Ì ạch giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay ODA

Ngày 7/12, tại hội nghị về tình hình giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay ODA, vay ưu đãi của Chính phủ 11 tháng năm 2020, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà lưu ý nhiệm vụ của tháng 12 hết sức nặng nề khi vẫn hơn 50% kế hoạch vốn vay nước ngoài đã điều chỉnh của năm nay cần phải giải ngân.

Theo đó, giải ngân đến tháng 11 được 6.312 tỷ đồng, đạt 34,65% vốn kế hoạch giao đầu năm và 45,51% nếu tính trên số kế hoạch năm 2020 đã được điều chỉnh sau khi cắt giảm của các bộ, ngành (là 4.346 tỷ đồng).

Ông Hoàng Hải, Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), cho biết một số bộ, ngành có tỷ lệ giải ngân thấp là Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Một số đơn vị cam kết giải ngân lên tới 100% số vốn vay nước ngoài như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường nhưng đến nay vẫn chậm.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông cho biết đến 24/11, bộ này đã giải ngân được 4.648 tỷ đồng, đạt 75% số vốn được giao.

Đại diện Bộ Tài chính cho rằng vấn đề lớn nhất làm tỷ lệ giải ngân vốn vay ODA, vay ưu đãi còn thấp do không có khối lượng xây dựng cơ bản hoàn thành nên không có hồ sơ thanh toán, không thể giải ngân; chịu tác động của dịch Covid-19, thiên tai lũ lụt.

Các dự án đã được bố trí kế hoạch vốn nhưng đang phải thực hiện các thủ tục điều chỉnh điều chỉnh dự án điều chỉnh hiệp định vay nên không đủ cơ sở để giải ngân; việc chuẩn bị hồ sơ rút vốn của các chủ dự án còn chưa kỹ như hồ sơ chưa đầy đủ, thiếu chính xác, kế hoạch chi tiêu chưa phù hợp.

Một số vấn đề từ phía nhà tài trợ cũng khiến việc chậm giải ngân như thời gian gửi ý kiến “không phản đối” đối với hoạt động mua sắm, tuyển tư vấn của một số dự án kéo dài; một số nhà tài trợ yêu cầu sử dụng tư vấn của nước tài trợ trong thực hiện dự án nhưng chất lượng của tư vấn còn hạn chế, không đảm bảo tiến độ dự án trong khi vai trò, quan điểm của nhà tài trợ đối với hoạt động của tư vấn là không rõ ràng.

Chính các chủ dự án chậm trễ trong việc hoàn chứng từ, các khoản rút vốn từ tài khoản đặc biệt, việc chuẩn bị hồ sơ rút vốn của các chủ dự án còn chưa hợp lý.

Bộ Tài chính cho rằng các dự án theo phương thức giải ngân tài khoản đặc biệt của một số nhà tài trợ như WB, ADB, JICA, nhiều chủ dự án chậm trễ thực hiện thủ tục hoàn chứng từ cho các khoản rút vốn từ tài khoản đặc biệt nhà tài trợ phê duyệt hồ sơ rút vốn bổ sung tài khoản này cho các khoản chi nhỏ lẻ thường kéo dài.

Bộ Tài chính kiến nghị cần thúc đẩy việc triển khai thực hiện dự án để có khối lượng hoàn thành cho giải ngân, đặc biệt đối với các dự án kết thúc năm 2020 và năm 2021. Các bộ, ngành chủ dự án có trách nhiệm khẩn trương hoàn tất các thủ tục về đầu tư, xây dựng, về di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng để triển khai thực hiện dự án.

Cần xử lý dứt điểm các tồn tại, vướng mắc của các dự án đầu tư lớn, tập trung đẩy mạnh giải ngân các dự án đầu tư có tiềm năng giải ngân, các dự án đã hoàn tất các thủ tục đầu tư, công tác đấu thầu, triển khai ngay việc ký kết đối với các gói thầu đã có ý kiến “không phản đối” của nhà tài trợ.

Bộ Tài chính kiến nghị các nhà tài trợ cố gắng rà soát giảm các thủ tục phê duyệt không cần thiết.