Đặt 'nhầm' trạm BOT Bắc Thăng Long 10 năm: Kéo dài thêm sẽ gây bất ổn
Lê Hữu Việt -
27/12/2018 08:38 (GMT+7)
Chuyên gia cho rằng với các trạm thu phí BOT đường bộ đặt sai vị trí dự án, như trạm BOT Bắc Thăng Long - Nội Bài cần di chuyển về đúng nơi nó nên đặt. Trách nhiệm này trước hết thuộc về Bộ GTVT.
Đặt 'nhầm' trạm BOT Bắc Thăng Long 10 năm
Quá nhiều bất cập
Cùng với trạm thu phí BOT Bắc Thăng Long - Nội Bài bị lái xe tập trung phản đối, trước đó, có 3 trạm BOT khác bị lái xe phản đối quyết liệt vì cho rằng nơi đặt trạm chưa hợp lý. Tới nay, các trạm này cũng chưa thể hoạt động lại, gồm: BOT Cai Lậy (Tiền Giang), Tân Đệ (Thái Bình), Mỹ Lộc (Nam Định). Trong số các trạm trên, trạm Tân Đệ sẽ được di dời về đường tránh Đông Hưng (Thái Bình), những trạm còn lại chưa có hồi kết.
Trao đổi với PV Tiền Phong sáng 26/12, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng, trong 10 năm trở lại đây, do ngân sách nhà nước khó khăn, vốn cho đầu tư hạ tầng giao thông thiếu nên phải đẩy mạnh hợp tác công - tư (PPP), trong đó có BOT. Sau thời gian ồ ạt làm đường BOT, nay phát sinh hàng hoạt vấn đề. Những vấn đề phát sinh trong BOT giao thông, đặc biệt khi lái xe phản đối trạm thu phí, do cách làm chưa tốt từ đầu.
Theo đó, gần như toàn bộ dự án BOT giao thông đều được chỉ định thầu với nhà đầu tư, dẫn tới không cạnh tranh, thiếu minh bạch và không loại trừ “lợi ích nhóm”. Từ đó dẫn tới dự án tính mức đầu tư không sát, hầu hết đều tính giá cao hơn thực tế, điều này đã được kiểm toán, thanh tra chỉ rõ. “Các chủ dự án BOT đều tính toán làm đường thu lợi nhuận đầu tư, thu phí, chưa tính tới lợi ích người dân, xã hội”, ông Thịnh nói.
Ông dẫn chứng trạm thu phí Tào Xuyên (sau đó thay bằng trạm Dốc Xây, Thanh Hóa), dù đường tránh TP. Thanh Hóa chỉ dài vài kilomet, nhưng trạm thu phí lại đặt trên Quốc lộ 1, thu cả xe không sử dụng đường tránh. Sau đó, khi quyết toán dự án, tính toán lưu lượng xe, trạm thu phí Tào Xuyên mới thu 7 năm đã có lãi, dù hợp đồng ban đầu thu phí lên tới 23 năm.
Tương tự, trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài cũng thu phí để thu hồi vốn cho tuyến tránh TP. Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc), trạm thu phí cách xa tuyến đường, thậm chí ở 2 địa phương khác nhau. “Như vậy thì vô lý quá. Rõ ràng có vấn đề”, ông Thịnh nói, theo ông đặt trạm thu phí sai vị trí trách nhiệm của Bộ GTVT vẫn là lớn nhất. Theo ông Thịnh, dù có ai quyết, nhưng nếu thấy đặt trạm thu phí không hợp lý, Bộ GTVT phải có ý kiến.
Do đó, chuyên gia trên đề nghị đã tới lúc cần chấn chỉnh lại các trạm thu phí BOT, cả về vị trí, thời gian thu, mức phí đảm bảo công bằng giữa nhà đầu tư, cộng đồng (những người sử dụng tuyến đường) và nhà nước. Theo ông Thịnh, dù hợp đồng đã ký, nhưng luôn có điều khoản chỉnh sửa, đại diện cơ quan nhà nước (Bộ GTVT) phải ngồi với nhà đầu tư tính toán lại.
