TP.HCM mới: Không gian mở rộng, nền móng cho siêu đô thị khu vực
(VNF) - Theo TS. Lê Bá Chí Nhân, việc sáp nhập Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương vào TP. HCM không chỉ là sự mở rộng không gian địa lý, mà là một bước ngoặt trong cách tiếp cận phát triển vùng.
Từ ngày 1/7, việc sáp nhập Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương vào không gian phát triển của TP. HCM đánh dấu một bước chuyển mạnh mẽ trong tư duy quy hoạch và tổ chức kinh tế vùng. Cùng với đó, mô hình chính quyền đô thị hai cấp chính thức vận hành, mở đường cho một cấu trúc quản trị phù hợp với tầm vóc siêu đô thị đa trung tâm.
VietnamFinance đã trao đổi với TS. Lê Bá Chí Nhân để làm rõ những tiềm năng của việc mở rộng không gian phát triển vùng, vai trò liên kết hạ tầng – logistics – cảng biển trong chiến lược tăng trưởng mới, cũng như kỳ vọng đặt vào mô hình chính quyền đô thị hai cấp trong việc nâng cao hiệu quả điều hành và cải cách thể chế cho TP. HCM hậu sáp nhập.
Việc sáp nhập Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương vào TP. HCM từ 1/7 được xem là một bước đi mang tính đột phá. Ông đánh giá thế nào về động thái này dưới góc nhìn phát triển không gian kinh tế liên vùng?

TS. Lê Bá Chí Nhân: Việc sáp nhập tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương vào không gian phát triển của TP. HCM từ ngày 1/7 là một bước đi mang tính đột phá trong tư duy quy hoạch và tổ chức lại cấu trúc kinh tế vùng. Dưới góc nhìn phát triển không gian kinh tế liên vùng, đây là một xu thế tất yếu và cấp thiết nếu Việt Nam muốn hình thành các cực tăng trưởng tầm quốc tế.
Động thái này thể hiện sự chuyển dịch từ mô hình phát triển đơn lẻ sang phát triển tích hợp theo vùng chức năng. Ba địa phương có vai trò kinh tế bổ trợ lẫn nhau: TP. HCM là trung tâm dịch vụ – tài chính – đổi mới sáng tạo, Bình Dương là động lực công nghiệp – logistics, còn Bà Rịa – Vũng Tàu giữ vai trò then chốt trong kết nối cảng biển – năng lượng – công nghiệp nặng. Việc tích hợp sẽ tạo nên một hệ sinh thái kinh tế đa trung tâm, có khả năng cạnh tranh khu vực.
Bên cạnh đó, đây là cơ hội để tái cấu trúc không gian đô thị và đầu tư hạ tầng mang tính hệ thống. Thay vì phát triển theo kiểu giật cục, mỗi tỉnh một kiểu, việc liên kết vùng sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực, tránh trùng lặp và nâng cao hiệu quả đầu tư công, đặc biệt trong giao thông, logistics, giáo dục và y tế chất lượng cao.
Về lâu dài, động thái này sẽ tạo nền tảng để xây dựng một “siêu đô thị vùng” với thể chế đặc thù, cơ chế quản trị hiện đại, góp phần nâng tầm vị thế TP. HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong mạng lưới đô thị châu Á. Tuy nhiên, để chuyển hóa tiềm năng thành thực tiễn, cần có một cơ chế điều phối vùng đủ mạnh, vượt qua ranh giới hành chính truyền thống, cùng với một tầm nhìn quy hoạch dài hạn, dựa trên dữ liệu số và sự tham gia của khu vực tư nhân.
Tóm lại, đây không chỉ là sự mở rộng không gian địa lý, mà là một bước ngoặt trong cách tiếp cận phát triển vùng – từ phân tán sang tích hợp, từ cục bộ sang toàn diện và bền vững.
Sự mở rộng địa giới sẽ tạo ra một tam giác logistics – cảng biển – sân bay hiếm có. Theo ông, TP. HCM cần làm gì để tận dụng tối đa ‘lợi thế địa kinh tế mới’ này, tránh rơi vào tình trạng quy hoạch rời rạc?
TS. Lê Bá Chí Nhân: Sự mở rộng địa giới hình thành tam giác logistics gồm cảng biển – sân bay – đô thị trung tâm là một cơ hội hiếm có để TP. HCM chuyển mình thành một trung tâm trung chuyển hàng hóa chiến lược của khu vực. Tuy nhiên, để khai thác tối đa “lợi thế địa kinh tế mới” này và tránh lặp lại tình trạng quy hoạch rời rạc, TP. HCM cần thực hiện đồng bộ các giải pháp mang tính hệ thống.

Thứ nhất, xây dựng quy hoạch tích hợp liên vùng, không bị giới hạn bởi ranh giới hành chính. TP. HCM cần cùng Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai và Bình Dương hình thành một quy hoạch phát triển logistics – công nghiệp – đô thị đồng bộ, kết nối hiệu quả giữa cảng biển Thị Vải – Cái Mép, sân bay Long Thành và các trung tâm phân phối tại TP. HCM.
