'Lách luật' phân lô bán nền ở Lâm Đồng: Thanh tra tỉnh kiến nghị chuyển công an điều tra

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng vừa có thông báo kết luận thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND TP. Bảo Lộc trong công tác quản lý, sử dụng đất và quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn giai đoạn 2018 - 2020.

Nhiều thủ đoạn trong phân lô, tách thửa nhằm trục lợi

Theo kết luận thanh tra, việc xây dựng kế hoạch sử dụng đất hàng năm trên địa bàn còn chưa thật sự phù hợp, chưa sát với tình hình tại địa phương.

Cùng với đó, trong kế hoạch sử dụng đất năm 2018, 2019 trình UBND tỉnh phê duyệt, UBND TP. Bảo Lộc chưa tham mưu ban hành kèm theo danh mục các công trình, dự án cần giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Điều này là chưa thực hiện đúng theo quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Về công tác quản lý đối với một số điểm mà người dân tự đầu tư hạ tầng, hiến đất nhằm mục đích phân lô, tách thửa trên địa bàn, Thanh tra tỉnh cho biết thời gian qua, việc các hộ gia đình, cá nhân tự đầu tư hạ tầng nhằm mục đích phân lô, tách thửa trên địa bàn TP. Bảo Lộc có diễn biến phức tạp.

Đặc biệt, trên các trang mạng xã hội có nhiều thông tin, quảng cáo về các “dự án bất động sản”, do một số đối tượng môi giới bất động sản tự đặt tên và đăng tin quảng cáo nhằm thu hút người mua. Trên thực tế, các “dự án” này đều không được cơ quan thẩm quyền cấp phép.

Tuy nhiên, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cho rằng công tác chỉ đạo của Thành uỷ, công tác quản lý của UBND TP. Bảo Lộc còn lúng túng, chưa chặt chẽ, chưa kiên quyết, dẫn đến việc nhiều trường hợp vi phạm nhưng chưa được xử lý kịp thời.

Cụ thể, một số trường hợp, người sử dụng đất đã hiến đất, sau đó tiếp tục xây dựng công trình; cá biệt có một số điểm còn làm hàng rào, xây dựng nhà bảo vệ. Đây là hành vi lấn chiếm đất công.

“Từ đó cho thấy, bản chất của việc hiến đất chủ yếu vẫn là nhằm mục đích phân lô, tách thửa, phục vụ lợi ích cá nhân chứ không phải là để phục vụ lợi ích công cộng, không thuộc đối tượng được nhà nước khuyến khích”, kết luận nêu.

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng chỉ ra về hồ sơ, người sử dụng đất không lập "văn bản tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định" mà chỉ lập "đơn xin hiến đất" và UBND xã ghi nội dung "kính chuyển" các cơ quan giải quyết. Do vậy, không xác định được bên nhận tặng là cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân hay cộng đồng dân cư nào.

Rõ ràng, việc cơ quan đăng ký đất đai xác định UBND các xã, phường là tổ chức nhận tặng cho quyền sử dụng đất được hiến là chưa đủ cơ sở, vì các đơn vị này chỉ "kính chuyển" các cấp thẩm quyền xem xét việc hiến đất làm đường.

Theo quy định tại Nghị định số 43 của Chính phủ, "trường hợp người sử dụng đất tặng cho quyền sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng" được áp dụng với người sử dụng đất tặng quyền sử dụng đất (cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư) để tạo mặt bằng xây dựng các công trình công cộng vì mục đích chung. Trong khi đó, các các trường hợp hiến đất và tự mở đường, tách thửa trên địa bàn TP. Bảo Lộc thời gian qua chủ yếu nhằm mục đích cá nhân, để đủ điều kiện tách thửa nên không thuộc đối tượng áp dụng quy định.

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng còn chỉ ra tình trạng người dân tự xây dựng đường giao thông trên đất nông nghiệp là không đúng quy định. Tuy nhiên, việc chính quyền chấp nhận hồ sơ, căn cứ vào đơn xin hiến đất để ghi nhận hiện trạng vào hồ sơ địa chính đã gián tiếp ghi nhận công trình vi phạm, tạo điều kiện cho người sử dụng đất được tách thửa vì lợi ích cá nhân.

