Thế giới tuần qua: Đài Loan và Pháp có lãnh đạo mới, khó khăn kinh tế bủa vây Cuba
Quỳnh Anh -
14/01/2024 15:01 (GMT+7)
(VNF) - Trong tuần vừa qua, nước Pháp đã chào đón tân Thủ tướng trẻ nhất trong nhiều thập kỷ, trong khi cuộc bầu cử tại Đài Loan cũng đã tìm ra người lãnh đạo mới. Bên cạnh những tin tức chính trị đáng chú ý, cũng có các thông tin kinh tế về Trung Quốc và Cuba.
Nước Pháp có tân Thủ tướng
Ngày 9/1, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã bổ nhiệm Bộ trưởng Giáo dục Gabriel Attal làm tân Thủ tướng.
Ông Gabriel Attal, 34 tuổi, sẽ là Thủ tướng trẻ nhất kể từ khi thành lập nền Cộng hòa thứ năm của Pháp vào năm 1958, và cũng sẽ là người đồng tính công khai đầu tiên giữ chức vụ chính trị gia quyền lực thứ hai của đất nước.
Tân Thủ tướng 34 tuổi sẽ thay thế bà Elisabeth Borne, người đã từ chức vào ngày 8/1 sau nhiệm kỳ 20 tháng đầy biến động.
Ông Attal là một "ngôi sao đang lên" trong Đảng Phục hưng của Macron, giữ chức Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Thanh niên Quốc gia kể từ tháng 7/2023. Trong nhiệm kỳ của mình, ông đã ban hành lệnh cấm mặc abaya gây tranh cãi trong các trường công ở Pháp và đã nỗ lực nâng cao nhận thức về bắt nạt ở trường.
Là một trong những chính trị gia được yêu thích nhất đất nước trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây, ông Attal đã tạo dựng được tên tuổi của mình với tư cách là một bộ trưởng hiểu biết, thoải mái trên các chương trình phát thanh và trong quốc hội.
Ông Gabriel Attal, 34 tuổi, Thủ tướng Pháp.
SEC phê duyệt ETF Bitcoin đầu tiên tại Mỹ
Ngày 10/1 (giờ Mỹ), Uỷ ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) Mỹ đã cấp phép cho các nhà tài trợ của 10 quỹ ETF, từ những công ty lâu đời như Fidelity và Invesco cho đến những công ty mới tập trung vào kỹ thuật số bao gồm Grayscale và Ark Invest.
Các quỹ ETF Bitcoin đầu tiên, giao dịch trên các sàn giao dịch như cổ phiếu và được hưởng ưu đãi thuế đặc biệt ở Mỹ, dự kiến sẽ bắt đầu giao dịch ngay sau sáng 11/1, khi BlackRock rung chuông khai mạc tại Nasdaq để quảng bá iShares Bitcoin Trust của mình.
Sự chấp thuận của SEC được đưa ra sau nhiều tháng chờ đợi và nhiều cuộc chiến pháp lý gay gắt liên quan tới quỹ giao ngay của đồng tiền điện tử lớn nhất thế giới.
Mặc dù các quỹ ETF Bitcoin giao ngay đã có sẵn ở các thị trường khác, nhưng sự chấp thuận của Mỹ dự kiến sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho đồng tiền điện tử phổ biến và có tính thanh khoản cao nhất.
Các nhà đầu tư tổ chức và bán lẻ của Mỹ giờ đây có thể tiếp cận trực tiếp với BTC thông qua một sản phẩm được quản lý mà không gặp rủi ro khi mua từ các sàn giao dịch không được kiểm soát hoặc chi phí cao hơn liên quan đến các quỹ ETF đầu tư vào hợp đồng tương lai Bitcoin.
Cuba tăng giá xăng lên 500%
Cuba hiện đang phải chứng kiến cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng nhất kể từ những năm 1990 do hậu quả của đại dịch Covid-19, các biện pháp trừng phạt của Mỹ những năm gần đây và những điểm yếu về cơ cấu kinh tế.
Chính phủ Cuba hiện không thể duy trì một chiến dịch trợ cấp lớn nhằm trợ giá cho gần như tất cả hàng hóa và dịch vụ thiết yếu, do đó, mới đây, chính quyền đã thông báo tăng giá năng lượng nhằm “hồi sinh” nền kinh tế Cuba hiện đang sa lầy trong khủng hoảng.
