Sáng 7/7, tại trụ sở UBND huyện Mỹ Đức đã diễn ra buổi công bố Dự thảo kết luận thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng đất khu sân bay Miếu Môn, xã Đồng Tâm.
Tham dự buổi công bố có Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung, lãnh đạo Thành ủy Hà Nội, đại diện các cơ quan Trung ương như Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên - Môi trường, Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại diện UBND huyện Mỹ Đức, UBND xã Đồng Tâm và đại diện người dân xã Đồng Tâm, cũng như cá nhân, tổ chức khác có liên quan.
Ông Nguyễn An Huy, Phó chánh thanh tra thành phố Hà Nội, Trưởng đoàn thanh tra, đọc Dự thảo kết luận thanh tra.
Sân bay Miếu Môn rộng 236,9ha - là đất quốc phòng
Theo đó, căn cứ vào kết quả kiểm tra, đo đạc mốc giới sân bay Miếu Môn ngày 21/6/2017, từ năm 1981 đến nay, toàn bộ đất sân bay Miếu Môn có các mốc giới bê tông cốt thép được cắm trên thực địa còn nguyên, là đất quốc phòng, do các đơn vị quốc phòng quản lý và sử dụng, có diện tích 236,9 ha - tăng 28,9ha so với diện tích 208ha ghi trong quyết định số 113 của Thủ tướng Chính phủ năm 1980.
Ông Nguyễn An Huy, Phó chánh thanh tra thành phố Hà Nội
Diện tích 28,9ha tăng thêm này chính là diện tích 31,9ha bị ảnh hưởng của thi công theo Quyết định 386-QĐ/UB ngày 10/11/1981 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình (cũ), thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ, không sản xuất nông nghiệp được và nằm trong quy hoạch giai đoạn 2 xây dựng sân bay Miếu Môn của nông trường quốc doanh Lương Mỹ đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh công binh (sau khi trừ đường giao thông 2,5ha và sai số đo đạc 0,5ha).
Trong diện tích 236,9 ha có 64,11 ha đất thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm (giảm 0,55ha so với diện tích đất 3 đơn vị đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh công binh trước đây do sai số đo đạc).
Nhiều đơn vị thực hiện không đúng quy định về quản lý đất đai
Theo quyết định số 386 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình (cũ), Bộ Tư lệnh công binh đã nhận bàn giao, đền bù 239,9ha đất, trong đó có 64,66ha đất thuộc địa giới xã Đồng Tâm do 3 đơn vị bàn giao (Hợp tác xã nông nghiệp Đồng Tâm 14,36ha, Xí nghiệp vôi đá Miếu Môn 3ha, Nông trường quốc doanh Lương Mỹ 14,3ha).
Trong quá trình quản lý, các đơn vị quốc phòng (Bộ Tư lệnh công binh 1981 - 1989, Lữ đoàn 28 - Quân chủng Phòng không Không quân 1989 đến nay) đã cắm mốc giới bê tông cốt thép tại thực địa, lập các sơ đồ các năm 1988 và 1992 (đã được các xã Trần Phú, Mỹ Lương thuộc huyện Chương Mỹ và xã Đồng Tâm thuộc huyện Mỹ Đức xác nhận không có tranh chấp) bản đồ hiện trạng sân bay Miếu Môn năm 2013 xây dựng các công trình phục vụ quốc phòng.
Tuy nhiên, khi nhận bàn giao 31,9ha đất bị ảnh hưởng của thị công do Nông trường quốc doanh Lương Mỹ bàn giao, các đơn vị quốc phòng đã không báo cáo Bộ Quốc phòng để báo cáo Thủ tướng quyết định; không thực hiện di dời 5 hộ được Ủy ban hành chính xã Đồng Tâm cho mượn đất để làm nhà ở và sản xuất trên đất quốc phòng từ trước năm 1980, để các hộ lấn chiếm, cho tặng, chuyển nhượng, xây dựng trái phép. Việc này là thiếu sót, buông lỏng quản lý đất quốc phòng.
Mặt khác, việc các đơn vị quốc phòng kí hợp đồng giao khoán hàng năm với UBND xã Đồng Tâm để xã giao các đội sử dụng vào mục đích nông nghiệp cũng được Thanh tra Thành phố xác định là không đúng quy định (từ năm 2012 không giao khoán nữa nhưng các hộ vẫn đang sản xuất nông nghiệp tại đây).
