Trong 10 tháng qua, Trung Quốc vươn lên trở thành nhà đầu tư thứ 2 về giá trị lẫn số lượng dự án vào Việt Nam, tương ứng 2,1 tỷ USD và 541 dự án, tăng lần lượt 169% và 83% so cùng kỳ.
Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ KH-ĐT), vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Trung Quốc duy trì tốc độ tăng trưởng tốt lên đến 17%, trong khi nhiều nước khác đang giảm.
| "Trung Quốc là quốc gia lớn mạnh về công nghệ, nhưng các nước luôn có cảm giác bất an với công nghệ giá rẻ, lạc hậu từ thị trường này. Nếu chúng ta tham rẻ mà mua, cũng là cách tiếp nhận công nghệ lạc hậu của nước ngoài vào Việt Nam". Chuyên gia môi trường Phan Văn Hiện |
Trong một báo cáo mới đây của Công ty cổ phần chứng khoán SSI về tình hình FDI tại Việt Nam cho thấy Hàn Quốc và Nhật Bản hiện là những nhà đầu tư lớn nhất của Việt Nam nhưng Trung Quốc và Hồng Kông mới đang có tốc độ đầu tư vào Việt Nam tăng tốc đáng kể.
Tổng giá trị FDI còn hiệu lực của Hàn Quốc và Nhật Bản tính đến cuối tháng 10 năm nay là 66 tỉ USD và 59 tỉ USD, bỏ xa Hồng Kông 22,3 tỷ USD và Trung Quốc 15,8 tỷ USD. Song vốn FDI của Trung Quốc và Hồng Kông lại đang tăng mạnh tại Việt Nam. Cụ thể, tăng trưởng giá trị FDI còn hiệu lực tính từ đầu năm đến cuối tháng 10 của Hàn Quốc là 6,5% và Nhật Bản 3,3%. Trong khi đó, tăng trưởng của FDI Trung Quốc lên đến 18,5% và Hồng Kông 12,7%.
Nhận xét xu hướng đầu tư từ Trung Quốc và Hồng Kông tăng nhanh là một tín hiệu tích cực, tuy nhiên báo cáo của SSI nhấn mạnh, thương chiến Mỹ - Trung là một trong những lý do thúc đẩy dòng vốn FDI từ Trung Quốc vào Việt Nam, còn một nguyên nhân khác đáng cảnh báo, đó là yếu tố môi trường.
“Các quy định ngày một khắt khe về môi trường tại Trung Quốc chắc chắn đang tác động đến việc dịch chuyển sản xuất của doanh nghiệp Trung Quốc sang các quốc gia lân cận”, báo cáo nêu. Đơn cử, ngành xi măng của Trung Quốc vốn có sản lượng rất lớn, lên đến 2 tỷ tấn, tuy nhiên nước này đang hạn chế các nhà máy sản xuất xi măng công suất nhỏ, gây ô nhiễm môi trường. Báo cáo cho rằng, chính chính sách giảm đầu tư các ngành nghề gây ô nhiễm môi trường của Trung Quốc góp phần không nhỏ trong việc gia tăng vốn FDI Trung Quốc tại Việt Nam.
Thực tế, một loạt dự án lớn của Trung Quốc vào Việt Nam được cấp giấy phép đầu tư khoảng trong 4 tháng đầu năm nay đều là các ngành có nguy cơ ô nhiễm môi trường rất cao như dự án hóa chất dệt nhuộm Huanyu (60 triệu USD, cấp phép tháng 1), lốp Advance (214 triệu USD, tháng 2), lốp xe Radian toàn thép ACTR (280 triệu USD, tháng 4).
Đó là chưa kể nhiều dự án sản xuất dệt nhuộm, điện than, bao bì của Trung Quốc đã được cấp phép trong vài năm trở lại đây.
Không chỉ gia tăng các dự án có nguy cơ ô nhiễm cao, nguy cơ công nghệ, máy móc lạc hậu, cũ từ Trung Quốc tràn vào Việt Nam theo đường dịch chuyển đầu tư này cũng rất lớn. Theo Tổng cục Thống kê, thị trường hàng hóa nhập khẩu 10 tháng của cả nước, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất vào Việt Nam với kim ngạch đạt 62 tỷ USD, tăng hơn 16% so với cùng kỳ năm trước. Nhóm hàng nhập khẩu máy móc, thiết bị của cả nước trong 9 tháng đạt 26,9 tỷ USD, tăng 12%.
