Người Việt 'cuồng' mua vàng, quản lý thế nào cho thuận?
Khánh Tú -
08/02/2025 09:00 (GMT+7)
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
Người Việt vẫn "chuộng" vàng
Bước sang năm 2025, tâm lý phòng thủ vẫn chi phối nhiều quyết định tài chính của người dân khi nhiều người vẫn lựa chọn đầu tư vào vàng. Kể từ đầu năm đến nay, thị trường vàng tiếp tục sôi động khi nhu cầu mua, bán vàng của người dân vẫn ở mức cao.
Nhu cầu mua vàng của người dân cũng được thể hiện rõ nét trong ngày vía Thần tài năm nay. Ngay từ sáng sớm ngày Vía Thần tài, nhiều người đã xếp hàng để đợi mua vàng. Không chỉ là một nghi thức cầu may, cơn sốt mua vàng còn phản ánh sâu sắc tâm lý chuộng tích trữ tài sản an toàn của người dân.
Nhu cầu mua vàng của người dân vẫn ở mức cao.
Báo cáo xu hướng nhu cầu vàng năm 2024 của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho thấy, nhu cầu tiêu thụ vàng toàn cầu trong năm qua đạt 4.974,5 tấn, tăng gần 1% so với năm 2023. Đồng thời, đây cũng là mức cao nhất kể từ năm 2011.
Trong đó, Việt Nam là quốc gia tiêu thụ vàng nhiều nhất khu vực Đông Nam Á. Năm 2024, nhu cầu tiêu thụ vàng tại Việt Nam đạt 55,3 tấn. Trong đó, nhu cầu vàng miếng, vàng thỏi và vàng xu tăng 4% so với cùng kỳ năm trước, lên 42,1 tấn – đồng thời cũng là mức cao nhất kể từ năm 2016.
Còn theo thống kê của Hiệp hội kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA), 2024 là năm vàng trong nước tăng mạnh nhất trong vòng 14 năm trở lại đây.
Theo đó, giá vàng miếng SJC tăng 12,6% trong khi vàng nhẫn tăng đến 34% khi chạm đỉnh lịch sử. Mức sinh lời của vàng vượt xa hiệu suất sinh lời của tiền gửi tiết kiệm, chứng khoán hay USD. Điều này cũng khiến dòng tiền đầu tư chảy mạnh vào vàng.
Tuy nhiên, làn sóng trên cũng đã để lộ ra những bất ổn trên thị trường vàng. Nhu cầu của người dân tăng mạnh khiến thị trường vàng thường xuyên rơi vào cảnh thiếu cung. Hoạt động kinh doanh của nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng khi không có đủ nguồn cung cho khách hàng. Người dân cũng gặp khó khăn khi có tiền cũng không mua được vàng.
Quản lý thị trường vàng, vì thế, trở thành vấn đề nóng được đưa ra thảo luận, chất vấn tại nhiều phiên họp của Chính phủ và NHNN.
Trong văn bản trả lời cử tri sau Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, NHNN cho biết đã thực hiện nhiều giải pháp quản lý thị trường trong năm 2024, như triển khai các phiên đấu thầu vàng miếng và bán vàng miếng trực tiếp với khối lượng phù hợp; phối hợp các bộ, ngành liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng; chỉ đạo các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh mua, bán vàng miếng chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng;…
Đến nay, quản lý thị trường vàng vẫn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của NHNN. Trong nhiệm vụ ngành ngân hàng mới đây, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, nhà điều hành sẽ tiếp tục theo dõi sát thị trường vàng, triển khai các giải pháp ổn định thị trường vàng theo quy định của pháp luật, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Trước đó, tại Chỉ thị số 03/CT-TTg, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã yêu cầu NHNN chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương giám sát chặt chẽ, triển khai các giải pháp ổn định thị trường vàng; khẩn trương tổng kết, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, trình Chính phủ trong quý II/2025.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng yêu cầu việc điều hành một số mặt hàng, lĩnh vực như xăng dầu, vàng, đất đai… trong năm 2025 phải "thật tốt, thật chủ động, thật cụ thể và thật hiệu quả”.