“Nhà nước sẽ không thể dùng ngân sách để mua lại các trạm BOT bất hợp lý hiện nay, nhưng vẫn còn nhiều cách để khắc phục. Chúng ta có thể dời trạm về đúng đường tránh, sau đó cấm xe đi vào các đô thị, để các xe bắt buộc phải đi đường tránh. Điều này vừa đảm bảo mục tiêu làm đường tránh để hạn chế xe vào đô thị, vừa đảm bảo hiệu quả cho nhà đầu tư. Nếu chúng ta không giải quyết sớm câu chuyện trạm thu phí sai vị trí, những bất ổn từ trạm thu phí sẽ kéo theo những bất ổn khác, mất mát sẽ còn lớn hơn rất nhiều”, ông Thịnh nói.
Bộ từng kiến nghị dời trạm Bắc Thăng Long
Trả lời chất vấn các Đại biểu Quốc hội mới đây, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể thừa nhận, trong đầu tư BOT đường bộ còn một số tồn tại, hạn chế, như: Chỉ định thầu với hầu hết dự án, quản lý chi phí đầu tư, doanh thu; Vị trí trạm thu phí gây bức xúc cho người sử dụng (dù các trạm thu phí đều được địa phương thống nhất)...
Theo ông Thể, hiện cả nước có 17/88 trạm thu phí BOT đường bộ bất cập về vị trí cần xử lý. Trong số này, có 3 trạm thu phí nằm ngoài phạm vi dự án, gồm: Trạm thu phí Tào Xuyên (Thanh Hóa - hiện đã dừng thu); trạm Cầu Rác (Hà Tĩnh); Trạm Bắc Thăng Long - Nội Bài.
Ông Thể cho rằng, do lịch sử để lại, khi tận dụng trạm thu phí cho ngân sách trước đây để thu phí hoàn vốn dự án BOT. Việc tận dụng này giúp tiết kiệm khoảng 30-50 tỷ đồng, và phù hợp với quy định thời kỳ đó. Tuy nhiên, sau khi tính toán lại, hiện trạm thu phí Tào Xuyên đã dừng thu phí do chủ đầu tư đã có lãi. Với trạm Cầu Rác (thu phí tuyến tránh Hà Tĩnh) dự kiến sẽ thu xong vào năm 2019, nên Bộ GTVT đề nghị giữ nguyên.
Riêng với trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài (thu phí hoàn vốn Dự án tuyến tránh TP Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc), người đứng đầu Ngành Giao thông cho biết, năm 2014, Bộ GTVT đã kiến nghị Thủ tướng dời trạm về đúng tuyến đường tránh. Sau đó, Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT tiếp tục thu phí tại trạm này đúng hợp đồng ký với nhà đầu tư. Cùng đó, bây giờ người dân đã có lựa chọn đi đường Nhật Tân - Nội Bài. Do đó, Bộ GTVT kiến nghị giữ nguyên vị trí trạm thu phí này.
Theo Bộ GTVT, hiện có 88 trạm thu phí BOT trên các tuyến quốc lộ, trong đó có 58 trạm thu phí cách nhau trên 70km, 10 trạm có khoảng cách 60-70km, 20 trạm có khoảng cách dưới 60km (theo quy định hiện hành, trạm thu phí cách nhau tối thiểu từ 70km).
Ngoài các trạm thu phí có vấn đề về vị trí đặt trạm hoặc phải điều chỉnh, theo Bộ GTVT, có 56 trạm thu phí đặt trên các tuyến quốc lộ hoàn vốn cho dự án cải tạo nâng cấp các quốc lộ, xây dựng các cầu mới. Những trạm này được đánh giá phù hợp, hiện đã miễn, giảm phí phương tiện qua trạm.
Ngoài ra, Bộ GTVT đã làm việc với các bên liên quan để: Dừng triển khai 4 dự án BOT đã ký hợp đồng và đang triển khai; Dừng 10 dự án đã phê duyệt đề xuất hoặc đang lập báo cáo nghiên cứu khả thi.
