đe dọa iPhone của Apple
(VNF) - OpenAI có thể đang chuẩn bị cho các sản phẩm phần cứng quy mô lớn, mang đến “trải nghiệm bình yên” - hoàn toàn đối lập với smartphone.
Bitcoin tiếp tục ‘chảy máu’, quỹ đầu tư lớn nhất thế giới rơi vào cảnh tồi tệ
(VNF) - Quỹ ETF Bitcoin của BlackRock đang trải qua tháng tồi tệ nhất kể từ khi ra mắt, trong bối cảnh giá Bitcoin ghi nhận mức giảm mạnh nhất trong hơn ba năm.
FPT đầu tư khu công nghệ số tập trung Tuần Châu 138 tỷ tại Quảng Ninh
(VNF) - Dự án Khu công nghệ số tập trung Tuần Châu do Tập đoàn FPT làm nhà đầu tư có tổng vốn hơn 138 tỷ đồng, với quy mô diện tích khoảng 8,94ha.
Samsung muốn mở rộng sản xuất tại Việt Nam
(VNF) - Lãnh đạo Samsung cho biết đang xây dựng chiến lược mở rộng sản xuất tại Việt Nam, trong đó có tỉnh Bắc Ninh, nhất là phát triển các dự án sản xuất màn hình OLED.
Meta của Mark Zuckerberg che giấu việc Facebook gây hại cho người dùng?
(VNF) - Meta được cho là đã dừng một nghiên cứu nội bộ cho thấy người dùng ngừng sử dụng Facebook có xu hướng giảm lo âu và trầm cảm.
Nhà máy 5M vắng bóng người: Robot tự chủ từ lập kế hoạch đến sản xuất
(VNF) - Cuộc cách mạng công nghiệp đang chuyển sang giai đoạn mới: không chỉ là robot và tự động hóa, mà đã trở thành nhà máy tự chủ (Autonomous Factory) – nơi các dây chuyền sản xuất có thể tự giám sát, tự tối ưu và phản ứng linh hoạt theo biến động thị trường. Trên bình diện toàn cầu, nhiều công ty lớn đã bắt tay xây dựng tầm nhìn này, mở ra kỷ nguyên mới cho sản xuất thông minh.
Xiaomi vượt Apple: Cuộc đổi ngôi bất ngờ trên thị trường smartphone Việt Nam
(VNF) - Với 19% thị phần, Xiaomi đã vượt Apple để vươn lên vị trí thứ hai tại thị trường smartphone Việt Nam, phản ánh sức bật mạnh mẽ của phân khúc giá rẻ và tầm trung.
eBay: ‘Cựu binh’ thương mại điện tử tái sinh nhờ 'mỏ vàng' tích lũy suốt 30 năm
(VNF) - Trong bối cảnh các đối thủ thương mại điện tử chạy đua công cụ AI để hút khách, eBay tin rằng chính “tuổi đời” lâu năm lại trở thành lợi thế của họ.
Nvidia cảnh báo 'sốc' OpenAI về gói đầu tư 100 tỷ USD
(VNF) - Với sự cạnh tranh ngày càng mạnh từ AMD cùng sức ép vốn khổng lồ, tương lai của mối quan hệ Nvidia – OpenAI sẽ còn nhiều biến động.
Cloudflare: ‘Người gác cửa’ Internet và ác mộng sập mạng toàn cầu
(VNF) - Sự cố Cloudflare không phải cá biệt mà là hồi chuông cảnh tỉnh về sự thống trị của vài nhà cung cấp lớn. Khi một "người khổng lồ" hắt hơi, cả thế giới cảm cúm.
Đồ chơi thời AI: Giật mình khi gấu bông ‘trò chuyện’ tình dục với trẻ nhỏ
(VNF) - Đồ chơi AI đang tạo ra những người bạn “thông minh” cho trẻ. Nhưng nó cũng kéo theo rủi ro về nội dung độc hại và xâm phạm quyền riêng tư.
23 lô chung cư hơn 50 năm tuổi giữa trung tâm TP.HCM chờ xây mới
Cụm chung cư Ngô Gia Tự (phường Vườn Lài, TP. HCM) được xây từ năm 1968 và hiện xếp loại D. Đến nay, việc tháo dỡ để xây mới vẫn dang dở, dự án cũng chưa có nhà đầu tư.


































































