Lý thuyết giá trị tài sản (asset value theory) tìm cách lý giải sự biến động mạnh của tỷ giá hối đoái trong chế độ tỷ giá hối đoái thả nổi. Khác với lý thuyết ngang bằng sức mua cho rằng sự đầu cơ không mâu thuân với quá trình đạt tới trạng thái cân bằng trong cán cân thanh toán, lý thuyết giá trị tài sản nhấn mạnh rằng nhận định này hoàn toàn sai. Theo lý thuyết giá trị tài sản, tỷ giá hối đoái là giá của một tài sản, tức giá tương đối làm cho những người năm giữ tài sản trong nước sẵn sàng nắm giữ tiền, hối phiếu, trái phiếu và các tài sản tài chính khác của một nước.
Chúng ta có thể giải thích cụ thể nhận định này như sau: Khi tỷ giá hối đoái thay đổi hoặc khi có sự thay đổi của kỳ vọng vể tỷ giá hối đoái trong tương lai, người nắm giữ tài sản sẽ thay đổi cơ cấu tài sản của mình, tức là nắm giữ ít tài sản này hoặc nhiều tài sản khác hơn. Sự thay đổi như vậy trong nhu cầu giữ tài sản bằng ngoại tê hoặc bằng nội tệ đôi khi có thể gây ra những đột biến trong tỷ giá hối đoái. Ngược lại, tính chất bất định của tỷ giá thị trường trong tương lai, việc các ngân hàng và định chế tài chính lớn nắm giữ lượng lớn ngoại tệ (điều này làm giảm lượng vốn dành cho đầu cơ) có thể làm giảm sự biến động của tỷ giá hối đoái.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
