TP.HCM mới: Không gian mở rộng, nền móng cho siêu đô thị khu vực
(VNF) - Theo TS. Lê Bá Chí Nhân, việc sáp nhập Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương vào TP. HCM không chỉ là sự mở rộng không gian địa lý, mà là một bước ngoặt trong cách tiếp cận phát triển vùng.
Từ ngày 1/7, việc sáp nhập Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương vào không gian phát triển của TP. HCM đánh dấu một bước chuyển mạnh mẽ trong tư duy quy hoạch và tổ chức kinh tế vùng. Cùng với đó, mô hình chính quyền đô thị hai cấp chính thức vận hành, mở đường cho một cấu trúc quản trị phù hợp với tầm vóc siêu đô thị đa trung tâm.
VietnamFinance đã trao đổi với TS. Lê Bá Chí Nhân để làm rõ những tiềm năng của việc mở rộng không gian phát triển vùng, vai trò liên kết hạ tầng – logistics – cảng biển trong chiến lược tăng trưởng mới, cũng như kỳ vọng đặt vào mô hình chính quyền đô thị hai cấp trong việc nâng cao hiệu quả điều hành và cải cách thể chế cho TP. HCM hậu sáp nhập.
Việc sáp nhập Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương vào TP. HCM từ 1/7 được xem là một bước đi mang tính đột phá. Ông đánh giá thế nào về động thái này dưới góc nhìn phát triển không gian kinh tế liên vùng?

TS. Lê Bá Chí Nhân: Việc sáp nhập tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương vào không gian phát triển của TP. HCM từ ngày 1/7 là một bước đi mang tính đột phá trong tư duy quy hoạch và tổ chức lại cấu trúc kinh tế vùng. Dưới góc nhìn phát triển không gian kinh tế liên vùng, đây là một xu thế tất yếu và cấp thiết nếu Việt Nam muốn hình thành các cực tăng trưởng tầm quốc tế.
Động thái này thể hiện sự chuyển dịch từ mô hình phát triển đơn lẻ sang phát triển tích hợp theo vùng chức năng. Ba địa phương có vai trò kinh tế bổ trợ lẫn nhau: TP. HCM là trung tâm dịch vụ – tài chính – đổi mới sáng tạo, Bình Dương là động lực công nghiệp – logistics, còn Bà Rịa – Vũng Tàu giữ vai trò then chốt trong kết nối cảng biển – năng lượng – công nghiệp nặng. Việc tích hợp sẽ tạo nên một hệ sinh thái kinh tế đa trung tâm, có khả năng cạnh tranh khu vực.
Bên cạnh đó, đây là cơ hội để tái cấu trúc không gian đô thị và đầu tư hạ tầng mang tính hệ thống. Thay vì phát triển theo kiểu giật cục, mỗi tỉnh một kiểu, việc liên kết vùng sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực, tránh trùng lặp và nâng cao hiệu quả đầu tư công, đặc biệt trong giao thông, logistics, giáo dục và y tế chất lượng cao.
Về lâu dài, động thái này sẽ tạo nền tảng để xây dựng một “siêu đô thị vùng” với thể chế đặc thù, cơ chế quản trị hiện đại, góp phần nâng tầm vị thế TP. HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong mạng lưới đô thị châu Á. Tuy nhiên, để chuyển hóa tiềm năng thành thực tiễn, cần có một cơ chế điều phối vùng đủ mạnh, vượt qua ranh giới hành chính truyền thống, cùng với một tầm nhìn quy hoạch dài hạn, dựa trên dữ liệu số và sự tham gia của khu vực tư nhân.
Tóm lại, đây không chỉ là sự mở rộng không gian địa lý, mà là một bước ngoặt trong cách tiếp cận phát triển vùng – từ phân tán sang tích hợp, từ cục bộ sang toàn diện và bền vững.
