Đề xuất thu phí cảng biển ở TP. HCM

Ngày 9/11, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. HCM cho biết đã tiếp nhận đề án thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng khu vực cửa khẩu cảng biển TP. HCM (gọi tắt là đề án thu phí cảng biển - PV) để tổ chức lấy ý kiến.

Theo Sở GTVT TP. HCM (đơn vị lập đề án), cảng biển TP. HCM là cảng biển tổng hợp đầu mối khu vực loại 1, đóng vai trò chủ đạo kết nối vận tải hàng hải của khu vực Đông Nam bộ và Đồng bằng sông Cửu Long với 4 khu cảng chính gồm: cảng Cát Lái, cảng Nhà Bè, cảng Hiệp Phước và khu cảng trên sông Sài Gòn.

Năm 2019, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển TP. HCM khoảng 170 triệu tấn; dự báo tăng lên gần 237 triệu tấn vào năm 2030. Khối lượng hàng hóa thông qua lớn gây áp lực lớn đến kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông không đáp ứng được tốc độ tăng trưởng của hàng hóa lưu thông.

Dẫn việc áp dụng thu phí cảng biển ở Hải Phòng từ năm 2013 và dùng nguồn phí này cùng với ngân sách địa phương đầu tư hàng loạt công trình đường bộ phục vụ hạ tầng cảng biển, Sở GTVT đề xuất thu phí cảng biển để có thêm nguồn lực đầu tư cho hạ tầng giao thông khu vực quanh cảng biển.

Cụ thể, đối với hàng tạm nhập tái xuất, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, hàng chuyển khẩu và hàng hóa xuất nhập khẩu mở tờ khai ngoài TP. HCM phải trả 2,2 triệu đồng/container 20 ft, 4,4 triệu đồng/container 40 ft hoặc 50.000 đồng/tấn hàng lỏng, hàng rời.

Riêng hàng hóa xuất nhập khẩu mở tờ khai tại TP. HCM, chủ hàng phải trả 250.000 đồng/container 20 ft, 500.000 đồng/container 40 ft và 16.000 đồng/tấn hàng lỏng, hàng rời. Mức phí này tương đương mức phí mà TP. Hải Phòng đang áp dụng.

Riêng hàng hóa xuất nhập khẩu phục vụ trực tiếp cho an ninh, quốc phòng và đảm bảo an sinh xã hội, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh sẽ được miễn thu phí.

Với mức phí như trên cùng sản lượng hàng hóa năm 2019, Sở GTVT tính toán thu về hơn 3.200 tỷ đồng, trong các năm tiếp theo nguồn thu tăng theo sản lượng. Nguồn thu này được bổ sung ngân sách để chi trực tiếp hoàn thiện kết cấu hạ tầng cảng biển nhằm giảm ùn tắc giao thông, rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa.

Về tác động của việc thu phí đến chi phí vận tải, Sở GTVT cho biết chi phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng cảng biển chiếm chưa tới 4% chi phí vận tải của một container xuất nhập khẩu.

Nếu được Hội đồng nhân dân TP. HCM thông qua trong kỳ họp tháng 12/2020, việc thu phí sẽ bắt đầu từ tháng 5/2021 tại cảng Cát Lái để đánh giá, rút kinh nghiệm và áp dụng thu phí cho toàn bộ cảng kể từ tháng 6/2021.