Nguy cơ 'trắng tay', Sabeco quyết thoái vốn khỏi công ty liên kết

Ngày 10/12, Tổng Công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco, HoSE: SAB) đã công bố nghị quyết thoái vốn khỏi Công ty CP Kinh doanh Lương thực - Thực phẩm Trường Sa (Trường Sa Food), đưa công ty này ra khỏi danh sách công ty liên kết trong cơ cấu đầu tư.

Theo tìm hiểu, Trường Sa Food được thành lập từ năm 2007, hoạt động trong các lĩnh vực liên quan đến sản xuất và chế biến sản phẩm nông nghiệp, thực phẩm, đồ uống và thuốc lá. Thương vụ góp vốn vào doanh nghiệp này ban đầu được xem là một hướng mở rộng hoặc đa dạng hóa danh mục đầu tư của Sabeco ra khỏi lĩnh vực cốt lõi là sản xuất, kinh doanh bia rượu và nước giải khát. Tuy nhiên, thực tế lại không như kỳ vọng khi kết quả kinh doanh của Trường Sa Food không tạo ra giá trị tăng thêm đáng kể cho Sabeco.

Tại ngày 30/9/2024, Sabeco nắm giữ 38,98% quyền kiểm soát và 38,62% tỷ lệ lợi ích tại Trường Sa Food, tương ứng khoản vốn góp ban đầu là 4,9 tỷ đồng. Tuy nhiên, tình trạng kinh doanh kém sắc trong nhiều năm liền của công ty liên kết này đã buộc Sabeco phải trích lập dự phòng 100% giá trị. Điều này đồng nghĩa với việc khoản đầu tư của Sabeco tại Trường Sa Food đang đứng trước nguy cơ "mất trắng".

Đáng nói, năm 2017, Sabeco từng có kế hoạch rút vốn khỏi Trường Sa Food. Thời điểm đó, "đại gia" ngành bia đã đưa ra nghị quyết chào bán 360.000 cổ phần Thực phẩm Trường Sa thông qua đấu giá công khai tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HoSE) với mức giá khởi điểm 13.400 đồng/cp. Thương vụ này được kỳ vọng giúp Sabeco có thể thu hồi hơn 4,8 tỷ đồng, gần như trọn vẹn số vốn đã bỏ ra.

Cũng cần nói thêm, năm 2017, khoản đầu tư này chưa bị trích lập dự phòng và vẫn có giá trị sổ sách khoảng 5,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, kế hoạch khi đó đã bất thành. Kết quả là Sabeco phải tiếp tục nắm giữ cổ phần Trường Sa Food và sau nhiều năm công ty liên kết này không cải thiện được kết quả kinh doanh, doanh nghiệp phải trích lập dự phòng toàn bộ giá trị đầu tư.

Quyết định thoái vốn khỏi Trường Sa Food được xem là động thái cụ thể của Sabeco trong việc thực hiện rà soát danh mục đầu tư, tập trung hơn vào lĩnh vực cốt lõi và những mảng kinh doanh mang lại hiệu quả cao hơn. Cụ thể, nhìn vào bảng cân đối kế toán quý III/2024, Sabeco hiện sở hữu quy mô tài sản lên tới 32.234 tỷ đồng. Trong đó, danh mục đầu tư vào các công ty liên kết và các cơ sở kinh doanh đồng kiểm soát trị giá khoảng 1.767 tỷ đồng.

Nhìn sâu hơn, Sabeco còn phải trích lập dự phòng cho một khoản đầu tư khác lớn hơn: Công ty TNHH Đầu tư Thương mại Tân Thành. Với giá trị góp vốn 70,8 tỷ đồng, tương ứng 29% cổ phần, khoản đầu tư vào Tân Thành cũng đang được trích lập dự phòng 100%.

Về hoạt động kinh doanh, trong 9 tháng năm 2024, Sabeco ghi nhận 22.940 tỷ đồng doanh thu thuần, trong khi lợi nhuận sau thuế thuộc về cổ đông công ty mẹ đạt 3.565 tỷ đồng, tương ứng mức tăng lần lượt 4,6% và 12,4% so với cùng kỳ năm trước.

Vào ngày 27/12 tới, Sabeco sẽ khóa sổ danh sách cổ đông đủ điều kiện nhận tạm ứng cổ tức năm 2024 với tỷ lệ 20% bằng tiền (tương đương 2.000 đồng trên mỗi cổ phần). Thời gian chi trả dự kiến diễn ra vào ngày 23/1/2025. Với khoảng 1,3 tỷ cổ phiếu đang lưu hành, tổng số tiền mà Sabeco dự kiến chi ra cho lần tạm ứng này sẽ lên tới gần 2.600 tỷ đồng. Trong đó, Công ty TNHH Vietnam Beverage, thuộc sở hữu của Thaibev – tập đoàn do tỷ phú Thái Lan Charoen Sirivadhanabhakdi kiểm soát – nắm giữ 53,59% cổ phần Sabeco, sẽ nhận về khoảng 1.400 tỷ đồng. Đồng thời, Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước (SCIC) – đang nắm 36% vốn Sabeco – dự kiến nhận gần 940 tỷ đồng từ đợt tạm ứng cổ tức này.

Theo kế hoạch đã đề ra, Sabeco dự kiến chia tổng cộng 35% cổ tức bằng tiền cho năm 2024. Như vậy, sau khi thực hiện xong đợt tạm ứng 20% lần này, công ty sẽ còn tối thiểu một lần trả cổ tức nữa với tỷ lệ 15% để hoàn thành đầy đủ kế hoạch phân phối lợi nhuận đã công bố. Tại thời điểm ngày 30/9, Sabeco ghi nhận khoản lợi nhuận lũy kế chưa phân phối ở mức 10.914 tỷ đồng, tạo nền tảng tài chính vững chắc để thực hiện các chính sách cổ tức như dự kiến.