Chào xuân Ất Tỵ: Tài chính vào kỷ nguyên mới

Xây trung tâm tài chính: Mấu chốt là mở khoá cổng giao dịch quốc tế

Ngọc Thu - 02/02/2025 16:00 (GMT+7)

(VNF) - Giới phân tích cho rằng việc xây dựng TP. HCM thành trung tâm tài chính quốc tế sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt cũng như còn nhiều thách thức phải được mở khoá.

Cạnh tranh khốc liệt

Cuối tháng 11/2024, Bộ Chính trị đã đồng ý chủ trương đối với đề án xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại TP. HCM và trung tâm tài chính khu vực Đà Nẵng, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế Việt Nam. TP. HCM, với vai trò là đầu tàu kinh tế, được kỳ vọng sẽ trở thành cửa ngõ kết nối dòng vốn toàn cầu, thu hút các tập đoàn tài chính lớn và định hình vị thế của Việt Nam trên bản đồ kinh tế quốc tế.

Theo dự thảo TP. HCM đưa ra đầu năm 2022, mô hình trung tâm tài chính gồm thị trường tiền tệ và hệ thống ngân hàng, thị trường vốn, hàng hóa phái sinh. Thành phố đưa ra lộ trình triển khai trung tâm tài chính quốc tế theo 3 giai đoạn đến năm 2030. Để triển khai, TP. HCM sẽ phát triển Fintech, ngân hàng số và giao dịch tài chính số; hội nhập khu vực cho trung tâm tài chính; phát triển khu trung tâm tài chính - thương mại phức hợp tại Thủ Thiêm (TP. Thủ Đức) và thị trường giao dịch hàng hóa phái sinh.

Theo Phó thủ tướng Nguyễn Hoà Bình, việc hình thành các trung tâm tài chính quốc tế và khu vực tại Việt Nam sẽ là cú hích mạnh cho nền kinh tế, là quyết sách chính trị lớn, nhằm chuẩn bị cho kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Do đó, Phó thủ tướng cho rằng cơ chế, chính sách cho đề án này là đặc biệt quan trọng và cần tập trung xây dựng và hoàn thiện, trên cơ sở “thế giới làm cái gì hay nhất, thuận tiện nhất thì cho vào”.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đánh giá việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế là vấn đề mới, khó, nên cần có cơ chế vượt trội, "phải là những cái người ta cần, chứ không phải thứ chúng ta có". Bộ trưởng lưu ý quá trình triển khai cần qua tư vấn, hoạt động kết nối để biết nhà đầu tư cần gì. Việc này giúp nhà điều hành xây dựng chính sách phù hợp, khả thi.

Không chỉ khó, giới phân tích trong và ngoài nước cho rằng việc trở thành trung tâm tài chính quốc tế còn phải đối mặt với sự cạnh tranh rất khốc liệt, đặt ra thách thức rất lớn, đặc biệt đối với một quốc gia còn đang phát triển như Việt Nam. Tính riêng tại khu vực Đông Nam Á, theo bảng xếp hạng của GFCI công bố lần gần đây nhất vào tháng 9/2024, 6 trung tâm tài chính được xếp hạng chính thức bao gồm Singapore (thứ 4), Kuala Lumpur (thứ 59), Băng Cốc (thứ 95), Jakarta (thứ 97), TP. HCM (thứ 105) và Manila (thứ 110). So với các thành phố lớn trong khu vực, thứ hạng của TP. HCM vẫn khá cao dù đã cải thiện trong những năm gần đây.

Với xuất phát điểm muộn, các chuyên gia cho rằng TP. HCM phải tìm được con đường khác biệt để gia tăng sức cạnh tranh so với các trung tâm tài chính khác trong khu vực. Nhiều đề xuất được đưa ra như xây dựng trung tâm tài chính quốc tế chuyên về hàng hải, logistics tương tự như Busan, khi mà Việt Nam có chính sách phát triển thành một cường quốc biển. Cũng có đề xuất TP. HCM nên hướng tới trung tâm công nghệ tài chính, khi địa phương này có hạ tầng viễn thông tốt, tốc độ cao so với các nước trong khu vực cũng như là điểm đến của nhiều Fintech lớn mạnh.

Mở khoá cổng giao dịch quốc tế

Trao đổi với Đầu tư Tài chính, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho biết TP. HCM là nơi tập trung nhiều doanh nghiệp niêm yết lớn, cùng với chủ trương nâng hạng thị trường lên thị trường mới nổi trong giai đoạn 2025-2030 sẽ tạo bước đệm thuận lợi cho kế hoạch xây dựng trung tâm tài chính.

