Khu đô thị mới Quốc tế Đa Phước trị giá 11.322 tỷ đồng, Vũ 'nhôm' thâu tóm chỉ mất 87 tỷ đồng

Quá trình Vũ 'nhôm' thâu tóm dự án 29ha chỉ mất 87 tỷ

Theo cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, năm 2005, UBND TP. Đà Nẵng có chủ trương kêu gọi đầu tư xây dựng dự án khu đô thị mới Đa Phước tại quận Hải Châu và nhận được hồ sơ đăng ký đầu tư của Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Bình Minh (trụ sở tại 1041 Đê La Thành, quận Ba Đình, Hà Nội) và Công ty First Key thuộc Tập đoàn Deawon của Hàn Quốc.

Sau khi đàm phán với các nhà đầu tư, ngày 11/5/2005, ông Trần Văn Minh, lúc đó là Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, đã ký quyết định quy định giá đất để thu tiền sử dụng đất và cho thuê đất đầu tư dự án có diện tích quy hoạch khoảng 193ha.

Theo đó, diện tích giao quyền sử dụng đất cho Công ty Bình Minh có thu tiền khoảng 45ha với đơn giá là 300.000 đồng/m2. Diện tích còn lại cho Công ty First Key thuê 50 năm để xây dựng văn phòng, căn hộ, trung tâm thương mại và các dịch vụ khác với đơn giá 1 USD/m2/năm.

Tuy nhiên, sau đó Công ty Bình Minh và Công ty Fisrt Key không tiến hành đầu tư xây dựng dự án. Đến tháng 5/2006, UBND TP. Đà Nẵng nhận được hồ sơ đăng ký đầu tư vào dự án khu đô thị mới Đa Phước của Công ty TNHH Daewon (Hàn Quốc) với cam kết "xây dựng sân golf và chịu chi phí san lấp mặt bằng, xây dựng đê ngăn biển".

Khoảng tháng 10/2006, trước khi ban hành bản thỏa thuận nguyên tắc, lãnh đạo UBND TP. Đà Nẵng có buổi làm việc với nhà đầu tư Công ty TNHH Daewon để triển khai thực hiện dự án, trong đó có nội dung: Đối với phần diện tích 29ha dành cho việc xây dựng biệt thự và nhà liền kề, Công ty TNHH Daewon sẽ liên doanh với một công ty Việt Nam để tiến hành khai thác. 

Sau buổi làm việc này, ông Trần Văn Minh đã chỉ đạo Lê Cảnh Dương, Phó giám đốc Trung tâm xúc tiến đầu tư TP. Đà Nẵng, xây dựng dự thảo thỏa thuận nguyên tắc giữa Công ty TNHH Daewon và UBND TP. Đà Nẵng trong việc đầu tư vào dự án khu đô thị mới Đa Phước theo hướng giao khu đất xây dựng nhà biệt thự, liền kề cho Phan Văn Anh Vũ để liên doanh với Công ty Daewon thực hiện dự án.

Ngày 16/11/2006, Trần Văn Minh và Công ty Daewon ký thỏa thuận nguyên tắc do Lê Cảnh Dương soạn thảo. Theo đó, Đà Nẵng chấp thuận giao cho Công ty Daewon thực hiện dự án khu phức hợp đô thị - sân golf Đa Phước với quy mô dự án khoảng 204ha. Chủ đầu tư chịu trách nhiệm san lấp lấn biển, xây dựng cơ sở hạ tầng trên toàn bộ diện tích của dự án. Sau khi san lấp xong, chủ đầu tư sẽ bàn giao cho khoảng 30ha đất để xây dựng công trình công cộng của thành phố.

Đối với phần diện tích 174ha còn lại, TP. Đà Nẵng sẽ cho Công ty Daewon được thuê 145ha trong thời gian 50 năm với giá tiền thuê đất và mặt nước là 10 triệu USD để làm khu dịch vụ thương mại và sân golf. Tiền thuê đất và mặt nước được xác định ở đây sẽ không bị điều chỉnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án.