Sự mở rộng địa giới sẽ tạo ra một tam giác logistics – cảng biển – sân bay hiếm có. Theo ông, TP. HCM cần làm gì để tận dụng tối đa ‘lợi thế địa kinh tế mới’ này, tránh rơi vào tình trạng quy hoạch rời rạc?
TS. Lê Bá Chí Nhân: Sự mở rộng địa giới hình thành tam giác logistics gồm cảng biển – sân bay – đô thị trung tâm là một cơ hội hiếm có để TP. HCM chuyển mình thành một trung tâm trung chuyển hàng hóa chiến lược của khu vực. Tuy nhiên, để khai thác tối đa “lợi thế địa kinh tế mới” này và tránh lặp lại tình trạng quy hoạch rời rạc, TP. HCM cần thực hiện đồng bộ các giải pháp mang tính hệ thống.

Thứ nhất, xây dựng quy hoạch tích hợp liên vùng, không bị giới hạn bởi ranh giới hành chính. TP. HCM cần cùng Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai và Bình Dương hình thành một quy hoạch phát triển logistics – công nghiệp – đô thị đồng bộ, kết nối hiệu quả giữa cảng biển Thị Vải – Cái Mép, sân bay Long Thành và các trung tâm phân phối tại TP. HCM.
Thứ hai, phát triển hệ thống hạ tầng kết nối đa phương thức. Không thể chỉ phụ thuộc vào đường bộ, mà phải đầu tư các tuyến đường sắt đô thị kết nối cảng – sân bay – trung tâm hàng hóa, mở rộng mạng lưới đường thủy nội địa, đồng thời ứng dụng công nghệ số để tối ưu dòng hàng và giảm chi phí logistics.
Thứ ba, thiết lập một cơ chế điều phối vùng hiệu quả. TP. HCM cần đề xuất thành lập một “Trung tâm điều phối logistics vùng” hoặc “Ban quản lý liên kết logistics vùng Đông Nam Bộ” để tránh sự phân mảnh trong đầu tư và vận hành.
Thứ tư, thí điểm thể chế đặc thù cho logistics, bao gồm thủ tục hải quan một cửa, ưu đãi thuế cho trung tâm phân phối quốc tế, và sandbox công nghệ logistics thông minh – từ đó thu hút các tập đoàn logistics toàn cầu đặt trung tâm trung chuyển tại đây.
Chỉ khi chuyển từ “tư duy địa giới hành chính” sang “tư duy không gian chức năng”, TP. HCM mới thực sự biến lợi thế thành năng lực cạnh tranh và nâng tầm vị thế trên bản đồ logistics khu vực.
- Mô hình chính quyền đô thị hai cấp chính thức vận hành từ 1/7. Ông có kỳ vọng gì về hiệu quả cải cách thể chế này đối với năng lực điều hành siêu đô thị TP. HCM hậu sáp nhập?
TS. Lê Bá Chí Nhân: Việc chính thức vận hành mô hình chính quyền đô thị hai cấp từ ngày 1/7 là một bước cải cách thể chế rất đáng kỳ vọng, đặc biệt trong bối cảnh TP. HCM đang từng bước trở thành siêu đô thị đa trung tâm sau sáp nhập và mở rộng không gian vùng. Tôi kỳ vọng mô hình này sẽ mang lại ba chuyển biến quan trọng.
Một là tăng cường tính chủ động và linh hoạt trong điều hành. Chính quyền đô thị hai cấp giúp phân quyền mạnh hơn cho cấp phường – xã trong giải quyết các vấn đề dân sinh, hạ tầng, trật tự đô thị,… Đồng thời, cấp thành phố tập trung vào hoạch định chiến lược và quản trị cấp vùng, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến quy hoạch liên kết vùng, phát triển bền vững và đổi mới sáng tạo.
Thứ hai, nâng cao năng lực điều phối một siêu đô thị sau sáp nhập, nơi quy mô dân số, kinh tế và hạ tầng đều tăng nhanh. Mô hình mới giúp tinh gọn bộ máy, tránh chồng chéo và tạo điều kiện để hình thành các cơ chế điều phối vùng linh hoạt như “Ban điều phối vùng TP. HCM mở rộng” – điều mà mô hình cũ chưa đủ khả năng thực hiện hiệu quả.
