Phát biểu trong một cuộc họp báo kết thúc chuyến thăm 4 ngày tại Bắc Kinh, bà Yellen khẳng định rằng Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ không cho phép lặp lại "cú sốc Trung Quốc" vào đầu những năm 2000, khi làn sóng hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã phá hủy khoảng 2 triệu việc làm trong lĩnh vực sản xuất của Mỹ.
Tuy nhiên, bà không đe dọa các mức thuế mới hoặc các hành động thương mại khác nếu Bắc Kinh tiếp tục hỗ trợ lớn cho xe điện (EV), pin, tấm pin mặt trời và các hàng hóa năng lượng xanh khác.
Trong chyến thăm Trung Quốc lần này, bà Yellen liên tục đưa ra phàn nàn rằng việc đầu tư quá mức của Bắc Kinh đã tạo ra công suất nhà máy vượt xa nhu cầu trong nước, trong khi xuất khẩu các sản phẩm này tăng nhanh đe dọa các công ty ở Mỹ và các nước khác.
Bà cho biết một diễn đàn trao đổi mới được thành lập để thảo luận về vấn đề dư thừa năng lực sẽ cần thời gian để tìm ra giải pháp.
“Chúng tôi đã từng thấy câu chuyện này trước đây. Hơn một thập kỷ trước, sự hỗ trợ lớn của chính phủ Trung Quốc đã khiến thép của nước này có giá thấp tràn ngập thị trường toàn cầu và tàn phá các ngành công nghiệp trên toàn thế giới và ở Mỹ. Tôi đã nói rõ rằng Tổng thống Biden và tôi sẽ không chấp nhận thực tế đó nữa", bà Yellen tuyên bố cứng rắn.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ đã đề xuất một giải pháp ngắn hạn khả thi là Trung Quốc thực hiện các bước để thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng thông qua hỗ trợ cho các hộ gia đình và chuyển mô hình tăng trưởng ra khỏi đầu tư từ phía cung.
Bà Yellen đã trao đổi kỹ lưỡng về vấn đề này với Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và cũng đã gặp Bộ trưởng Tài chính Lan Foan vào ngày 7/4 và tiếp tục gặp Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) Pan Gongsheng và cựu Phó Thủ tướng Lưu Hạc vào ngày 8/4.
Trong một cuộc phỏng vấn của CNBC sau cuộc họp, bà Yellen cho biết bà "không suy nghĩ quá nhiều" về các biện pháp hạn chế thương mại đối với Trung Quốc cũng như những thay đổi trong môi trường kinh tế vĩ mô của nước này. Nhưng bà nhắc lại rằng bà sẽ không loại trừ việc áp thuế quan nếu cần thiết.
Trung Quốc không ngồi yên
Chia sẻ với truyền thông Trung Quốc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Liao Min cho hay Bắc Kinh “đã trả lời đầy đủ” các câu hỏi của Mỹ về tình trạng dư thừa công suất và bày tỏ “mối quan ngại sâu sắc” về những hạn chế mà Washington áp đặt đối với thương mại và đầu tư.
Ông Liao cho biết "lợi thế cạnh tranh hiện tại của Trung Quốc bắt nguồn từ thị trường quy mô lớn, hệ thống công nghiệp hoàn chỉnh và nguồn nhân lực dồi dào". Đồng thời ông chỉ trích "sự leo thang của các biện pháp bảo hộ xanh của một số nền kinh tế phát triển".
“Trung Quốc sẽ không ngồi yên và phớt lờ nó”, nhà lãnh đạo Trung Quốc nhấn mạnh thêm.
Hồi tháng 3, giới chức Trung Quốc cho hay chính phủ sẽ thực hiện các bước để hạn chế tình trạng dư thừa công suất trong công nghiệp nhưng Bắc Kinh cho rằng sự tập trung gần đây của Mỹ và châu Âu vào những rủi ro từ năng lực dư thừa của Trung Quốc là sai lầm.
Các quan chức Trung Quốc cho rằng những lời chỉ trích này đã đánh giá thấp sự đổi mới của các công ty ở Trung Quốc và phóng đại tầm quan trọng của sự hỗ trợ của nhà nước trong việc thúc đẩy tăng trưởng của họ.
Họ cũng cho rằng thuế quan hoặc các hạn chế thương mại khác sẽ tước đi các lựa chọn thay thế năng lượng xanh, chìa khóa để đáp ứng các mục tiêu về khí hậu toàn cầu của người tiêu dùng toàn cầu.
Bộ công nghiệp và công nghệ thông tin Trung Quốc cho hay việc hạn chế thương mại đối với xe điện của Trung Quốc sẽ trái với các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới.
Bộ này cũng cho biết thêm rằng họ cam kết hỗ trợ xuất khẩu xe điện và sẽ giúp "đẩy nhanh sự phát triển ra nước ngoài" của ngành, bao gồm lập kế hoạch vận chuyển và hậu cần cũng như hỗ trợ các công ty đổi mới và đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu.
Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao đã lên tiếng phản đối rõ ràng hơn trong cuộc họp bàn tròn với các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc ở Paris, nói rằng cáo buộc của Mỹ và châu Âu về công suất xe điện dư thừa của Trung Quốc là vô căn cứ.
Trong chuyến đi thảo luận về cuộc điều tra chống trợ cấp của Liên minh châu Âu, ông Wang cho biết, thay vì trợ cấp, các công ty xe điện của Trung Quốc dựa vào đổi mới công nghệ liên tục, hệ thống chuỗi cung ứng và sản xuất hoàn hảo cũng như cạnh tranh toàn diện trên thị trường.
Xem thêm >> Khủng hoảng bất động sản Trung Quốc: Thêm một ‘ông lớn’ nguy cơ thanh lý tài sản