Bên cạnh đó, TP. HCM có lợi thế về múi giờ khác với 21 trung tâm tài chính lớn nhất trên thế giới, cho phép giao dịch trong lúc các trung tâm tài chính quốc tế như Mỹ, Anh, Dubai đang "ngủ". Điều này đảm bảo luân chuyển dòng vốn một cách liên tục, tạo đà phát triển cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Tuy nhiên, để tối đa hoá lợi thế này, TP. HCM phải xây dựng "cánh cổng giao dịch quốc tế" đúng nghĩa, cũng như hạn chế được rào cản dòng vốn luân chuyển tự do.

Theo ông Nguyễn Thế Minh, hệ sinh thái sản phẩm tài chính của Việt Nam rất yếu so với các thị trường khác như Singapore hay Hong Kong, thậm chí kém hơn Thái Lan. Các nhà đầu tư tại Việt Nam chủ yếu giao dịch các sản phẩm tài chính trong nước như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ… Trong khi đó, để thu hút nhà đầu tư quốc tế, TP. HCM cần triển khai các cổng giao dịch cho phép nhà đầu tư trong nước tiếp cận thị trường nước ngoài và ngược lại.

Ông Nguyễn Thế Minh đưa ra hai ví dụ về cánh cổng giao dịch quốc tế. Thứ nhất cánh cổng vào, ở Đài Loan, nhà đầu tư nước ngoài chỉ cần có VISA hoặc giấy xác nhận lưu trú, đủ điều kiện lưu trú tại quốc gia này ít nhất 2 tuần là đã có thể tham gia giao dịch trên thị trường chứng khoán. Thứ hai là cánh cổng ra. Khi một quỹ đầu tư nước ngoài chọn TP. HCM là nơi đặt văn phòng đại diện, họ cần phải giao dịch được với quốc tế từ TP. HCM một cách thuận tiện. Như vậy TP. HCM mới là một trung tâm tài chính quốc tế đúng nghĩa.

“Việt Nam cần vạch ra một lộ trình bổ sung nhiều sản phẩm tài chính và mở cổng giao dịch ra quốc tế. Nếu không có cánh cổng này, việc thu hút các nhà đầu tư tới TP. HCM là vô nghĩa”, ông Nguyễn Thế Minh nhấn mạnh. Để làm được điều này, TP. HCM và cả Đà Nẵng cần có cơ chế đặc thù để vận hành, đặc biệt trong các lĩnh vực tài chính, ngân hàng.

Về rào cản dòng vốn luân chuyển tự do, vị này cho rằng công cụ dự trữ ngoại hối của Việt Nam hiện chưa đủ mạnh để thực hiện tự do hóa dòng vốn. Việc luân chuyển vốn một cách tự do có thể gây áp lực lên tỷ giá và hệ thống kinh tế. Trong tương lai, khi nâng hạng thị trường, áp lực dòng vốn ra vào sẽ lớn hơn, đặc biệt khi dòng vốn từ các nhà đầu tư tài chính tăng mạnh. Tuy nhiên, rủi ro rửa tiền, dòng vốn không minh bạch và các khoản đầu tư ngắn hạn có thể gây bất ổn lớn nếu không kiểm soát chặt chẽ. Chẳng hạn như Đài Loan bị rút ròng 1 tỷ USD/tuần… So với các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, hay Đài Loan, công cụ của Việt Nam là chưa đủ mạnh để giải quyết khủng hoảng nếu xảy ra.

Theo lãnh đạo của một ngân hàng lớn tại TP. HCM, trung tâm tài chính quốc tế là nơi trung chuyển tài chính, nói cách khác dòng vốn phải là hai chiều. “Phải tìm giải pháp để các doanh nghiệp, định chế tài chính quốc tế khi muốn huy động vốn sẽ nghĩ đến TP. HCM như một điểm đến. Trung tâm tài chính quốc tế là nơi dòng vốn luân chuyển tự do, chứ không phải chỉ đưa vốn vào”, vị lãnh đạo này cho hay.

TS Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, trong một cuộc hội thảo do Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam phối hợp với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance tổ chức cuối năm 2024, từng bày tỏ rằng việc tự do hóa dòng vốn nước ngoài rất khó thành hiện thực tại Việt Nam, tuy nhiên ông vẫn hy vọng trong kỷ nguyên mới sẽ có cơ chế để thực hiện điều này.

Xây dựng trung tâm tài chính: Đà Nẵng phải vượt qua nhiều vấn đề chưa có tiền lệ

Xây dựng trung tâm tài chính: Đà Nẵng phải vượt qua nhiều vấn đề chưa có tiền lệ

Tiêu điểm
(VNF) - TS. Lê Minh Nghĩa - Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam đã đưa ra loạt đề xuất để góp phần đưa Đà Nẵng vượt qua các rào cản, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ để trở thành trung tâm tài chính
Cùng chuyên mục
Tin khác