Bộ GTVT cho hay, hiện có 6 trạm thu phí BOT đặt trên tuyến chính để thu hồi vốn cho dự án đầu tư nâng cấp tuyến chính và xây dựng tuyến tránh (trạm: Nam Cầu Giẽ, Bến Thủy, Quán Hàu, Trảng Bom, TP Sóc Trăng, Cai Lậy). Hiện có 5 trạm đã giảm phí và thu ổn định (trừ trạm Cai Lậy đang tìm giải pháp).
Đồng thời, có 6 trạm thu trên cả tuyến quốc lộ và cao tốc để thu hồi vốn đầu tư cao tốc (Quốc lộ 6 Hòa Lạc - Hòa Bình; Quốc lộ 3 Thái Nguyên - Chợ Mới; cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng). Bộ GTVT đang làm việc với nhà đầu tư về các dự án này. Tuy nhiên, nếu bỏ trạm trên quốc lộ (chỉ thu cao tốc), ngân sách sẽ cấp bù khoảng 21.000 tỷ đồng. Điều này, Bộ GTVT đánh giá không khả thi, nên kiến nghị vẫn duy trì các trạm, nhưng miễn, giảm phí.
(VNF) - Quảng Ngãi thống nhất hỗ trợ 70% kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án xây dựng nhà ở xã hội theo quy hoạch chi tiết được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
(VNF) - Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vừa ký kết khoản vay liên kết bền vững (SLL) trị giá 150 triệu USD với Công ty Cổ phần Vinschool (công ty con của Tập đoàn Vingroup).
(VNF) - Những tháng đầu năm 2025, thị trường bất động sản miền Bắc ghi nhận sự dịch chuyển đáng chú ý của dòng tiền đầu tư, từ Hà Nội sang các tỉnh lân cận.
(VNF) - Được ví như trái tim của Crystal Holidays Harbour Vân Đồn, tòa tháp The Harmony mô phỏng kiến trúc kiệt tác du thuyền Harmony of the Seas. Đây không chỉ là sự hòa hợp giữa kiến trúc và thiên nhiên mà còn là không gian mang đậm chất sống toàn cầu, là nơi sống, làm việc và nghỉ dưỡng lý tưởng dành cho giới trẻ.
(VNF) - Một loạt băng rôn đòi quyền lợi được cư dân căng trên hàng rào các căn biệt thự tại Khu đô thị Starlake, nơi được xem là một trong những dự án cao cấp và đắt đỏ nhất dành cho giới nhà giàu Hà Nội.
(VNF) - Dự án Khu nghỉ dưỡng Quang Phú Luxury tại xã Quang Phú, TP. Đồng Hới được chấp thuận đầu tư nhằm xây dựng khu nghỉ dưỡng đạt tiêu chuẩn 4 sao phục vụ khách du lịch trong và ngoài nước, góp phần tăng nguồn thu ngân sách cho địa phương.
(VNF) - TP.HCM dự kiến đấu giá hàng chục lô đất, phát triển hàng loạt khu đô thị TOD dọc các tuyến metro. Nếu thuận lợi, việc đấu giá sẽ mang về nguồn thu hàng trăm nghìn tỷ đồng
(VNF) - Giá đất tại huyện Đan Phượng, Hà Nội, đang là một trong những tâm điểm chú ý của giới đầu tư trong thời gian gần đây, do sự xuất hiện của dự án Vinhomes Wonder City cùng tiến độ của tuyến đường đang được xây dựng. Giá đất “nhảy múa” khiến một số chủ đất tại Đan Phượng hưởng lợi lớn.
(VNF) - Dự án Tổ hợp thương mại, dịch vụ - nhà ở cao cấp (Lavida Green) có mức đầu tư hơn 2.110 tỷ đồng, diện tích đất thực hiện dự án là 45.640,7m2 do Công ty TNHH SUFAT Việt Nam làm chủ đầu tư.