Đối với phần diện tích khoảng 29ha dành cho việc xây dựng biệt thự và nhà liên kế, Công ty Deawon sẽ liên kết với công ty Việt Nam để phát triển phần diện tích này. UBND TP. Đà Nẵng sẽ chuyển quyền sử dụng đất cho công ty Việt Nam liên kết với Công ty Deawon với giá chuyển quyền sử dụng là 300.000 đồng/m2.

Cùng ngày 16/11/2006, ông Trần Văn Minh ký quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 tổng thể mặt bằng khu đô thị - sân golf Đa Phước, theo đó diện tích khu nhà ở liền kề và biệt thự là 29,2ha.

Tuy không có chức năng, nhiệm vụ liên quan đến xét duyệt quy hoạch nhưng ngày 10/4/2007, ông Lê Cảnh Dương đã ký Công văn số 120/CV-XTĐT gửi Viện Quy hoạch xây dựng Đà Nẵng xem xét tọa độ các điểm ranh giới dự án.

Từ tham mưu của ông Lê Cảnh Dương, sau khi Sở Xây dựng có tờ trình, ngày 18/5/2007, ông Trần Văn Minh ký phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng xác định diện tích để xây dựng nhà phố, biệt thự là 29ha.

Do đã được chỉ định từ trước đối với phần diện tích 29ha, ngày 18/01/2008, Phan Văn Anh Vũ chỉ đạo ông Phan Minh Cương, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Xây dựng 79 (Bên B do Vũ chiếm 66,25% cổ phần) và Công ty Deawon (Bên A) ký hợp đồng liên doanh sơ bộ. Công ty Daewon sẽ thanh toán số tiền 2,8 triệu USD tương ứng với phần diện tích đất trên.

Thực hiện thỏa thuận, ngày 20/3/2008, Công ty Deawon gửi UBND TP. Đà Nẵng xin thuê đất diện tích 181ha (không bao gồm diện tích đất khoảng 29ha).

Ngày 21/3/2008, ông Trần Văn Toán, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Đà Nẵng ký Tờ trình số 216/TTr-STNMT đề nghị Đà Nẵng ban hành quyết định thu hồi đất cho Công ty Deawon thuê. 

5 ngày sau đó, ông Văn Hữu Chiến, Phó chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng ký quyết định thu hồi 181ha cho Công ty Deawon thuê đất để đầu tư xây dựng và đồng ý nộp tiền thuê đất, các khoản thuế, lệ phí theo thỏa thuận nguyên tắc ngày 16/11/2006.

Ngày 7/4/2008, Công ty Daewon Cantavil có Văn bản số 04-04/DW gửi trực tiếp cho ông Trần Văn Minh, trong đó có nội dung Công ty Daewon cải tạo diện tích 29ha đất tại Khu đô thị Quốc tế Đa Phước và bàn giao lại cho thành phố để thành phố có thể chuyển quyền sử dụng đất cho một công ty Việt Nam. Công ty Việt Nam này sẽ trả khoảng 5,5 triệu USD cho thành phố để lập một công ty liên doanh với công ty này cho việc xây dựng nhà phố và biệt thự.

Theo quy định tại khoản 4, Điều 56 Luật Đất đai năm 2003 “Giá đất do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định được công bố công khai vào ngày 01 tháng 01 hàng năm được sử dụng làm căn cứ để tính thuế sử dụng đất, thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất; tính tiền sử dụng đất và tiền thuê đất khi giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất; tính giá trị quyền sử dụng đất khi giao đất không thu tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ, bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất”.

Tuy nhiên, ngay ngày hôm sau (8/4/2008), ông Trần Văn Minh chủ trì cuộc họp và kết luận thống nhất giữ nguyên tổng giá trị tiền thuê đất và Công ty Deawon Cantavil thực hiện việc nộp tiền thuê đất dự án theo thỏa thuận nguyên tắc ngày 16/11/2006.

Phối cảnh khu đô thị quốc tế mới Đa Phước.

Sau khi hoàn thiện san lấp mặt bằng của dự án giai đoạn 1, ngày 29/12/2010, Công ty Daewon Cantavil đề nghị UBND thành phố tiến hành các thủ tục thu hồi đất và chuyển quyền sử dụng đất cho Công ty Xây dựng 79 để cùng Công ty Deawon thành lập liên doanh.

