Nguồn lực khổng lồ nhưng sử dụng lãng phí, TP. HCM siết quản lý nhà đất công

Vi phạm tràn lan gây lãng phí

Chủ tịch UBND TP. HCM mới đây đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tại huyện Nhà Bè chấm dứt việc liên kết, cho thuê, cho mượn nhà đất công sai quy định đối với các doanh nghiệp như: Trung tâm Dạy nghề tư thục Thành Công, Công ty Đông Mê Kông, Doanh nghiệp tư nhân Việt Thắng…

Theo Thanh tra TP. HCM, khu đất tại số 189 đường Nguyễn Văn Tạo (xã Long Thới) do Trung tâm Dạy nghề Nhà Bè quản lý mặc dù được UBND TP chấp thuận chủ trương cho liên kết với Trung tâm Dạy nghề tư thục Thành Công trong lĩnh vực dạy nghề nhưng hai đơn vị này ký hợp đồng liên kết khi chưa gửi phương án đến Sở Tài chính để thẩm định và trình UBND TP phê duyệt. Điều này chưa thực hiện đúng quy định tại Khoản 1 Điều 15 Thông tư số 23/2016/TT-BTC ngày 16/2/2016 của Bộ Tài chín. Hợp đồng nêu trên chưa đúng bản chất hợp đồng liên kết, liên doanh.

Đối với khu đất có diện tích 23.266m2 tại xã Nhơn Đức, UBND huyện Nhà Bè cho Công ty Đông Mê Kông sử dụng tạm khu đất trong thời gian khoảng 36 tháng (từ 18/1/2016 đến 11/1/2019), không xin ý kiến của UBND TP. Điều này là chưa chấp hành chỉ đạo của UBND TP, chưa thường xuyên kiểm tra việc tạm sử dụng khu đất, chưa có biện pháp tích cực, cương quyết để yêu cầu Công ty Đông Mê Kông bàn giao 2,3ha khi đã hết thời gian tạm sử dụng được nêu tại văn bản số 134/UBND ngày 18.1.2016 của UBND huyện Nhà Bè.

Đối với việc quản lý, sử dụng, cho thuê nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước tại Công ty Công ích huyện Nhà Bè cũng có nhiều sai sót. Cụ thể, Công ty ký 5 phụ lục hợp đồng với Doanh nghiệp tư nhân Việt Thắng để tiếp tục gia hạn thời gian cho thuê khu đất diện tích 229,978m2 tại xã Hiệp Phước đến tháng 6/2023. Việc Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Nhà Bè có văn bản số 03/TCKH ngày 04/1/2023 hướng dẫn Công ty Dịch vụ Công ích huyện Nhà Bè ký hợp đồng ngắn hạn là không đúng theo chỉ đạo của UBND huyện Nhà Bè và các văn bản của UBND TP.

Siết quản lý nhà, đất công

Theo báo cáo của UBND TP. HCM, khối lượng nhà đất thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn rất lớn, đặc điểm lịch sử hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, có sự thay đổi qua nhiều cấp, nhiều ngành quản lý sử dụng, hồ sơ nhà đất bị thất lạc hoặc không đầy đủ. Ngoài ra, công tác quản lý bị buông lỏng trong thời gian dài nên thực trạng quản lý, sử dụng nhà đất còn lãng phí, không đúng mục đích còn khá lớn.

Nhiều nơi được sử dụng để cho thuê, cho mượn, bố trí làm nhà ở… nhưng các đơn vị quản lý tài sản vẫn đề xuất phương án giữ lại tiếp tục sử dụng, hoặc đưa ra các phương án để đối phó nhằm giữ lại mặt bằng cho đơn vị. Vì vậy, việc rà soát xử lý, sắp xếp phải mất nhiều thời gian.

Bên cạnh đó, còn một số đơn vị quản lý tài sản chưa quan tâm đến việc triển khai thực hiện phương án sắp xếp đã được UBND TP. HCM và Bộ Tài chính phê duyệt nên còn cho thuê, liên doanh liên kết, để trống hoặc chưa di dời xong hộ dân ở trong khuôn viên trụ sở làm việc dẫn đến tình trạng nhà đất công cho thuê vi phạm mà khó đòi.

Theo đại diện UBND TP. HCM, để siết quản lý nhà đất công, Thanh tra TP đã kiến nghị Chủ tịch UBND TP. chỉ đạo xử lý và đã được Chủ tịch UBND TP chấp thuận. Theo đó, giao Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè chỉ đạo chấm dứt việc liên kết giữa Trung tâm Dạy nghề Nhà Bè và Trung tâm Dạy nghề Thành Công chưa đúng quy định; Thanh lý hợp đồng và thu hồi khu đất; Có kế hoạch, phương án sử dụng hiệu quả đúng quy định pháp luật.

Đồng thời giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) rà soát việc thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đối với khu đất tại số 189 đường Nguyễn Văn Tạo, xã Long Thới có diện tích 23.635m2 do Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên huyện Nhà Bè (trước đây là Trung tâm Dạy nghề Nhà Bè) quản lý, sử dụng.

Cùng với đó, giao chủ tịch UBND huyện Nhà Bè kiểm tra, rà soát việc sử dụng khoản hỗ trợ Công ty Đông Mê Kông chuyển cho Văn phòng UBND huyện Nhà Bè và báo cáo kết quả cho Sở Tài chính và UBND TP. Hồ CHí Minh; Giao Giám đốc Sở TN-MT chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát lại toàn bộ quá trình UBND huyện Nhà Bè cho Công ty Đông Mê Kông sử dụng tạm khu đất 2,3ha tại xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè;

Bên cạnh đó, giao Giám đốc Sở TN-MT chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát lại việc quản lý, sử dụng khu đất diện tích 229.978m2 thuộc thửa đất số 167, tờ bản đồ số 30 xã Hiệp Phước do Công ty Dịch vụ Công ích Nhà Bè cho Doanh nghiệp Tư nhân Việt Thắng (ấp 2 đường Nguyễn Văn Tạo, xã Hiệp Phước) thuê sử dụng đến nay chưa thu hồi.

Trong báo cáo gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. HCM về rà soát, sắp xếp lại, xử lý tài sản công, UBND TP cho biết thành phố đã cơ bản hoàn thành việc phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với nhà đất thuộc sở hữu nhà nước của các cơ quan, đơn vị, tổ chức và doanh nghiệp. Tổng số địa chỉ nhà đất đã được UBND TP. HCM phê duyệt phương án là 759 địa chỉ với diện tích hơn 10.260.000m2.

Trong đó, tiếp tục giữ lại sử dụng 213 địa chỉ nhà đất; thu hồi 68 địa chỉ; điều chuyển 68 địa chỉ; bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với 144 địa chỉ; chuyển mục đích sử dụng đất 1 địa chỉ; tạm giữ lại tiếp tục sử dụng 38 địa chỉ; còn lại có phương án xử lý khác.

Trong 68 địa chỉ bị thu hồi, TP HCM đã giao Trung tâm phát triển quỹ đất, Trung tâm quản lý nhà và giám định xây dựng, UBND quận, huyện tiếp nhận, tổ chức bán đấu giá được 4 địa chỉ, thu được 1.735 tỷ đồng. Qua đó dùng đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng 10 công trình trường học, bệnh viện, công viên…

Nhiều chuyên gia cho rằng nhà đất thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn TP nếu được quản lý, sử dụng chặt chẽ, đúng quy định, sẽ tránh thất thoát tài sản, tạo nguồn ngân sách tốt để tái đầu tư các công trình phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.