Nền kinh tế của Trung Quốc đã bị đình trệ trong 3 tháng đầu năm khi nước này đưa ra các biện pháp phong tỏa và xét nghiệm quy mô lớn để ngăn chặn sự lây lan của đại dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19. Nhiều chuyên gia kinh tế suy đoán rằng việc này sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới việc thực hiện thỏa thuận thương mại với Mỹ.
Phát biểu tại Đài tưởng niệm Lincoln Memorial ở thủ đô Washington DC ngày 3/5, ông Trump cho biết sở dĩ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đồng ý với thỏa thuận giai đoạn 1 là bởi Mỹ đã áp mức thuế thấp nhất có thể với hàng hóa Trung Quốc.
“Họ (Trung Quốc) đã lợi dụng đất nước chúng ta. Bây giờ họ phải mua và nếu họ không mua, chúng ta sẽ chấm dứt thỏa thuận. Rất đơn giản”, nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định.
Đề cập tới đại dịch Coid-19 khiến hơn 3,5 triệu người nhiễm bệnh và hơn 248.000 người tử vong trên toàn cầu, ông Trump cho rằng sở dĩ dẫn tới thiệt hại khủng khiếp như vậy do Trung Quốc đã phạm phải sai lầm khủng khiếp.
“Tôi nghĩ họ (Trung Quốc) đã phạm phải một sai lầm khủng khiếp và không muốn thừa nhận điều đó. Họ đã cố gắng che đậy nó. Nó giống như một ngọn lửa, có vẻ như họ đã cố gắng dập lửa. Nhưng họ không thể dập được lửa”, ông Trump nói.
Tuyên bố của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang xây dựng một loạt các biện pháp để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về thiệt hại đại dịch gây ra bao gồm các biện pháp trừng phạt kinh tế, hủy bỏ nghĩa vụ nợ của Mỹ và đưa ra các chính sách thương mại mới.
Cuộc thương chiến giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đã có dấu hiệu hạ nhiệt sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc hồi giữa tháng 1 đã chính thức ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 tại một buổi lễ được tổ chức ở Nhà Trắng.
Theo văn kiện được ký kết, Trung Quốc đã nhất trí mở rộng đáng kể danh mục hàng hóa nước này mua của Mỹ, lên tới trên 200 tỷ USD trong vòng hai năm tới. Cụ thể, Bắc Kinh đã đồng ý mua thêm 50 tỷ USD nông sản, 75 tỷ USD các sản phẩm chế tạo và 50 tỷ USD năng lượng.
Đổi lại, Washington cam kết sẽ không áp thêm thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc nhưng sẽ không vội dỡ bỏ hoàn toàn các mức thuế quan đã áp.
Mức thuế 25% với 250 tỷ USD hàng Trung Quốc nhập vào Mỹ sẽ được giữ nguyên. Trong khi đó mức thuế 15% được áp ngày 1/9/2019 lên 120 tỷ hàng nhập từ Trung Quốc sẽ giảm xuống mức 7,5%.
Trong khi đó, kế hoạch áp thuế lên gần 160 tỷ USD hàng Trung Quốc như điện thoại, máy tính, đồ chơi, hàng may mặc, từ ngày 15/12/2019 sẽ được hoãn vô thời hạn. Những cam kết trên dự kiến có hiệu lực trong vòng 30 ngày kể từ ngày ký kết.
Ngoài ra, thỏa thuận giai đoạn 1 này cũng bao gồm tăng cường bảo vệ sở hữu trí tuệ, cũng như chuyển giao công nghệ, tiền tệ và khả năng tham gia vào các lĩnh vực kinh tế quan trọng của Trung Quốc từ phía Mỹ bao gồm tài chính, dịch vụ và nông nghiệp.
Trong thỏa thuận này cũng có điều khoản rằng, Mỹ sẽ có quyền đơn phương áp thuế đối với các loại hàng hóa Trung Quốc nếu nước này không thực hiện đúng theo thỏa thuận đã ký.
Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc lại leo thang căng thẳng trong thời gian gần đây liên quan đến đại dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19.
Ông Trump cho biết các cơ quan tại Mỹ vẫn đang điều tra về việc virus SARS-CoV-2 ban đầu xuất hiện như thế nào và Trung Quốc đã làm gì để ngăn dịch lan ra phần còn lại của thế giới.
Theo Tổng thống Trump, ông có thể xem xét áp đặt thuế quan mới lên hàng hóa Trung Quốc nếu tính đến các biện pháp trả đũa Bắc Kinh.
Xem thêm >> Ngoại trưởng Mỹ nói có bằng chứng SARS-CoV-2 lọt ra từ phòng thí nghiệm Vũ Hán