Đáng lưu ý, số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy nhóm hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng Việt Nam nhập từ Trung Quốc là chính, tăng hơn 27% với 10,6 tỷ USD trong 9 tháng qua.
Nhóm hàng nhập khẩu lớn thứ hai cũng từ thị trường này tăng mạnh là máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng hơn 56% với trên 9 tỷ USD. Nhóm nguyên phụ liệu cho ngành dệt may, da giày của Việt Nam cũng nhập khẩu nhiều nhất từ Trung Quốc với 8,5 tỷ USD trong 9 tháng, tăng hơn 9%. Trong 10 tháng của năm nay, nhập siêu với Trung Quốc đã lên đến 29,5 tỷ USD, tăng 48% so cùng kỳ.
Chuyên gia môi trường Phan Văn Hiện (Viện Khoa học công nghệ và quản lý môi trường) cho rằng nguy cơ khiến Việt Nam bị lựa chọn trở thành bến đỗ cho công nghệ lạc hậu từ Trung Quốc đã được cảnh báo từ lâu.
Với số liệu nhập khẩu nhóm hàng máy móc linh kiện từ Trung Quốc tăng vọt lên đến 56%, chuyên gia này nói: “Không còn cảnh báo nữa mà đã là hiện thực rồi đấy. Chính sách thu hút FDI thế hệ mới của chúng ta phát huy đến đâu để lượng máy móc khổng lồ “sơ tán” về Việt Nam như vậy? Trung Quốc là quốc gia lớn mạnh về công nghệ, nhưng các nước luôn có cảm giác bất an với công nghệ giá rẻ, lạc hậu từ thị trường này. Nếu chúng ta tham rẻ mà mua, cũng là cách tiếp nhận công nghệ lạc hậu của nước ngoài vào Việt Nam”.
Theo chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Trí Hiếu - Cố vấn HĐQT Ngân hàng thương mại cổ phần Quốc Dân, thương chiến Mỹ - Trung đã tác động làm kinh tế Trung Quốc suy giảm, có hiện tượng các doanh nghiệp rời Trung Quốc sang các khu vực khác như Việt Nam. Đây là một tín hiệu tốt nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.
TS Hiếu bổ sung: “Công nghệ lạc hậu không những từ Trung Quốc mà còn từ các nước khác, thay vì phải thải loại sẽ nhập vào Việt Nam. Điều này gây ra nhiều mối nguy hại. Đầu tiên là sản phẩm được sản xuất khó cạnh tranh trên thị trường thế giới, sử dụng nhiều lao động, tạo nhiều chất thải gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến các vấn đề xã hội”.
TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng Chính phủ nên có tiêu chí cụ thể xét duyệt các dự án đầu tư nước ngoài vào Việt Nam có lợi cho xuất khẩu, chuyển giao công nghệ, tạo việc làm. “Công nghệ chuyển giao phải là công nghệ hiện đại, không thể là máy móc đã khấu hao xong. Hoặc có nhà đầu tư đem đến công nghệ rất hiện đại nhưng chỉ xem Việt Nam là nơi gia công và không chịu chuyển giao. Quan điểm của tôi là không phân biệt dòng vốn đầu tư nào, nhưng với các quốc gia có nguy cơ đầu tư những dự án FDI gây ô nhiễm môi trường lớn thì cần hết sức cân nhắc”, ông Hiếu đề xuất.
Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành, nguyên Viện phó Viện Quản lý kinh tế T.Ư, cho rằng để “lọc” được các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, các địa phương cần lưu ý 3 yếu tố: Kiến thức và nhận thức về công nghệ của dự án, hiệu quả giá trị gia tăng dự án mang lại và yếu tố thân thiện môi trường phải đặt lên hàng đầu. Thứ hai là ngoài các đánh giá về tác động đến kinh tế, tài chính, xã hội... mà dự án mang lại, phải chú trọng các tiêu chí, tiêu chuẩn công nghệ dự án mang lại.
