Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
Nhà nước phải ra đề bài chưa từng có
Khi Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân và 57 về khoa học công nghệ nhấn mạnh yêu cầu “mở rộng sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án quan trọng quốc gia”.
Cơ chế huy động doanh nghiệp tư nhân tham gia vào các dự án lớn của đất nước không chỉ mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp tư nhân mà còn là cơ hội để Việt Nam vươn lên tự chủ về công nghệ.
Thời gian qua trong hầu hết các lĩnh vực, đã có nhiều doanh nghiệp tư nhân hưởng ứng chủ trương này và bày tỏ mong muốn được tham gia vào các dự án lớn của đất nước.

Với ngành công nghiệp đường sắt, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, Nhà nước cần chủ động đặt hàng các doanh nghiệp đủ năng lực, cam kết về thị trường tiêu thụ ổn định và cơ chế ưu đãi.
"Nhà nước cần 'đặt hàng' các sản phẩm, công nghệ chưa từng có, tạo bước đột phá về năng lực sản xuất trong nước", Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nói.
Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam Hoàng Gia Khánh kiến nghị, cho phép các doanh nghiệp Việt Nam, gồm cả doanh nghiệp nhà nước và tư nhân, đều được tham gia đặt hàng sản xuất trong lĩnh vực công nghiệp đường sắt. Tuy nhiên, để hình thành hệ sinh thái công nghiệp đồng bộ, cần có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng. Nhà nước cần định hướng, đặt hàng, và các doanh nghiệp tư nhân tham gia chuỗi cung ứng linh kiện, phụ kiện, thiết bị, hình thành hệ sinh thái chung cho phát triển công nghiệp đường sắt trong nước.
Về cơ chế đặt hàng, Phó thủ tướng khẳng định chủ thể đặt hàng là Nhà nước, không phải địa phương hay nhà đầu tư riêng lẻ. Tuy nhiên, đây là vấn đề mới, phức tạp và chưa có tiền lệ, các quy định cần giới hạn phạm vi áp dụng, chỉ tập trung vào một số ngành chưa có để tránh dàn trải.
Những doanh nghiệp đầu đàn đã bắt đầu hành động.
Trong khi đó ở những ngành nghề khác, từ thép đường ray đến điện toán đám mây, những cái tên như Hòa Phát hay CMC đang chứng minh rằng doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đủ năng lực và tầm vóc để đảm nhận những nhiệm vụ mang tính quốc gia.
Trong lĩnh vực sắt thép, CEO Hoà Phát, ông Nguyễn Việt Thắng đã nhiều lần khẳng định doanh nghiệp này sẽ không chỉ cam kết “sẽ làm thép đường ray” mà đã bắt tay vào đầu tư, xây dựng nhà máy. Tập đoàn đang rất quyết liệt để đưa vào vận hành Nhà máy Thép ray và Thép hình tại Dung Quất (Quảng Ngãi) có tổng vốn đầu tư 14.000 tỷ đồng vào năm 2027. Sản phẩm của Nhà máy sẽ là thép ray đặc chủng cho đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, cầu trục và các loại thép hình chất lượng cao mà Việt Nam vẫn đang phải nhập khẩu.

“Chúng tôi đã làm rồi, không vì có đặt hàng mới đầu tư, nhưng vẫn mong muốn có chính sách rõ ràng hơn cho cơ chế này”, ông Thắng kiến nghị.
Trong lĩnh vực điện toán đám mây, ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Tập đoàn CMC chia sẻ, CMC cũng nhận “2 nhiệm vụ quốc gia”, dù chưa có một hợp đồng nào. Một là, xây dựng nền tảng điện toán đám mây CMC Cloud trở thành nền tảng điện toán đám mây số 1 của người Việt. Hai là, xây dựng nền tảng tri thức Việt AI - hệ sinh thái mở C.OpenAI.
“Chúng tôi cần bệ đỡ của Chính phủ, để doanh nghiệp công nghệ có điều kiện để tăng nhanh khả năng cạnh tranh. Mục tiêu là không chỉ dừng lại ở những dự án cụ thể, mà hướng tới xây dựng năng lực nội lực cho nền kinh tế.”, ông Chính nói.
Sau 40 năm Đổi mới, vị thế địa chính trị của Việt Nam rất khác, song các vấn đề của nền kinh tế gia công đang nổi lên với nhiều thách thức. Đặc biệt, tỷ lệ nội địa hóa chưa được cải thiện khiến giá trị để lại cho nền kinh tế không cao, thậm chí có thể rơi vào tình thế của mô hình “tăng trưởng hộ” khi nền kinh tế dồn sức cho tốc độ tăng trưởng cao.
“Ấn Độ từ một nền kinh tế gia công đã trở thành một cường quốc về công nghệ thông tin. Nói vậy để thấy giai đoạn gia công không có gì xấu cả. Vấn đề là đến lúc chúng ta phải chuyển đổi vai trò, từ người làm thuê sang vai trò người làm chủ chuỗi giá trị”, ông Chính nhận định.
