Niềm tin nhà đầu tư dần hồi phục, TPDN 2024 sẽ sôi động hơn 2023

Đã có 4 doanh nghiệp "mở bát" trái phiếu 2024

Bình luận về triển vọng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2024, FiinGroup cho rằng triển vọng cho kênh huy động trái phiếu doanh nghiệp sẽ sôi động hơn năm 2023.

Thống kê của FiinGroup cho thấy, tính đến ngày 5/2/2024, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ghi nhận 4 đợt phát hành với tổng giá trị 6.450 tỷ đồng, từ 4 doanh nghiệp.

Trong đó, Công ty Cổ phần Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh (CII) phát hành 2.800 tỷ đồng trái phiếu chuyển đổi, có kỳ hạn 10 năm với lãi suất 10%/năm cho 4 quý đầu tiên và sau đó thả nổi với mức lãi bù 2,5% cao hơn lãi suất tham chiếu và trái chủ có quyền chuyển đổi sang cổ phiếu với mức giá 10 nghìn/cổ phiếu.

Tập đoàn Vingroup (VIC) phát hành thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu ra công chúng với kỳ hạn 3 năm và lãi suất cố định 15%/năm cho năm đầu tiên và sau đó thả nổi với mức bù 4,5% cao hơn lãi suất tham chiếu.

Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Vận tải, một doanh nghiệp chưa đại chúng, phát hành thành công 450 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ với kỳ hạn 3 năm và lãi suất 6,5%/năm.

Công ty TNHH MTV BOT Ninh Thuận phát hành 1.200 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ kỳ hạn 9,75 năm và lãi suất 10,5%/năm.

Trong đó, nổi bật có trái phiếu của CII với đặc điểm có tính chuyển đổi thành cổ phiếu đã thu hút sự tham gia của hơn 4 nghìn nhà đầu tư cá nhân trong nước, chiếm 80,14% tổng số lượng chào bán.

Theo FiinGroup, mặc dù giá trị phát hành trong tháng 1/2024 khá khiêm tốn, nhưng nếu so với cùng kỳ năm 2023 (tổng giá trị phát hành cũng chỉ ở mức 490 tỷ đồng) thì đây không phải con số thấp. Tất nhiên, nếu so với giai đoạn bủng nổ năm 2021 (10.400 tỷ đồng) và 2022 (gần 20.000 tỷ đồng) thì tổng giá trị chào bán thành công trong tháng 1/2024 này còn quá khiêm tốn.

Niềm tin của nhà đầu tư đã dần hồi phục

Về vấn đề niềm tin của thị trường, FiinGroup cho rằng niềm tin của nhà đầu tư từng bước được cải thiện.

Số liệu của Bộ Tài chính cũng cho thấy 7% trong tổng số hơn 300 tỷ trái phiếu riêng lẻ chào bán thành công năm 2023 đã được mua bởi nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp. Tuy là mức rất khiêm tốn so với mức trên 30% những năm giai đoạn 2019-2022, song đây cũng là dấu hiệu đáng mừng về sự khôi phục niềm tin và sự chấp nhận rủi ro khi đầu tư sản phẩm này theo những quy định mới của Nghị định 65 về trái phiếu riêng lẻ.

Tuy nhiên, về lâu dài, các chuyên gia kỳ vọng các nhà đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp cần được mở rộng hơn nữa thay vì chủ yếu là các ngân hàng thương mại, nhà đầu tư cá nhân như hiện nay.

Các công ty bảo hiểm và quỹ đầu tư của họ hiện đang quản lý khoảng 35 tỷ USD nhưng còn rất hạn chế tham gia vào trái phiếu doanh nghiệp, nhất là sau khi Luật Kinh doanh bảo hiểm đi vào hiệu lực từ đầu năm 2023 không cho phép các đơn vị này đầu tư vào trái phiếu có mục đích cơ cấu lại nợ.

"Ngoài ra, cần cải thiện những quy định hiện nay để có thể tạo điều kiện cho các quỹ đầu tư trái phiếu và các định chế đầu tư được cấp phép và hoạt động có thể mở rộng tham gia vào kênh trái phiếu doanh nghiệp như các thị trường trong khu vực", FiinGroup cho biết.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng các nhóm chính sách được ban hành vừa qua đã phát huy hiệu lực tích cực đối với trái phiếu doanh nghiệp, trong đó nhiều quy định chưa có tiền lệ tại Nghị định số 08/2023/NĐ-CP. Theo đó, thị trường đã tạm thời bước qua giai đoạn khó khăn nhất.

Cũng theo ông Thịnh, việc xử lý vi phạm trên thị trường trái phiếu thời gian qua cũng như việc rút ra các bài học kinh nghiệm, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ phát triển theo hướng lành mạnh hơn. Việc này có ý nghĩa rất quan trọng vì trái phiếu là kênh huy động vốn trung và dài hạn rất có ý nghĩa đối với các doanh nghiệp, giúp giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.

Dù vậy, ông Thịnh cũng cho rằng áp lực trái phiếu đáo hạn còn rất lớn trong năm 2024-2025 và quá trình tái cơ cấu không chỉ trong ngày một ngày hai, mà cần dài hơi. Do đó, việc thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường cần được đặc biệt chú ý.