Thứ ba, thúc đẩy hiệu quả cải cách hành chính. Khi quyền hạn và trách nhiệm được phân cấp rõ ràng, bộ máy sẽ vận hành thông suốt hơn, rút ngắn thời gian xử lý công việc, đồng thời tạo ra môi trường năng động và minh bạch hơn cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, để mô hình hai cấp phát huy hiệu quả, cần đi kèm với ba điều kiện: thể chế phân quyền rõ ràng, năng lực cán bộ tương ứng với trách nhiệm mới, và hệ thống số hóa quản lý đồng bộ, minh bạch.
Đây không chỉ là một thay đổi về cơ cấu tổ chức, mà là một cuộc cải cách thể chế có ý nghĩa nền tảng, tạo điều kiện cho TP. HCM phát triển tương xứng vai trò đô thị đặc biệt – đầu tàu của cả nước và khu vực.
Xin cảm ơn ông về buổi trao đổi!
TP. HCM khởi công loạt dự án giao thông trong 6 tháng cuối năm
- TP. HCM mới cần những động lực tạo nên đột phá mới 30/06/2025 01:00
- Tổng bí thư Tô Lâm trao quyết định cho ông Nguyễn Văn Nên làm Bí thư TP.HCM 30/06/2025 09:31
- Vận hành bộ máy mới: 'Hàng lối đã rất ngay ngắn, đội ngũ đã rất chỉnh tề' 29/06/2025 09:46
Sáp nhập tỉnh thành: Cần 'luật chơi' nhất quán cho không gian kinh tế mới
(VNF) - Theo TS. Trần Khắc Tâm, sau khi sáp nhập các tỉnh thành, lãnh đạo mới cần công bố một "luật chơi" rõ ràng, nhất quán cho toàn bộ không gian kinh tế mới.
'Được giao sứ mệnh chưa từng có, cần mở hết cỡ cho kinh tế tư nhân'
(VNF) - PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng, đến thời điểm hiện tại, không còn lý do gì để không… mở hết cỡ cho khu vực kinh tế tư nhân. Đồng thời, cần mạnh dạn loại bỏ các hệ thống pháp lý, cơ chế chính sách cũ kỹ, lỗi thời.
Một tháng khởi tố 36 vụ hàng giả, mới chỉ phần nổi của 'tảng băng chìm'
(VNF) - Hàng loạt vụ án, hàng trăm đối tượng liên quan đến hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả và vi phạm sở hữu trí tuệ đã bị khởi tớ. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đăng Sinh – Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam: Đây mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Địa bàn mới của hàng giả và hàng nhái: Mở mắt là thấy vi phạm
(VNF) - Theo ông Lê Thế Chính - đại diện Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) - chống hàng giả, hàng nhái không còn chỉ là cuộc chiến trên thị trường truyền thống mà đã lan rộng ra môi trường số, nơi các nền tảng mạng xã hội và sàn thương mại điện tử trở thành “địa bàn mới” của các hành vi vi phạm.
CEO Hoa Sen: 'Thị trường công bằng, minh bạch là điều kiện để DN tử tế tồn tại'
(VNF) - Ông Vũ Văn Thanh, Tổng Giám đốc Tập đoàn Hoa Sen chia sẻ về những tổn thất mà doanh nghiệp chân chính đang phải gánh chịu trong một thị trường thiếu minh bạch nếu như hàng giả vẫn tồn tại trên thị trường.
‘Không được tiếp cận đất đai, doanh nghiệp không thể phát triển’
(VNF) - Các chuyên gia và doanh nghiệp kỳ vọng, với sự ra đời của Nghị quyết 68 sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận đất đai một cách dễ dàng hơn.
Không còn chuyện 1 dự án mất 3 - 5 năm chưa xong thủ tục hành chính?