Đây là lúc các doanh nghiệp lớn thể hiện vai trò đầu kéo. Vì để làm chủ, 2 điều kiện cần là công nghệ, tri thức và thương hiệu sản phẩm. Trong đó, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ giải được vấn đề năng suất lao động, giá trị gia tăng, cũng như khả năng tham gia phân khúc cao hơn của chuỗi giá trị.
“Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... đều có những doanh nghiệp đầu tàu dẫn dắt, chứ không thể chỉ trông chờ vào sự hỗ trợ về lãi suất, tiếp cận vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Chúng ta phải chủ động làm chủ những sản phẩm công nghệ của mình và đưa ra thế giới. Doanh nghiệp Việt Nam có đủ năng lực để làm việc này”, ông Chính nói.
Như vậy, có cơ chế đặt hàng song song với cơ chế sandbox, các doanh nghiệp sẽ an tâm dồn nguồn lực đầu tư phát triển công nghệ, sản phẩm mới, với đầu ra chính là nhu cầu chuyển đổi số của cả nền kinh tế.
Với những cam kết trên, có thể thấy trước lời kêu gọi của đất nước, các doanh nghiệp tư nhân đã không chỉ dừng lại ở lời hứa khi Hòa Phát đã khởi công dự án thép ray 14.000 tỷ đồng tại Dung Quất; CMC nhận “hai nhiệm vụ quốc gia” về nền tảng đám mây và trí tuệ nhân tạo mà chưa cần hợp đồng nào.
Những bước đi tiên phong này cho thấy khu vực tư nhân đang chủ động “đi trước một bước”, xây dựng nội lực công nghệ, tri thức và thương hiệu, ba trụ cột để Việt Nam thoát khỏi mô hình gia công, tiến tới làm chủ chuỗi giá trị.
Ngoài những lĩnh vực như đã nói ở trên, trong các lĩnh vực khác, nhiều doanh nghiệp tư nhân cũng bày tỏ sự sẵn sàng khi tham gia và các dự án lớn của đất nước như làm LNG hay sẵn sàng làm đường dây 500Kv.
Doanh nghiệp trông chờ vào chính sách ưu đãi
Dù đã sẵn sàng và đi trước 1 bước nhưng hiện nay, doanh nghiệp tư nhân dường như vẫn đang trông đợi vào 1 chính sách cụ thể bởi nói cho cùng sự rõ ràng mà các doanh nghiệp rất cần để tính bài toán kinh doanh là Nhà nước cần mặt hàng gì, chi phí, giá cả, tiến độ, thời gian thế nào...
Đặc biệt, với những sản phẩm đặc thù, như thép ray đặc chủng, câu chuyện còn là thị trường, là cơ sở để đàm phán với các đối tác, ngân hàng. Ông Thắng kể, câu hỏi mà Hòa Phát nhận được khi làm việc với các nhà đầu tư, các ngân hàng về dự án này là: “Nếu Chính phủ không mua hàng thì sao?”...

Thực tế, dung lượng thị trường luôn làm đau đầu các doanh nghiệp lớn khi bước chân vào các dự án quy mô lớn. Ví dụ, trong lĩnh vực sản xuất thép, dù đây là đầu vào của nhiều ngành công nghiệp từ xây dựng, cơ khí, đóng tàu, năng lượng, đường sắt..., nhưng nhu cầu của các doanh nghiệp trong nước không cao.
Các doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Cơ khí Việt Nam từng đề xuất với Hòa Phát nhu cầu các chủng loại thép, nhưng mỗi năm chỉ cần khoảng 20 tấn, trong khi một mẻ thép của Hòa Phát thường khoảng 300 tấn...
TS Nguyễn Quốc Việt, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng việc đặt hàng phải được thực hiện trên các tiêu chí lựa chọn rõ ràng, công khai và giới hạn phạm vi cụ thể.
Doanh nghiệp được chọn cần có kinh nghiệm hoặc tiềm năng làm các công trình, lĩnh vực trọng điểm, dẫn dắt xu hướng phát triển và tạo ra hiệu ứng lan tỏa sang các ngành, đơn vị khác.
