Luật ngầm khi đi vay vốn
Mặc dù mới chỉ nở rộ trong vài năm qua nhưng hoạt động bán bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) đã mang lại nguồn thu lớn cho nhiều ngân hàng, thậm chí trở thành nguồn thu chính trong hoạt động dịch vụ của nhiều nhà băng từ năm 2018 đến nay. Đơn cử như VPBank đã thu về 3.353 tỷ đồng doanh thu hay Techcombank thu về 1.750 tỷ đồng từ họa động bán bảo hiểm trong năm 2022.
Bancassurance cũng là một trong những kênh phân phối bảo hiểm tiềm năng nhất của các hãng bảo hiểm. Trên thị trường bảo hiểm nhân thọ, hiện có 15 trong tổng số 18 doanh nghiệp bảo hiểm triển khai kênh bancassurance.
Mặc dù phát triển nhanh chóng mặt với tốc độ 2 chữ số và mang đến lợi nhuận khủng nhưng ở chiều ngược lại, hoạt động bán bảo hiểm qua ngân hàng cũng nảy sinh ra nhiều vấn đề nhức nhối, gây bức xúc trong dư luận, nhất là vấn nạn người đi vay bị ép mua bảo hiểm khi vay vốn tại ngân hàng.
Chia sẻ với VietnamFinance, anh Thành Đạt (Hà Nội) cho biết, anh đã tìm đến một ngân hàng để vay 1,2 tỷ đồng để mua nhà. Sau khi hoàn tất các thủ tục hồ sơ, nhân viên tư vấn gói vay cho anh Đạt mới đề xuất anh ký một hợp đồng bảo hiểm trị giá 15 triệu đồng để “vào việc nhanh hơn”.
Tương tự, chị Hồng Yến (Mê Linh) cũng từng phải ký hợp đồng mua bảo hiểm trị giá 30 triệu khi vay thế chấp đất hơn 3 tỷ đồng tại một ngân hàng thương mại ở Hà Nội.
Mặc dù nhân viên ngân hàng cho biết việc mua bảo hiểm không phải là điều kiện bắt buộc nhưng khi tôi từ chối mua thì nhân viên ngân hàng lại lần lữa không chịu giải ngân dù đã hoàn tất đầy đủ giấy tờ. Cực chẳng đã, chị Yến phải mua gói bảo hiểm 30 triệu kia để “bôi trơn” cho khoản vay của mình.
"Đã khó khăn mới phải đi vay giờ lại phải cõng thêm 30 triệu tiền phí bảo hiểm nữa", chị Yến bức xúc.
Không riêng chị Yến, anh Đạt, nhiều người cũng phải than trời khi phải mua bảo hiểm “tự nguyện nhưng trên tinh thần bắt buộc” khi vay vốn tại các ngân hàng. Không biết từ bao giờ, câu chuyện bị ép mua bảo hiểm khi đi vay ngân hàng dần trở thành chuyện “xưa như diễm”, thậm chí còn trở thành luật ngầm giữa những người đi vay và ngân hàng.
Những lùm xùm liên quan tới bancassurance đã khiến niềm tin của người dân về thị trường bảo hiểm nhân thọ nói riêng và ngành bảo hiểm giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử gần 30 năm phát triển tại Việt Nam, theo Vietnam Report.
Hậu quả của cuộc khủng hoảng niềm tin có thể được nhìn thấy qua mức giảm đáng kể, có nơi lên đến 90%, trong doanh thu từ hoạt động bảo hiểm tại các ngân hàng trong nửa đầu năm 2023.
Người dân nửa tin nửa ngờ
Trước thực trạng trên, Bộ Tài chính vừa qua đã ban hành thông tư 67 hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm, trong đó ghi rõ cấm ngân hàng bán bảo hiểm liên kết đầu tư trước và sau 60 ngày kể từ ngày giải ngân toàn bộ khoản vay cho khách hàng.
Song song với đó, Bộ Tài chính cũng quy định các đại lý bảo hiểm phải ghi âm một số nội dung trong quá trình tư vấn. Các tài liệu, dữ liệu ghi âm phải được các công ty bảo hiểm lưu trữ và bảo mật ít nhất 5 năm.
Nhiều người tỏ ra vui mừng trước quy định mới của Bộ Tài chính. Trên các hội nhóm liên quan đến bảo hiểm, không ít ý kiến cho rằng động thái mới này có thể giúp thanh lọc kênh bancassurance và thị trường bảo hiểm.