UBND xã Đồng Tâm vi phạm luật đất đai khi xác nhận hồ sơ thừa kế, chuyển nhượng của các hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng
Đối với Lữ đoàn 28, việc xác định diện tích đất sân bay đang quản lý là 239,2ha để xin Thành phố cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng lại trả lời với công dân là chỉ có 208ha là thiếu chính xác, không đúng với thực tế và hồ sơ quản lý đất đai do đơn vị quản lý.
Đối với UBND xã Đồng Tâm, việc để các hộ dân tự ý xây dựng trên đất quốc phòng và xác nhận hồ sơ thừa kế, cho tặng, chuyển nhượng của các hộ dân (trong các năm 2003 – 2010) là trái thẩm quyền, vi phạm pháp luật về quản lý đất đai.
Thanh tra Thành phố khẳng định: việc thực hiện các quyết định của các cấp có thẩm quyền về giải phóng mặt bằng, di dời các hộ dân đang sử dụng đất sân bay Miếu Môn thuộc địa phận xã Đồng Tâm năm 2016 là đúng thẩm quyền, đúng quy định pháp luật.
Tuy nhiên, do phương án bồi thường cho 14 hộ dân chưa làm rõ nguồn gốc đất, thời điểm sử dụng, thời điểm phát sinh công trình xây dựng, việc ăn ở của từng hộ, do đó UBND huyện Mỹ Đức và các ngành có liên quan đã thu hồi Dự thảo phương án bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng đã lập cho 14 họ trước đây.
Sự kiện tháng 2/2017, một số hộ dân tự ý tổ chức đo đạc, phân lô trên nền diện tích đất do Tập đoàn Viễn thông quân đội đang thực hiện dự án quốc phòng trong sân bay Miếu Môn – dù UBND xã Đồng Tâm đã thông báo đây là đất quốc phòng – được nhận định là "hành vi chiếm đất quốc phòng, coi thường pháp luật, vi phạm nghiêm trọng Khoản 1, Điều 12, Luật Đất đai 2013".
Đã xử lý 47 nội dung khiếu nại của công dân
Thanh tra Thành phố cho biết, từ tháng 12/2013 đến trước năm 2017, một số công dân khiếu nại 47 nội dung cán bộ xã Đồng Tâm vi phạm pháp luật trong quản lý đất đai (không liên quan đến sân bay Miếu Môn) đã được UBND huyện Mỹ Đức và UBND Thành phố giải quyết theo quy định.
Cụ thể, 19 cá nhân có sai phạm đã bị kỷ luật về Đảng với 8 người bị khai trừ, 6 người bị cảnh cáo, 5 người bị khiển trách .14 người bị kỉ luật về chính quyền (cảnh cáo 12 người, khiển trách 1 người và buộc thôi việc 1 người).
Công an huyện Mỹ Đức cũng khởi tố 14 bị can, bắt tạm giam 2 đối tượng để phục vụ công tác điều tra.
Thanh tra Thành phố cũng khẳng định không có việc UBND huyện Mỹ Đức bán 6,8ha đất thu lợi bất chính; không có việc sử dụng ngân sách để bồi thường cho 14 hộ dân như nội dung tố cáo của một số công dân.
Xã Đồng Tâm không có 59 ha đất nông nghiệp
Về xử lý kiến nghị, phản ánh của ông Lê Đình Kình và một số công dân xung quanh diện tích 28,7ha chênh lệch giữa quyết định số 5383 ngày 20/10/2014 của UBND thành phố Hà Nội với quyết định 113 ngày 14/4/1980 của Thủ tướng, Thanh tra Thành phố cho biết, đã làm rõ diện tích chênh lệch 28,7ha chính là diện tích 31,9ha bị ảnh hưởng của thi công thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ nằm trong quy hoạch giai đoạn 2 sân bay Miếu Môn.
Thanh tra Thành phố xác định: không có 59ha đất nông nghiệp xứ đồng Sênh như công dân nêu; diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm chỉ có 64,11ha – là đất quốc phòng; đề nghị trả tiền bồi thường về đất khi giải phóng mặt bằng 14 hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng là không có cơ sở.