Hướng nào quản lý thị trường vàng trong 2025?
Cũng trong văn bản trả lời cử tri, NHNN khẳng định giá mua, bán vàng do các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng chủ động niêm yết. NHNN chỉ thực hiện can thiệp nhằm hướng tới sự ổn định của thị trường vàng, không can thiệp vào giá vàng trong nước.
Thực tiễn trên thế giới, các ngân hàng trung ương cũng không quản lý giá vàng mà giá vàng do cung, cầu thị trường quyết định.
Nhiều ý kiến cho rằng nên thành lập sàn giao dịch vàng.
Tuy nhiên, thị trường vàng Việt Nam có nhiều điểm khác biệt. Thay vì giao dịch tại các sàn vàng như nhiều quốc gia khác, người dân trong nước chủ yếu giao dịch tại các tiệm vàng. Mức giá mua và giá bán do các tiệm vàng ấn định. Thậm chí, rủi ro luôn bị đẩy về phía người mua khi giá bán ra bao giờ cũng cao hơn đáng kể so với mức giá mua vào của các tiệm vàng.
Chính vì thế, nhiều chuyên gia khuyến nghị nên lập sàn giao dịch vàng để tăng tính minh bạch trên thị trường. Hơn nữa, trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, việc lập sàn giao dịch vàng sẽ là một trong những yếu tố giúp các trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam tăng sức cạnh tranh với các quốc gia khác.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết, NHNN đang nghiên cứu khả năng thành lập sàn giao dịch vàng Việt Nam. Tuy nhiên, việc có nên lập sàn giao dịch vàng hay không cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng với các bộ ngành khác.
Bên cạnh đó, như nhiệm vụ mà Chính phủ đề ra, sửa đổi Nghị định 24 về quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng cũng trở thành vấn đề cấp thiết.
Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam đã kiến nghị sửa đổi Nghị định 24 nhằm cho phép tự do kinh doanh vàng trang sức. Cụ thể, Nghị định 24 quy định các điều kiện đối với sản xuất và kinh doanh vàng trang sức. Do đó, theo đề xuất của Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam, nên loại bỏ các hạn chế đối với vàng trang sức và coi đây như một hàng hóa bình thường mà không cần bất kỳ điều kiện kinh doanh nào.
Trong khi đó, một số chuyên gia kiến nghị nên “mở cửa” nhập khẩu vàng. Trong chia sẻ với VietnamFinance, TS Lê Xuân Nghĩa đề xuất sửa đổi NĐ24 theo hướng cho phép một số ngân hàng thương mại nhà nước và cả các doanh nghiệp đủ năng lực nhập khẩu vàng hằng năm theo quy định về số lượng (hạn ngạch).
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".
(VNF) - “Cuộc cách mạng” tinh gọn bộ máy được đánh giá sẽ tạo ra những thay đổi quan trọng trong cơ cấu thu – chi ngân sách, thúc đẩy sự chuyển động nhanh, mạnh, hiệu quả của bộ máy hành chính, mang lại lợi ích rất lớn cho nền kinh tế trong dài hạn.
(VNF) - Để tạo được đột phá trong cải cách thể chế, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm
trọng tài quốc tế Việt Nam, cho rằng phải từ bỏ được tư duy không quản được thì cấm.
(VNF) - Trong nền kinh tế có chế độ tỷ giá tương đối cố định như Việt Nam, chính sách tiền tệ sẽ ít hiệu quả hơn so với chính sách tài khóa, vì vậy trong ngắn hạn, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công hiệu quả sẽ mang lại tác động tích cực hơn.