Trên một diễn đàn lớn về bảo hiểm, tài khoản tên Mai Linh tin rằng "Mình vay 1,5 tỷ cũng phải mua hợp đồng bảo hiểm nhân thọ 50 triệu, trong khi ở nhà đã có sẵn 2 hợp đồng mua trước đó rồi. Giờ cấm được là ổn rồi, không còn cảnh người đi vay phải ức chế nữa".
Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến lo ngại rằng quy định chỉ dừng lại ở mức nằm trên giấy tờ. “Khi đi vay ngân hàng, người đi vay luôn ở vế dưới. Để quy định được thực hiện nghiêm túc thì rất khó, sợ rằng sẽ có nhiều nhân viên tư vấn của ngân hàng tìm cách lách luật. Chưa kể hiện tại Bộ chỉ cấm bảo hiểm liên kết đầu tư, trong khi bảo hiểm nhân thọ còn 6 loại hình khác. Thay vì bảo hiểm đầu tư, người đi vay sẽ buộc phải mua các loại bảo hiểm nhân thọ khác thôi", một tài khoản nói.
Tài khoản Thao Nguyen cũng đồng tình rằng những biện pháp như trên thực chất vẫn chỉ mang tính chất đối phó chứ chưa triệt được phần gốc vấn đề. "Việc bán bảo hiểm qua ngân hàng bị biến tướng đi rất nhiều so với thời ban đầu. Khi chặn đầu này thì ngân hàng sẽ ngay lập tức có trò khác để né ngay thôi bởi vì nó mang lại lợi nhuận quá lớn cho ngân hàng".
Trao đổi với VietnamFinance về vấn đề này, chuyên gia tài chính ngân hàng, TS. Nguyễn Trí Hiếu, cho biết: “Việc cấm ngân hàng bán bảo hiểm liên kết đầu tư trước và sau 60 ngày kể từ ngày giải ngân toàn bộ khoản vay không giúp ích gì cho việc lành mạnh hóa giao dịch bảo hiểm”.
Để kênh bancassurance hoạt động theo đúng bản chất của nó, vấn đề chính ở đây là phải buộc các công ty bảo hiểm minh bạch các hợp đồng bảo hiểm cho khách hàng thay vì cấm. Trong khi đó, về phía nhân viên ngân hàng, nếu muốn được bán bảo hiểm thì phải qua các khóa đào tạo, lấy chứng chỉ chuyên nghiệp chứ không phải chỉ “tay ngang” đào tạo qua vài khóa nội bộ như hiện nay, TS Nguyễn Trí Hiếu nhận định.
Tags:
(VNF) - NHNN chấp thuận việc VietinBank thực hiện tăng mức vốn điều lệ từ hơn 53.699 tỷ đồng lên tối đa hơn 77.669 tỷ đồng theo phương án phát hành cổ phiếu để chi trả cổ tức từ nguồn lợi nhuận còn lại của năm 2021, 2022 và giai đoạn 2009 – 2016.
(VNF) - Ông Trần Hồng Minh sẽ đảm nhiệm vị trí Tổng Giám đốc KienlongBank kể từ hôm nay (1/12) sau hơn một năm giữ quyền tổng giám đốc.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong giai đoạn nước rút cuối năm. Công tác thu hồi nợ chuyển biến tích cực giúp nhiều nhà băng gia tăng lợi nhuận.
(VNF) - Nhiều ngân hàng điều chỉnh biểu phí, siết điều kiện miễn phí quản lý tài khoản và áp dụng thêm các khoản phí mới nhằm khuyến khích chuyển sang dịch vụ số.
(VNF) - Trước áp lực nhu cầu vốn tăng mạnh khi tín dụng 10 tháng đã chạm mức 15%, TS Cấn Văn Lực cho rằng việc các ngân hàng đồng loạt nâng lãi suất huy động là diễn biến “khó tránh”. Dù lãi suất điều hành vẫn duy trì thấp, dòng tiền nhàn rỗi đang phân tán sang các kênh đầu tư khác khiến hệ thống ngân hàng buộc phải tăng cạnh tranh để thu hút vốn phục vụ nhu cầu vay đang lên cao.
