Oracle: Từ kẻ đến sau đến 'ngôi sao' vụt sáng của Thung lũng Silicon

Vào cuối thập niên 1970, một công ty khởi nghiệp do Larry Ellison cùng hai lập trình viên khác sáng lập đã nhận được cú hích lớn đầu tiên: hợp đồng với Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) để xây dựng một chương trình cơ sở dữ liệu mang mật danh Oracle. Tên gọi này sau đó trở thành tên chính thức của công ty.

Gần 50 năm sau ngày thành lập, gã khổng lồ cơ sở dữ liệu và phần mềm doanh nghiệp lại một lần nữa được trao cơ hội vàng. Oracle đã trở thành nhân tố then chốt trong làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI), nhờ mảng điện toán đám mây của hãng đang giúp đáp ứng nhu cầu khổng lồ về sức mạnh tính toán cho các ứng dụng AI.

Hồi sinh và cơ hội chiến lược

Một trong những thỏa thuận hợp tác nổi bật nhất chính là với OpenAI, tổ chức đi đầu trong lĩnh vực AI, được cho là đã đồng ý chi trả 300 tỷ USD trong vòng 5 năm để thuê không gian trung tâm dữ liệu của Oracle.

Triển vọng tăng trưởng ấn tượng của mảng đám mây, được công bố trong báo cáo lợi nhuận mới nhất tuần trước, đã khiến cổ phiếu Oracle bứt phá. Cổ phiếu ORCL tăng hơn 80% kể từ đầu năm, vượt mặt Nvidia, Google, Meta và Microsoft. Đợt tăng vọt này thậm chí đã giúp Larry Ellison – nay là Chủ tịch và cổ đông lớn nhất – có thời điểm trở thành người giàu nhất thế giới.

Tương tự Nvidia, vốn từng chỉ được biết đến như một công ty sản xuất chip chơi game ngách trước khi trở thành “ông vua AI”, cú thăng hạng của Oracle là minh chứng cho việc những “cựu binh” Thung lũng Silicon đang hồi sinh mạnh mẽ trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.

“Đây là một bước ngoặt của Oracle,” Daniel Morgan, Giám đốc danh mục đầu tư cấp cao tại Synovus Trust Company nhận định, so sánh tình thế của Oracle với Nvidia khi mảng chip AI vượt qua mảng chip chơi game. “Một năm trước, Oracle giống như đang loay hoay tìm hướng đi… thì nay, chiến lược của họ đã được thị trường công nhận mạnh mẽ”.

Oracle còn có thể ghi thêm một chiến tích nữa nếu tham gia vào thỏa thuận chuyển giao quyền kiểm soát hoạt động TikTok tại Mỹ sang một thực thể thuộc Mỹ. Quan chức Nhà Trắng cho biết hôm thứ Hai rằng khuôn khổ thỏa thuận đã gần hoàn tất, chỉ còn chờ cuộc trò chuyện trực tiếp giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào thứ Sáu.

Dù chưa rõ bên mua tiềm năng trong thương vụ này là ai, Oracle từng được coi là ứng viên hàng đầu. Hãng đã bắt đầu lưu trữ dữ liệu người dùng Mỹ của TikTok từ năm 2020 nhằm giải tỏa lo ngại về an ninh quốc gia.

Việc nắm quyền kiểm soát toàn bộ hoặc một phần hoạt động TikTok tại Mỹ sẽ mở ra cánh cửa tiếp cận 170 triệu người dùng Mỹ và nguồn doanh thu quảng cáo khổng lồ.

Oracle từ chối bình luận về thông tin này.

Từ kẻ đến sau đến “ngôi sao” của đám mây

Oracle từng chậm chân trong cuộc đua điện toán đám mây, để Amazon Web Services, Google Cloud và Microsoft Azure bỏ xa. Thậm chí, năm 2008, Larry Ellison còn gọi công nghệ này là “trò vô nghĩa”.

Thế nhưng, tình thế đã đổi khác từ năm 2022 – thời điểm ChatGPT ra mắt công chúng. Các công ty AI khi ấy nhận ra việc xây dựng các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) đòi hỏi sức mạnh tính toán khổng lồ.

