Trung Quốc xây siêu đập thủy điện gấp 3 lần Tam Hiệp: 'Bom nước' khiến láng giềng lo sợ

Mai Lý - 16/07/2023 15:17 (GMT+7)

(VNF) - Dự án siêu đập thủy điện Yarlung Tsangpo lớn gấp 3 lần đập Tam Hiệp có thể mang lại nguồn lợi khổng lồ cho Trung Quốc. Tuy nhiên, con đập khổng lồ cũng có thể dẫn đến nhiều rủi ro cho nước láng giềng khiến Ấn Độ và Bangladesh lo ngại.

VNF

Trung Quốc hiện đang đứng số 1 thế giới về thủy điện với số lượng đập thủy điện nhiều hơn tất cả các quốc gia khác cộng lại. Dẫu vậy, tham vọng về thủy điện của quốc gia tỷ dân này vẫn chưa dừng lại khi Trung Quốc đang bắt tay vào xây dựng siêu đập thủy điện đầu tiên tại sông Yarlung Tsangpo – một trong những con sông lớn và cao nhất trên thế giới.

Siêu dự án thủy điện này có công suất dự kiến 60 gigawatt, tạo ra lượng điện gấp ba lần so với đập Tam Hiệp – hiện là nhà máy thủy điện lớn nhất thế giới. Công trình này được kỳ vọng sẽ giúp Trung Quốc giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Sông Yarlung Tsangpo bắt nguồn từ dòng sông băng ở vùng hồ Manasarovar thuộc cao nguyên Tây Tạng. Yarlung Tsangpo chảy từ độ cao trên 5km, dọc theo “khe nứt” khổng lồ tạo ra bởi các mảng kiến tạo Á – Âu, cắt qua cao nguyên Tây Tạng trước khi gặp điểm giao nhau của dãy Himalaya, Nyenchen Tanglha và dãy núi Hengduan.

Khu vực xây dựng siêu đập thủy điện Yarlung Tsangpo

Trên đường đi của mình, sông Yarlung Tsangpo tại ra một hẻm núi có có độ sâu gấp đôi hẻm Grand Canyon ở Mỹ. Vào cuối những năm 1990, hẻm núi do sông Yarlung Tsangpo tạo ra được công nhận là hẻm núi sâu nhất thế giới. Theo các nhà khoa học, sông Yarlung Tsangpo sở hữu tiềm năng cực lớn do nằm ở khu vực địa chính trị, là thỏi nam châm hút các nhà xây dựng đập thủy điện ở Trung Quốc.

Chưa kể, khu vực xung quanh sông Yarlung Tsangpo có mật độ dân cư tương đối thưa thớt (khoảng 14.000 người) nên chi phí đền bù và nhân lực sẽ thấp hơn so với việc xây dựng nhà máy thủy điện ở những nơi đông dân. Trước đó, việc xây dựng đập Tam Hiệp đã buộc Trung Quốc phải di dời khoảng 1,4 triệu người.

Tuy nhiên, bên cạnh những nguồn lợi mà siêu đập thủy điện Yarlung Tsangpo mang lại, nó cũng được xem là một trong những dự án rủi ro nhất thế giới vì được xây dựng trong khu vực hoạt động địa chấn. Điều này có thể khiến siêu đập thủy điện này trở thành “quả bom nước” tiềm ẩn đối với cộng đồng dân cư ở hạ lưu Ấn Độ và Bangladesh, tờ Nikkei Asia nhận định.

Phía Đông Nam của cao nguyên Tây Tạng là nơi dễ xảy ra động đất do nó nằm trên đường đứt gãy địa chất, nơi các mảng kiến tạo Ấn Độ và Á – Âu va vào nhau. Vào năm 2008, trận động đất ở Tứ Xuyên, dọc theo vành đai phía Đông của cao nguyên Tây Tạng đã giết chết 87.000 người. Trận động đất này cũng dấy lên những lo ngại về hiện tượng địa chấn do hồ chứa nước (RTS) gây ra.

