Tư nhân hóa là gì? Các loại hình tư nhân hóa

Tư nhân hóa là gì ?

Tư nhân hóa (privatization) là quá trình chuyển các doanh nghiệp thuộc sở hữu nhà nước sang khu vực tư nhân, hay chuyển sở hữu công cộng thành sở hữu tư nhân. Quy mô của khu vực nhà nước phụ thuộc vào hệ tư tưởng chính trị. Những người ủng hộ mô hình nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung muốn nhà nước quốc hữu hóa hầu hết doanh nghiệp tư nhân, trong khi những người ủng hộ mô hình nền kinh tế doanh nghiệp tự do (nền kinh tế thị trường) không muốn thấy nhà nước trực tiếp quản lý quá nhiều doanh nghiệp và quốc hữu hóa các doanh nghiệp tư nhân.

Tuy nhiên, khi các doanh nghiệp nhà nước (trong đó có các doanh nghiệp quốc hữu hóa) hoạt động không có hiệu quả,nó trở thành gánh nặng cho ngân sách nhà nước và yêu cầu tư nhân hóa các doanh nghiệp này trở thành chủ đề quan trọng trong quá trình hoạch định chính sách kinh tế.

Bước vào những năm 1980, tư nhân hóa trở thành đề tài mang tính thời sự ở hầu hết các nước trên thế giới. Nhiều hình thức tư nhân hóa doanh nghiệp nhà nước đã được vận dụng như bán, khoán, cho thuê, cổ phần hóa. 

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Các loại hình tư nhân hóa 

Tư nhân hóa hoàn toàn: Cách làm này thích hợp nhất cho các doanh nghiệp nhà nước cỡ vừa và nhỏ. Cách làm này là sự chuyển đổi triệt để một doanh nghiệp về mặt hình thức sở hữu.

Tư nhân hóa một phần tài sản: Loại hình chuyển đổi sở hữu này được vận dụng rất phổ biến ở Việt Nam.

Công ty hóa: Thực hiện phổ biến ở nhiều nước phát triển, đặc biệt là trong các công ty dịch vụ công ích (kiểu BBC), dịch vụ quốc gia như các ngành kinh doanh hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông và có cả một số viện nghiên cứu, trường đại học, bệnh viện công lập.