“Điều này nghe vậy nhưng không đơn giản. Đa số các dự án FDI gây ô nhiễm môi trường trầm trọng sau thời gian hoạt động do công tác tiền kiểm của chúng ta đã yếu, hậu kiểm lại không có hoặc thiếu. Thế nên, yếu tố thứ ba là giám sát đầu tư, bảo đảm môi trường đầu tư thông thoáng nhưng phải chặt chẽ; việc phân cấp, phân quyền trong quản lý thế nào để minh bạch là rất quan trọng”, TS Võ Trí Thành nói.
| Theo ông Võ Trí Thành, chúng ta đã có Nghị quyết 50 của Bộ Chính trị về thu hút FDI chuyển từ lượng sang chất. Hiểu một cách nôm na là bản chất của mỗi dự án đầu tư vào VN phải có hiệu quả theo xu hướng tiến bộ, không chỉ là câu chuyện tạo công ăn việc làm. Điều quan trọng, thu hút FDI thế hệ mới là công nghệ hiện đại, phản ánh đúng xu hướng mới là dự án phải thân thiện với môi trường, có tác động lan tỏa tốt. Thế nên, vấn đề là các địa phương và cả Chính phủ vượt qua áp lực tăng trưởng thế nào, bám sát nghị quyết mà làm trước hết. |
Xem thêm >> Nhiều khoản chi mờ ám và nguy cơ thất thoát vốn nhà nước tại Hadico?
Tags:
(VNF) - Thủ tướng khẳng định mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam là có nền tảng, có dư địa và khả thi. Trên cơ sở đó, Chính phủ quyết tâm thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, tăng tốc phục hồi và hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao gắn với phát triển bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Bộ Công an đã kê biên tổng cộng 6 bất động sản, với tổng diện tích hơn 12.000m2 của cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong.
(VNF) - Từ chỗ quen với lối sản xuất tự cung tự cấp, vật đổi vật, nhiều phụ nữ Cơ Tu ở các xã miền núi phía Tây TP. Đà Nẵng đã mạnh dạn thay đổi tư duy, học cách làm ăn, tham gia thị trường và tiếp cận kinh tế số, vươn lên thoát nghèo.
(VNF) - Hàng chục nghìn hồ sơ tại Cục An toàn thực phẩm bị “bôi trơn” gần 100 tỷ đồng, trong đó nguyên Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong chiếm đoạt gần 44 tỷ đồng.
(VNF) - Tại phiên xét xử phúc thẩm cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan được Viện kiểm sát đề nghị giảm án 24-30 tháng tù về tội Nhận hối lộ (án sơ thẩm tuyên 14 năm tù).
(VNF) - Ông Nguyễn Thanh Phong, cựu Cục trưởng An toàn thực phẩm Bộ Y tế, bị cáo buộc để chuyên viên nhận tiền khi xét hồ sơ công bố sản phẩm, tổng 95 tỷ đồng.
(VNF) - Tối 15/12, tại Cung Điền kinh Hà Nội, UBND TP. Hà Nội long trọng tổ chức Lễ khai mạc Đại hội Thể dục thể thao (TDTT) Thủ đô lần thứ XI năm 2025 - sự kiện thể thao quy mô lớn nhất của Thủ đô, được tổ chức 4 năm một lần, thu hút sự quan tâm của đông đảo cán bộ, nhân dân và người yêu thể thao cả nước.
(VNF) - Liên quan vụ án tiền số AntEx thuộc hệ sinh thái của Công ty NextTech gồm có 35 doanh nghiệp, ông Nguyễn Hòa Bình (thường gọi là Shark Bình) mới bị khởi tố thêm tội trốn thuế.
(VNF) - Sau khi Thanh tra Chính phủ chỉ ra những sai phạm tại dự án trụ sở mới Bộ Ngoại giao, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Bộ Công an đang nghiên cứu, xác minh.
(VNF) - Sau khi khởi tố, cơ quan điều tra đang phối hợp cơ quan chuyên môn giám định các sản phẩm của Mailisa còn vợ chồng chuỗi thẩm mỹ viện này cũng đã giao nộp 300 tỷ đồng khắc phục hậu quả vụ án.
(VNF) - "Mr Hunter" Lê Khắc Ngọ - nghi phạm cầm đầu đường dây lừa đảo hơn 5.300 tỷ đồng cùng Mr Pips, đã bị dẫn độ từ Philippines về nước.
(VNF) - Ngày 15/12, sân bay Long Thành đã chính thức đón tàu bay thương mại đầu tiên hạ cánh do Vietnam Airlines thực hiện.