Siêu đập thủy điện Yarlung Tsangpo lớn gấp 3 lần đập Tam Hiệp

Một số nhà khoa học Trung Quốc và Mỹ đã tìm ra được mối liên hệ giữa trận động đất và đập Zipingpu của Tứ Xuyên. Họ cho rằng trọng lượng của hàng trăm triệu mét khối nước ở trong hồ chứa của đập có thể đã gây ra RST nghiêm trọng.

Ngay cả khi không có động đất, siêu đập thủy điện hiện tượng địa chấn do hồ chứa (RTS) có thể là mối đe dọa về nguy cơ lũ lụt ở hạ lưu. Chỉ 2 năm trước, khoảng 400 triệu người Trung Quốc đã đối mặt với nguy hiểm sau khi trận lũ lụt lịch sử khiến mực nước dâng cao, đẩy đập Tam Hiệp vào nguy cơ vỡ đập.

Tiến sĩ Vương Duy Lạc, chuyên gia nghiên cứu về đập Tam Hiệp nổi tiếng cho hay sức tàn phá của lũ lụt do vỡ đập mạnh gấp hàng chục lần lũ lụt tự nhiên. “Nó giống như một cơn sóng thần, có thể cuốn phăng nhà cửa ở những nơi nó đi qua và nhấn chìm chúng trong biển nước. Nếu đập vỡ, tất cả khu vực hạ nguồn sẽ bị nước lũ “nuốt chửng” hoàn toàn”, ông nói.

Dự án siêu đập thủy điện Yarlung Tsangpo có thể ảnh hưởng đến an ninh lương thực, nước

Đi cùng với nguy cơ tiềm ẩn sẽ là gánh nặng về môi trường. Dự án siêu đập thủy điện hiện tượng địa chấn do hồ chứa (RTS) có thể tàn phá môi trường khủng khiếp, ảnh hưởng trực tiếp đến Bangladesh ở cuối dòng sông. Những tác động tiêu cực đến môi trường cũng có thể sẽ ảnh hưởng khắp Tây Tạng, một trong những khu vực đa dạng sinh học nhất thế giới.

Sayanangshu Modak, thành viên cấp cao tại Quỹ Nghiên cứu Người quan sát với chuyên môn về quản lý nước xuyên biên giới và quản lý rủi ro lũ lụt cho biết siêu đập này có thể ảnh hưởng đến sinh thái của các vùng hạ lưu ở Ấn Độ. “Nhìn chung, các con sông có mô hình dòng chảy theo mùa. Thế nhưng khi bạn tạo ra một con đập lớn như vậy, dòng nước sẽ thay đổi theo ngày: lưu lượng nước sẽ tăng lên khi các tuabin hoạt động và dừng lại khi tuabin tắt khiến hệ sinh thái bị ảnh hưởng theo”, ông nhận định.

Nhiều chuyên gia cho rằng Ấn Độ và Bangladesh còn phải đối mặt với nguy cơ thiếu nước và thiếu lương thực, gây ra bởi dự án siêu đập thủy điện Yarlung Tsangpo. Theo nhiều nghiên cứu, việc kiểm soát và chuyển hướng dòng nước thông qua siêu đập có thể mang đến cho Trung Quốc khả năng “cắt đứt nguồn cung cấp lương thực cho nước láng giềng”. Nhiều người lo ngại tác động của một dự án như vậy có thể là mối nguy hiểm với an ninh nước và lương thực của Ấn Độ và Bangladesh, tờ Reuters chỉ ra.

Theo Nikkei Asia, Reuters
Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Đề xuất Ủy viên Bộ Chính trị được thuê biệt thự công vụ 450-500 m2

Đề xuất Ủy viên Bộ Chính trị được thuê biệt thự công vụ 450-500 m2

(VNF) - Thường trực Ban Bí thư, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư được bố trí cho thuê biệt thự công vụ, diện tích đất khuôn viên 450-500m2; kinh phí tối đa trang thiết bị nội thất là 350 triệu đồng.

Nhận diện Lý Hải Production: DN sản xuất series phim 'Lật mặt' giúp Lý Hải thành đạo diễn nghìn tỷ

Nhận diện Lý Hải Production: DN sản xuất series phim 'Lật mặt' giúp Lý Hải thành đạo diễn nghìn tỷ

(VNF) - Mới đây, Lý Hải dtrở thành đạo diễn Việt Nam tiếp theo có doanh thu 1.000 tỷ đồng. Đứng sau sự thành công này chính là Công ty TNHH Lý Hải Production - nhà sản xuất series phim 'Lật mặt'.

