Thế giới tuần qua: Đài Loan và Pháp có lãnh đạo mới, khó khăn kinh tế bủa vây Cuba

Nước Pháp có tân Thủ tướng

Ngày 9/1, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã bổ nhiệm Bộ trưởng Giáo dục Gabriel Attal làm tân Thủ tướng. 

Ông Gabriel Attal, 34 tuổi, sẽ là Thủ tướng trẻ nhất kể từ khi thành lập nền Cộng hòa thứ năm của Pháp vào năm 1958, và cũng sẽ là người đồng tính công khai đầu tiên giữ chức vụ chính trị gia quyền lực thứ hai của đất nước.

Tân Thủ tướng 34 tuổi sẽ thay thế bà Elisabeth Borne, người đã từ chức vào ngày 8/1 sau nhiệm kỳ 20 tháng đầy biến động.

Ông Attal là một "ngôi sao đang lên" trong Đảng Phục hưng của Macron, giữ chức Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Thanh niên Quốc gia kể từ tháng 7/2023. Trong nhiệm kỳ của mình, ông đã ban hành lệnh cấm mặc abaya gây tranh cãi trong các trường công ở Pháp và đã nỗ lực nâng cao nhận thức về bắt nạt ở trường.

Là một trong những chính trị gia được yêu thích nhất đất nước trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây, ông Attal đã tạo dựng được tên tuổi của mình với tư cách là một bộ trưởng hiểu biết, thoải mái trên các chương trình phát thanh và trong quốc hội.

SEC phê duyệt ETF Bitcoin đầu tiên tại Mỹ

Ngày 10/1 (giờ Mỹ), Uỷ ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) Mỹ đã cấp phép cho các nhà tài trợ của 10 quỹ ETF, từ những công ty lâu đời như Fidelity và Invesco cho đến những công ty mới tập trung vào kỹ thuật số bao gồm Grayscale và Ark Invest.

Các quỹ ETF Bitcoin đầu tiên, giao dịch trên các sàn giao dịch như cổ phiếu và được hưởng ưu đãi thuế đặc biệt ở Mỹ, dự kiến ​​sẽ bắt đầu giao dịch ngay sau sáng 11/1, khi BlackRock rung chuông khai mạc tại Nasdaq để quảng bá iShares Bitcoin Trust của mình.

Sự chấp thuận của SEC được đưa ra sau nhiều tháng chờ đợi và nhiều cuộc chiến pháp lý gay gắt liên quan tới quỹ giao ngay của đồng tiền điện tử lớn nhất thế giới.

Mặc dù các quỹ ETF Bitcoin giao ngay đã có sẵn ở các thị trường khác, nhưng sự chấp thuận của Mỹ dự kiến ​​sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho đồng tiền điện tử phổ biến và có tính thanh khoản cao nhất.

Các nhà đầu tư tổ chức và bán lẻ của Mỹ giờ đây có thể tiếp cận trực tiếp với BTC thông qua một sản phẩm được quản lý mà không gặp rủi ro khi mua từ các sàn giao dịch không được kiểm soát hoặc chi phí cao hơn liên quan đến các quỹ ETF đầu tư vào hợp đồng tương lai Bitcoin.

Cuba tăng giá xăng lên 500%

Cuba hiện đang phải chứng kiến cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng nhất kể từ những năm 1990 do hậu quả của đại dịch Covid-19, các biện pháp trừng phạt của Mỹ những năm gần đây và những điểm yếu về cơ cấu kinh tế.

Chính phủ Cuba hiện không thể duy trì một chiến dịch trợ cấp lớn nhằm trợ giá cho gần như tất cả hàng hóa và dịch vụ thiết yếu, do đó, mới đây, chính quyền đã thông báo tăng giá năng lượng nhằm “hồi sinh” nền kinh tế Cuba hiện đang sa lầy trong khủng hoảng.

Cụ thể, từ ngày 1/2/2024, giá xăng tại Cuba sẽ tăng 500%. Chi phí của một lít xăng thông thường sẽ tăng từ 25 peso (0,2 USD) lên 132 peso, xăng loại tốt nhất tăng từ 30 peso lên 156 peso, gấp hơn 5 lần giá cũ. Du khách tới Cuba sẽ phải thanh toán tiền xăng bằng ngoại tệ.