(VNF) - PGS-TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao cần cách tiếp cận khác thường. Theo đó, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu và hướng đi trong năm 2025 là tập trung phát triển kinh tế số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và kinh tế xanh.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết:
Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
(VNF) - Về mục tiêu tăng trưởng 8%, thậm chí đạt hai con số nếu điều kiện thuận lợi, trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đây là mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được và cần quyết tâm đạt được để tạo đà tăng trưởng bứt phá cho kỷ nguyên phát triển mới.
(VNF) - Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số trong dài hạn. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động khó dự đoán, những khó khăn và thách thức trong nước vẫn khó đoán định thì việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng như trên dường như không phải dễ dàng.
(VNF) - PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP. HCM) cho rằng câu chuyện của năm sau sẽ là sự đánh đổi giữa lãi suất và tỷ giá. Nếu muốn giảm lãi suất, Chính phủ phải hy sinh tỷ giá và ngược lại.
(VNF) - Để duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025, việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô với sự kết hợp cân bằng hơn giữa các chính sách tiền tệ và tài khóa là điều cần thiết. Trong thời gian tới, các chính sách phối hợp là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi kinh tế.
(VNF) - Trong bối cảnh nền kinh tế quốc dân còn nhiều khó khăn phía trước, kinh tế thế giới có nhiều biến động khó đoán, các động lực tăng trưởng cũ đã cạn, thì doanh nghiệp tư nhân được xem là sự kỳ
vọng của nền kinh tế. Bởi vậy, đẩy mạnh cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh là điều
hết sức quan trọng để doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa tiềm lực và phát triển mạnh mẽ.
(VNF) - Trong một thế giới VUCA (Biến động – Không chắc chắn – Phức tạp – Mơ hồ) thì có một điều ngày càng trở nên rõ ràng hơn là vai trò và vị thế không ngừng gia tăng của Việt Nam. Việc trở thành đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ cùng với đó là sự nâng cấp mối quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia lớn đã đưa vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế gia tăng và mở ra những vận hội mới cho đất nước.
(VNF) - Nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025, ông Norman Lim - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam (SingCham Việt Nam) đã chia sẻ với Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance về những triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm mới với những yếu tố định hình tăng trưởng bền vững.
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương, khẳng định chính hệ thống pháp luật hiện nay là
“thủ phạm” khiến chúng ta tự trói buộc chính mình, kìm hãm sự phát triển. Ông cho rằng nếu khơi thông điểm nghẽn này thì việc kinh tế Việt Nam tăng trưởng hai con số là điều hoàn toàn có thể đạt được.
(VNF) - Giám đốc Quốc gia, Viện Tony Blair tại Việt Nam cho rằng, nền tảng thiết yếu để một Trung tâm tài chính quốc tế thành công là ở thiết kế thể chế.
(VNF) - TS Phạm Hùng Tiến - Chuyên gia về đầu tư FDI chỉ ra rằng, các tỉnh Phía Bắc có giá trị xuất khẩu thuộc nhóm dẫn đầu cả nước nhưng lại nằm ngoài nhóm 10 thu ngân sách lớn. Điều này phần nào cho thấy, phần nhận được từ các "kỳ tích" xuất khẩu mà doanh nghiệp FDI mang lại là không tương xứng, thậm chí là rất ít.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành khẳng định, các tập đoàn lớn trên thế giới đang bắt tay tạo ra những 'game' mới và điều ngại là liệu các doanh nghiệp Việt có đủ năng lực để ứng xử với những 'gã khổng lồ', các tập đoàn đa quốc gia hay không chứ chưa nói đến câu chuyện vốn hay công nghệ.
(VNF) - Ông Andy Khoo - CEO Terne Holdings cho rằng: “Trung tâm Tài chính quốc tế Đà Nẵng không chỉ là một dự án phát triển, mà còn là một tuyên ngôn táo bạo về khát vọng của Việt Nam trong việc dẫn đầu trên thị trường tài chính toàn cầu”
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".