Đơn hàng mới tăng mạnh, DN kỳ vọng chu kỳ tăng trưởng mới

Đơn hàng mới tăng mạnh, DN kỳ vọng chu kỳ tăng trưởng mới

(VNF) - Theo Báo cáo Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của S&P Global, ngành sản xuất Việt Nam tăng trưởng trở lại trong tháng 4/2024, nhờ số lượng đơn đặt hàng mới tăng mạnh giúp sản lượng tăng trở lại.

Đề xuất quy định về áp dụng lãi suất đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam

Đề xuất quy định về áp dụng lãi suất đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam

(VNF) - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đang dự thảo Thông tư quy định về việc áp dụng lãi suất đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Hết tâm lý chờ đáy, nhà đầu tư sẵn sàng chi tiền mua bất động sản?

Hết tâm lý chờ đáy, nhà đầu tư sẵn sàng chi tiền mua bất động sản?

Nhà đầu tư đã thể hiện tâm lý tích cực hơn, nhưng giá bất động sản và mức lãi suất cho vay mua nhà thả nổi sau thời gian ưu đãi vẫn còn những

Bitcoin và ETF 'lên ngôi', sàn giao dịch hàng đầu nước Mỹ thu lợi nhuận trên 1 tỷ USD

Bitcoin và ETF 'lên ngôi', sàn giao dịch hàng đầu nước Mỹ thu lợi nhuận trên 1 tỷ USD

(VNF) - Sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase Global đã công bố lợi nhuận hơn 1 tỷ USD trong quý I, khi sự phấn khích xung quanh việc cấp phép ETF Bitcoin đã kích thích lượng giao dịch tiền điện tử tăng mạnh trong 3 tháng đầu năm.

IMF: Kinh tế Nga giảm xuống đáy trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 5 của ông Puin

IMF: Kinh tế Nga giảm xuống đáy trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 5 của ông Puin

(VNF) - Ước tính mới nhất từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho thấy tỷ trọng của nền kinh tế Nga trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu sẽ giảm trong nhiệm kỳ thứ 5 của Tổng thống Vladimir Putin và xuống mức thấp nhất kể từ khi Liên Xô tan rã.

Đón đọc Đặc san 'Toàn cảnh Tài chính số 2024' của Tạp chí Đầu tư Tài chính

Đón đọc Đặc san 'Toàn cảnh Tài chính số 2024' của Tạp chí Đầu tư Tài chính

(VNF) - Với chuyên đề đặc biệt mang tên “Bàn tròn AI”, Đặc san Toàn cảnh Tài chính số 2024 không chỉ kỳ vọng giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cách mà AI đang làm thay đổi ngành tài chính - ngân hàng mà rộng hơn là gợi mở cách tiếp cận, cách tư duy, cách hành động mới trong một thế giới mà AI thâm nhập ngày càng sâu vào đời sống con người.

'Mở đường' chấm điểm tín dụng

'Mở đường' chấm điểm tín dụng

(VNF) - Theo TS Châu Đình Linh, Giảng viên Trường Đại học Ngân hàng TP. HCM, hoạt động chấm điểm tín dụng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro vỡ nợ và hướng đến an toàn tín dụng.

Địa ốc Mai Viên: DN chỉ có 5 lao động, lãi đột biến gấp 14 lần

Địa ốc Mai Viên: DN chỉ có 5 lao động, lãi đột biến gấp 14 lần

(VNF) - Mặc dù tổng số lao động theo đăng ký chỉ là 5 người, nhưng Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Mai Viên (MVJ) lại trình diễn một màn kinh doanh ngoạn mục, đặc biệt là trong bối cảnh năm 2023 thị trường bất động sản gặp rất nhiều khó khăn.

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

(VNF) - Nằm trên trục cao tốc Bắc - Nam phía đông, tuyến cao tốc Cam Lộ - Hòa Liên có chiều dài 163km, trong đó, đoạn Cam Lộ - La Sơn dài khoảng 98,3km và đoạn La Sơn - Hoà Liên dài khoảng 64,9km.