'AI có thể tạo ra những công việc hoàn toàn mới, chưa ai tưởng tượng đến'
(VNF) - Một nghiên cứu gần đây của Ngân hàng Thế giới (World Bank) chỉ ra rằng, đây là thời kỳ rất không chắc chắn khi dự báo về tương lai của công việc. Tuy vậy, AI cũng có thể tạo ra những loại công việc hoàn toàn mới mà chúng ta chưa tưởng tượng đến
- Giải thể USAID đe dọa 'xóa sổ' hàng nghìn việc làm của người Mỹ 05/02/2025 08:15
Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng thế giới (World Bank - WB) về trí tuệ nhân tạo, AI đang thay đổi lực lượng lao động toàn cầu nhưng tác động của nó có thể không ảnh hưởng đều ở mọi khu vực.
Để hiểu rõ hơn về tác động của AI đối với thị trường lao động ở các quốc gia đang phát triển, trong một nghiên cứu gần đây, WB đã phân tích dữ liệu từ 25 quốc gia, với tổng dân số lên đến 3,5 tỷ người.
Đối với người lao động ở những quốc gia này, WB đã đánh giá mức độ tiếp xúc với AI, điều này thể hiện mức độ công việc của họ có thể được thực hiện bằng AI. Những phát hiện của WB cho thấy tác động của AI đối với việc làm sẽ diễn ra chậm hơn ở các quốc gia thu nhập thấp.

Mức độ tiếp xúc với AI thay đổi theo thu nhập
Có sự khác biệt đáng kể về mức độ công việc có thể tiếp xúc với AI: một số nghề, như thợ lợp mái, có mức độ tiếp xúc rất thấp, có nghĩa là AI khó có thể ảnh hưởng đến các công việc này.
Tuy nhiên, những công việc như kế toán có mức độ tiếp xúc cao, điều này cho thấy AI có thể thay đổi cách thức họ làm việc một cách đáng kể. Trên toàn cầu, phần lớn công nhân tập trung vào các công việc có mức độ tiếp xúc với AI trung bình-thấp, chẳng hạn như thợ sửa chữa ô tô.
Một điểm mấu chốt trong phân tích của WB là công nhân ở các quốc gia thu nhập thấp có mức độ tiếp xúc với AI thấp hơn đáng kể so với các quốc gia thu nhập cao, trong khi các quốc gia thu nhập trung bình có mức độ tiếp xúc ở mức giữa.
Điều này phần nào là do cấu trúc thị trường lao động khác biệt ở các quốc gia đang phát triển, với nhiều công việc liên quan đến lao động thủ công hoặc tương tác trực tiếp giữa người với người. Những công việc này ít có khả năng thay đổi bởi AI. WB cũng chỉ ra rằng thiếu điện và internet càng làm hạn chế mức độ tiếp xúc, đặc biệt là ở các quốc gia thu nhập thấp.
Nghiên cứu của WB cũng chỉ ra sự khác biệt về nhân khẩu học: phụ nữ có xu hướng có mức độ tiếp xúc với AI cao hơn nam giới, nhưng chỉ ở các quốc gia thu nhập cao và trung cao. Trong khi đó, khác với các quốc gia giàu có, nơi những người lao động lớn tuổi có mức độ tiếp xúc với AI cao nhất, sự khác biệt về tuổi tác trong mức độ tiếp xúc với AI là rất ít ở các nền kinh tế đang phát triển.

Để tính toán mức độ tiếp xúc với AI, WB bắt đầu với bộ nhiệm vụ cấu thành mỗi công việc. Tiếp theo, dựa trên các nghiên cứu trước đó, WB gán mức độ tiếp xúc với AI cho mỗi nhiệm vụ, sau đó tổng hợp để có giá trị tiếp xúc với AI cho mỗi công việc. Cuối cùng, họ đối chiếu mức độ tiếp xúc với AI theo công việc với từng người lao động trong dữ liệu khảo sát lực lượng lao động từ khắp nơi trên thế giới.
Điều quan trọng cần làm rõ là tiếp xúc với AI không nhất thiết có nghĩa là một nhiệm vụ, hay một công việc, sẽ bị thay thế. Tiếp xúc có thể có 3 ý nghĩa:
Tự động hóa: AI hoàn toàn thay thế một số nhiệm vụ, giảm bớt nhu cầu lao động của con người.
Tăng cường: AI nâng cao năng suất của con người, giúp người lao động thực hiện công việc hiệu quả hơn.