Cụ thể, từ ngày 1/2/2024, giá xăng tại Cuba sẽ tăng 500%. Chi phí của một lít xăng thông thường sẽ tăng từ 25 peso (0,2 USD) lên 132 peso, xăng loại tốt nhất tăng từ 30 peso lên 156 peso, gấp hơn 5 lần giá cũ. Du khách tới Cuba sẽ phải thanh toán tiền xăng bằng ngoại tệ.
Việc tăng giá nhiên liệu sẽ khiến chi phí đổ xăng vào một bình 40 lít lên tới khoảng 23 USD, so với mức lương trung bình hàng tháng của tiểu bang là dưới 16 USD.
Ngoài ra, giá điện cũng sẽ tăng 25% đối với những người sử dụng nhiều hơn 500kW/h nhằm cắt giảm mức trợ cấp và khuyến khích sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Giá nước, phương tiện công cộng và bình gas cũng tăng.
Kết quả ảm đạm trong năm 2023 của kinh tế Trung Quốc
Theo dữ liệu hải quan Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu trong năm 2023 của nước này đã giảm lần đầu tiên kể từ năm 2016 do nhu cầu toàn cầu đối với hàng hóa do Trung Quốc sản xuất (trừ ô tô) chậm lại.
Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu tính bằng USD vào khoảng 3,38 nghìn tỷ USD vào năm 2023, giảm 4,6% so với năm trước. Năm 2022, xuất khẩu của Trung Quốc tăng 7% so với năm 2021. Lần cuối cùng Trung Quốc ghi nhận sự sụt giảm xuất khẩu ra nước ngoài là vào năm 2016, khi xuất khẩu giảm 7,7%.
Kim ngạch nhập khẩu cũng giảm trong năm 2023 xuống còn 2,56 nghìn tỷ USD (giảm 5,5%). Thặng du thương mại của Trung Quốc trong năm 2023 là 823 tỷ USD.
Một vấn đề nổi cộm khác mà nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang phải đối mặt chính là áp lực giảm phát. Trong cả năm 2023, CPI của Trung Quốc chỉ đạt 0,2%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu chính thức là 3%.
“CPI cơ bản của Trung Quốc ở mức thấp, có thể phản ánh nhu cầu trong nước suy giảm do sự suy thoái bất động sản đang diễn ra và thị trường lao động căng thẳng”, các nhà phân tích của Goldman Sachs bình luận.
Cũng theo số liệu của NBS, chỉ số giá nhà sản xuất (PPI), đo lường giá bán sản phẩm từ cổng nhà máy, giảm 2,7% trong tháng 12 năm ngoái, đánh dấu tháng giảm thứ 15 liên tiếp.
Các nhà phân tích của Capital Economics cho rằng tăng trưởng toàn cầu yếu và chú trọng đầu tư hạ tầng quá mức ở Trung Quốc có nghĩa là rủi ro giảm phát sẽ tiếp tục đeo bám nền kinh tế nước này trong một thời gian.
Giới chức trách Trung Quốc dự kiến đặt mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 5% vào năm 2024, tương đương với mốc năm 2023, mức thấp nhất trong nhiều thập niên.
Đài Loan có lãnh đạo mới
Ngày 13/1, ông Lại Thanh Đức (William Lai Ching-te) của đảng Dân chủ tiến bộ (DPP) đã được người dân Đài Loan (Trung Quốc) bầu làm lãnh đạo tiếp theo, kế nhiệm bà Thái Anh Văn.
Ông Lại Thanh Đức còn là một bác sĩ.
Cụ thể, trong tổng số 93% phiếu bầu đã được kiểm, ông Lại nhận được 40% số phiếu ủng hộ. Hai ứng viên khác là ông Hầu Hữu Nghi của Quốc dân đảng (KMT) và ông Kha Văn Triết của đảng Nhân dân Đài Loan (TPP) lần lượt nhận được 33% và 26% số phiếu.
Ông Lại Thanh Đức (64 tuổi), từng giữ chức Thị trưởng Đài Nam. Kể từ tháng 5/2020, ông được bổ nhiệm làm cấp phó của bà Thái Anh Văn.
Ông Lại dự kiến sẽ nhậm chức vào ngày 20/5. Lãnh đạo mới của Đài Loan cam kết duy trì hòa bình ở eo biển Đài Loan và tăng cường phòng thủ cho hòn đảo này.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.