Suất đầu tư còn cao, tiến độ dự án gấp gáp, thất thoát, tham nhũng... đó là những vấn đề mà các đại biểu Quốc hội lo ngại khi thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021 - 2025, ngày 6/1.
Suất đầu tư cao tốc Bắc - Nam quá cao?
200 tỷ đồng/km
Trước đó, trình Quốc hội (QH) tại phiên khai mạc kỳ họp bất thường ngày 4.1, Chính phủ đề xuất đầu tư thêm 12 dự án với 729 km đường bộ cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 bằng ngân sách nhà nước với tổng mức đầu tư khoảng 146.990 tỷ đồng. Bình quân suất đầu tư hơn 175 tỷ đồng/km, chưa gồm chi phí giải phóng mặt bằng (GPMB).
Báo cáo gửi QH, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) cho rằng tổng mức đầu tư sơ bộ này chưa làm rõ một số yếu tố và cao hơn đáng kể con số cơ quan này tính toán. Cụ thể, số liệu sơ bộ tổng mức đầu tư 12 dự án thành phần mới của cao tốc Bắc - Nam là 130.604 tỷ đồng.
Trong đó, chi phí xây dựng, thiết bị là 89.111 tỷ đồng; GPMB là 19.097 tỷ đồng; chi phí quản lý dự án 6.036 tỷ đồng và khoản dự phòng 16.361 tỷ đồng. Như vậy, con số KTNN tính toán giảm 16.330 tỷ đồng so với dự kiến của Chính phủ, với suất đầu tư bình quân 152,9 tỷ đồng/km (không bao gồm GPMB).
Do đó, KTNN đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT và cơ quan liên quan rà soát kỹ sơ bộ tổng mức đầu tư của các dự án, tính khả thi của sơ bộ tổng mức đầu tư, tham khảo số liệu của dự án đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ giai đoạn 1 để bảo đảm khả năng cân đối nguồn vốn giai đoạn 2021 - 2025, có đủ vốn hoàn thành toàn bộ dự án vào năm 2025.
Thảo luận tại tổ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng tổng mức đầu tư mà Chính phủ trình là khái toán, dự báo chưa lập dự án, dự toán, chưa thiết kế và cũng chưa có phương án đền bù. “Mức bình quân đầu tư đường cao tốc hiện nay là 200 tỷ đồng/km và còn tùy thuộc nhiều yếu tố về kỹ thuật. Mức mà Chính phủ trình mới là mức tổng thể, khái toán ban đầu.
Còn khi lập dự toán, phê duyệt từng dự án thì Bộ GTVT sẽ chịu trách nhiệm trước Chính phủ và QH về mức độ chính xác. Mà tổng dự toán bao giờ cũng nhỏ hơn tổng mức đầu tư”, ông Phớc nói và cho rằng đây không phải là vấn đề phải “quan tâm lắm”.
Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH Nguyễn Phú Cường lại cho rằng việc tính toán tổng mức đầu tư của dự án với suất đầu tư 200 tỷ đồng/km là “hơi cao” và đề nghị xem xét lại cách tính toán này.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Hoàng Thanh Tùng, báo cáo của KTNN phân tích khá kỹ, do đó, Chính phủ cũng cần có giải trình thuyết phục về tổng mức đầu tư. “Tất nhiên, tổng mức đầu tư sơ bộ tiền khái toán thôi nhưng phải có cơ sở chứ không thể xa quá”, ông Tùng nêu quan điểm.
Không được để thất thoát
Đại biểu Nguyễn Trường Giang, Phó tổng thư ký QH, cho biết trong tổng số gần 147.000 tỷ đồng của dự án thì Chính phủ đề xuất lấy hơn 72.000 tỷ đồng từ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế chỉ tập trung trong 2 năm 2022 - 2023, có mở rộng sang năm 2024.
