Tại cuộc tọa đàm “Chung cư mini biến tướng - Để an toàn cho người dân”, ông Nguyễn Mạnh Khởi - Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho hay, về nhà ở, theo quy định có 2 loại: nhà riêng lẻ và chung cư.
Từ 2005, Luật Nhà ở đã quy định 2 loại hình nhà này. Tên gọi “chung cư mini” không có trong luật. Luật Xây dựng quy định nhà dưới 7 tầng thì hộ gia đình cá nhân được cấp giấy phép xây dựng nhà riêng lẻ. Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở quy định chặt chẽ các điều kiện, quy chuẩn, tiêu chuẩn về căn hộ.
“Loại hình riêng lẻ nhiều tầng, một thời gian dài đã đáp ứng nhu cầu của những đối tượng như học sinh, sinh viên, công nhân. Họ là những người chưa đủ tài chính nên họ mua, thuê chung cư mini bởi diện tích, giá cả vừa phải”, ông Khởi nói.
Theo ông Khởi, năm 2015, Chính phủ có báo cáo đánh giá về loại hình căn hộ này gửi Quốc hội và sau đó được đưa vào Luật Nhà ở năm 2015. Chính phủ ban hành Nghị định 99, để hướng dẫn thi hành. Các quy chuẩn, tiêu chuẩn nhà ở đã được quy định chặt chẽ. Nhà ở riêng lẻ dù xây phòng hay không đều phải đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định. Trong vụ cháy vừa qua, giấy phép cho xây 70% thì chủ nhà xây 100%. Vấn đề này lại liên quan đến thực thi pháp luật.
“Như thế, đến thời điểm hiện nay, các quy chuẩn, tiêu chuẩn đều đã có. Vấn đề là quy định đã đủ chưa hay cần bổ sung một số quy định”, ông Khởi nói.
Theo đại diện Bộ Xây dựng, trong xây dựng nhà ở có 2 quy định. Thứ nhất, xây dựng với nhà chung cư và nhà riêng lẻ. Thứ hai là quản lý vận hành.
Theo quy định, chung cư được xây dựng từ 2 tầng, có từ 2 căn hộ trở lên. Tuy nhiên, lâu nay nó vẫn được hiểu là nhà riêng lẻ nên bỏ qua khâu vận hành. Từ tháng 6/2020, Bộ Xây dựng đã có văn bản đôn đốc các địa phương yêu cầu kiểm tra, rà soát nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ.
Bộ Xây dựng được Chính phủ giao chủ trì xây dựng dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở. Trong đó, Bộ đề xuất, khi xây dựng căn hộ chung cư phải đáp ứng các tiêu chí, bao gồm cả PCCC; xây dựng phải có sở hữu chung, sở hữu riêng; bắt buộc phải có giấy phép xây dựng trong mọi tình huống; giao cho UBND cấp tỉnh quy định hệ thống hạ tầng giao thông để PCCC có thể vào được; được cấp giấy với từng căn hộ; nếu xây dựng từ 20 căn hộ trở lên phải lập dự án đầu tư, như một dự án bình thường.
Gần đây sau vụ cháy, có nhiều quan điểm về căn hộ mini, cũng có nhiều ý kiến trái chiều. Bộ Xây dựng cho rằng nếu xây căn hộ để bán thì phải lập dự án để thể hiện trách nhiệm, không phân biệt quy mô, số căn. Khi bán phải thực hiện theo Luật Kinh doanh bất động sản. Ngoài ra, hồ sơ, giấy phép xây dựng phải thể hiện rõ được xây bao nhiêu căn hộ, bao nhiêu tầng, mỗi tầng bao căn, mỗi căn bao nhiêu mét. Hiện Bộ đang soạn báo cáo để gửi sang Quốc hội.
“Cuối cùng là người dân, không thể bắt họ phải thế này hay thế khác mà nhà nước phải tạo ra hành lang pháp lý để người dân nhìn rõ, đồng thời, nâng cao ý thức PCCC, các kỹ năng phòng chống thiên tai cho người dân”, ông Khởi nói.