Qua kiểm tra, Thanh tra tỉnh cho biết việc đầu tư xây dựng mới các tuyến đường của 9 cá nhân trên địa bàn phường Lộc Phát và xã ĐạmB’ri, TP. Bảo Lộc đều không có cấp giấy phép xây dựng, không được phê duyệt hoặc chấp nhận về hướng tuyến công trình.

Việc hình thành các con đường không theo quy hoạch, kế hoạch của địa phương đã gián tiếp ảnh hưởng đến các chỉ tiêu cơ cấu sử dụng đất. Bên cạnh đó, việc này còn tiềm ẩn nguy cơ hình thành các điểm dân cư mới không đúng quy hoạch do hiện nay diện tích đất này được rao bán dưới hình thức các “dự án bất động sản” để lừa đảo đối với người mua.

Trong thực hiện công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản của TP. Bảo Lộc giai đoạn 2018 - 2020, Thanh tra tỉnh còn phát hiện 11/12 công trình lập dự toán tính sai khối lượng, sai định mức - đơn giá của một số hạng mục công trình làm tăng tổng mức đầu tư.

Chưa hết, có 9/12 công trình đã thi công hoàn thành nhưng chủ đầu tư chưa hoàn thành các trình tự, thủ tục để tổ chức nghiệm thu, đưa vào sử dụng theo quy định; có 2/12 công trình chậm tiến độ thi công theo hợp đồng đã ký kết.

Về nghiệm thu, thanh toán 12/12 công trình còn chưa chặt chẽ, qua thanh tra đã ban hành các quyết định thu hồi số tiền sai phạm.

Buông lỏng quản lý đất đai, cố ý bỏ qua sai phạm

Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, UBND TP. Bảo Lộc còn chưa thực sự chặt chẽ, có biểu hiện buông lỏng công tác quản lý sử dụng đất đai, quản lý hoạt động xây dựng hạ tầng nhằm tách thửa của một số cá nhân trên địa bàn.

Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh có dấu hiệu buông lỏng công tác thẩm định hồ sơ, cố ý bỏ qua các sai phạm trong quá trình thẩm định hồ sơ và đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi tách thửa cho các trường hợp không đảm bảo các điều kiện.

Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP. Bảo Lộc còn phụ thuộc quá nhiều vào công tác thẩm định của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh và sự chỉ đạo của Sở Tài nguyên và Môi trường nên việc lập hồ sơ với một số trường hợp hiến đất mở đường chưa đảm bảo các quy định như: đơn vị hiến đất không có ý kiến của chính quyền địa phương, không đủ chữ ký của người đồng sử dụng; không chủ động phát hiện việc sử dụng đất sai mục đích, xây dựng công trình vi phạm để đề xuất với cơ quan chuyên môn kiểm tra, xử lý kịp thời.

Kiến nghị chuyển công an điều tra

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng chỉ rõ trách nhiệm của chủ tịch và nguyên chủ tịch UBND TP. Bảo Lộc (theo thời gian giữ chức vụ) trước chủ tịch UBND tỉnh đối với các tồn tại, hạn chế trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác quản lý, sử dụng đất và quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn.

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh trong công tác tham mưu, chỉ đạo hoạt động, đặc biệt việc chỉ đạo áp dụng quy định về “tặng cho” quyền sử dụng đất tại các cơ quan thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường chưa đúng quy định của pháp luật nhưng không có biện pháp phát hiện, xử lý kịp thời.

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị UBND tỉnh chuyển cơ quan công an để tiếp tục điều tra, làm rõ và xử lý các sai phạm đối với các cơ quan, cá nhân có trách nhiệm trong việc chỉ đạo, thực hiện các trình tự, thủ tục liên quan dẫn đến các sai phạm trong việc hiến đất, ghi nhận hiện trạng đường giao thông để giải quyết hồ sơ tách thửa trên địa bàn TP. Bảo Lộc.