Thương vụ M&A lớn thứ 3 toàn cầu năm nay: Toshiba 'bán mình' với giá 15 tỷ USD

Vụ M&A lớn thứ 3 toàn cầu năm 2023

Theo thỏa thuận, Toshiba được định giá 4.620 yên/cổ phiếu. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu các quỹ hoạt động, ước tính sở hữu khoảng 1/4 công ty, có hài lòng với các điều khoản mua lại hay không, bởi giá chào bán chỉ cao hơn 9,7% so với giá đóng cửa hôm 23/3 là 4.213 yên/cổ phiếu. 

Toshiba cho biết hội đồng quản trị sẽ không khuyến nghị các cổ đông đấu thầu cổ phiếu của họ, vì giá chào bán không đủ cao để đưa ra khuyến nghị. Theo hồ sơ, giá đã được hạ xuống một vài lần so với giá chào bán ban đầu lên tới 5.500 yên/cổ phiếu.

Công ty cũng nói thêm rằng quyết định của hội đồng quản trị có thể thay đổi trước cuối tháng 7, khi phía JIP có kế hoạch bắt đầu chào mua công khai, nhưng giá thầu của JIP là "đề xuất hoàn chỉnh duy nhất" đã được đệ trình trong quá trình đấu giá cạnh tranh kéo dài 1 năm.

Được biết, có tới 20 công ty Nhật Bản, bao gồm công ty dịch vụ tài chính Orix Corp, nhà sản xuất chip Rohm Co và Chubu Electric Power dự định tham gia vào thỏa thuận này, nhưng cuối cùng cơ hội thuộc về JIP.

Tháng trước, JIP đã đệ trình một đề xuất mua lại có tính ràng buộc được hỗ trợ bởi khoản vay cam kết trị giá 10,6 tỷ USD từ các ngân hàng lớn. Phải mất nhiều tuần để hội đồng quản trị Toshiba tiến hành bỏ phiếu về đề xuất của JIP, vì một số thành viên hội đồng không hài lòng với giá chào bán.

Theo dữ liệu của Refinitiv, đây sẽ là giao dịch M&A lớn thứ ba trên toàn cầu trong năm nay.

Vì đâu nên nỗi?

Động thái mới nhất là hướng giải quyết tích cực với Toshiba sau nhiều năm hỗn loạn, với hàng loạt vụ bê bối khiến công ty Nhật Bản gặp khó khăn và dẫn đến quyết định bán lại. Ban lãnh đạo của Toshiba, chính phủ Nhật Bản và tỷ lệ lớn các cổ đông nước ngoài có tiếng nói đã mâu thuẫn về tương lai của công ty. Trong khi các nhà đầu tư tìm cách tối đa hóa lợi nhuận, thì nhà nước lại ưu tiên giữ những công nghệ bí mật khỏi tay nước ngoài.

Kể từ năm 2015, Toshiba, một tập đoàn lớn mạnh cũng sở hữu 40,6% cổ phần của nhà sản xuất chip nhớ Kioxia Holdings, đã bị vùi dập bởi các vụ bê bối kế toán và thua lỗ nặng nề, đồng thời suýt bị hủy niêm yết trước khi chìm trong một loạt vụ bê bối quản trị doanh nghiệp .

Tại một trong những thời điểm tồi tệ nhất, một cuộc điều tra do cổ đông ủy quyền đã kết luận Toshiba đã thông đồng với bộ thương mại Nhật Bản để ngăn chặn các nhà đầu tư nước ngoài giành ảnh hưởng tại cuộc họp cổ đông năm 2020. Vụ việc đã khiến các cổ đông nước ngoài phẫn nộ và lên tiếng đòi bán lại tập đoàn.

Toshiba đã bắt đầu quá trình đấu giá khoảng một năm trước, nhận được 8 đề xuất mua lại ban đầu cũng như 2 đề nghị liên minh vốn.

Trong đó, 4 nhà thầu đã tiến hành vòng thứ hai, bao gồm các công ty cổ phần tư nhân Bain Capital, CVC Capital Partners và Brookfield Asset Management, theo nguồn tin của Reuters.

Cổ phiếu của Toshiba đã giảm 12% trong năm ngoái, thấp hơn mức giảm 2,2% của chỉ số Nikkei 225 (.N225).

Xem thêm >> 'Tượng đài' công nghệ Toshiba lún sâu bất ổn do quản trị sai lầm