"Tại sao WB cho Trung Quốc vay tiền? Sao có thể làm vậy? Trung Quốc có rất nhiều tiền và nếu không có, họ sẽ tạo ra. Hãy dừng ngay lại", Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng Twitter hôm 6/12.
Trước đó một ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cùng nhiều nghị sĩ Mỹ cũng đã lên tiếng phản đối việc WB phê duyệt một kế hoạch mới để cho Trung Quốc vay từ 1 - 1,5 tỷ USD với lãi suất thấp mỗi năm. Kế hoạch 5 năm này kéo dài đến tháng 6/2025.
Kế hoạch được WB công bố ngày 5/12, sau khi ban lãnh đạo WB “bày tỏ sự ủng hộ rộng rãi” đối với kế hoạch của Bắc Kinh nhằm cải cách thị trường và tài chính để khuyến khích lĩnh vực tư nhân tham gia, quảng bá tăng trưởng xanh bằng cách kéo giảm ô nhiễm môi trường và khí thải carbon, và tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế và xã hội cho người dân Trung Quốc.
WB nói khoản tiền cho Trung Quốc vay 1,3 tỷ USD trong năm tài khóa 2019 đã kết thúc ngày 30/6, đã giảm so với 2,4 tỷ USD mà Trung Quốc được vay trong năm tài khóa 2017. Kế hoạch cho vay mới sẽ “giảm dần” so với mức trung bình 1,8 tỷ USD của 5 năm trước.
WB cũng nói Bắc Kinh đã đề nghị tiếp tục được Ngân hàng Quốc tế về Tái thiết và Phát triển (IRBD, thuộc WB) tài trợ “làm nền tảng cho cải cách, xây dựng thể chế và chuyển giao kiến thức”.
Phản ứng trước kế hoạch này của WB, Bộ trưởng Mnuchin cho rằng Trung Quốc đã quá giàu nên không đáng được hưởng sự giúp đỡ mang tính quốc tế này. Ông cũng chỉ ra việc Bắc Kinh đem hàng tỷ USD của riêng Trung Quốc cho các nước nghèo vay, thông qua dự án xây dựng cơ sở hạ tầng "Vành đai Con đường" (BRI).
Bộ trưởng Tài chính Mỹ báo cáo Ủy ban Dịch vụ Tài chính thuộc Hạ viện Mỹ rằng đại diện của Bộ đã phản đối kế hoạch của WB, đồng thời ông muốn WB xóa tên Trung Quốc khỏi chương trình cho vay lãi suất thấp mà WB dành cho các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.
"Chúng tôi đã đàm phán rất nhiều về việc cắt giảm các khoản vay dành cho Trung Quốc xuống dưới 1 tỷ USD”, ông Mnuchin cho biết.
Ngoài ra, vị Bộ trưởng cũng lưu ý rằng phía Mỹ tuy không có quyền bỏ phiếu chống đối với tất cả các khoản vay riêng lẻ cũng như các tuyên bố cụ thể nhưng lại có quyền phản đối các quyết định phân bổ nguồn vốn và những vấn đề khác.
Nhiều nghị sĩ Mỹ cũng bày tỏ sự lo ngại tiền người dân Mỹ đóng thuế được WB đem cho Trung Quốc vay để sử dụng vào việc đàn áp nhân quyền, cũng như cạnh tranh kinh tế không bình đẳng với Mỹ.
Xem thêm >> Sát ‘giờ G’, Trung Quốc dỡ thuế cho đậu nành và thịt lợn Mỹ
