"Ngày 10/10/1945, tức là chỉ hơn một tháng sau khi đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 45 thành lập Ban Đại học Văn khoa thuộc Đại học Quốc gia Việt Nam, tiền thân của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn ngày nay.
Sắc lệnh viết: “Xét rằng cần phải nâng cao nền văn học Việt Nam cho xứng đáng với một nước độc lập và để theo kịp bước các nước tiên tiến trên hoàn cầu”, cho thấy tầm nhìn xa – rộng của Lãnh tụ Hồ Chí Minh và Chính phủ cách mạng lâm thời về vai trò của lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn đối với một quốc gia độc lập. Hành trình 80 năm - dù dưới tên gọi Đại học Văn khoa, Đại học Tổng hợp Hà Nội hay Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – đã để lại những thành tựu to lớn, trở thành di sản quý giá, nguồn lực quan trọng cho bước phát triển đột phá của Nhà trường trong kỷ nguyên mới của đất nước: tiếp tục khẳng định vị thế hàng đầu quốc gia, vươn tầm cao quốc tế trong thời đại tri thức số toàn cầu.
Trong những năm tháng Đại học Văn khoa sơ tán về chiến khu Việt Bắc, hoạt động nghiên cứu khoa học và truyền bá tri thức về văn học, văn hóa và lịch sử dân tộc... được duy trì và phát huy mạnh mẽ. Đây là thời kỳ Nhà trường hình thành triết lý, xây dựng chiến lược, phát triển đội ngũ chuyên gia khoa học xã hội và nhân văn, chuẩn bị đóng góp cho công cuộc kiến thiết đất nước.
Sau khi hòa bình được lập lại ở miền Bắc, năm 1956, Chính phủ hợp nhất Ban Đại học Văn khoa với một số cơ sở giáo dục đại học để hình thành Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học cơ bản, đa ngành hàng đầu của đất nước. Học phong Đại học Tổng hợp Hà Nội đã vang danh trên trường khoa học quốc gia và quốc tế; lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn hội tụ nhiều bậc danh sư với những công trình khoa học xuất sắc, góp phần sáng tạo, truyền bá tri thức, tư vấn chính sách đỉnh cao cho Đảng và Nhà nước.
Cũng trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nhiều cán bộ và sinh viên của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội đã “xếp bút nghiên lên đường” nhiều người “mãi mãi để lại tuổi hai mươi nơi chiến trường”, góp máu xương mình tạo nên “dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỷ”!
Trước yêu cầu đổi mới nền giáo dục đại học trong bối cảnh đất nước đổi mới và hội nhập quốc tế, năm 1995, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn ra đời trên cơ sở phân tách Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Sau 3 thập kỷ hoạt động trong cơ cấu Đại học Quốc gia Hà Nội, Nhà trường đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, trở thành trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, nghiên cứu khoa học xuất sắc, tư vấn chính sách vĩ mô cho Đảng và Nhà nước, sáng tạo và truyền bá tri thức khoa học xã hội và nhân văn, hợp tác quốc tế sâu-rộng để qua đó tiếp thu tinh hoa khoa học xã hội nhân văn thế giới, đồng thời lan toả văn hoá dân tộc, góp phần nâng cao vị thế quốc gia Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.
Bám sát xu hướng vận động của giáo dục đại học trong nước và quốc tế, Nhà trường chủ động cập nhật triết lý phát triển để thích ứng với bối cảnh mới của giáo dục đại học. Trên tinh thần “hàn lâm làm nền tảng - hiện đại là xu hướng” và kinh nghiệm đúc rút qua các thời kỳ Văn khoa – Tổng hợp – Nhân văn, Nhà trường đã hoàn thiện triết lý giáo dục “Văn hiến - hiện đại - khai phóng” và kiên định hệ giá trị cốt lõi “Tiên phong - Sáng tạo - Chất lượng cao - Trình độ cao”. Công tác kiểm định giáo dục được chú trọng nhằm xây dựng văn hoá đảm bảo chất lượng và xếp hạng đại học.