Ông Việt lưu ý nhà chức trách cần rà soát, điều chỉnh và đồng bộ các luật liên quan tới đầu tư, kinh doanh (gồm Luật Đầu tư công, Hợp tác công-tư và Đấu thầu), nhằm tạo ra hành lang pháp lý thông thoáng và nhất quán cho doanh nghiệp tư nhân. Bên cạnh đó, họ cũng cần đưa ra chính sách cụ thể cho doanh nghiệp được đặt hàng tiếp cận vốn, đất đai, lao động; ưu đãi thuế và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Từ NQ 10 đến NQ 68: Thế và lực của kinh tế tư nhân đã gia tăng
- 'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân' 12/10/2025 12:00
- Hải Phòng: DN tư nhân đóng góp trên 50% ngân sách nội địa, giải quyết 50% việc làm 12/10/2025 07:15
- Kỳ vọng từ mô hình 'Công - Tư kiến quốc' 12/10/2025 07:00
Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
Dưới 5% người Việt dùng AI đúng cách: Khi FOMO lấn át tư duy hệ thống
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
Từ chaebol xứ Hàn nhìn về câu chuyện nợ của Vingroup
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
Bà Phạm Chi Lan: Không thể 'chia đều' để đánh giá đóng góp của tư nhân
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
Nhân lực chất lượng cao: Chìa khóa biến tri thức thành giá trị kinh tế
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
Trung tâm tài chính quốc tế: Sandbox đủ lớn và thể chế chuẩn quốc tế
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
‘Phi nông bất ổn’ và bài học 80 năm phát triển nông nghiệp Việt Nam
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
Đầu tư giáo dục tăng tốc: Hoàn thiện cơ chế bảo vệ nhà đầu tư trước những cú sốc
(VNF) - Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ đầu tư vào lĩnh vực giáo dục. Với quy mô hơn 25 triệu học sinh, sinh viên trên toàn quốc trong năm học 2024 - 2025 và tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập vượt trội hơn công lập. Lĩnh vực này không chỉ thu hút dòng vốn trong nước mà còn luồng vốn quốc tế lớn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
Phát triển kinh tế tư nhân: 'Thời điểm không thể chậm trễ để khắc phục những thiếu hụt'
(VNF) - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng: "Đây có thể coi là thời điểm không thể chậm trễ hơn phải khắc phục những thiếu hụt kể trên, khơi dậy sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và 2045 đã được đề ra"
'Cần một cuộc đổi mới lần hai cho kinh tế tư nhân'
(VNF) - Để kinh tế tư nhân thực sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: Việt Nam cần một “cuộc đổi mới lần hai”. Theo đó, chỉ với một thể chế minh bạch, môi trường bình đẳng và cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, khu vực tư nhân mới có thể phát huy đầy đủ vai trò “động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế.
Vì sao nhiều DN tư nhân chọn 'đứng yên' hoặc 'mini hóa'?
(VNF) - Dù đóng góp gần nửa GDP và tạo việc làm cho hơn 8/10 lao động cả nước, nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam lại chọn “đứng yên” hoặc thu nhỏ quy mô. Tại tọa đàm do Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức sáng 15/8, các chuyên gia đã chỉ rõ nguyên nhân khiến khu vực này “ngại lớn” và đề xuất loạt giải pháp để biến kinh tế tư nhân thành đầu kéo tăng trưởng.
Vị trí đặc biệt và cơ hội tỷ USD: Con đường vươn tầm kinh tế toàn cầu
(VNF) - Chuyên gia Bùi Kiến Thành đã chia sẻ nhiều góc nhìn, nhiều định hướng cho Việt Nam trên con đường vươn tầm kinh tế toàn cầu trong giai đoạn tới, như trung tâm trung chuyển hàng không ở Chu Lai, trung tâm hàng hải ở Vân Phong, trung tâm tài chính quốc tế tại TP. HCM, hay trung tâm dữ liệu tại Lâm Đồng.
Siêu đô thị TP.HCM: Hợp lực để cạnh tranh với các trung tâm logistics toàn cầu
(VNF) - Việc TP. HCM sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu không chỉ là một bước đi hành chính, mà còn mở ra kỳ vọng đưa thành phố trở thành trung tâm logistics hàng đầu khu vực. Trong cấu trúc kinh tế mới, vai trò của chuỗi cung ứng, hạ tầng cảng biển, và sự liên kết vùng đang trở thành động lực then chốt để Việt Nam cạnh tranh trên bản đồ logistics quốc tế.
Gần dân và sát dân: Từ cải cách hành chính đến vun đắp lòng tin
(VNF) - Ở Hà Tĩnh, bộ máy chính quyền hai cấp tỉnh – xã được tổ chức lại theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, lấy người dân làm trung tâm và cải cách thủ tục là động lực.
Chuyển đổi số để chính quyền gần dân và dân gần chính quyền
(VNF) - Nếu như tinh gọn bộ máy là bước đi đột phá về tổ chức, thì chính quyền số là cuộc cách mạng về phương thức vận hành. Tại Hà Tĩnh, chuyển đổi số không còn là khẩu hiệu mà đang hiện diện cụ thể ở từng xã, phường – từ thủ tục hành chính, phản ánh hiện trường đến cách chính quyền ra quyết định.
Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
Khảo sát 10ha đất vàng TP.HCM của Novaland vừa sang tay Sơn Kim Land
(VNF) - Dự án Sài Gòn Broadway từng được Tập đoàn Novaland giới thiệu ra thị trường vào năm 2020 với quy mô quy hoạch gần 10 ha ngay sát Khu đô thị Thủ Thiêm (TPHCM). Dự án có mặt tiền đại lộ Mai Chí Thọ, trạm dừng Ga Bình Khánh của tuyến Metro số 2, đối diện với một dự án khác của Novaland là Water Bay.































