(VNF) - Diện tích căn hộ tại dự án NƠXH Thăng Long Green City dao động từ 49,56 m2 đến 58,9m2, mức giá bán là 18,4 triệu đồng/m2 (bao gồm thuế VAT 5% và phí bảo trì 2%).
(VNF) - Theo kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất và danh mục các khu đất đấu giá quyền sử dụng đất năm 2025 của TP.HCM, trong quý III/2025, TP. HCM sẽ tổ chức đấu giá 7 khu đất.
(VNF) - Dự án nhà ở xã hội tại xã Uy Nỗ (huyện Đông Anh, Hà Nội) do Tổng Công ty 319 (doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng) làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư hơn 630 tỷ đồng.
(VNF) - Quy hoạch TP.Thủ Đức đến năm 2040, là trung tâm phía Đông về kinh tế, khoa học kỹ thuật và công nghệ, văn hóa, giáo dục đào tạo. Định hướng chiến lược sẽ giúp nâng tầm diện mạo đô thị mà còn mở ra cơ hội cho BĐS khi hạ tầng được đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng.
(VNF) - Thanh tra TP.Huế vừa công bố quyết định thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật của nhà nước trong việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang mục đích khác đối với 6 dự án trên địa bàn.
(VNF) - Khu Công cộng, dịch vụ đô thị thuộc dự án Tổ hợp thể thao, giải trí và thương mại tại phường Hòa Xuân (quận Cẩm Lệ) có diện tích gần 13ha, giá khởi điểm 11,7 triệu đồng/m2.
(VNF) - UBND tỉnh Đồng Nai vừa ban hành nhiều quyết định phê duyệt hồ sơ mời nhà đầu tư quan tâm đến 6 dự án nhà ở xã hội trên địa bàn toàn tỉnh, với tổng số lượng 6.500 căn hộ.
(VNF) - Năm 2025 hứa hẹn là giai đoạn phục hồi và phát triển của bất động sản nghỉ dưỡng Việt Nam, nhờ sự kết hợp giữa các yếu tố tích cực như tăng trưởng nguồn cung, phục hồi du lịch và hoàn thiện pháp lý.
(VNF) - Sau khi trải qua năm 2024 tương đối tốt, đầu năm 2025, Công ty Cổ phần Kinh doanh và Phát triển Bình Dương (Becamex TDC, HoSE: TDC) đã đề ra kế hoạch tái cơ cấu để trở thành một tập đoàn.
(VNF) - 30 lô đất được Đà Nẵng lên kế hoạch cho thuê ngắn hạn để làm bãi đỗ xe và thương mại dịch vụ, trong đó nhiều lô đất nằm ở vị trí 2-3 mặt tiền tuyến đường lớn của thành phố.
(VNF) - Ông Vũ Kim Giang, Chủ tịch HĐQT SGO Group, nhìn nhận các yếu tố để tạo lập một chu kỳ mới đã hình thành tương đối đầy đủ trên thị trường bất động sản miền Bắc. Do vậy, năm 2025 là thời điểm quan trọng để nhà đầu tư đưa ra quyết định.
(VNF) - Không chỉ là đại đô thị quy mô, tiện ích hoàn thiện và đẳng cấp bậc nhất giúp kiến tạo chuẩn mực sống mới cho khu vực phía Tây Hà Nội, Vinhomes Wonder City thu hút mạnh mẽ khách ở thực cũng như nhà đầu tư còn nhờ quy hoạch sản phẩm độc đáo hiếm có trên thị trường.
(VNF) - Dự án Khu dân cư kết hợp thương mại dịch vụ Thanh Phú tại huyện Bến Lức, tỉnh Long An có tổng vốn đầu tư 12.662 tỷ đồng. Chủ đầu tư thực hiện dự án là Liên danh Công ty cổ phần BEHS - Công ty TNHH Covestcons.
(VNF) - Quảng Ngãi thống nhất hỗ trợ 70% kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án xây dựng nhà ở xã hội theo quy hoạch chi tiết được cấp có thẩm quyền phê duyệt.