Trong khi đó, 10/12 dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam là các dự án quan trọng quốc gia (tổng mức đầu tư trên 10.000 tỷ đồng) với rất nhiều quy trình thủ tục nên thời gian từ khi chuẩn bị dự án cho tới lúc khởi công phải mất từ 2 - 3 năm. “Tôi cứ cho là chuẩn bị tốt và nhanh cũng mất 2 năm thì phải hết 2023, sang 2024 mới có thể khởi công được. Theo tiến độ này thì không đạt được mục tiêu của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế.
Sau đó, kể từ khi khởi công thì phải mất thêm 2 năm nữa, như vậy sẽ vượt qua cả giai đoạn đầu tư công 2021 - 2025”, ông Giang phân tích và đề nghị Chính phủ cần có giải pháp để rút ngắn các thủ tục, đẩy nhanh tiến độ dự án.
Ông Nguyễn Phú Cường cũng cho biết để kịp tiến độ thì việc đền bù, GPMB sẽ được tách thành các dự án riêng, giao địa phương làm trước. “Nếu làm đúng theo quy định về đền bù phải mất mấy trăm ngày, rất lâu. Tới 2026 chưa chắc đã hoàn thành các tuyến bởi vì công tác bồi thường khó”, ông Cường nói.
Lo ngại trục lợi khi cho chuyển đổi đất xây dự án không qua đấu thầu
Sáng cùng ngày, thảo luận tại tổ về đề xuất sửa đổi luật Đầu tư theo hướng cho phép chuyển đổi mục đích để đầu tư xây dựng nhà ở thương mại với các loại đất khác không phải đất ở khi có quyền sử dụng đất và phù hợp với quy hoạch, nhiều đại biểu bày tỏ lo ngại sẽ nảy sinh việc trục lợi chính sách.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Hoàng Thanh Tùng nêu vấn đề: “Liệu sau khi quy định này được ban hành có dẫn đến tình trạng nhà đầu tư đổ xô đi thu gom đất chưa phải là đất ở dưới hình thức này, hình thức kia, để sau đó chờ quy hoạch kế hoạch sử dụng đất được duyệt sẽ bán đi để thu lợi hay không? Đó là trục lợi chính sách”, ông Tùng nêu và cho rằng cần làm rõ vấn đề hài hòa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư trong vấn đề cho phép sử dụng đất khác không phải đất ở để đầu tư xây dựng nhà thương mại (thực chất là chuyển đổi mục đích sử dụng đất khác sang đất ở) mà không cần qua đấu thầu dự án và đấu giá quyền sử dụng đất.
Theo ông Tùng, nếu đấu giá thì có thể thu được giá cao hơn nhưng cũng đặt ra những vấn đề như Thủ Thiêm vừa rồi đấu giá đất với giá cao vô cùng bất thường “cũng là vấn đề”. “Nếu chúng ta quy định được giá đất đai ở trong luật Đất đai thực sự sát với thị trường thì chênh lệch đấu giá với tiền sử dụng đất khi nộp theo hình thức không qua đấu giá thì sẽ không quá lớn”, ông Tùng nói.
Nêu ý kiến thảo luận, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đề nghị việc giao công tác GPMB cho địa phương đảm nhận giúp đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, ông lưu ý cần phải bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân trong khu vực giải tỏa, trước hết phải làm tốt công tác tái định cư cho người dân, để người dân ở nơi mới bảo đảm điều kiện bằng hoặc tốt hơn nơi cũ. “Chủ trương GPMB phải đi liền với tái định cư”, Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Chủ tịch nước cũng nhắc nhở không được để thất thoát, lãng phí khi triển khai dự án. Ban Quản lý các dự án phải đấu thầu tìm được những đơn vị thi công đủ năng lực (xe, máy móc, vốn, kinh nghiệm thi công…), đi liền với đó là chấm dứt tình trạng bán thầu. “Chúng ta đã biết nhiều đơn vị bán thầu. B bán B’, C bán C’ qua nhiều bước trung gian.
Có một số gói bị bán thầu, làm giảm chất lượng công trình do hao hụt định mức đầu tư. Đây là kinh nghiệm sâu sắc”, Chủ tịch nước dẫn chứng và cho rằng cần làm tốt hơn công tác kiểm toán, thanh tra, giám sát, kiểm tra; không được buông lỏng, không để thi công mà không làm đúng thiết kế; đưa dự toán ngay từ đầu để kiểm tra định giá, định mức.