Đến nay, 100% các chương trình đào tạo cử nhân được kiểm định chất lượng, trong đó nhiều chương trình được kiểm định theo chuẩn ASEAN (AUN-QA). Năm 2024, lĩnh vực khoa học xã hội của Nhà trường được tổ chức Times Higher Education xếp hạng 501-600 thế giới. Năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo đánh giá Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thuộc nhóm cơ sở đại học đạt kết quả kiểm định chất lượng giáo dục cao nhất cả nước.
Nhà trường hiện có 500 viên chức, trong đó đội ngũ cán bộ khoa học xuất sắc có học vị tiến sĩ đạt 85% và học hàm giáo sư, phó giáo sư đạt 25% - cao gấp gần 3 lần mặt bằng chung của giáo dục đại học Việt Nam hiện nay. Nhà trường hiện đang đào tạo 80 chương trình ở 3 cấp học, bao gồm 30 chương trình cử nhân, 28 chương trình thạc sĩ và 22 chương trình tiến sĩ; 1 trường THPT Chuyên; số lượng người học vào khoảng 14.000 người, trong đó học viên sau đại học, nghiên cứu sinh và lưu học sinh quốc tế chiếm khoảng 25% - đây có thể coi là tỉ lệ “vàng” trong cộng đồng đại học Việt Nam hôm nay.
Kiên định tinh thần đại học nghiên cứu tiên tiến, Nhà trường đã xuất bản hàng ngàn đầu sách, bao gồm giáo trình, sách chuyên khảo và tham khảo... Cùng với xuất bản quốc gia, công bố quốc tế tăng mạnh trong những năm gần đây, với khoảng 200 ấn phẩm quốc tế mỗi năm, trong đó gần 100 bài báo nằm trong danh mục scopus và web of science. Nhà trường hiện đang tổ chức “Đề án Biên soạn, xuất bản sách phục vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học (giai đoạn 2024 - 2029)”, tập trung vào 3 nhóm chính: sách chuyên khảo, giáo trình, dịch thuật tư liệu cổ (dự kiến tổng cộng 600 đầu sách). Trong đó, hệ thống 300 sách chuyên khảo sẽ lần lượt được ấn hành trong khuôn khổ bộ “Tùng thư Khoa học Xã hội và Nhân văn”. Đây là bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn của một trường đại học trọng điểm quốc gia cũng như cam kết của Nhà trường trong dẫn dắt hoạt động đào tạo, nghiên cứu, tư vấn chính sách, sáng tạo và truyền bá tri thức về khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam.
Các bộ sách tham khảo và giáo trình là minh chứng cho dòng chảy tri thức kết nối truyền thống Văn khoa - tinh hoa Tổng hợp – danh tiếng Nhân văn. Những công trình khoa học ấy không chỉ đóng vai trò truyền bá tri thức, mà còn dẫn dắt và định hình các ngành khoa học cơ bản của lĩnh vực xã hội và nhân văn trên toàn quốc. Thời gian tới, Nhà trường thúc đẩy hoạt động dịch thuật và xuất bản những công trình tiêu biểu bằng các ngôn ngữ quốc tế thông dụng, góp phần quốc tế hóa hoạt động đào tạo – nghiên cứu của Nhà trường, đồng thời truyền bá tri thức về đất nước, con người, văn hóa và văn hiến Việt Nam ra cộng đồng quốc tế.
Công tác quốc tế hoá được chú trọng xuyên suốt hành trình phát triển, góp phần tạo dựng vị thế và danh tiếng của Nhà trường hôm nay, với hơn 200 đối tác quốc tế uy tín. Hằng năm, Nhà trường đón gần 1.500 lưu học sinh quốc tế đến học tập dài hạn và trao đổi ngắn hạn, gần 300 lượt nhà khoa học quốc tế đến giảng dạy, nghiên cứu và trao đổi chuyên môn; nhiều học viên quốc tế của Nhà trường đã trở thành chính khách, đại sứ, nhà ngoại giao, chuyên gia Việt Nam học... Nhà trường đã cử nhiều chuyên gia đi giảng dạy Tiếng Việt, lịch sử và văn hoá Việt Nam tại các trường đối tác nước ngoài, qua đó nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế… Từ năm học 2024-2025, Nhà trường đẩy mạnh chiến lược quốc tế hoá nhằm nâng tỉ lệ học phần giảng dạy bằng ngôn ngữ quốc tế lên tối thiểu 30%, công nhận tín chỉ, gửi học sinh và sinh viên Nhà trường đi trao đổi ở nước ngoài...