Tái cấu trúc công việc: AI thay đổi sự kết hợp các nhiệm vụ trong một nghề, có thể dẫn đến các mô tả công việc mới với các kỹ năng khác biệt.
Trên thực tế, cả 3 yếu tố này sẽ diễn ra khác nhau ở các ngành nghề và nền kinh tế khác nhau. AI cũng có thể tạo ra những loại công việc hoàn toàn mới mà chúng ta chưa tưởng tượng đến. Như một nghiên cứu gần đây của Viện Hàn lâm Quốc gia tập trung vào Mỹ đã chỉ ra, "Đây là thời kỳ rất không chắc chắn khi dự báo về tương lai của công việc."
Mặc dù có sự không chắc chắn này, những phát hiện của chúng tôi đưa ra dự đoán có cơ sở: tác động của AI đối với việc làm sẽ diễn ra chậm hơn và ít rõ rệt hơn ở nhiều quốc gia đang phát triển, đặc biệt là ở những khu vực vẫn còn hạn chế về điện và internet.

Chuẩn bị cho tương lai của AI ở các quốc gia đang phát triển
WB chỉ ra, với những thông tin này, các nhà hoạch định chính sách có thể mở rộng cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và năng lượng. Việc cung cấp điện và kết nối internet – đặc biệt là ở các khu vực nông thôn – sẽ rất quan trọng để khuyến khích việc áp dụng AI ở những nơi có thể mang lại lợi ích lớn nhất.
Bên cạnh đó, các quốc gia đang phát triển cũng nên ưu tiên tăng cường AI thay vì tự động hóa. Khuyến khích các ứng dụng AI tăng cường năng suất lao động của con người thay vì thay thế người lao động có thể giúp bảo vệ sinh kế và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn diện.
Ứng dụng AI trong y tế và giáo dục cũng rất cần thiết, AI có tiềm năng giúp giảm thiếu hụt nhân lực ở các ngành quan trọng như y tế và giáo dục, giúp chuyên môn trở nên dễ tiếp cận hơn.
Mặc dù AI đang thay đổi nền kinh tế toàn cầu, tác động của nó sẽ không đồng đều. Ở nhiều quốc gia đang phát triển, sự gián đoạn sẽ đến chậm hơn, mang đến một cơ hội đặc biệt để chính phủ và doanh nghiệp định hình vai trò của AI trong lực lượng lao động. Với các chính sách chủ động, các quốc gia này có thể tận dụng AI để trao quyền cho người lao động thay vì làm họ bị thay thế, WB nhận định.
Hàng vạn người bị sa thải vì AI: Cơn biến động trên thị trường việc làm
- NVIDIA mua lại công ty trí tuệ nhân tạo của Vingroup 06/12/2024 10:53
- Phó thủ tướng đánh giá cao hệ sinh thái số ứng dụng trợ lý trí tuệ nhân tạo MISA AVA 15/11/2024 09:52
- Đốt tiền vào trí tuệ nhân tạo, OpenAI dự kiến lỗ hàng tỷ USD 30/09/2024 10:14
Fed sắp hạ lãi suất lần thứ 3 trong năm?
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
Thảm kịch MH370: Tòa Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
Trung Quốc sắp vận hành cảng thương mại tự do lớn nhất thế giới
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
Paramount ra giá 108 tỷ USD, 'chặn đường' Netflix thâu tóm Warner Bros
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
Tỷ phú Elon Musk kêu gọi 'giải tán' EU
(VNF) - Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã kêu gọi “giải tán” Liên minh châu Âu (EU) sau khi khối này phạt công ty mạng xã hội X của ông 140 triệu USD.
Bất chấp thuế quan, thặng dư thương mại của Trung Quốc ‘phá đỉnh’ 1.000 tỷ USD
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
Vàng và USD biến động trái chiều trước 'giờ G'
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
Bất động sản Trung Quốc đứng trước cú trượt dài
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
Nga phá kỷ lục dự trữ vàng
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
Trung Quốc tăng tốc dự trữ vàng, mua ròng 13 tháng liên tiếp
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu, dòng vốn toàn cầu biến động mạnh
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
Netflix chi 72 tỉ USD thâu tóm studio sản xuất loạt phim Harry Potter
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
Lợi thế chiến lược giúp Trung Quốc áp sát Mỹ trong cuộc đua AI
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
Lãnh đạo càng vui vẻ, cổ phiếu công ty càng đi lên
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
Liên tiếp lập đỉnh trong 2025, vàng sẽ chạm mốc 5.000 USD trong 2026?
