- Ông nhận xét gì về dòng vốn FDI chảy vào nước ta ở thời điểm hiện tại?
Những năm qua, Việt Nam luôn là điểm sáng trong thu hút FDI của khu vực. Theo Tổng cục Thống kê thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) trong năm 2023 vẫn giữ vững với mức tăng 32,1% so với cùng kỳ năm trước, đạt hơn 36,6 tỷ USD... Đây là con số kỷ lục của Việt Nam trong hút FDI. Cùng với đó, tôi được biết nhiều “ông lớn” FDI đang đánh giá cao môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam. Đây cũng là thành công của Việt Nam trong thu hút FDI.
Tuy nhiên, tôi cho rằng điều quan trọng nhất trong thu hút FDI ở thời điểm hiện tại là chất lượng chứ không phải là số lượng. Chúng ta cũng không cần quá quan trọng việc thu hút vốn FDI bằng mọi giá, bởi ngay chính những tập đoàn lớn trong nước như: Vingroup, Sungroup, FPT cũng đủ sức làm những điều mà trước đây chỉ có doanh nghiệp nước ngoài làm được. Việt Nam đã hội nhập kinh tế quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài đến nay được 35 năm, người Việt Nam đủ sức để tự đánh giá mình.
Điều này được minh chứng rõ ràng trong sự thay đổi khi thiết kế chính sách về hút FDI của Việt Nam những năm gần đây. Tiêu biểu đó là Nghị quyết 50-NQ/TW của Bộ Chính trị khi Nghị quyết này đã thay đổi chính sách thu hút vốn FDI bằng mọi giá sang thu hút có chọn lọc, lấy chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường là tiêu chí đánh giá chủ yếu.
Tôi cũng đặc biệt kỳ vọng vào việc thực hiện Nghị quyết 50 về thu hút FDI bởi nếu thực hiện quyết liệt, chúng ta sẽ đón được dòng vốn FDI chất lượng cao. Lúc đó, các con số mang tính chất cơ học như liệt kê ở trên sẽ không phải là vấn đề quan trọng nữa.
- Trong cuộc đua thu hút FDI, Việt Nam đang gặp phải sự canh tranh gay gắt từ các nước như Ấn Độ và Indonesia bởi đây là các quốc gia có những lợi thế tương đồng với Việt Nam. Cá nhân ông đánh giá như thế nào về vấn đề này?
Rất khó để có thể so sánh thế nào là tương đồng với mỗi quốc gia sẽ có lợi thế riêng. Trước tiên, với Ấn Độ, đây là đất nước tỷ dân với lợi thế về lao động giá rẻ. Chính phủ Ấn Độ liên tiếp đưa ra các gói hỗ trợ quy mô lớn nhằm thu hút đầu tư từ các công ty trong các ngành công nghệ cao, đặc biệt trong bối cảnh tận dụng làn sóng chuyển dịch đầu tư trong khu vực. Nên đây cũng là lựa chọn đáng ý chú ý của doanh nghiệp FDI khi quyết định đầu tư.
Với Indonesia, trong những năm qua, trong bối cảnh thị trường toàn cầu ảm đạm bởi cuộc khủng hoảng kinh tế, những chỉ số tốt trong nền kinh tế như nợ thấp, tăng trưởng cao đã giúp Indonesia nổi lên là một địa chỉ đầu tư hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Điều này có được một phần lớn là do Chính phủ Indonesia trong thời gian qua đã không ngừng nỗ lực cải cách hệ thống quy định, luật pháp và cải thiện môi trường kinh doanh, đầu tư của Indonesia. Nhiều kinh nghiệm quý báu về cải cách các hành lang pháp lý, duy trì phát triển đồng đều giữa các vùng miền khi thu hút FDI và hài hòa chính sách giữa các cấp quản lý đã được rút ra.
Cùng với đó, đây cũng là đất nước có lợi thế nhân công giá rẻ, điều mà các doanh nghiệp FDI luôn mong muốn.
Quay trở lại với Việt Nam, dù chúng ta không có lợi thế là quốc gia đông dân như Ấn Độ, nhân công của Việt Nam không còn Indonesia nhưng nhưng những lợi thế mà chúng ta có cũng không hề nhỏ. Đầu tiên, chúng ta có chính trị ổn định. Doanh nghiệp FDI đầu tư vào Việt Nam rất cần điều này.
Ngoài ra, trong thời gian đại dịch Covid 19, Việt Nam là một trong những quốc gia hỗ trợ nhiều cho các nhà đầu tư nước ngoài, kể cả khi visa không được đi lại tự do thì Việt Nam cấp visa đặc biệt cho họ. Các hãng thông tấn lớn trên thế giới đều dành lời khen ngợi cho sự thân thiện của Việt Nam. Cùng với đó, các Việt Nam cũng có hệ thống chính sách để giúp hỗ trợ doanh nghiệp FDI vào sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam. Và quan trọng hơn cả là Việt Nam có lợi thế trong cuộc đua thu hút FDI khi sở hữu đất hiếm nên đây là chìa khóa quan trọng của chúng ta khi thu hút FDI.
- Thời gian qua, đã có thông tin cho rằng nhà đầu tư nước ngoài phàn nàn về tình trạng thiếu điện của Việt Nam. Theo dự báo tình trạng thiếu điện sẽ không chỉ diễn ra trong năm nay. Theo ông điều này có đáng lo ngại?