Thứ hai, phát triển hệ thống hạ tầng kết nối đa phương thức. Không thể chỉ phụ thuộc vào đường bộ, mà phải đầu tư các tuyến đường sắt đô thị kết nối cảng – sân bay – trung tâm hàng hóa, mở rộng mạng lưới đường thủy nội địa, đồng thời ứng dụng công nghệ số để tối ưu dòng hàng và giảm chi phí logistics.
Thứ ba, thiết lập một cơ chế điều phối vùng hiệu quả. TP. HCM cần đề xuất thành lập một “Trung tâm điều phối logistics vùng” hoặc “Ban quản lý liên kết logistics vùng Đông Nam Bộ” để tránh sự phân mảnh trong đầu tư và vận hành.
Thứ tư, thí điểm thể chế đặc thù cho logistics, bao gồm thủ tục hải quan một cửa, ưu đãi thuế cho trung tâm phân phối quốc tế, và sandbox công nghệ logistics thông minh – từ đó thu hút các tập đoàn logistics toàn cầu đặt trung tâm trung chuyển tại đây.
Chỉ khi chuyển từ “tư duy địa giới hành chính” sang “tư duy không gian chức năng”, TP. HCM mới thực sự biến lợi thế thành năng lực cạnh tranh và nâng tầm vị thế trên bản đồ logistics khu vực.
- Mô hình chính quyền đô thị hai cấp chính thức vận hành từ 1/7. Ông có kỳ vọng gì về hiệu quả cải cách thể chế này đối với năng lực điều hành siêu đô thị TP. HCM hậu sáp nhập?
TS. Lê Bá Chí Nhân: Việc chính thức vận hành mô hình chính quyền đô thị hai cấp từ ngày 1/7 là một bước cải cách thể chế rất đáng kỳ vọng, đặc biệt trong bối cảnh TP. HCM đang từng bước trở thành siêu đô thị đa trung tâm sau sáp nhập và mở rộng không gian vùng. Tôi kỳ vọng mô hình này sẽ mang lại ba chuyển biến quan trọng.
Một là tăng cường tính chủ động và linh hoạt trong điều hành. Chính quyền đô thị hai cấp giúp phân quyền mạnh hơn cho cấp phường – xã trong giải quyết các vấn đề dân sinh, hạ tầng, trật tự đô thị,… Đồng thời, cấp thành phố tập trung vào hoạch định chiến lược và quản trị cấp vùng, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến quy hoạch liên kết vùng, phát triển bền vững và đổi mới sáng tạo.
Thứ hai, nâng cao năng lực điều phối một siêu đô thị sau sáp nhập, nơi quy mô dân số, kinh tế và hạ tầng đều tăng nhanh. Mô hình mới giúp tinh gọn bộ máy, tránh chồng chéo và tạo điều kiện để hình thành các cơ chế điều phối vùng linh hoạt như “Ban điều phối vùng TP. HCM mở rộng” – điều mà mô hình cũ chưa đủ khả năng thực hiện hiệu quả.
Thứ ba, thúc đẩy hiệu quả cải cách hành chính. Khi quyền hạn và trách nhiệm được phân cấp rõ ràng, bộ máy sẽ vận hành thông suốt hơn, rút ngắn thời gian xử lý công việc, đồng thời tạo ra môi trường năng động và minh bạch hơn cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, để mô hình hai cấp phát huy hiệu quả, cần đi kèm với ba điều kiện: thể chế phân quyền rõ ràng, năng lực cán bộ tương ứng với trách nhiệm mới, và hệ thống số hóa quản lý đồng bộ, minh bạch.
Đây không chỉ là một thay đổi về cơ cấu tổ chức, mà là một cuộc cải cách thể chế có ý nghĩa nền tảng, tạo điều kiện cho TP. HCM phát triển tương xứng vai trò đô thị đặc biệt – đầu tàu của cả nước và khu vực.
Xin cảm ơn ông về buổi trao đổi!
TP. HCM khởi công loạt dự án giao thông trong 6 tháng cuối năm
- TP. HCM mới cần những động lực tạo nên đột phá mới 30/06/2025 01:00
- Tổng bí thư Tô Lâm trao quyết định cho ông Nguyễn Văn Nên làm Bí thư TP.HCM 30/06/2025 09:31
- Vận hành bộ máy mới: 'Hàng lối đã rất ngay ngắn, đội ngũ đã rất chỉnh tề' 29/06/2025 09:46
Ngưỡng miễn thuế 500 triệu: ‘Nặng tay với nhóm lợi nhuận thấp, nhẹ tay với nhóm cao'
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
Doanh nghiệp nhà nước: ‘Chỉ cần dưới 100, quy mô tăng gấp 10 – 15 lần’
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
Ngưỡng miễn thuế 500 triệu: ‘Nặng tay với nhóm lợi nhuận thấp, nhẹ tay với nhóm cao'
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
Toàn cảnh 3ha đất nông nghiệp nội đô vừa được Hà Nội chuyển đổi để xây cao ốc
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.


































