Thành tựu của tám thập kỷ Văn khoa - Tổng hợp - Nhân văn góp phần vào thành tựu chung của hành trình 80 năm giáo dục đại học Việt Nam hiện đại. Ghi nhận tinh thần hăng say lao động và phụng sự Tổ quốc của Nhà trường, Đảng và Nhà nước đã phong tặng nhiều huân danh cao quý: Huân chương Độc lập hạng nhất (năm 2001), Anh hùng lao động (năm 2005), Huân chương Hồ Chí Minh (năm 2010), Huân chương lao động Hạng Nhất (vào các năm 1981, 2015, 2025); gần 30 nhà giáo của Nhà trường được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước; nhiều nhà giáo được các tổ chức khoa học và giáo dục quốc tế tôn vinh, trao tặng các danh hiệu cao quý...
Ngày 10/10/2025, Đồng chí Tô Lâm, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam gửi thư chúc mừng cán bộ, viên chức, người lao động và người học Nhà trường nhân dịp kỷ niệm 80 năm truyền thống và 30 năm phát triển. Đồng chí Tổng Bí thư bày tỏ tin tưởng và kỳ vọng rằng, “với triết lý Văn hiến - hiện đại - khai phóng và tinh thần đổi mới sáng tạo, Nhà trường sẽ tiếp tục phát triển đột phá, kết hợp giữa truyền thống và đổi mới, văn hiến và thời đại, hàn lâm và hội nhập, tinh hoa và đại chúng; đến năm 2030, một số lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn của Nhà trường được xếp hạng trong nhóm 150 đại học châu Á”. Đồng chí Tổng Bí thư cũng chúc Nhà trường “sẽ tiếp tục là mái trường của trí tuệ, nhân văn và khát vọng; nơi nuôi dưỡng nhân tài, sáng tạo tri thức, góp phần xây dựng nền tảng văn hoá, con người Việt Nam và lan toả các giá trị tốt đẹp của dân tộc ra thế giới”.
Chỉ thị và niềm tin của đồng chí Tổng Bí thư vào thành công của Nhà trường là sự động viên, khích lệ to lớn để thầy và trò Nhà trường tập trung đổi mới, phát triển đột phá trong thời gian tới. Bám sát các Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ và Kế hoạch tổng thể của ĐHQGHN, Nhà trường chuẩn bị ban hành Chiến lược Phát triển đến năm 2035 – tầm nhìn 2045, trước mắt tập trung vào 5 nhiệm vụ trọng tâm sau đây:
Thứ nhất: Đẩy mạnh tái cấu trúc tổ chức bộ máy theo hướng tinh-gọn-mạnh, hoàn thiện nền quản trị đại học số hiện đại, đẩy mạnh quốc tế hoá hoạt động đào tạo và nghiên cứu…đưa Nhà trường trở thành trung tâm đại học nghiên cứu tinh hoa, tiến tiến, phụng sự xã hội, kiến tạo quốc gia, đến năm 2030 có một số lĩnh vực đào tạo được xếp hạng 150 châu lục;
Thứ hai: Đột phá trong phát triển đội ngũ, thu hút nhân tài, bồi dưỡng chuyên gia đầu ngành xuất sắc, xây dựng cộng đồng giảng viên ưu tú, đội ngũ cán bộ quản lý giỏi và tâm huyết, viên chức hành chính chuyên nghiệp và phục vụ;
Thứ ba: Mạnh mẽ điều chỉnh quy hoạch và phát triển cơ cấu chương trình đào tạo theo hướng đa ngành, liên ngành, xuyên lĩnh vực, quốc tế hoá, khoa học cơ bản làm nền tảng cho khoa học ứng dụng…qua đó cung cấp đội ngũ nhân lực trình độ cao, nhân tài lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn cho đất nước trong kỷ nguyên mới;
Thứ tư: Tiếp tục thúc đẩy công bố quốc tế trong sự hài hoà với công bố quốc gia, triển khai các chương trình khoa học trọng điểm - dài hạn với các cụm sản phẩm khoa học xuất sắc, tiếp tục hướng tới các giải thưởng khoa học danh giá trong nước - quốc tế, các tư vấn chính sách đỉnh cao cho trung ương và địa phương;
Thứ năm: Xây dựng chiến lược tài chính phù hợp với tự chủ đại học; phát triển hài hoà không gian nội thành và cơ sở Hoà Lạc để mở rộng dư địa phát triển cho Nhà trường.
