Bó tay quyết toán dự án BOT?

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, các cơ quan của Bộ này gặp khó khăn trong việc xác định một số thông số tài chính trong giai đoạn vận hành dự án trong thanh lý, quyết toán hợp đồng dự án PPP do thiếu văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn đối với việc định kỳ xác nhận, quyết toán các chỉ tiêu tài chính trong giai đoạn vận hành dự án.

Những thông số khiến Bộ GTVT gặp khó là lãi suất vốn vay, lưu lượng, doanh thu, chi phí bảo dưỡng thường xuyên, chi phí sửa chữa định kỳ và đột xuất, chi phí tổ chức thu, giá trị tiền hoàn thuế giá trị gia tăng, các khoản thu khác của dự án. 

Tuy nhiên, Bộ Tài chính trong văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ đã khẳng định các quy định về xác định số liệu chi phí, doanh thu của dự án đã được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành và/hoặc thuộc thẩm quyền của Bộ GTVT.

Cụ thể, quy định về vốn vay của các dự án PPP đã được Bộ Tài chính quy định tại Thông tư 55 năm 2016 và Thông tư 75 năm 2017. Quy định về thuế giá trị gia tăng được thực hiện theo quy định hiện hành của nhà nước về pháp luật thuế giá trị gia tăng.

Còn thông số dự báo về lưu lượng, các khoản thu, doanh thu của dự án BOT ngành giao thông được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt tại quyết định đầu tư dự án, hồ sơ mời thầu, kết quả thương lượng và được quy định cụ thể trong hợp đồng ký giữa Bộ GTVT và nhà đầu tư.

Như vậy, các quy định liên quan đến thu chi, chi phí, doanh thu… là do Bộ GTVT và nhà đầu tư thỏa thuận trên cơ sở các quy định hiện hành. Vì thế, theo Bộ Tài chính, Bộ GTVT có trách nhiệm quy định các biện pháp cụ thể để thực hiện được yêu cầu quản lý và biện pháp thực hiện phải được quy định rõ trong hợp đồng dự án.

Đối với quy định bắt buộc phải có đơn vị thanh tra thuế thực hiện kiểm tra, xác nhận số liệu thu – chi doanh nghiệp dự án định kỳ hàng năm, Bộ Tài chính cho rằng điều này là không cần thiết.

Theo Bộ Tài chính, quy định của pháp luật không bắt buộc kiểm toán các chỉ tiêu tài chính phục vụ quyết toán hợp đồng dự án. Hoạt động của doanh nghiệp dự án PPP tuân thủ theo quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật doanh nghiệp, pháp luật về thuế. Doanh nghiệp dự án PPP được đối xử bình đẳng như các doanh nghiệp hoạt động trên các lĩnh vực khác; công tác thanh tra thuế đối với các doanh nghiệp dự án PPP được thực hiện theo quy định hiện hành.

Trước tình hình đó, mới đây Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ liên quan đến vướng mắc trên.

Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT nghiên cứu ý kiến của Bộ Tài chính để xử lý theo thẩm quyền những vướng mắc liên quan đến quyết toán hợp đồng PPP thuộc Bộ GTVT quản lý, phụ trách.

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và cơ quan liên quan rà soát, tổng hợp các vướng mắc về đầu tư theo hình thức PPP thời gian qua, kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.