(VNF) - Theo đánh giá của các doanh nghiệp, Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân vừa được Bộ Chính trị ban hành sẽ hoá giải nỗi sợ "ma trận" thủ tục hành chính rườm rà, phức tạp, kéo dài, đặc biệt doanh nghiệp bất động sản mất 3 - 5 năm hoặc lâu hơn để thực hiện các thủ tục.
Thực hiện Nghị quyết 68: Cần sếu đầu đàn dẫn dắt doanh nghiệp tư nhân
(VNF) - Sự ra đời của Nghị quyết 68 tạo cho doanh nghiệp một động lực mới, một luồng sinh khí mới đã bắt đầu. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, điểm yếu của khu vực tư nhân thể hiện qua sự thiếu vắng các doanh nghiệp lớn, có khả năng dẫn dắt. Do đó, để khu vực kinh tế tư nhân thực sự lớn mạnh, phải cần các sếu đầu đàn tiên phong.
Từ tiền kiểm sang hậu kiểm, giảm can thiệp của nhà nước vào khối tư nhân
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, các chính sách phát triển khu vực kinh tế tư nhân phải thông thoáng, tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động kinh doanh nên chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm để giảm bớt thủ tục, gây phiền hà, mất thời gian cho doanh nghiệp. Việc này sẽ giảm bớt áp lực về sự can thiệp của nhà nước vào hoạt động làm ăn của khối tư nhân.
‘Không hình sự hoá các quan hệ dân sự, doanh nhân yên tâm kinh doanh’
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, việc Nghị quyết 68 khẳng định rõ tinh thần không hình sự hoá các mối quan hệ kinh tế sẽ khiến doanh nhân yên tâm kinh doanh. Sẵn sàng chấp nhận rủi ro, tiếp cận cái mới để thúc đẩy doanh nghiệp phát triển
Phát triển kinh tế tư nhân: Gỡ bỏ rào cản đất đai, vốn và công nghệ
(VNF) - TS. Nguyễn Quốc Việt, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách cho rằng, các Báo cáo Kinh tế thường niên cho thấy: cần nhìn nhận lại vai trò của đất đai - một trong những yếu tố sống còn, dưới góc nhìn của khu vực tư nhân.
'Chìa khóa' để khai phóng nguồn lực của kinh tế tư nhân
(VNF) - Theo Luật sư Bùi Văn Thành, “Cách hỗ trợ tốt nhất cho doanh nghiệp chính là tạo ra môi trường để họ tự đứng vững, tự vươn lên chứ không phải chờ hỗ trợ từ các khoản vay hay ưu đãi một chiều”.
Khơi thông nguồn vốn: Điểm then chốt để thúc đẩy kinh tế tư nhân
(VNF) - Theo PGS.TS Nghiêm Thị Thà, Tổng thư ký Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam, hệ thống tài chính cần những cải cách mạnh mẽ để giúp doanh nghiệp tư nhân tiếp cận vốn thuận lợi, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của khu vực này.
Chủ tịch Đèo Cả: Nghị quyết 68 là 'điểm tựa' của doanh nghiệp tư nhân
(VNF) - Nhấn mạnh doanh nghiệp muốn phát triển bền vững thì trước hết phải có một điểm tựa, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả Hồ Minh Hoàng cho rằng điểm tựa ấy chính là Nghị quyết 68.
Phát triển kinh tế tư nhân: Thể chế mạnh và chính phủ hành động
(VNF) - Lần đầu tiên, một Nghị quyết của Đảng xác lập kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân. Khu vực này không chỉ góp phần vào tăng trưởng và giảm nghèo, mà còn là chỗ dựa cho an sinh xã hội. Tuy nhiên, để thực sự bứt phá, cần cải cách thể chế mạnh mẽ và hành động quyết liệt từ phía Nhà nước.