Những thành tựu Nhà trường đạt được thời gian qua là kết quả của tinh thần trách nhiệm, sáng tạo, đổi mới của lớp lớp nhà giáo và sinh viên cũng như lòng nhiệt tâm hỗ trợ đến từ quý lãnh đạo và đối tác.
Nhân dịp Lễ Kỷ niệm trọng thể hôm nay, tôi xin thay mặt lãnh đạo Nhà trường gửi lời cảm ơn chân thành đến các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ; Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội, các đối tác trong và ngoài nước, trung ương và địa phương, các thế hệ người học của Nhà trường…luôn quan tâm ủng hộ để Nhà trường có được vị thế hàng đầu về khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam, được đánh giá cao trong cộng đồng đại học quốc tế.
Xin bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến các nguyên lãnh đạo, các thế hệ nhà giáo luôn tận tuỵ với trường, tận tâm với ngành, tận hiến với nghề, chung tay vun đắp thành tựu và vun bồi danh tiếng của một ngôi trường trí tuệ, nhân văn, đậm bản sắc dân tộc và đầy tinh thần khai phóng.
Tags:
(VNF) - Chiều nay, chuyến bay kỹ thuật sử dụng máy bay Boeing 787 của Vietnam Airlines sẽ hạ cánh xuống sân bay Long Thành để thực hiện thử tải, đánh dấu bước kiểm tra quan trọng trước khi sân bay này chính thức đón các chuyến bay chở khách đầu tiên vào ngày 19/12.
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nhận định hệ thống ngân hàng không thể mở rộng mãi, việc tăng cung tín dụng quá mức cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số nhưng lạm phát cao thì con số tăng trưởng đó sẽ không còn nhiều ý nghĩa.
(VNF) - Ngày 12/12, TAND TP. HCM đã tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC) và các đồng phạm trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
(VNF) - Trường hợp phát hiện vi phạm, không đúng đối tượng, không đảm bảo điều kiện về thu nhập, nhà ở xã hội sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật; nếu đã thực hiện mua - bán sẽ bị thu hồi căn hộ.
(VNF) - Bộ Công an quyết định truy nã đặc biệt nguy hiểm đối với bị can Hoàng Bá Nghị, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Công nghệ NhoNho.
(VNF) - Bộ Công Thương phối hợp với Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết Dự án Chính sách thương mại và Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ (Dự án SwissTrade).
(VNF) - Nhằm tăng tốc chuyển đổi số và hình thành năng lực làm việc với AI trong toàn hệ thống, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – Phú Mỹ) đã triển khai chương trình đào tạo AI chuyên sâu theo từng nghiệp vụ, với sự tham gia toàn thể các phòng ban tại Tổng công ty và Nhà máy Đạm Phú Mỹ. Khác với đào tạo kỹ năng thông thường, chương trình hướng tới thay đổi tư duy, chuẩn hóa quy trình và đưa AI vào các tác vụ thực tế ngay trong từng khốinghiệp vụ.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu bảo đảm đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình theo quy định để tổ chức khai thác thương mại cảng hàng không quốc tế Long Thành vào đầu năm 2026.
(VNF) - Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu đề xuất của CT Group về dự án đường sắt TP. HCM - Cần Thơ - Cà Mau và hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện theo quy định pháp luật.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết kỳ họp thứ 10 đã hoàn thành toàn bộ chương trình, thông qua 51 luật và 39 nghị quyết quan trọng, tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
(VNF) - 174 cán bộ diện Trung ương quản lý bị xử lý kỷ luật trong nhiệm kỳ vừa qua, trong đó xử lý hình sự 66 cán bộ, kể cả đương chức và nghỉ hưu.