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
CEO Nvidia: Dậy từ 4h sáng, làm 7 ngày/tuần, 'nơm nớp' lo phá sản
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
Trung Quốc ‘xoay đủ chiêu’ giữa khủng hoảng dân số
(VNF) - Tuần này, nhiều người Trung Quốc bất ngờ trước việc giới chức quyết định đánh thuế các loại thuốc và thiết bị tránh thai, bao gồm bao cao su, như một phần trong nỗ lực đảo ngược tình trạng sụt giảm tỷ lệ sinh.
Những chiếc pizza không topping nói lên điều gì về kinh tế Mỹ?
(VNF) - Tại các cửa hàng pizza trên khắp nước Mỹ, khách hàng đang có xu hướng mua pizza bé hơn, ít topping hơn, không ăn kèm món phụ. Theo New York Times, đây không chỉ là sự thay đổi khẩu vị đơn thuần, mà cho thấy áp lực thắt chặt chi tiêu đang đè nặng lên người tiêu dùng Mỹ.
Mỹ tung đòn mạnh nhất từ 2022, Nga đối mặt sức ép chưa từng có
(VNF) - Mỹ tung ra loạt biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất trong nhiều năm, tạo ra áp lực chồng chất lên ngành dầu mỏ, vốn là nguồn thu chủ chốt của Nga. Trong bối cảnh đó, cán cân trên bàn đàm phán cũng bắt đầu có dấu hiệu dịch chuyển theo chiều hướng bất lợi cho Moscow.
Khủng hoảng bất động sản Trung Quốc: Mây đen không tan
(VNF) - Sau nhiều năm gần như không đạt tiến triển trong việc chấm dứt chu kỳ suy thoái bắt đầu từ năm 2021, những khó khăn của ngành bất động sản Trung Quốc tiếp tục trầm trọng hơn.
Ca bất thường làm 'đau đầu' ngành bất động sản Trung Quốc
(VNF) - Trong khi phần lớn các doanh nghiệp cùng ngành đã cơ bản xử lý xong núi nợ, China Vanke lại trở thành một trường hợp khác thường. Nhà phát triển bất động sản có trụ sở tại Thâm Quyến này đang đối mặt nguy cơ vỡ nợ và buộc phải tái cấu trúc.
Luana Lopes Lara: Vũ công balê trở thành nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới
(VNF) - Ở tuổi 29, Luana Lopes Lara ghi danh trong danh sách tỷ phú tự thân trẻ nhất hành tinh, trở thành biểu tượng nữ doanh nhân mới tại Thung lũng Silicon. Cô dẫn dắt Kalshi, nền tảng thị trường dự đoán được định giá 11 tỷ USD, là kỳ lân tài chính hiếm hoi được liên bang Mỹ cấp phép.
Các ngân hàng Trung Quốc âm thầm gom USD
(VNF) - Các ngân hàng Trung Quốc đã mua vào lượng lớn USD trên thị trường giao ngay trong nước trong tuần này và tạm thời giữ số USD đó. Đây được xem là động thái hiếm gặp nhằm kiềm chế đà tăng mạnh của đồng nhân dân tệ (NDT).
Thế giới đang có nhiều tỷ phú hơn bao giờ hết
(VNF) - Năm 2025, tổng số tỷ phú trên toàn cầu đã đạt kỷ lục mới. Khoảng 2.900 tỷ phú đang nắm giữ 15,8 nghìn tỷ USD.
800 người chết vì lũ, Indonesia siết hoạt động khai thác mỏ
(VNF) - Bộ trưởng Năng lượng Indonesia cho biết nước này sẽ thu hồi giấy phép khai thác mỏ nếu phát hiện các doanh nghiệp vi phạm quy định trên đảo Sumatra, nơi đang bị tàn phá nặng nề bởi lũ lụt.
Fed sắp hạ lãi suất lần thứ 3 trong năm?
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
Nợ thuế lớn, số phận loạt dự án ‘khủng’ của BMC ở Nghệ An – Hà Tĩnh thế nào?
(VNF) - Dù từng được giao hàng loạt khu “đất vàng” để làm đô thị và thương mại nhưng nhiều năm nay BMC liên tục bị nhắc tên nợ thuế, buộc Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh phải áp dụng biện pháp mạnh: ngừng sử dụng hóa đơn. Trong khi đó, loạt dự án lớn của doanh nghiệp tại miền Trung tiếp tục rơi vào tình trạng đình trệ, bỏ hoang kéo dài…


































