Chủ tịch Tập đoàn Phương Linh: Không thay đổi tư duy, rất khó để nuôi 'đại bàng'
(VNF) - Theo ông Trần Văn Lê, Chủ tịch Tập đoàn Phương Linh, nếu Việt Nam không thay đổi tư duy trong phát triển doanh nghiệp, thì sẽ rất khó để nuôi dưỡng và giữ chân “đại bàng”.
"Nghị quyết 68 mang tư duy nhân văn trong xử lý vi phạm kinh tế"
(VNF) - Với Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân, Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw khẳng định Nghị quyết có bước tiến mang tính nhân văn, bởi trên thực tế, nhiều sai phạm kinh tế của doanh nhân – nhất là doanh nhân tư nhân – khi bị hình sự hóa sẽ kéo theo sự sụp đổ của cả doanh nghiệp
Đường sắt tốc độ cao: 'Không mạnh dạn giao các DN trong nước thì không thể làm được'
(VNF) - Nhấn mạnh cần tin tưởng giao nhiệm vụ và đặt hàng các cho các doanh nghiệp trong nước, lãnh đạo Đèo Cả cho rằng, các dự án như đường sắt tốc độ cao nếu không mạnh dạn giao các DN trong nước thì không thể làm được.
'Đã đến lúc trả DN tư nhân về đúng vị trí mà họ xứng đáng được hưởng'
(VNF) - Nhìn nhận vai trò của kinh tế tư nhân ở thời điểm hiện tại, TS Bùi Thanh Minh - Phó giám đốc chuyên môn, Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) khẳng định, đã đến lúc cần trả doanh nghiệp tư nhân về đúng vị trí mà họ xứng đáng được hưởng và Nghị quyết 68 được xây dựng với một cách tiếp cận khác biệt
Phát triển kinh tế tư nhân: Chất lượng thể chế là yếu tố quyết định
(VNF) - Về sự phát triển của kinh tế tư nhân trong thời gian tới, TS Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, đánh giá thể chế là yếu tố quyết định.
Nghị quyết 68: 'Lệnh mở đường đã có, khó là ở khâu thực thi'
(VNF) - Ông Phạm Tấn Công - Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nói, với Nghị quyết số 68 về kinh tế tư nhân thì "lệnh mở đường" đã có nhưng điều khó nhất ở thời điểm hiện tại nằm ở khâu thực thi, tức thể chế hoá Nghị quyết để đi vào cuộc sống.
TS Nguyễn Đình Cung: Tôi rất ấn tượng việc không hình sự hóa các quan hệ kinh tế
(VNF) - Nói về Nghị quyết 68, TS Nguyễn Đình Cung nhấn mạnh, trong số các giải pháp, tôi rất ấn tượng với việc không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự.
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Đột phá thể chế, pháp luật để đất nước vươn mình'
(VNF) - VietnamFinance trân trọng giới thiệu toàn văn bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm với tựa đề: 'Đột phá thể chế, pháp luật để đất nước vươn mình'.
Sau sáp nhập, TP.HCM có thể tiệm cận Bangkok, Singapore?
(VNF) - TP.HCM mới sẽ vượt Kuala Lumpur và tiệm cận Bangkok về dân số lẫn kinh tế, hướng tới hình thành trung tâm đô thị - công nghiệp - cảng biển phát triển như Singapore, Thượng Hải.
Sáp nhập tỉnh thành: Cần 'luật chơi' nhất quán cho không gian kinh tế mới
(VNF) - Theo TS. Trần Khắc Tâm, sau khi sáp nhập các tỉnh thành, lãnh đạo mới cần công bố một "luật chơi" rõ ràng, nhất quán cho toàn bộ không gian kinh tế mới.
'Ngắm' dàn sao huyền thoại Manchester United 'đổ bộ' Đà Nẵng
(VNF) - Trong khuôn khổ Lễ hội bóng đá Việt Nam - Vương quốc Anh 2025, các huyền thoại bóng đá một thời của câu lạc bộ Manchester United (MU) đã có trận bóng giao hữu với cầu thủ Việt Nam, cùng các hoạt động giao lưu sôi động với người hâm mộ và khám phá thành phố Đà Nẵng.