(VNF) - Từ 1/7/2026, 38 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện sẽ không cần xin giấy phép, được chuyển sang hậu kiểm, nhằm thúc đẩy tự do kinh doanh.
(VNF) - Ở những bản làng miền Tây Nghệ An, việc nâng cao dân trí không chỉ là mở mang tri thức mà còn trực tiếp tạo ra cơ hội thoát nghèo bền vững. Từ lớp học đến công tác tuyên truyền, từ đào tạo nghề đến hỗ trợ kỹ thuật, tri thức đang mở ra con đường mới cho đồng bào dân tộc thiểu số.
(VNF) - Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo điều kiện cho Hà Nội triển khai các dự án lớn, mang tính cấp bách và chiến lược.
(VNF) - Quốc hội đã thông qua nghị quyết tạo điều kiện để tư nhân đầu tư điện hạt nhân mô đun nhỏ, đồng thời bổ sung nhiều cơ chế thuận lợi thúc đẩy điện gió ngoài khơi và các dự án năng lượng giai đoạn 2026-2030.
(VNF) - Ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An, được bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Cán bộ phải kê khai cung cấp, bổ sung thông tin liên quan và giải trình khi có biến động về tài sản, thu nhập trong năm có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên để phục vụ xác minh
(VNF) - Việc cấp giấy phép xây dựng toàn trình trực tuyến (online), dự kiến tối đa 7-10 ngày, giúp giảm 30% thời gian, chi phí so với hiện nay.
(VNF) - Đèo Cả vừa đề nghị UBND Hà Nội thẩm định chủ trương đầu tư Đại lộ cảnh quan sông Hồng, đồng thời kiến nghị chọn phương án hướng tuyến ngoài đê giúp giảm khoảng 25% chi phí GPMB và hạn chế tác động đến khu dân cư hiện hữu.
(VNF) - Tổ chức bảo hiểm tiền gửi được vay đặc biệt với lãi suất 0%, không có tài sản bảo đảm từ NHNN khi số tiền trong quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ để trả tiền bảo hiểm.
(VNF) - Các nước trên thế giới có nhiều quy định nghiêm ngặt về các quỹ từ thiện, nhằm giảm thiểu rủi ro đạo đức và tài chính từ các nguồn tiền khổng lồ này.
(VNF) - Nhà nước sẽ hỗ trợ tài chính cho phụ nữ sinh con tại các địa phương có mức sinh thấp và ưu tiên các gia đình sinh đủ 2 con trong việc tiếp cận nhà ở xã hội.
(VNF) - Quốc hội thông qua Luật Thuế TNCN sửa đổi, nâng mức miễn thuế lên 500 triệu đồng/năm và áp thuế 0,1% với mỗi lần bán vàng miếng, cùng các điều chỉnh về biểu thuế, giảm trừ gia cảnh và cách tính thuế cho hộ kinh doanh từ năm 2026.
(VNF) - Theo cơ quan cảnh sát điều tra, thống kê doanh thu của Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung trong 5 năm (2020-2025) lên tới 5.000 tỷ đồng, nhưng mỗi tháng chỉ nộp thuế cho nhà nước xấp xỉ 10 triệu đồng.
(VNF) - Quy mô nền kinh tế của Hải Phòng đứng thứ 3 toàn quốc, ước đạt xấp xỉ 30 tỷ USD, chỉ dứng sau Hà Nội (khoảng 63 tỷ USD), TP. HCM (khoảng 118 tỷ USD), và cao gấp đôi tỉnh Quảng Ninh (14,69 tỷ USD).
(VNF) - Chiều nay, chuyến bay kỹ thuật sử dụng máy bay Boeing 787 của Vietnam Airlines sẽ hạ cánh xuống sân bay Long Thành để thực hiện thử tải, đánh dấu bước kiểm tra quan trọng trước khi sân bay này chính thức đón các chuyến bay chở khách đầu tiên vào ngày 19/12.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
