Trung Quốc ‘giáng đòn’ lên Mỹ sát thềm ông Trump nhậm chức tổng thống

Theo lý giải của Bộ Thương mại Trung Quốc, động thái này nhằm mục đích duy trì an ninh quốc gia và thực hiện các nghĩa vụ quốc tế bao gồm cả việc không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Loạt "ông lớn" quốc phòng Mỹ như General Dynamics, Boeing Defence, Space & Security, Lockheed Martin Corporation và Raytheon Missiles & Defence nằm trong số các công ty có tên trong danh sách cấm.

Các công ty quốc phòng và hàng không vũ trụ này cũng nằm trong danh sách trừng phạt do Bộ ngoại giao Trung Quốc công bố vào cuối năm ngoái để đáp trả việc Mỹ tiếp tục bán vũ khí cho Đài Loan.

Bộ Thương mại Trung quốc nêu rõ: "Để bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia, cũng như thực hiện các nghĩa vụ quốc tế bao gồm cả việc không phổ biến vũ khí hạt nhân, hành động mới nhất được thực hiện dựa trên luật kiểm soát xuất khẩu của Trung Quốc và quy định về kiểm soát xuất khẩu các mặt hàng có mục đích sử dụng kép".

Trước đó, Chính phủ Trung Quốc ngày 27/12 đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với 7 công ty Mỹ để đáp trả các thông báo gần đây của nước này về việc bán vũ khí và viện trợ quân sự cho Đài Loan.

Các lệnh trừng phạt này cũng được đưa ra để đáp trả việc chính phủ Mỹ gần đây đã phê duyệt dự luật chi tiêu quốc phòng hàng năm, trong đó Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố "bao gồm nhiều điều khoản tiêu cực về Trung Quốc".

Trung Quốc phản đối viện trợ quân sự của Mỹ cho Đài Loan và thường áp đặt lệnh trừng phạt đối với các công ty liên quan sau khi một gói bán hàng hoặc viện trợ được công bố.

Các lệnh trừng phạt thường có tác động hạn chế, vì các công ty quốc phòng Mỹ không bán vũ khí hoặc hàng hóa quân sự khác cho Trung Quốc. Mỹ là nhà cung cấp vũ khí chính cho Đài Loan để phòng thủ.

7 công ty bị trừng phạt là Insitu Inc., Hudson Technologies Co., Saronic Technologies, Inc., Raytheon Canada, Raytheon Australia, Aerkomm Inc. và Oceaneering International Inc., tuyên bố của Bộ Ngoại giao cho biết. Bộ này cho biết "các giám đốc điều hành cấp cao có liên quan" của các công ty cũng bị trừng phạt, nhưng không nêu tên cụ thể.

Bất kỳ tài sản nào họ có tại Trung Quốc sẽ bị đóng băng và các tổ chức và cá nhân tại Trung Quốc bị cấm tham gia vào bất kỳ hoạt động nào với những người có trong danh sách trừng phạt, thông báo cho biết.

Tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phê duyệt khoản tài trợ lên tới 571 triệu USD cho vật liệu và dịch vụ của Bộ Quốc phòng cũng như giáo dục và đào tạo quân sự cho Đài Loan. Riêng Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo rằng 295 triệu USD sẽ được dành cho các giao dịch quân sự đã được phê duyệt.

Dự luật quốc phòng của Mỹ tăng chi tiêu quân sự lên 895 tỷ USD và hướng nguồn lực vào một cách tiếp cận đối đầu hơn với Trung Quốc.

Dự luật này thiết lập một quỹ có thể được sử dụng để gửi nguồn lực quân sự đến Đài Loan theo cách tương tự như Mỹ đã ủng hộ Ukraine. Nó cũng mở rộng lệnh cấm quân đội Mỹ mua các sản phẩm của Trung Quốc, từ công nghệ máy bay không người lái đến tỏi cho các đơn vị quân nhu.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Trương Tiểu Cương đầu tuần này cho biết Mỹ đang thổi phồng "cái gọi là" mối đe dọa từ Trung Quốc để biện minh cho việc tăng chi tiêu quân sự.

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nêu rõ động thái của Mỹ vi phạm thỏa thuận giữa hai nước về Đài Loan, can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc và làm suy yếu chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia này.

Cơ quan Phòng vệ Đài Loan đầu tháng trước thông báo đã ghi nhận sự gia tăng hoạt động quân sự của Trung Quốc xung quanh hòn đảo này.

Trung Quốc đã tuyên bố vấn đề Đài Loan là "cốt lõi trong các lợi ích cốt lõi" của nước này và là lằn ranh đỏ mà Mỹ không nên vượt qua.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nhiều lần tuyên bố nước này sẽ kiên quyết bảo vệ "chủ quyền của mình" và khẳng định Đài Loan là một phần "bất khả xâm phạm" của lãnh thổ Trung Quốc, theo AFP.

Các động thái cứng rắn của Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh ông Trump sắp chính thức tiếp quản Nhà Trắng trong tháng này.

Những động gần đây của lãnh đạo 2 nước báo hiệu một năm Mỹ và Trung Quốc tiếp tục đối đầu trong nhiều vấn đề an ninh - quốc phòng. Khoảng cách về nhận thức và quan điểm giữa hai nước có khả năng còn gia tăng đáng kể trong bối cảnh nhiệm kỳ mới của Tổng thống đắc cử Donald Trump sắp bắt đầu.