Lo bị Trung Quốc lạm dụng, EU dựng thêm rào cản 'tự bảo vệ mình’

Ông Dombrovskis hiện đang có chuyến thăm 4 ngày tới Trung Quốc để tìm kiếm mối quan hệ kinh tế cân bằng hơn với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới. Theo kế hoạch, ông Dombrovskis sẽ tham gia đối thoại kinh tế và thương mại chung, gặp gỡ các quan chức Trung Quốc và các công ty châu Âu đang hoạt động tại Trung Quốc.

Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Bund ở Thượng Hải ngày 23/9, Ủy viên Thương mại của EU mô tả mối quan hệ giữa khối này và Trung Quốc là “rất mất cân bằng”, khi châu Âu ghi nhận thâm hụt thương mại gần 400 tỷ euro (427 tỷ USD) vào năm 2022, trong khi tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa EU và Trung Quốc vượt quá 865 tỷ euro (923 tỷ USD), mức cao nhất mọi thời đại.

“Giảm thiểu rủi ro không phải là tách rời. Và EU không có ý định cắt đứt quan hệ kinh tế với Trung Quốc”, quan chức này giải thích và nói thêm rằng khối này “cũng cần tự bảo vệ mình khi sự cởi mở bị lạm dụng”.

Bình luận của ông được đưa ra trước cuộc thảo luận cấp cao với các nhà lãnh đạo Trung Quốc, bao gồm cả Phó thủ tướng Hà Lập Phong, dự kiến ​​diễn ra vào tuần tới tại Bắc Kinh.

Chuyến đi của ông Dombrovskis diễn ra trong bối cảnh cả EU và Trung Quốc đều tìm cách hạ nhiệt căng thẳng về các vấn đề từ đầu tư nước ngoài, thương mại và địa chính trị cũng như những chỉ trích của phương Tây về mối quan hệ chặt chẽ hơn của Bắc Kinh với Moscow sau khi Nga "động binh" với Ukraine.

“Tạo ra một thị trường mở giữa các thành viên là một trong những nguyên tắc bất di bất dịch của EU. Chúng tôi cũng cam kết thương mại toàn cầu tự do và công bằng. Và ‘công bằng’ là từ khóa ở đây”,  ông Dombrovskis nhấn mạnh.

Nhà lãnh đạo EU khẳng định thêm rằng: “Chúng tôi sẵn sàng cạnh tranh, bao gồm cả cạnh tranh trong lĩnh vực xe điện nhưng cạnh tranh phải công bằng”.

Chỉ hơn một tuần trước Ủy ban châu Âu quyết định mở một cuộc điều tra chống trợ cấp đối với ô tô điện giá rẻ đến từ Trung Quốc. Cuộc điều tra kéo dài nhiều tháng có thể dẫn đến mức thuế cao hơn đối ô tô nhập khẩu của Trung Quốc.

Khi được hỏi liệu EU có đang xem xét các lĩnh vực khác hay không, ông nói thêm: “Có một số lĩnh vực mà chúng tôi đang xem xét các rào cản và rào cản thương mại có thể xảy ra, và thực tế đây là một trong những chủ đề mà tôi cũng sẽ nêu ra với các đối tác Trung Quốc. Một mặt, chúng ta phải thảo luận về cách thức thúc đẩy mối quan hệ, nhưng chúng ta cũng cần có khả năng thảo luận xem có một số vấn đề hoặc rào cản thương mại nào cần được giải quyết hay không.”

EU đổ lỗi thâm hụt thương mại 400 tỷ euro một phần là do các hạn chế của Trung Quốc đối với các công ty châu Âu.

Đại sứ EU tại Trung Quốc Jorge Toledo than thở tại một diễn đàn ở Bắc Kinh ngày 21/9 rằng “hàng nghìn” rào cản tiếp cận thị trường đã đẩy thâm hụt thương mại lên mức “cao nhất trong lịch sử nhân loại”.

Trung Quốc đã chỉ trích cuộc điều tra xe điện Trung Quốc là chủ nghĩa bảo hộ và Phòng Thương mại Trung Quốc tại EU cho biết lợi thế của ngành này không phải do trợ cấp.

Trong bài phát biểu của mình, ông Dombrovskis cũng cho biết ông tin rằng Trung Quốc phải đối mặt với “quá trình điều chỉnh kinh tế vĩ mô đầy thách thức”, nhưng nhấn mạnh rằng Bắc Kinh phải mở rộng khả năng tiếp cận cho các doanh nghiệp nước ngoài và duy trì môi trường kinh doanh ổn định cho quan hệ thương mại công bằng".

Ông cũng kêu gọi Trung Quốc có lập trường chống lại “chiến thuật vũ khí hóa thực phẩm” của Nga và sử dụng ảnh hưởng của nước này trong việc khôi phục Sáng kiến ​​ngũ cốc Biển Đen đã hết hạn vào tháng 7 sau khi Moscow rút lui.

Ông Dombrovskis nhấn mạnh rằng liên minh 27 quốc gia nên giảm thiểu sự phụ thuộc vào “một số sản phẩm chiến lược được chọn lọc” và hành động một cách phù hợp và có mục tiêu để duy trì “quyền tự chủ chiến lược mở” của mình.

Theo người đứng đầu thương mại EU, Bắc Kinh và Brussels nên hợp tác để giải quyết các vấn đề toàn cầu như an ninh lương thực, biến đổi khí hậu và khó khăn nợ nần.

Xem thêm >> Xuất khẩu kỷ lục một mặt hàng sang Mỹ, Nga tự tin lệnh trừng phạt ‘kích thích phát triển’