Chủ tịch nước cũng cho rằng chúng ta đang tung ra gói kích thích lớn nhất trong lịch sử (15 - 16 tỷ USD). Số tiền này phải đưa vào công trình, đúng người đúng việc, phát huy tác dụng. Nếu để thất thoát qua trung gian, đầu tư không hiệu quả sẽ gây ra lạm phát.
“Việc làm cao tốc Bắc - Nam đang diễn ra và các đoạn còn lại là cần thiết. Nhân đây tôi mong muốn, Chính phủ và Bộ GTVT cần có quy chế tốt hơn nữa, chặt chẽ hơn quản lý cao tốc để phát huy hiệu quả, đặc biệt sớm hoàn thành triển khai thu phí không dừng. Tôi tin rằng, với sự cố gắng chung của các cấp, các ngành và địa phương, chủ trương này sẽ được thực hiện thành công”, Chủ tịch nước nói và mong muốn QH sẽ thông qua chủ trương này.
(VNF) - Từ đầu năm 2025 tới nay, thị trường bất động sản cả nước chứng kiến sự “bùng nổ” nguồn cung mới khi hàng loạt dự án lớn đua nhau ra mắt, khởi công. Đây có thể xem là giai đoạn sôi động nhất của thị trường kể từ giữa năm 2022.
(VNF) - Những toà dinh thự song lập dát vàng mang đậm phong cách hoàng gia châu Âu tại phân khu Hoàng Gia (Vinhomes Royal Island, Hải Phòng) đang được giới thượng lưu ráo riết săn đón để làm giàu hơn bộ sưu tập bất động sản hàng hiệu của mình và gia nhập cộng đồng tinh hoa trên “đảo tỷ phú” đầu tiên của Việt Nam.
(VNF) - Liên quan đến vụ đấu giá 27 thửa đất ở quận Hà Đông (Hà Nội) giá được đẩy lên 262 triệu đồng/m2, chỉ có 5 người nộp đủ tiền sử dụng đất, còn lại 22 trường hợp đã bỏ cọc. Như vậy, có tới 80% bỏ cọc.
(VNF) - Cục Thuế TP Hà Nội yêu cầu Đầu tư xây dựng NHS nộp ngay số tiền thuế truy thu, tiền phạt vi phạm hành chính và tiền chậm nộp số tiền hơn 13,16 tỷ đồng.
(VNF) - Hàng trăm căn hộ tại dự án Chung cư nhà ở xã hội (NƠXH) thuộc Khu đô thị xanh Bàu Tràm Lakeside và dự án Khu chung cư nhà ở xã hội Khu công nghiệp Hòa Khánh được cho thuê với giá từ 48.000 đồng/m2.
(VNF) - UBND tỉnh Bắc Ninh vừa có chỉ đạo các sở, ngành liên quan khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý, tạo điều kiện để chủ đầu tư sớm khởi công Khu đô thị Hồng Hạc - Xuân Lâm, dự án có tổng vốn 27.000 tỷ đồng.
(VNF) - Cánh cửa đưa Việt Nam bước vào “nền kinh tế Expo” có giá trị nhiều tỷ USD sẽ mở ra sau khi Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia - The Grand Expo hoàn thành vào tháng 7/2025. Đây cũng chính là “đường băng” mới giúp thị trường bất động sản Hà Nội cất cánh mà giới đầu tư đang mong ngóng từng ngày.
(VNF) - Ngày 9/3/2025, Công ty Cổ phần Tập đoàn KITA Group (KITA Group) – đơn vị phát triển dự án phối hợp cùng Công ty TNHH Hai Phong Sakura Golf Club tổ chức lễ khởi công dự án Hai Phong Sakura Golf Club.
(VNF) - Công ty cổ phần Bến xe Thanh Trì vừa được chấp thuận thuê 27.577,3 m2 đất (đã hoàn thành giải phóng mặt bằng) tại phường Yên Sở, để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Bến xe khách Yên Sở.