Trung tâm xúc tiến đầu tư thành phố Đà Nẵng không có chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền trong việc thu hồi đất, giao đất, tuy nhiên ngay sau khi nhận được Văn bản nêu trên của Công ty Deawon Cantavil, ông Lê Cảnh Dương vẫn ký công văn tham mưu giao đất cho Công ty Xây dựng 79.

Ngày 17/01/2011, ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, ký báo cáo đề xuất đơn giá đất chuyển nhượng là 300.000 đồng/m2.

Căn cứ báo cáo của cấp dưới, ngày 9/2/2011, ông Trần Văn Minh đã đồng ý về nguyên tắc việc thu hồi đất và chuyển quyền sử dụng đất cho Công ty Xây dựng 79 phần diện tích 29ha thuộc dự án Khu đô thị mới Quốc tế Đa Phước để sử dụng diện tích đất nêu trên liên doanh với Công ty TNHH Daewon Cantavil.

Sau đó, ông Trần Văn Minh tiếp tục ký quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng khu đất 29ha hình thành khu nhà phố và biệt thự để có cơ sở giao quyền sử dụng đất cho Phan Văn Anh Vũ.

Trên cơ sở Quyết định nêu trên, ngày 16/6/2011, theo chỉ đạo của Phan Văn Anh Vũ, ông Phan Minh Cương đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Đà Nẵng lập thủ tục thu hồi đất phần diện tích 29ha để thực hiện dự án.

Ngày 12/7/2011, ông Văn Hữu Chiến đã ký ban hành quyết định thu hồi đất và nêu rõ Công ty Xây dựng 79 có trách nhiệm nộp tiền sử dụng đất 87 tỷ đồng. Trong khi đó giá trị quyền sử dụng đất và giá trị tài sản trên đất theo giá thị trường của dự án 29ha thuộc Đô thị Quốc tế Đa Phước tại thời điểm này có giá trị là 4.788 tỷ đồng.

Dự án gây thất thoát 11.235 tỷ đồng

Năm 2012, Đà Nẵng đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất  diện tích 29 ha cho công ty của Phan Văn Anh Vũ. Đến năm 2015, Công ty TNHH Daewon Cantavil đã ký hợp đồng chuyển nhượng 51% vốn điều lệ tại Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước cho công ty của Vũ với giá 341 tỷ đồng.

Sau khi chuyển nhượng vốn góp, Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước đổi tên thành Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Đa Phước do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch công ty. Ngày 30/11/2015, Vũ ký hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp tại công ty này cho ông Võ Ngọc Châu với giá 428 tỷ đồng.

Hiện tại dự án 29 ha thuộc Khu đô thị Quốc tế Đa Phước do Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Đa Phước làm chủ đầu tư và được triển khai xây dựng nhà liền kề thương mại và chung cư cao tầng. Tại dự án này đã chuyển nhượng 189 lô đất biệt thự, diện tích 16.630m2 cho 189 khách hàng với tổng giá trị giao dịch là: 1.280 tỷ đồng.

Theo kết luận giám định, định giá tài sản, việc UBND TP. Đà Nẵng ban hành quyết định về việc thu hồi, giao cho Công ty Xây dựng 79 quản lý, sử dụng để đầu tư xây dựng nhà phố, biệt thự, công viên, quảng trường, đường đi bộ và đường giao thông thuộc Khu đô thị Quốc tế Đa Phước không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là không đúng quy định. 

Ngoài ra, Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương kết luận, tại thời điểm khởi tố vụ án (17/4/2018), giá trị quyền sử dụng đất và tài sản trên đất theo giá thị trường của dự án 29 ha thuộc Khu đô thị quốc tế Đa Phước là 11.322 tỷ đồng.

Cáo trạng xác định từ khi thu hồi đất, giao quyền sử dụng đất phần diện tích 29ha cho Phan Văn Anh Vũ đến thời điểm Bộ Công an khởi tố điều tra, số tiền gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước là 11.235 tỷ đồng.

>>> Xem thêm: Đại án Vũ 'nhôm': Thất thoát hơn 22.000 tỷ đồng, mới kê biên được 3.500 tỷ đồng