(VNF) - Hàng triệu tỷ tiền gửi chảy vào ngân hàng; nhà băng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Ngân hàng Chính sách xã hội giảm lãi suất nhiều chương trình tín dụng, hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất sau mưa bão, áp dụng từ 1/12/2025.
(VNF) - Công ty Cổ phần Thanh toán số MobiFone trở thành đơn vị thứ hai được Ngân hàng Nhà nước cấp phép triển khai dịch vụ Chuyển mạch tài chính và Bù trừ điện tử.
(VNF) - Nghị định 296/2025 cụ thể hóa các biện pháp cưỡng chế tài chính nhằm thu hồi tiền phạt, đặc biệt là quy định về khấu trừ tiền từ tài khoản, tiền gửi khi đối tượng không tự nguyện chấp hành và có tiền gửi tại tổ chức tín dụng hoặc Kho bạc Nhà nước.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng công bố thông tin phát hành cổ phiếu trong giai đoạn cuối năm, cho thấy sức hút của cổ phiếu "vua" vẫn rất lớn.
(VNF) - Tiền gửi của khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vào ngân hàng trong tháng 9 tăng mạnh. Đáng chú ý, lượng tiền gửi của tổ chức kinh tế vượt tiền gửi cá nhân.
(VNF) - Hợp tác thỏa thuận giai đoạn năm 2025 - 2030 đánh dấu sự liên kết sâu rộng của TPBank và Viettel có vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng và công nghệ, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy lợi nhuận ngành ngân hàng khởi sắc nhờ tín dụng tăng tốc và thu nhập lãi thuần cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hóa về khả năng quản trị chi phí, phát triển thu nhập ngoài lãi và chính sách dự phòng khiến triển vọng lợi nhuận của từng ngân hàng trở nên khác biệt rõ rệt hơn.
(VNF) - Chiến lược tăng vốn sắp tới dự kiến đưa SHB vào Top 4 ngân hàng tư nhân về vốn điều lệ, giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Ngân hàng khi sở hữu tiềm lực vốn lớn. Bên cạnh đó, SHB còn được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell khi Việt Nam chính thức được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Hai yếu tố chính là động lực kép mạnh mẽ cho tiềm năng tăng trưởng vượt trội của SHB trong thời gian tới.
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Từ 5/1/2026, ngân hàng phải gặp trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học của khách trước khi mở thẻ, nhằm tăng an toàn và ngăn gian lận trong giao dịch.
(VNF) - Hưởng ứng Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai do ngành thuế triển khai trên toàn quốc, VietinBank đã phối hợp với thuế tại nhiều địa phương triển khai chuỗi hoạt động ký kết cùng hàng loạt các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng này.
(VNF) - Theo các chuyên gia, đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm chững lại với mức tăng không quá nhiều. Đồng thời, mặt bằng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn được kì vọng duy trì ở mặt bằng thấp, tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất – kinh doanh.
(VNF) - Theo Nghị định số 304, khi thu giữ tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, các ngân hàng có trách nhiệm trích một khoản tiền để người đi vay có khả năng duy trì cuộc sống và chi phí sinh hoạt tối thiểu.
(VNF) - NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng tiếp tục triển khai, thực hiện các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão lũ.
(VNF) - Cho vay mua nhà sẽ tiếp tục là trụ cột trong danh mục cho vay khách hàng cá nhân của các ngân hàng trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc mặt bằng lãi suất đang đi lên cũng là một trong những rủi ro mà ngân hàng cần lưu tâm.
(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.
(VNF) - Sau thời gian dài duy trì ở mức thấp, "cuộc đua" lãi suất dần nóng lên khi nhiều ngân hàng thông báo tăng lãi suất huy động trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở mức cao.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa chính thức công bố triển khai gói hỗ trợ lãi suất với tổng quy mô lên tới 1.000 tỷ đồng dành cho khách hàng cá nhân bị ảnh hưởng bởi bão lũ tại 15 tỉnh, thành trên cả nước.
(VNF) - NHNN chấp thuận việc VietinBank thực hiện tăng mức vốn điều lệ từ hơn 53.699 tỷ đồng lên tối đa hơn 77.669 tỷ đồng theo phương án phát hành cổ phiếu để chi trả cổ tức từ nguồn lợi nhuận còn lại của năm 2021, 2022 và giai đoạn 2009 – 2016.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