Tôi cho rằng sẽ không có nhà đầu tư nào phàn nàn, bởi có 2 loại đầu tư. Thứ nhất, là các nhà đầu tư đặt nhà máy tại các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế ở đây có thuế ưu đãi cùng với cơ sở hạ tầng rất tốt, thỉnh thoảng có xảy ra tình trạng thiếu điện nhưng không phổ biến. Thứ hai, là các nhà đầu tư không đặt nhà máy ở các khu công nghiệp, khu công nghệ cao. Tại các khu vực này, sẽ xảy tình trạng thiếu điện, tuy nhiên, việc thiếu điện tại Việt Nam chỉ xảy ra tại Miền Bắc ở mấy tháng mùa khô. Hơn nữa, trước mỗi lần cắt điện, cơ quan quản lý sẽ có thông báo để doanh nghiệp chuẩn bị phương án kinh doanh.
- Chính thức có hiệu lực từ đầu năm nay (2024), thuế đối thiểu toàn cầu được xem là lo ngại lớn của doanh nghiệp FDI ở thời điểm hiện tại. Trước đó, đã có ý kiến lo ngại rằng thuế tối thiểu toàn cầu sẽ là rào cản của Việt Nam trong thu hút FDI. Cá nhân ông có nghĩ như vậy?
Thực tế, hiện nay, các tập đoàn đa quốc gia như Intel, Samsung, LG cũng rất lo ngại về thuế tối thiểu toàn cầu. Hiện ở Hàn Quốc thông qua thuế tối thiểu toàn cầu là 15% còn tại Việt Nam, Samsung đang nộp thuế doanh nghiệp khoảng 6,9%. Có thể thấy, chênh lệch về vấn đề này giữa 2 quốc gia là khoảng 8%. Vì vậy họ quan tâm là đúng.
Với vấn đề thực thi thuế tối thiểu toàn cầu, đầu tiên, phải nhận thức đầy đủ thuế tối thiểu toàn cầu là một cơ chế mới của thế giới. Các nước trên thế giới có một sự thống nhất về mức thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp từ 750 triệu Euro trở lên. Chúng ta là một nền kinh tế mở, việc tham gia thuế tối thiểu toàn cầu sẽ đem lại lợi ích cho quốc gia gắn với lợi ích toàn thế giới, chống rửa tiền và chống các tập đoàn đa quốc gia trốn thuế, nhằm bảo vệ môi trường đầu tư.
Thực tế, các quốc gia cho rằng, thuế tối thiểu toàn cầu không thay đổi được tình trạng trốn thuế, tránh thuế của các tập đoàn đa quốc gia. Trên thực tế, người ta trốn thuế, tránh thuế bằng nhiều cách. Do đó, nhiều quốc gia đang tính đến câu chuyện tăng thuế tối thiểu toàn cầu lên 25% thay vì 15%.
Tuy nhiên, việc xây dựng thuế tối thiểu toàn cầu thế nào để hài hòa lợi ích của cả Việt Nam lẫn các nhà đầu tư nước ngoài là vấn đề không dễ. Đây vừa là cơ hội, vừa là thách thức của Việt Nam. Tôi cho rằng, trước mắt Việt Nam phải sửa đổi, điều chỉnh khá nhiều Luật, Thông tư, Nghị định đề phù hợp với thuế tối thiểu toàn cầu. Bởi vì, thuế tối thiểu toàn cầu hiện nay là quy định chung, các quốc gia sẽ có những điều kiện, quy định khác nhau, nên phải sửa Luật để tạo ra tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Tiếp đến, khi đã có hệ thống luật pháp, chúng ta phải thương lượng, đàm phán với từng doanh nghiệp FDI chịu thuế, để tìm được tiếng nói chung. Trong quá trình đàm phán, chúng ta có thể đưa ra các chính sách, cơ chế riêng để cân bằng với khoản thuế họ phải đóng.
Nếu chúng ta làm được, và hài hòa được lợi ích, chắn chắn môi trường đầu tư sẽ được cải thiện. Do đó, chúng ta không cần quá lo ngại việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu có thể làm giảm sức cạnh tranh thu hút FDI của Việt Nam.
Tags:
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ đầu tư vào lĩnh vực giáo dục. Với quy mô hơn 25 triệu học sinh, sinh viên trên toàn quốc trong năm học 2024 - 2025 và tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập vượt trội hơn công lập. Lĩnh vực này không chỉ thu hút dòng vốn trong nước mà còn luồng vốn quốc tế lớn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
(VNF) - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng: "Đây có thể coi là thời điểm không thể chậm trễ hơn phải khắc phục những thiếu hụt kể trên, khơi dậy sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và 2045 đã được đề ra"
(VNF) - Để kinh tế tư nhân thực sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: Việt Nam cần một “cuộc đổi mới lần hai”. Theo đó, chỉ với một thể chế minh bạch, môi trường bình đẳng và cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, khu vực tư nhân mới có thể phát huy đầy đủ vai trò “động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế.
(VNF) - Dù đóng góp gần nửa GDP và tạo việc làm cho hơn 8/10 lao động cả nước, nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam lại chọn “đứng yên” hoặc thu nhỏ quy mô. Tại tọa đàm do Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức sáng 15/8, các chuyên gia đã chỉ rõ nguyên nhân khiến khu vực này “ngại lớn” và đề xuất loạt giải pháp để biến kinh tế tư nhân thành đầu kéo tăng trưởng.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Dự án khu đô thị Nhịp sống mới (Noble Palace Tây Thăng Long) có tổng mức đầu tư gần 14.000 tỷ đồng, quy mô diện tích gần 39ha.
