Tổng thống Hassan Rouhani ngày 8/5 đã tuyên bố trên sóng truyền hình quốc gia rằng nước này sẽ dừng thực hiện một số cam kết trong thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 giữa Iran và Nhóm P5+1 hay còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA).
Lý giải về động thái này, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cho biết: “Hành động tương lai của Iran vẫn sẽ hoàn toàn nằm trong thỏa thuận, Iran sẽ không rút khỏi thỏa thuận. Liên minh châu Âu (EU) và các nước khác không có sức mạnh kháng lại áp lực của Mỹ, vì thế Iran sẽ không tiếp tục thực hiện một số cam kết tình nguyện”.
Theo Hội đồng An ninh Tối cao Iran, biện pháp này là cần thiết để "đảm bảo quyền lợi và lấy lại cân bằng" sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận cách đây tròn một năm. Theo đó, Iran sẽ không tiếp tục chấp hành các giới hạn mà họ đã cam kết trong việc làm giàu uranium và nước nặng theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với các cường quốc.
Được biết quyết định này đã được thông báo cho nguyên thủ các quốc gia vẫn tuân thủ thỏa thuận là Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức và Nga.
"Các bên còn lại của thỏa thuận có 60 ngày để thực hiện các cam kết của họ, đặc biệt là trong lĩnh vực ngân hàng và dầu mỏ", hội đồng cho biết thêm, đề cập đến cam kết của 5 cường quốc trong việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran để đổi lấy việc họ kiềm chế các hoạt động hạt nhân.
Quan hệ giữa Tehran và Washington xấu đi từ tháng 5 năm ngoái khi Tổng thống Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân JCPOA. Theo thỏa thuận này, Iran cam kết sẽ từ bỏ chương trình sản xuất vũ khí hạt nhân, đổi lại, phương Tây sẽ dỡ bỏ dần các lệnh trừng phạt với Tehran.
Mỹ hồi tháng 4 tuyên bố không tiếp tục miễn trừ trừng phạt cho các nước nhập khẩu dầu thô Iran, khuyến cáo họ nên mua dầu của Arab Saudi và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cũng bị Washington xếp vào danh sách các tổ chức khủng bố quốc tế.
Mới đây, Lầu Năm Góc thông báo đang triển khai một nhóm tác chiến tàu sân bay cùng các oanh tạc cơ B-52 tới Trung Đông nhằm "dằn mặt" Iran. Tình báo Mỹ trước đó cho hay họ phát hiện Iran đã chuyển tên lửa đạn đạo tầm ngắn lên tàu chiến và có thể tấn công lực lượng Mỹ trong khu vực. Các động thái này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ nổ ra đối đầu quân sự giữa Mỹ và Iran.
Tehran sau đó đáp trả bằng cách liệt quân đội Mỹ vào danh sách khủng bố, đồng thời đe dọa sẽ phong tỏa eo Hormuz, tuyến hàng hải trọng yếu ở khu vực Trung Đông.
Xem thêm >> Cựu Tổng Tư lệnh NATO đề xuất ‘cấm người Nga tới Mỹ’