Việc tăng giá nhiên liệu sẽ khiến chi phí đổ xăng vào một bình 40 lít lên tới khoảng 23 USD, so với mức lương trung bình hàng tháng của tiểu bang là dưới 16 USD.

Ngoài ra, giá điện cũng sẽ tăng 25% đối với những người sử dụng nhiều hơn 500kW/h nhằm cắt giảm mức trợ cấp và khuyến khích sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Giá nước, phương tiện công cộng và bình gas cũng tăng.

Kết quả ảm đạm trong năm 2023 của kinh tế Trung Quốc

Theo dữ liệu hải quan Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu trong năm 2023 của nước này đã giảm lần đầu tiên kể từ năm 2016 do nhu cầu toàn cầu đối với hàng hóa do Trung Quốc sản xuất (trừ ô tô) chậm lại. 

Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu tính bằng USD vào khoảng 3,38 nghìn tỷ USD vào năm 2023, giảm 4,6% so với năm trước. Năm 2022, xuất khẩu của Trung Quốc tăng 7% so với năm 2021. Lần cuối cùng Trung Quốc ghi nhận sự sụt giảm xuất khẩu ra nước ngoài là vào năm 2016, khi xuất khẩu giảm 7,7%.

Kim ngạch nhập khẩu cũng giảm trong năm 2023 xuống còn 2,56 nghìn tỷ USD (giảm 5,5%). Thặng du thương mại của Trung Quốc trong năm 2023 là 823 tỷ USD.

Một vấn đề nổi cộm khác mà nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang phải đối mặt chính là áp lực giảm phát. Trong cả năm 2023, CPI của Trung Quốc chỉ đạt 0,2%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu chính thức là 3%.

“CPI cơ bản của Trung Quốc ở mức thấp, có thể phản ánh nhu cầu trong nước suy giảm do sự suy thoái bất động sản đang diễn ra và thị trường lao động căng thẳng”, các nhà phân tích của Goldman Sachs bình luận.

Cũng theo số liệu của NBS, chỉ số giá nhà sản xuất (PPI), đo lường giá bán sản phẩm từ cổng nhà máy, giảm 2,7% trong tháng 12 năm ngoái, đánh dấu tháng giảm thứ 15 liên tiếp.

Các nhà phân tích của Capital Economics cho rằng tăng trưởng toàn cầu yếu và chú trọng đầu tư hạ tầng quá mức ở Trung Quốc có nghĩa là rủi ro giảm phát sẽ tiếp tục đeo bám nền kinh tế nước này trong một thời gian.

Giới chức trách Trung Quốc dự kiến đặt mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 5% vào năm 2024, tương đương với mốc năm 2023, mức thấp nhất trong nhiều thập niên.

Đài Loan có lãnh đạo mới

Ngày 13/1, ông Lại Thanh Đức (William Lai Ching-te) của đảng Dân chủ tiến bộ (DPP) đã được người dân Đài Loan (Trung Quốc) bầu làm lãnh đạo tiếp theo, kế nhiệm bà Thái Anh Văn.

Cụ thể, trong tổng số 93% phiếu bầu đã được kiểm, ông Lại nhận được 40% số phiếu ủng hộ. Hai ứng viên khác là ông Hầu Hữu Nghi của Quốc dân đảng (KMT) và ông Kha Văn Triết của đảng Nhân dân Đài Loan (TPP) lần lượt nhận được 33% và 26% số phiếu.

Ông Lại Thanh Đức (64 tuổi), từng giữ chức Thị trưởng Đài Nam. Kể từ tháng 5/2020, ông được bổ nhiệm làm cấp phó của bà Thái Anh Văn.

Ông Lại dự kiến sẽ nhậm chức vào ngày 20/5. Lãnh đạo mới của Đài Loan cam kết duy trì hòa bình ở eo biển Đài Loan và tăng cường phòng thủ cho hòn đảo này.

Xem thêm >> Hộ chiếu quyền lực nhất thế giới 2024: Lần đầu tiên có 6 quốc gia cùng xếp hạng đầu