(VNF) - Cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc (cũ) Hoàng Thị Thúy Lan đưa ra nhiều tình tiết để xin giảm nhẹ hình phạt, trong đó 'hoàn cảnh gia đình rất khó khăn.
(VNF) - Hà Tĩnh, nơi nhiều vùng biển bãi ngang và miền núi còn đối mặt với nghèo đa chiều, các chương trình giảm nghèo đang chuyển hướng mạnh sang nâng cao dân trí, dạy nghề và hỗ trợ sinh kế thực chất. Những lớp học cộng đồng, khóa đào tạo nghề gắn với doanh nghiệp và các mô hình hỗ trợ vốn – kỹ thuật đã mở ra cơ hội mới cho phụ nữ, lao động nghèo và đồng bào vùng khó.
(VNF) - Chiều nay, chuyến bay kỹ thuật sử dụng máy bay Boeing 787 của Vietnam Airlines sẽ hạ cánh xuống sân bay Long Thành để thực hiện thử tải, đánh dấu bước kiểm tra quan trọng trước khi sân bay này chính thức đón các chuyến bay chở khách đầu tiên vào ngày 19/12.
(VNF) - Mô hình "nâng cao nhận thức - chuyển đổi thói quen - ứng dụng số” không chỉ giúp hơn 200 hộ nông dân Tây Nguyên cải thiện kỹ thuật sản xuất, tăng thu nhập và tiếp cận thị trường quốc tế, mà còn trở thành điểm sáng về trao quyền kinh tế cho phụ nữ và người dân tộc thiểu số.
(VNF) - Theo TS Lê Duy Bình, dù duy trì được ổn định vĩ mô và nhiều động lực tăng trưởng mới đã manh nha hình thành song kinh tế Việt Nam vẫn cần tăng tốc chuyển đổi mô hình, nâng cao năng suất và giá trị gia tăng để tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu tăng trưởng cao, bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Sau một ngày thi đấu sôi nổi, Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khép lại thành công vào tối 13/12 tại sân bóng Nguyên Dương (Hà Nội). Giải đấu tiếp tục khẳng định vị thế là sân chơi thể thao truyền thống, giàu ý nghĩa dành riêng cho cộng đồng những người làm báo đang công tác tại Hà Nội và các tỉnh, thành.
(VNF) - Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 3 người liên quan Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung để điều tra về hành vi "Trốn thuế".
(VNF) - Chủ tiệm vàng Kim Chung bị khởi tố trốn thuế hàng nghìn tỷ; “nữ đại gia” Phạm Mỹ Hạnh lừa đảo góp vốn trồng sâm Ngọc Linh, chiếm đoạt hơn 850 tỷ đồng; đồng thời, Chủ tịch Công ty Công nghệ NhoNho đang bị truy nã đặc biệt.
(VNF) - Sáng 13/12, tại sân bóng Nguyên Dương (phường Đại Mỗ, TP. Hà Nội), Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khai mạc trong không khí sôi nổi, đoàn kết của những người làm báo, bất chấp điều kiện thời tiết mưa lạnh đặc trưng của mùa đông Hà Nội.
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nhận định hệ thống ngân hàng không thể mở rộng mãi, việc tăng cung tín dụng quá mức cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số nhưng lạm phát cao thì con số tăng trưởng đó sẽ không còn nhiều ý nghĩa.
(VNF) - Ngày 12/12, TAND TP. HCM đã tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC) và các đồng phạm trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
(VNF) - Trường hợp phát hiện vi phạm, không đúng đối tượng, không đảm bảo điều kiện về thu nhập, nhà ở xã hội sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật; nếu đã thực hiện mua - bán sẽ bị thu hồi căn hộ.
(VNF) - Bộ Công an quyết định truy nã đặc biệt nguy hiểm đối với bị can Hoàng Bá Nghị, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Công nghệ NhoNho.
(VNF) - Thủ tướng khẳng định mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam là có nền tảng, có dư địa và khả thi. Trên cơ sở đó, Chính phủ quyết tâm thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, tăng tốc phục hồi và hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao gắn với phát triển bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài 121km, phân kỳ thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư gần 23000 tỷ đồng và dự kiến thông tuyến vào ngày 19/12 tới đây.