(VNF) - Hai khu chung cư cũ Ngọc Khánh và Giảng Võ thuộc quận Ba Đình được xây dựng từ những năm 1960 - 1980. Hiện nay, cả hai khu vực này đã xuống cấp và cần được cải tạo để phát triển hạ tầng đô thị hiện đại.
(VNF) - Khu chung cư cũ tại Thành Công là 1 trong 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D. Trên địa bàn này hiện có khoảng 80 khu tập thể từ 2 đến 5 tầng, được xây dựng từ những thập niên 70-80 của thế kỷ trước.
(VNF) - Chợ gỗ Tài Anh đề xuất nghiên cứu lập chủ trương dự án xây dựng Khu NƠXH phường Đồng Thái, quận An Dương, thành phố Hải Phòng gần 2.000 tỷ đồng.
(VNF) - Trên địa bàn tỉnh Bình Dương, Công ty TNHH Becamex Tokyu được biết tới là một trong những nhà phát triển bất động sản ở phân khúc chung cư cao cấp.
(VNF) - Chủ tịch tỉnh Bình Định yêu cầu các đơn vị phấn đấu đưa các dự án trên địa bàn huyện Phù Cát có trong kế hoạch đồng loạt khởi công trong năm 2025.
(VNF) - 36 thửa đất tại Sóc Sơn, Hà Nội từng bị nhóm đối tượng trả giá cao bất thường để phá, trong đó có những lô trả 30 tỷ đồng/m2 vừa được đấu giá thành công với giá cao nhất gần 49 triệu đồng/m2.
(VNF) - Sau khi nhiều dự án khu đô thị hợp hàng chục tỷ đồng tại Cam Lâm đã có chủ đầu tư, Khánh Hòa tiếp tục kêu gọi gần 12 tỷ USD làm 'siêu' đô thị hơn 10.000ha. Việc gọi vốn lớn đầu tư vào Cam Lâm giai nhằm thúc đẩy sự phát triển và sớm hiện thực hóa quy hoạch nơi đây trở thành đô thị sân bay đẳng cấp quốc tế.
(VNF) - UBND tỉnh Lâm Đồng đã ban hành các thông báo thu hồi đất đã cho doanh nghiệp tư nhân Trường Kỳ (TP Bảo Lộc) và Công ty TNHH Môi trường An Vương Đạ Huoai thuê thực hiện dự án; thu hồi một phần diện tích đã cho Công ty TNHH Anh Đức thuê.
(VNF) - Tỉnh Quảng Nam thống nhất chủ trương gia hạn tiến độ thực hiện dự án Khu phức hợp Avatar Hội An đến hết tháng 12/2026 và đây cũng là lần gia hạn cuối cùng cho dự án này.
(VNF) - Liên danh PVMachino - Công ty cổ phần Kinh doanh và đầu tư Đông Bắc được chọn là nhà đầu tư thực hiện dự án Khu đô thị mới Đông Kinh với tổng vốn đầu tư 1.113,538 tỷ đồng.
(VNF) - Chính thức được khởi công từ đầu tháng 3, hiện môi giới đang chào suất "ngoại giao" tại dự án nhà ở xã hội ô đất CT3, CT4 Khu đô thị mới Kim Chung, Đông Anh với phí chênh lệch khoảng 200 triệu đồng/căn hộ.
(VNF) - Từ đầu năm 2025 tới nay, thị trường bất động sản cả nước chứng kiến sự “bùng nổ” nguồn cung mới khi hàng loạt dự án lớn đua nhau ra mắt, khởi công. Đây có thể xem là giai đoạn sôi động nhất của thị trường kể từ giữa năm 2022.
(VNF) - Dự án xây dựng Cầu Phong Châu mới là công trình theo lệnh xây dựng khẩn cấp, có tổng mức đầu tư 635,3 tỷ đồng. Sau hơn 2 tháng khởi công, nhà thầu thi công đang đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành trước kế hoạch.