Không cấm nhà đầu tư cá nhân mua trái phiếu riêng lẻ

Ngày mai, Chính phủ sẽ trình Quốc hội một luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 7 luật liên quan tới tài chính.

Chia sẻ với báo chí ngày 28/10, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho hay: Luật Chứng khoán đã được Quốc hội ban hành và có hiệu lực thực thi từ năm 2019. Thời gian qua, trong quá trình phát triển thị trường đã nảy sinh một số vấn đề, đặc biệt liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) và TPDN riêng lẻ.

Với nhà đầu tư cá nhân, Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán hiện đang quy định theo hướng tôn trọng quyền đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân trên thị trường.

Vì vậy, Bộ Tài chính không đề xuất sửa các nội dung liên quan đến quyền đầu tư của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường. Nhà đầu tư cá nhân được quyền đầu tư tất cả các loại TPDN riêng lẻ.

Song để nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường, hạn chế rủi ro và đảm bảo quyền lợi trong hoạt động đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân trên thị trường TPDN riêng lẻ, khắc phục những hạn chế của thị trường TPDN riêng lẻ trong thời gian qua, dự thảo Luật bổ sung quy định theo hướng nâng chất lượng của trái phiếu.

"Chúng tôi cũng đề xuất sửa đổi quy trình quyết định phát hành TPDN ra công chúng nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp đủ điều kiện được nhanh chóng xem xét, cấp chứng nhận phát hành trái phiếu ra công chúng huy động vốn.

Đối với trái phiếu phát hành ra công chúng, tất cả các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức không phân biệt là chuyên nghiệp hay không chuyên nghiệp đều có thể tham gia", Thứ trưởng thông tin.

Ông Chi cho biết thêm, Bộ Tài chính cũng tính đến việc các chính sách mới đưa ra cần phải có thời gian để thị trường có sự thích ứng. Vì vậy, những quy định này Bộ dự kiến trình Quốc hội cho phép có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

"Tôi tin tưởng rằng, với những đề xuất của Bộ Tài chính, thị trường chứng khoán, thị trường vốn, đặc biệt là thị trường TPDN phát triển bền vững, minh bạch, nâng cao chất lượng TPDN phát hành riêng lẻ, thúc đẩy các doanh nghiệp công khai, minh bạch thông tin, góp phần cải thiện niềm tin của nhà đầu tư, từ đó, thu hút nguồn vốn đầu tư cho các doanh nghiệp", ông Chi bày tỏ.

Đề xuất lần này của Bộ Tài chính đã có nhiều điểm thay đổi so với dự thảo ban đầu. Trước đó, Bộ Tài chính đã dự kiến hạn chế số lượng nhà đầu tư cá nhân tham gia vào thị trường này. Theo đó, Điều 1.2 Dự thảo không cho phép các nhà đầu tư cá nhân được đầu tư vào các trái phiếu phát hành riêng lẻ của doanh nghiệp không phải của tổ chức tín dụng.

Nhưng đề xuất này không nhận được nhiều sự đồng tình. Các chuyên gia e ngại quy định mới nếu được thông qua có thể thu hẹp thị trường trái phiếu riêng lẻ do cơ hội huy động vốn của doanh nghiệp và sự tham gia của nhà đầu tư cá nhân cùng giảm.

Đồng thời, quy định quá chặt chẽ sẽ khiến nhà đầu tư nhỏ lẻ bị hạn chế quyền tiếp cận các cơ hội đầu tư hấp dẫn trong thị trường TPDN riêng lẻ, từ đó làm giảm tính linh hoạt của thị trường.

Về nội dung này, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng: Việc điều chỉnh như Dự thảo sẽ có tác động rất lớn đến thị trường vốn.

Cụ thể, có thể gây tắc nghẽn, đứt gãy thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN). Bởi hiện nay, các tổ chức đầu tư TPDN (như ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư) đều đang vướng nhiều hạn chế về quy định đầu tư trái phiếu. Do vậy, các nhà đầu tư cá nhân đang vẫn là một trong số các nhà đầu tư lớn có thể hấp thụ TPDN. Nếu hạn chế các nhà đầu tư này, doanh nghiệp khó có thể phát hành thêm vì không có đủ nhà đầu tư trên thị trường để hấp thụ lượng trái phiếu phát hành ra.

Thực tế, các tổ chức đầu tư trái phiếu doanh nghiệp như ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, bảo hiểm, quỹ đầu tư đều đang vướng nhiều quy định hạn chế. Do vậy, nhà đầu tư cá nhân vẫn là một trong số các nhà đầu tư lớn có thể hấp thụ trái phiếu doanh nghiệp. Nếu hạn chế nhóm này, doanh nghiệp khó có thể phát hành thêm vì không có đủ nhà đầu tư để hấp thụ.

Vì vậy, việc Bộ Tài chính trong dự thảo mới nhất trình Quốc hội đã thay đổi nội dung này giúp cho doanh nghiệp phát hành trái phiếu "dễ thở" hơn.