‘Sang tay’ gói thầu A5 cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi: Bộ bảo 'có', VEC nói ‘chưa đủ cơ sở’

Bộ chỉ rõ sai phạm

Theo tìm hiểu của VietnamFinance, dù công ty Posco Engineering & Construction Co.,Ltd (POSCO E&C) là đơn vị nhà thầu quốc tế trúng thầu, nhưng họ không đưa nhân lực, máy móc thi công mà thuê toàn bộ 100% nhà thầu phụ của Việt Nam.

Một lưu ý nữa, đó là nhà thầu POSCO E&C đã trúng thầu theo hình thức đấu thầu cạnh tranh quốc tế bằng nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB), với tổng giá trị hợp đồng lên tới 1.400 tỷ đồng. Gói thầu A5 là một trong 13 gói thầu xây lắp chính của dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.

Sau khi trúng thầu, POSCO E&C không thi công mà ký hợp đồng thuê thầu phụ (ban đầu số thầu phụ được VEC chấp thuận là 11 đơn vị). Trong đó, có 8 đơn vị là nhà thầu phụ về thi công xây lắp, 3 đơn vị là nhà thầu phụ về phòng thí nghiệm hiện trường, quan trắc môi trường và khoan khảo sát, với tổng giá trị giao thầu là 800,9 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đáng chú ý, sau khi triển, phần việc chính tại gói thầu A5 là thi công các cầu chính do nhà thầu POSCO E&C đảm nhiệm thì đơn vị này lại tiếp tục “sang tay” cho liên danh Thiên Ân – Vinaconex (các đơn vị trong nước) với giá hơn 597 tỷ đồng…

Sau đó, công ty Thiên Ân– Vinaconex không đủ năng lực nên liên danh nhà thầu này dừng thi công gói thầu A5. Và, công ty Posco lại tiếp tục chia nhỏ nhiều hạng mục và mời các đơn vị khác vào thi công… Tổng số thầu phụ lên tới 17 nhà thầu chứ không phải 11 thầu phụ như VEC phê duyệt ban đầu.

Tại biên bản thanh tra số 39/BBtr-T1 ngày 12/4/2017, trưởng đoàn thanh tra bộ GTVT ông Lê Văn Doãn chỉ rõ:

“Sau khi ký hợp đồng với chủ đầu tư, Công ty POSCO E&C không thực hiện thi công mà thuê thầu phụ 100% toàn bộ công việc. Thậm chí, POSCO E&C còn ký hợp đồng với nhà thầu phụ trước khi được chủ đầu tư chấp thuận”.

“Nghiêm trọng hơn, sau khi ký hợp đồng với đơn vị thầu phụ, nhà thầu chính ký điều chỉnh phạm vi công việc, giá trị hợp đồng nhưng vẫn chưa báo cáo tư vấn giám sát và chủ đầu tư”, văn bản nêu rõ.

VEC giải trình “lấp liếm”?

Lý giải về việc bác bỏ thông tin trên, lãnh đạo VEC cho rằng: Nhà thầu phụ công ty cổ phần hợp tác Thiên Ân và Vinaconex.,JSC được VEC chấp thuận làm thầu phụ với giá trị tạm tính là 542,94 tỷ đồng thi công toàn bộ hạng mục cầu thuộc gói thầu A5.

Trong quá trình thi công, nhà thầu công ty Thiên Ân và Vinaconec.,JSC đã không đáp ứng được yêu cầu công việc nên phần khối lượng này đã được POSCO giao lại cho đơn vị khác thi công và được VEC chấp thuận cho 2 đơn vị thay thế là xí nghiệp Cầu 17 với giá trị 259,3 tỷ đồng (thi công phần kết cấu phần dưới mố A1 đến trụ P10 và kết cấu nhịp dầm cầu Trà Khúc); Công ty cổ phần Xây dựng công trình 510 với giá trị 46,67 tỷ đồng (thi công các cầu OP24A, OP25, ORB28A, CB38).

Lãnh VEC cho biết, trên thực tế, các nhà thầu quốc tế sang thực hiện thi công các công trình tại Việt Nam thường huy động các nhân sự từ chính quốc để thực hiện công tác quản lý chung, quản lý về tiến độ, chất lượng cho công trình nhằm mục tiêu đảm bảo tiến độ, chất lượng và đảm bảo nguồn tài chính thực hiện công trình...

Tuy nhiên, trao đổi với VietnamFinance, nhiều chuyên gia giao thông đặt câu hỏi: "Sau khi trúng thầu tại sao nhà thầu quốc tế lại thuê toàn bộ thầu phụ trong nước, vậy họ làm gì, hay chỉ đứng khâu trung gian?"

"Mặt khác, từ ngày 8/4/2015 đến ngày 29/2/2016, nhà thầu chính là công ty POSCO E&C đã ký hợp đồng với 17 nhà thầu phụ ở Việt Nam giao việc thi công 100% các nội dung thuộc gói thầu A5 điều này VEC có biết không và tại sao không “tuýt còi”?

Ngoài ra, công ty POSCO E&C ngang nhiên ký hợp đồng kinh tế số 2015-CF-0040 với liên danh Thiên Ân - Vinaconex.,JSC vào ngày 8/4/2015 khi chưa được VEC chấp thuận. Phải chờ đến 19 ngày sau đó, VEC mới có văn bản số 893/VEC-QLTC chấp thuận vào ngày 27/4/2015. Phải chăng lãnh đạo VEC đã k“lấp liếm” đi nhưng sai phạm này?

Một số chuyên gia kiến nghị, các cơ quan chức năng vào cuộc để làm sáng tỏ vấn đề trên, tránh tình trạng nhà thầu quốc tế trúng thầu, rồi “sang tay” cho các nhà thầu nội. 

Điều này cũng dấy lên những câu hỏi: tại sao tuyến cao tốc 34.000 tỷ đồng này vừa thông xe đã hỏng?