Theo chuyên gia phân tích Luke Yang của Morningstar, chính mối quan hệ mật thiết với Nvidia đã giúp Oracle tiếp cận dễ dàng hơn với nguồn chip AI khan hiếm để vận hành các trung tâm dữ liệu.

Trong cuộc họp công bố lợi nhuận tuần trước, CEO Safra Catz cho biết doanh thu hạ tầng đám mây của Oracle dự kiến sẽ tăng 77%, đạt 18 tỷ USD vào năm tài khóa 2026 và có thể lên tới 144 tỷ USD vào năm 2030.

Yếu tố quan trọng thúc đẩy triển vọng này là sự tăng trưởng đột biến của khoản doanh thu tương lai đã được ký kết trong hợp đồng. Chỉ trong quý gần nhất, chỉ số này đã tăng 359% so với cùng kỳ, đạt 455 tỷ USD. Catz cho biết Oracle đã ký bốn hợp đồng trị giá hàng tỷ USD với ba khách hàng lớn trong quý vừa qua.

Brian White, nhà phân tích công nghệ tại Monness, Crespi, Hardt & Co, ví đây là giai đoạn “bắn cá trong thùng” đối với Oracle, khi nhu cầu về hạ tầng trung tâm dữ liệu trong ngành AI vượt xa nguồn cung. Ông nhận định: “Oracle đang sống trong giấc mơ AI”.

Mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với OpenAI đã giúp Oracle khẳng định vị thế trong không gian điện toán AI. Tháng 1 vừa qua, Ellison thông báo Oracle sẽ tham gia sáng kiến Stargate trị giá 500 tỷ USD nhằm xây dựng thêm hạ tầng AI tại Mỹ.

Oracle thậm chí còn có lợi thế so với những “ông lớn” khác như Google hay Microsoft. Trong khi các đối thủ đang xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn của riêng mình – điều chiếm dụng đáng kể tài nguyên trung tâm dữ liệu – Oracle lại tập trung vào mảng cho thuê, từ đó có nhiều công suất hơn để cung cấp cho khách hàng. “Điều đó vừa có lợi cho công ty, vừa có lợi cho toàn bộ hệ sinh thái AI”, Yang đánh giá.

Song song, mảng kinh doanh cốt lõi của Oracle – cơ sở dữ liệu và phần mềm – vẫn tăng trưởng ổn định, mang lại nguồn tiền để hãng tiếp tục đầu tư khổng lồ vào trung tâm dữ liệu. Chỉ riêng quý I, Oracle đã chi hơn 27 tỷ USD cho vốn đầu tư.

Theo Daniel Morgan, các mảng trụ cột này tạo ra khoảng 70% doanh thu cho Oracle. “Nếu họ có thêm thành công trong lĩnh vực hạ tầng dữ liệu và dịch vụ đám mây, thì đó chỉ là ‘lớp kem trên chiếc bánh’. Oracle không phụ thuộc hoàn toàn vào nó”.

Thách thức còn ở phía trước

Dù triển vọng sáng sủa, để duy trì tốc độ tăng trưởng, Oracle vẫn cần các công ty AI tiếp tục chi mạnh cho sức mạnh tính toán. Một số chuyên gia đã bắt đầu hoài nghi về hiệu quả của những khoản đầu tư khổng lồ này.

“Chúng tôi thấy kịch bản trong đó tổng nhu cầu AI có thể thấp hơn kỳ vọng,” Yang cảnh báo. “Nếu điều đó xảy ra, Oracle sẽ chịu tác động nặng nề hơn ba ‘hyperscaler’ lớn còn lại, bởi công ty vẫn là một người chơi tương đối nhỏ trong toàn hệ sinh thái. Nếu AI không mở rộng nhanh như dự đoán, thì các hợp đồng RPO có thể không đạt quy mô như hiện nay”.

Từ một “người đến sau” trong cuộc chơi đám mây, Oracle nay đang trở lại mạnh mẽ, trở thành nhân tố không thể thiếu trong kỷ nguyên AI. Thành công này không chỉ đến từ chiến lược hợp tác khôn ngoan, mà còn nhờ vào sự kiên trì duy trì những mảng kinh doanh cốt lõi, để có nguồn lực đầu tư dài hạn. Với những gì đang diễn ra, Oracle – từng bị xem là nhàm chán – nay lại đang trở thành một trong những cái tên “ngầu” nhất của thung lũng Silicon.